mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...
mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ... mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...
meore mxriv, am varauds Tavisi damabrkolebeli garemoebac axlavs. saepiskoposo saydari yvela zemoxsenebul pirs kaTolikosobis miRebamde eWira. eparqosis xarisxs isini SemdgomSic inarCunebdnen da afxazeTis kaTolikosobis paralelurad, Sesabamis saepiskoposo wodebasac atareb- dnen 101 . am tendenciis gaTvaliswinebiT, barTlome kaTolikosad kurTxe- vamde xobel episkoposad unda miviCnioT, misi biografia ki aseTi das- kvnis safuZvels ar iZleva. mas jer caiSel mRvdelmTavrad vxedavT (Jor- dania 1897: 234), xolo Semdeg _ quTaTel mTavarepiskoposad (xelnawerTa erovnuli centri, Hd-8731). metic, TofuriZeTa sasisxlo sigelSi, sadac barTlome caiSelad iwodeba, xobeli episkoposis wodebas sxva piri, vinme saba atarebs (Jordania 1897: 234) 102 . ase, rom barTlomes xobel episkoposad gamocxadeba damatebiT argumentacias moiTxovs. xolo Tu aq imasac gavixsenebT, rom amgvari interpretaciisaTvis garejuli krebulis kolofonSi fonetikuri cvlilebebis Setana gaxda saWiro, maSin es varaudi kidev ufro nakleb sarwmuno xdeba. aseT viTarebaSi gacilebiT ufro misaRebi gveCveneba minaweris meore wakiTxva _ `s(u)lsa Ãobisa qaTal{i}koz{i}sa barTlomes{a} S{eundvne}s R(merTma)n~, romlis Tanaxmadac barTlome ara `xobelad~ da `kaTo- likosad~, aramed _ `xobis kaTolikosad~ warmogvidgeba. am SemTxvevaSi, arsebiTad icvleba suraTi. gamodis, rom `Ãobisa qaTalikozi~ barTlo- mes erT-erTi tituli yofila da misi kaTedrisa Tu rezidenciis _ xobis saxelwodebidan iyo warmomdgari. saerTod, kaTedra-rezidenciebis saxelwodebidan miRebuli sakaTo- likoso titulebi qarTuli istoriografiisaTvis kargad aris cnobili. aRmosavleT saqarTvelos sapatriarqo kaTedra mcxeTaSi moqmedebda, ris gamoc qarTlis kaTolikosebi xSirad `mcxeTis kaTolikosebadac~ iwo- 101 am mxriv, erTaderTi gamonaklisi iyo malaqia gurieli, romelmac xonis episkoposoba kaTolikosad kurTxevis Semdeg miiRo (lominaZe 1954: 129-130; berZeniSvili 1971b: 122-123). Tumca, es faqti ganxiluli magaliTebis fonzec ki, uCveulo movlenad Cans da savaraudod, malaqias specifiuri saeklesio da saxelmwifoebrivi moRvaweobiT aris ganpirobebuli (saqarTvelos ... 2000a: 144-147). 102 aq, rasakvirvelia, arc is aris gamoricxuli, rom barTlomem xobis episkoposoba, malaqia gurielis msgavsad, kaTolikosad yofnis Jams miiRo. Tumca, amgvari varaudis gamoTqma maSin, roca barTlomes moRvaweobis Sesaxeb, praqtikulad, araferi viciT, Zalzed hipoTeturad gveCveneba. 136
debodnen (lominaZe 1980: 317-318.). analogiuri mdgomareoba iyo dasavleT saqarTveloSi. lixTimereTis mwyemsmTavrebs kaTedra biWvinTaSi hqondaT da amitom `biWvinTis kaTolikosis~ titulsac atarebdnen (lominaZe 1977: 31). Cveni azriT, Ven.4-is minawerSi dadasturebuli saeklesio titulic _ `xobis kaTolikosi~ ueWvelad am rigis movlena iyo. aseTi daSvebis SemTxvevaSi, yuradRebas srulebiT sxva, zemoT erTxel ukve naxsenebi garemoeba ipyrobs _ CvenTvis cnobil werilobiT wyaroebSi lixTimereTis arcerTi mwyemsmTavari `xobis kaTolikosad~ ar iwodeba. amitom, axsnas saWiroebs Tu rodis, ratom da ra pirobebSi unda mieRoT maT amgvari tituli. dasmul kiTxvebze pasuxis gacemisaTvis aucilebelia, vrclad mimovixiloT XV-XVI saukuneebis dasavleT saqarTveloSi Seqmnili saeklesio viTareba. 