mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...
mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ... mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...
gauvlia. me-16 saukuneSi igi ierusalimSi jvris monasterSi moxvedrila, sadac igi ganuaxlebiaT: `Rirs viqmen me urbnel mTavar-episkoposi vlasi Sekazmvad wmidisa amis wignisa `sanatrelisa~, rameTu JamTa sigrZisagan ganryunil da uÃmar qmniliyo. da Cuen axlad brZanebiTa da jer CinebiTa mamisa Cuenisa, tfilel mTavar-episkoposisa barnabaÁsiTa Ãel vyav Sekazmad~. es momxdara 1570 wels~ (qavTaria 2003: 587). amis Semdeg mixeil qavTaria ukve nikoloz nikrais mier gadaweril meore xelnawerze _ wm. ioane sinelis `klemaqsze~ (H-1669) gadadis: `amave nikolozs gadauweria meore xelnaweri _ H-1669 ioane sinelis Txzuleba `klemaqsi~ _ eqvTime mTawmidelis Targmani. kodeqsis anderZSi vkiT- xulobT. `sulsa nikraÁsasa Seundven ufalo RmerTo, amen, romelman iSroma es wigni~. am xelnaweris mixedviT vaxtang beriZe ase axasiaTebs gadamwers: `naweri mowmobs, rom igi didi temperamentisa da fantaziis patroni unda yofiliyo, Tanac, maincdamainc ar daudevda sayovelTaod miRebul wesebsa. nikraÁ TiTqos sul ver egueboda verafers mSvidsa da statikurs... nikraÁ kaligrafi ki yofila, magram profesionali mxatvari ara~ (qavTaria 2003: 587). sul bolos mkvlevari xazgasmiT aRniSnavs Semdegs: `am periodidan (igulisxmeba XII saukune _ T. j.) dResdReobiT garejaSi gadawerili mxolod es ori xelnaweria moRweuli Cvenamdis~ (qavTaria 2003: 587) 39 . mixeil qavTarias naSromi mniSvnelovan etaps warmoadgens garejuli krebulis samecniero Seswavlis saqmeSi. marTlac, es aris pirveli da jerjerobiT erTaderTi publikacia, sadac Ven.4-is gadamweris nikoloz nikrais mxatvrul-kaligrafiuli saqmianoba ganxilulia garejis samonas- tro skriptoriumebSi moRvawe XVII-XIX saukuneebis mxatvar-kaligrafebis samwignobre saqmianobis gverdiT. amave `naTeli qristesi _ saqarTvelos~ pirvel wignSi, mixeil qavTa- rias avtorobiT Sedgenili nakveTis garda, warmodgenilia filologos ciala qurcikiZis mier momzadebuli Tavi saxelwodebiT `qarTuli bib- lia~. aq avtors sakmaod detalurad aqvs daxasiaTebuli sxvadasxva 39 aqve, SeniSvnis saxiT davZenT, rom mixeil qavTarias Ven.4-Tan da H-1669-sTan dakavSirebuli mosazrebebi gamoTqmuli aqvs Cvens mier 2002 wels gamoqveynebul statiaze dayrdnobiT: `wmida mRvdelmowame grigol feraZe da 1160 wels garejSi gadawerili erTi ucnobi xelnaweri~ (Sdr.: jojua 2002g: 93-101). 36
qarTul xelnawerebsa Tu ZvelnabeWd wignebSi daculi bibliuri sakiTxavebi nusxebi (qurcikiZe 2003). nakveTSi mkvlevari sagangebod amaxvilebs yuradRebas `qebaÁ qebaTaÁs~ teqstze da aRniSnavs, rom `XII saukunis or xelnawers A-65-s (1188-1210 ww.) da venis nacionaluri bibioTekis #4 xelnawers (1160 w.) daculi aqvT solomonis qeba qebaTas ori sxvadasxva Targmani. venis xelnaweris teqsti imiTaa sayuradRebo, rom mTargmneli Txzulebas RvTismSoblis xotbad aRiqvams da qeba qebaTas, sxva Targmanebisagan gansxvavebiT, amgvarad asaTaurebs: `qeba qebaTaÁ, SesxmaÁ wmidisa RmrTismSobelisaÁ brZnisa solomonisgan~ (es Targmani gamocemulicaa _ z. sarjvelaZe, `mravalTavi~, X, 1983)~ (qurcikiZe 2003: 613) 40 . amrigad, ciala qurcikiZem `qebaÁ qebaTaÁs~ Ven.4-Si dacul nusxas aramxolod jerovani adgili miuCina qarTuli bibliuri mwerlobis istoriaSi, aramed specialuri miniSnebac gaakeTa am nusxis saTauris originalur Sinaarsze. `naTeli qristesi _ saqarTvelos~ I wignis dastambvidan erTi wlis Semdeg, 2004 wels, gamomcemloba `naTlismcemelma~ dabeWda `saqarTvelos eklesiis kalendari 2005 wlisaTvis~. gamocemis pirveli nakveTi TiTqmis mTlianad saTveo kalendars uWiravs, xolo meore nakveTSi warmodgenilia wm. grigol noselis saRmrTismetyvelo, egzegetikur da panegirikul TxzulebaTa Zveli qarTuli Targmanebi, sul _ eqvsi teqsti. Txzulebebi gamosacemad moamzada mkvlevarTa jgufma TinaTin doliZis, nino efremiZis, malxaz kobiaSvilis, eqvTime koWlamazaSvilis, gaxu megrelauris, kaxa oRaZis, ana RambaSiZisa da medea Samugias SemadgenlobiT. gamocemis saerTo redaqcia eqvTime koWlamazaSvils ekuTvnis (wmida grigoli noseli 2004). wm. grigol noselis dabeWdil TxzulebaTa Soris erT-erTia egzetikuri xasiaTis `TargmanebaÁ momiÃsenisaÁ~ (wmida grigoli noseli 2004: 198-285). misi kritikuli teqstis dadgenisaTvis gamoyenebulia oTxi qarTuli xelnaweri: A _ Ath.49, B _ A-55 (XI-XII ss.) (xelnawerTa aRweri- 40 aRniSnul detalze yuradReba gamaxvilebuli gvqonda Cvenc, odnav ufro adre, 2002 wels gamoqveynebul statiaSi: `wmida mRvdelmowame grigol feraZe da 1160 wels garejSi gadawerili erTi ucnobi xelnaweri~ (jojua 2002g: 132). 37
- Page 1 and 2: ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilis
- Page 3 and 4: sakvlevi problemis aqtualoba. S e s
- Page 5 and 6: #2 xelnaweri, igive Ven.2. warmoadg
- Page 7 and 8: 1. akademiuri saxiT davadginoT, saT
- Page 9 and 10: cnobebi da miRebuli daskvnebis safu
- Page 11 and 12: maTSina vnaxeT Rirssaxsovari, gamov
- Page 13 and 14: minaweria gamoyofili; imavdroulad,
- Page 15 and 16: uwodeben. CemTvis mxolod Svidi aseT
- Page 17 and 18: [da Sav nikrasa) SromisaTÂs kurTxe
- Page 19 and 20: xelnaweris `zanduks~ axasiaTebs: `p
- Page 21 and 22: 11. 292v-303r. `cxorebaÁ wmidisa d
- Page 23 and 24: orive minaweri cxadyofs, rom XVIII
- Page 25 and 26: krebul `mravalTavis~ X tomSi gamoqv
- Page 27 and 28: 3. `minaweri (igulisxmeba 266r-ze n
- Page 29 and 30: maTSi saerTo wyarodan momdinare nak
- Page 31 and 32: mciretaniani wigni `sinas mTidan gr
- Page 33 and 34: publikaciis momdevno nawilSi qeTeva
- Page 35: amrigad, qeTevan asaTianma sagrZnob
- Page 39 and 40: dainteresda aq daculi egzetikuri Tx
- Page 41 and 42: wevrebs. mkvlevris TqmiT, sinas mTi
- Page 43 and 44: SeCuenebaÁ~)~ (jojua 2003b) da 3.
- Page 45 and 46: $2. garejuli krebulis (Ven.4) aRwer
- Page 47 and 48: (1rv) msgavsad (ix.: zemoT), agreTv
- Page 49 and 50: `zandukSi~ CamoTvlili Txzulebebi ga
- Page 51 and 52: erTgvarad gansxvavebuli xasiaTis te
- Page 53 and 54: ac Seexeba Ven.4-Si Setanil danarCe
- Page 55 and 56: qarTuli mwerlobidan kargad cnobil i
- Page 57 and 58: savaneSi (`kedelsa (?)~), romlsac s
- Page 59 and 60: Tu katalogebs da metad saintereso S
- Page 61 and 62: sityva gadaxlarTuli sazedao asoebiT
- Page 63 and 64: xmarebisaTvis gamousadegari yofila.
