mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...

mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ... mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...

26.07.2013 Views

gauvlia. me-16 saukuneSi igi ierusalimSi jvris monasterSi moxvedrila, sadac igi ganuaxlebiaT: `Rirs viqmen me urbnel mTavar-episkoposi vlasi Sekazmvad wmidisa amis wignisa `sanatrelisa~, rameTu JamTa sigrZisagan ganryunil da uÃmar qmniliyo. da Cuen axlad brZanebiTa da jer CinebiTa mamisa Cuenisa, tfilel mTavar-episkoposisa barnabaÁsiTa Ãel vyav Sekazmad~. es momxdara 1570 wels~ (qavTaria 2003: 587). amis Semdeg mixeil qavTaria ukve nikoloz nikrais mier gadaweril meore xelnawerze _ wm. ioane sinelis `klemaqsze~ (H-1669) gadadis: `amave nikolozs gadauweria meore xelnaweri _ H-1669 ioane sinelis Txzuleba `klemaqsi~ _ eqvTime mTawmidelis Targmani. kodeqsis anderZSi vkiT- xulobT. `sulsa nikraÁsasa Seundven ufalo RmerTo, amen, romelman iSroma es wigni~. am xelnaweris mixedviT vaxtang beriZe ase axasiaTebs gadamwers: `naweri mowmobs, rom igi didi temperamentisa da fantaziis patroni unda yofiliyo, Tanac, maincdamainc ar daudevda sayovelTaod miRebul wesebsa. nikraÁ TiTqos sul ver egueboda verafers mSvidsa da statikurs... nikraÁ kaligrafi ki yofila, magram profesionali mxatvari ara~ (qavTaria 2003: 587). sul bolos mkvlevari xazgasmiT aRniSnavs Semdegs: `am periodidan (igulisxmeba XII saukune _ T. j.) dResdReobiT garejaSi gadawerili mxolod es ori xelnaweria moRweuli Cvenamdis~ (qavTaria 2003: 587) 39 . mixeil qavTarias naSromi mniSvnelovan etaps warmoadgens garejuli krebulis samecniero Seswavlis saqmeSi. marTlac, es aris pirveli da jerjerobiT erTaderTi publikacia, sadac Ven.4-is gadamweris nikoloz nikrais mxatvrul-kaligrafiuli saqmianoba ganxilulia garejis samonas- tro skriptoriumebSi moRvawe XVII-XIX saukuneebis mxatvar-kaligrafebis samwignobre saqmianobis gverdiT. amave `naTeli qristesi _ saqarTvelos~ pirvel wignSi, mixeil qavTa- rias avtorobiT Sedgenili nakveTis garda, warmodgenilia filologos ciala qurcikiZis mier momzadebuli Tavi saxelwodebiT `qarTuli bib- lia~. aq avtors sakmaod detalurad aqvs daxasiaTebuli sxvadasxva 39 aqve, SeniSvnis saxiT davZenT, rom mixeil qavTarias Ven.4-Tan da H-1669-sTan dakavSirebuli mosazrebebi gamoTqmuli aqvs Cvens mier 2002 wels gamoqveynebul statiaze dayrdnobiT: `wmida mRvdelmowame grigol feraZe da 1160 wels garejSi gadawerili erTi ucnobi xelnaweri~ (Sdr.: jojua 2002g: 93-101). 36

qarTul xelnawerebsa Tu ZvelnabeWd wignebSi daculi bibliuri sakiTxavebi nusxebi (qurcikiZe 2003). nakveTSi mkvlevari sagangebod amaxvilebs yuradRebas `qebaÁ qebaTaÁs~ teqstze da aRniSnavs, rom `XII saukunis or xelnawers A-65-s (1188-1210 ww.) da venis nacionaluri bibioTekis #4 xelnawers (1160 w.) daculi aqvT solomonis qeba qebaTas ori sxvadasxva Targmani. venis xelnaweris teqsti imiTaa sayuradRebo, rom mTargmneli Txzulebas RvTismSoblis xotbad aRiqvams da qeba qebaTas, sxva Targmanebisagan gansxvavebiT, amgvarad asaTaurebs: `qeba qebaTaÁ, SesxmaÁ wmidisa RmrTismSobelisaÁ brZnisa solomonisgan~ (es Targmani gamocemulicaa _ z. sarjvelaZe, `mravalTavi~, X, 1983)~ (qurcikiZe 2003: 613) 40 . amrigad, ciala qurcikiZem `qebaÁ qebaTaÁs~ Ven.4-Si dacul nusxas aramxolod jerovani adgili miuCina qarTuli bibliuri mwerlobis istoriaSi, aramed specialuri miniSnebac gaakeTa am nusxis saTauris originalur Sinaarsze. `naTeli qristesi _ saqarTvelos~ I wignis dastambvidan erTi wlis Semdeg, 2004 wels, gamomcemloba `naTlismcemelma~ dabeWda `saqarTvelos eklesiis kalendari 2005 wlisaTvis~. gamocemis pirveli nakveTi TiTqmis mTlianad saTveo kalendars uWiravs, xolo meore nakveTSi warmodgenilia wm. grigol noselis saRmrTismetyvelo, egzegetikur da panegirikul TxzulebaTa Zveli qarTuli Targmanebi, sul _ eqvsi teqsti. Txzulebebi gamosacemad moamzada mkvlevarTa jgufma TinaTin doliZis, nino efremiZis, malxaz kobiaSvilis, eqvTime koWlamazaSvilis, gaxu megrelauris, kaxa oRaZis, ana RambaSiZisa da medea Samugias SemadgenlobiT. gamocemis saerTo redaqcia eqvTime koWlamazaSvils ekuTvnis (wmida grigoli noseli 2004). wm. grigol noselis dabeWdil TxzulebaTa Soris erT-erTia egzetikuri xasiaTis `TargmanebaÁ momiÃsenisaÁ~ (wmida grigoli noseli 2004: 198-285). misi kritikuli teqstis dadgenisaTvis gamoyenebulia oTxi qarTuli xelnaweri: A _ Ath.49, B _ A-55 (XI-XII ss.) (xelnawerTa aRweri- 40 aRniSnul detalze yuradReba gamaxvilebuli gvqonda Cvenc, odnav ufro adre, 2002 wels gamoqveynebul statiaSi: `wmida mRvdelmowame grigol feraZe da 1160 wels garejSi gadawerili erTi ucnobi xelnaweri~ (jojua 2002g: 132). 37