1470-1474 wlebSi lixTimereTis eklesiaSi mniSvnelovani movlenebi moxda. qarTl-imereTis mefe bagrat VI-m (1466-1478 ww.) da dadian-gurielma Samadavlam afxazeTis kaTolikosi ioakime imxanad saqarTveloSi myof antioqia-ierusalimis patriarq mixails (1470/1474-1484 ww.) akurTxebines. es faqti savsebiT ugulebelyofda qarTul saeklesio tradicias, vinaidan arsebuli wesiT, afxazeTis kaTolikosi mcxeTis patriarqs unda ekur- Txebina (javaxiSvili 1982: 337-341; berZeniSvili 1971a: 100-106; berZeniSvili 1971b: 108). bagrat VI da dadian-gurieli amiT ar dakmayofildnen da patriarq mixails umniSvnelovanesi saeklesio-sakanonmdeblo Zegli _ `mcnebai sasjuloic~ Seadgenines. amieridan, afxazeTis kaTolikosi uflebrivad gauTanabrda qarTlis kaTolikos-patriarqs da mcxeTis sapatriarqosagan damoukidebloba iuridiulad ganimtkica (javaxiSvili 1982: 337-341; berZeniSvili 1971a: 100-106; berZeniSvili 1971b: 108). aq, pirvel rigSi, gasarkvevia, Tu vin ufro metad iyo dainteresebuli afxazeTis kaTolikosTa aRzeveba-gaZlierebiT _ bagrat VI Tu Samadavla dadiani. qarTuli istoriografia am movlenas, upiratesad, bagrat VI-is iniciativad ganixilavs da misi politikuri windauxedavobiT xsnis (javaxiSvili 1982: 338-341, 447-448; lominaZe 1979g: 137
- Page 85 and 86: Tavi II. garejuli krebulis (Ven.4)
- Page 87 and 88: giorgi III-is zeobis me-12 indiktio
- Page 89 and 90: Zliv warvides, dakodil-Camogdebuli.
- Page 91 and 92: aq kidev erTxel gavimeorebT, rom am
- Page 93 and 94: sakiTxebi, aq aRarafers vityviT mis
- Page 95 and 96: amrigad, xelT gvaqvs kidev erTi sai
- Page 97 and 98: me-5 weli ukve dawyebuli yofila da
- Page 99 and 100: q. qristes m{i}erno Zmano, dano, y{
- Page 101 and 102: sad da romel savaneSi iyo daculi ga
- Page 103 and 104: omlis moRvaweobac, misive minawereb
- Page 105 and 106: mimarTulebiT muSaoba sakmaod Sedegi
- Page 107 and 108: Cven zemoT aRvniSneT, rom Ven.4-is
- Page 109 and 110: dekanozi, aramed misi vaJi luka: `q
- Page 111 and 112: ulis, ninowmindeli episkopozis gare
- Page 113 and 114: _ `oZÃeli~ da `oZrÃeleli~ aRniSna
- Page 115 and 116: I kolofonis dasawyisSi, trafaretuli
- Page 117 and 118: 1363 wliT aris daTariRebuli (jojua
- Page 119 and 120: imave sumbatis Tanaxmad, mogvianebi
- Page 121 and 122: SoSiaSvili 1997a; baxtaZe 2003: 265
- Page 123 and 124: saaRape Canaweris teqstSi: `[Tuesa
- Page 125 and 126: aze migvaniSneben aRniSnuli faqtebi
- Page 127 and 128: sakmaod saintereso Strixs matebs ci
- Page 129 and 130: $4. afxazeTis kaTolikosis barTlomes
- Page 131 and 132: aRniSnavs da masTan raime mxriv dak
- Page 133 and 134: `awe, qrisTes (sic) mier kurTxeviT
- Page 135: wmida miwaze umogzauria, erT-erT qa
- Page 139 and 140: 1982: 301; beraZe 1999a: 148) da ro
- Page 141 and 142: mdgomareoba kidev ufro unda damZime
- Page 143 and 144: samefo-samTavroebad daSla iuridiula
- Page 145 and 146: gamoCndebodnen mdinaris bolo sanaos
- Page 147 and 148: am mxriv, Zalze mravlismTqmelia is
- Page 149 and 150: dros wmida miwaze imogzaura da erT-
- Page 151 and 152: II. Sesrulebulia 265r-s qveda aSiaz
- Page 153 and 154: saukuneebis saqarTveloSi, suzerenis
- Page 155 and 156: TinaTin-yofili ninos cxovreba-moRva
- Page 157 and 158: da saeroni qarTvelni, imerelni da k
- Page 159 and 160: q. ianvars ia (12) alxazas ÃeliT m
- Page 161 and 162: Semonazvnebuli batoniSvilis ZiriTad
- Page 163 and 164: завладеть Одиши, - ч
- Page 165 and 166: Ciqvanma sakuTari vaJi dadianebis Z
- Page 167 and 168: aRniSnul daskvnas arsebiTi mniSvnel
- Page 169 and 170: mariamis qorwinebis zeda qronologiu
- Page 171 and 172: ogorc Cans, Semonazvnebuli batoniSv
- Page 173 and 174: ww.) da kaxeTis (1703-1709 ww.) mef
- Page 175 and 176: wlis 2 aprils. vinaidan garejuli kr
- Page 177 and 178: dawerilia XVIII saukunis I naxevarS
- Page 179 and 180: Tavi III. garejul krebulSi (Ven.4)
- Page 181 and 182: warmodgenili, romlebic konkretulad
- Page 183 and 184: swored am, nebismieri erovnebis dio
- Page 185 and 186: anu mogvianebiT aRdgenili teqstebi.