- Page 65 and 66: 1955: 79-81), `Tvenis~ erT-erTi nus
- Page 67 and 68: swavlanis~ kolofonic: `movacxovele
- Page 69 and 70: davubrundeT barnaba Tbilels, romelm
- Page 71 and 72: vlase urbnelis mier garejuli krebul
- Page 73 and 74: tiSendorfiseul nusxaSi. am nusxis #
- Page 75 and 76: ogorc aRniSnuli minaweridan irkveva
- Page 77 and 78: Cven zemoT aRvniSneT, rom ioseb xun
- Page 79 and 80: esarion qiotiSvilis biografiis Sesa
- Page 81 and 82: avtori sakmaod sainteresod aRgviwer
- Page 83 and 84: warmoadgina metnaklebad sruli aRwer
- Page 85 and 86: Tavi II. garejuli krebulis (Ven.4)
gauvlia. me-16 saukuneSi igi ierusalimSi jvris monasterSi moxvedrila,<br />
sadac igi ganuaxlebiaT: `Rirs viqmen me urbnel mTavar-episkoposi vlasi<br />
Sekazmvad wmidisa amis wignisa `sanatrelisa~, rameTu JamTa sigrZisagan<br />
ganryunil da uÃmar qmniliyo. da Cuen axlad brZanebiTa da jer CinebiTa<br />
mamisa Cuenisa, tfilel mTavar-episkoposisa barnabaÁsiTa Ãel vyav<br />
Sekazmad~. es momxdara 1570 wels~ (qavTaria 2003: 587).<br />
amis Semdeg mixeil qavTaria ukve nikoloz nikrais mier gadaweril<br />
meore xelnawerze _ wm. ioane sinelis `klemaqsze~ (H-1669) gadadis: `amave<br />
nikolozs gadauweria meore xelnaweri _ H-1669 ioane sinelis Txzuleba<br />
`klemaqsi~ _ eqvTime mTawmidelis Targmani. kodeqsis anderZSi vkiT-<br />
xulobT. `sulsa nikraÁsasa Seundven ufalo RmerTo, amen, romelman<br />
iSroma es wigni~. am <strong>xelnaweris</strong> mixedviT vaxtang beriZe ase axasiaTebs<br />
gadamwers: `naweri mowmobs, rom igi didi temperamentisa da fantaziis<br />
patroni unda yofiliyo, Tanac, maincdamainc ar daudevda sayovelTaod<br />
miRebul wesebsa. nikraÁ TiTqos sul ver egueboda verafers mSvidsa da<br />
statikurs... nikraÁ kaligrafi ki yofila, magram profesionali mxatvari<br />
ara~ (qavTaria 2003: 587).<br />
sul bolos mkvlevari xazgasmiT aRniSnavs Semdegs: `am periodidan<br />
(igulisxmeba XII saukune _ T. j.) dResdReobiT garejaSi gadawerili<br />
mxolod es ori xelnaweria moRweuli Cvenamdis~ (qavTaria 2003: 587) 39 .<br />
mixeil qavTarias naSromi mniSvnelovan etaps warmoadgens garejuli<br />
krebulis samecniero Seswavlis saqmeSi. marTlac, es aris pirveli da<br />
jerjerobiT erTaderTi publikacia, sadac Ven.4-is gadamweris nikoloz<br />
nikrais mxatvrul-kaligrafiuli saqmianoba ganxilulia garejis samonas-<br />
tro skriptoriumebSi moRvawe XVII-XIX saukuneebis mxatvar-kaligrafebis<br />
samwignobre saqmianobis gverdiT.<br />
amave `naTeli qristesi _ saqarTvelos~ pirvel wignSi, mixeil qavTa-<br />
rias avtorobiT Sedgenili nakveTis garda, warmodgenilia filologos<br />
ciala qurcikiZis mier momzadebuli Tavi saxelwodebiT `qarTuli bib-<br />
lia~. aq avtors sakmaod detalurad aqvs daxasiaTebuli sxvadasxva<br />
39 aqve, SeniSvnis saxiT davZenT, rom mixeil qavTarias Ven.4-Tan da H-1669-sTan<br />
dakavSirebuli mosazrebebi gamoTqmuli aqvs Cvens mier 2002 wels gamoqveynebul<br />
statiaze dayrdnobiT: `wmida mRvdelmowame grigol feraZe da 1160 wels garejSi<br />
gadawerili erTi ucnobi xelnaweri~ (Sdr.: jojua 2002g: 93-101).<br />
36