gauvlia. me-16 saukuneSi igi ierusalimSi jvris monasterSi moxvedrila,<br />

sadac igi ganuaxlebiaT: `Rirs viqmen me urbnel mTavar-episkoposi vlasi<br />

Sekazmvad wmidisa amis wignisa `sanatrelisa~, rameTu JamTa sigrZisagan<br />

ganryunil da uÃmar qmniliyo. da Cuen axlad brZanebiTa da jer CinebiTa<br />

mamisa Cuenisa, tfilel mTavar-episkoposisa barnabaÁsiTa Ãel vyav<br />

Sekazmad~. es momxdara 1570 wels~ (qavTaria 2003: 587).<br />

amis Semdeg mixeil qavTaria ukve nikoloz nikrais mier gadaweril<br />

meore xelnawerze _ wm. ioane sinelis `klemaqsze~ (H-1669) gadadis: `amave<br />

nikolozs gadauweria meore xelnaweri _ H-1669 ioane sinelis Txzuleba<br />

`klemaqsi~ _ eqvTime mTawmidelis Targmani. kodeqsis anderZSi vkiT-<br />

xulobT. `sulsa nikraÁsasa Seundven ufalo RmerTo, amen, romelman<br />

iSroma es wigni~. am <strong>xelnaweris</strong> mixedviT vaxtang beriZe ase axasiaTebs<br />

gadamwers: `naweri mowmobs, rom igi didi temperamentisa da fantaziis<br />

patroni unda yofiliyo, Tanac, maincdamainc ar daudevda sayovelTaod<br />

miRebul wesebsa. nikraÁ TiTqos sul ver egueboda verafers mSvidsa da<br />

statikurs... nikraÁ kaligrafi ki yofila, magram profesionali mxatvari<br />

ara~ (qavTaria 2003: 587).<br />

sul bolos mkvlevari xazgasmiT aRniSnavs Semdegs: `am periodidan<br />

(igulisxmeba XII saukune _ T. j.) dResdReobiT garejaSi gadawerili<br />

mxolod es ori xelnaweria moRweuli Cvenamdis~ (qavTaria 2003: 587) 39 .<br />

mixeil qavTarias naSromi mniSvnelovan etaps warmoadgens garejuli<br />

krebulis samecniero Seswavlis saqmeSi. marTlac, es aris pirveli da<br />

jerjerobiT erTaderTi publikacia, sadac Ven.4-is gadamweris nikoloz<br />

nikrais mxatvrul-kaligrafiuli saqmianoba ganxilulia garejis samonas-<br />

tro skriptoriumebSi moRvawe XVII-XIX saukuneebis mxatvar-kaligrafebis<br />

samwignobre saqmianobis gverdiT.<br />

amave `naTeli qristesi _ saqarTvelos~ pirvel wignSi, mixeil qavTa-<br />

rias avtorobiT Sedgenili nakveTis garda, warmodgenilia filologos<br />

ciala qurcikiZis mier momzadebuli Tavi saxelwodebiT `qarTuli bib-<br />

lia~. aq avtors sakmaod detalurad aqvs daxasiaTebuli sxvadasxva<br />

39 aqve, SeniSvnis saxiT davZenT, rom mixeil qavTarias Ven.4-Tan da H-1669-sTan<br />

dakavSirebuli mosazrebebi gamoTqmuli aqvs Cvens mier 2002 wels gamoqveynebul<br />

statiaze dayrdnobiT: `wmida mRvdelmowame grigol feraZe da 1160 wels garejSi<br />

gadawerili erTi ucnobi xelnaweri~ (Sdr.: jojua 2002g: 93-101).<br />

36

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!