debodnen (lominaZe 1980: 317-318.). analogiuri mdgomareoba iyo dasavleT<br />
saqarTveloSi. lixTimereTis mwyemsmTavrebs kaTedra biWvinTaSi hqondaT<br />
da amitom `biWvinTis kaTolikosis~ titulsac atarebdnen (lominaZe 1977:<br />
31). Cveni azriT, Ven.4-is minawerSi dadasturebuli saeklesio titulic<br />
_ `xobis kaTolikosi~ ueWvelad am rigis movlena iyo.<br />
aseTi daSvebis SemTxvevaSi, yuradRebas srulebiT sxva, zemoT<br />
erTxel ukve naxsenebi garemoeba ipyrobs _ CvenTvis cnobil werilobiT<br />
wyaroebSi lixTimereTis arcerTi mwyemsmTavari `xobis kaTolikosad~ ar<br />
iwodeba. amitom, axsnas saWiroebs Tu rodis, ratom da ra pirobebSi unda<br />
mieRoT maT amgvari tituli.<br />
dasmul kiTxvebze pasuxis gacemisaTvis aucilebelia, vrclad<br />
mimovixiloT XV-XVI saukuneebis dasavleT saqarTveloSi Seqmnili<br />
saeklesio viTareba.<br />
1470-1474 wlebSi lixTimereTis eklesiaSi mniSvnelovani movlenebi<br />
moxda. qarTl-imereTis mefe bagrat VI-m (1466-1478 ww.) da dadian-gurielma<br />
Samadavlam afxazeTis kaTolikosi ioakime imxanad saqarTveloSi myof<br />
antioqia-ierusalimis patriarq mixails (1470/1474-1484 ww.) akurTxebines. es<br />
faqti savsebiT ugulebelyofda qarTul saeklesio tradicias, vinaidan<br />
arsebuli wesiT, afxazeTis kaTolikosi mcxeTis patriarqs unda ekur-<br />
Txebina (javaxiSvili 1982: 337-341; berZeniSvili 1971a: 100-106; berZeniSvili<br />
1971b: 108).<br />
bagrat VI da dadian-gurieli amiT ar dakmayofildnen da patriarq<br />
mixails umniSvnelovanesi saeklesio-sakanonmdeblo Zegli _ `mcnebai<br />
sasjuloic~ Seadgenines. amieridan, afxazeTis kaTolikosi uflebrivad<br />
gauTanabrda qarTlis kaTolikos-patriarqs da mcxeTis sapatriarqosagan<br />
damoukidebloba iuridiulad ganimtkica (javaxiSvili 1982: 337-341;<br />
berZeniSvili 1971a: 100-106; berZeniSvili 1971b: 108).<br />
aq, pirvel rigSi, gasarkvevia, Tu vin ufro metad iyo<br />
dainteresebuli afxazeTis kaTolikosTa aRzeveba-gaZlierebiT _ bagrat<br />
VI Tu Samadavla dadiani. qarTuli istoriografia am movlenas,<br />
upiratesad, bagrat VI-is iniciativad ganixilavs da <strong>misi</strong> politikuri<br />
windauxedavobiT xsnis (javaxiSvili 1982: 338-341, 447-448; lominaZe 1979g:<br />
137