mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...

mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ... mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...

26.07.2013 Views

meore mxriv, am varauds Tavisi damabrkolebeli garemoebac axlavs. saepiskoposo saydari yvela zemoxsenebul pirs kaTolikosobis miRebamde eWira. eparqosis xarisxs isini SemdgomSic inarCunebdnen da afxazeTis kaTolikosobis paralelurad, Sesabamis saepiskoposo wodebasac atareb- dnen 101 . am tendenciis gaTvaliswinebiT, barTlome kaTolikosad kurTxe- vamde xobel episkoposad unda miviCnioT, misi biografia ki aseTi das- kvnis safuZvels ar iZleva. mas jer caiSel mRvdelmTavrad vxedavT (Jor- dania 1897: 234), xolo Semdeg _ quTaTel mTavarepiskoposad (xelnawerTa erovnuli centri, Hd-8731). metic, TofuriZeTa sasisxlo sigelSi, sadac barTlome caiSelad iwodeba, xobeli episkoposis wodebas sxva piri, vinme saba atarebs (Jordania 1897: 234) 102 . ase, rom barTlomes xobel episkoposad gamocxadeba damatebiT argumentacias moiTxovs. xolo Tu aq imasac gavixsenebT, rom amgvari interpretaciisaTvis garejuli krebulis kolofonSi fonetikuri cvlilebebis Setana gaxda saWiro, maSin es varaudi kidev ufro nakleb sarwmuno xdeba. aseT viTarebaSi gacilebiT ufro misaRebi gveCveneba minaweris meore wakiTxva _ `s(u)lsa Ãobisa qaTal{i}koz{i}sa barTlomes{a} S{eundvne}s R(merTma)n~, romlis Tanaxmadac barTlome ara `xobelad~ da `kaTo- likosad~, aramed _ `xobis kaTolikosad~ warmogvidgeba. am SemTxvevaSi, arsebiTad icvleba suraTi. gamodis, rom `Ãobisa qaTalikozi~ barTlo- mes erT-erTi tituli yofila da misi kaTedrisa Tu rezidenciis _ xobis saxelwodebidan iyo warmomdgari. saerTod, kaTedra-rezidenciebis saxelwodebidan miRebuli sakaTo- likoso titulebi qarTuli istoriografiisaTvis kargad aris cnobili. aRmosavleT saqarTvelos sapatriarqo kaTedra mcxeTaSi moqmedebda, ris gamoc qarTlis kaTolikosebi xSirad `mcxeTis kaTolikosebadac~ iwo- 101 am mxriv, erTaderTi gamonaklisi iyo malaqia gurieli, romelmac xonis episkoposoba kaTolikosad kurTxevis Semdeg miiRo (lominaZe 1954: 129-130; berZeniSvili 1971b: 122-123). Tumca, es faqti ganxiluli magaliTebis fonzec ki, uCveulo movlenad Cans da savaraudod, malaqias specifiuri saeklesio da saxelmwifoebrivi moRvaweobiT aris ganpirobebuli (saqarTvelos ... 2000a: 144-147). 102 aq, rasakvirvelia, arc is aris gamoricxuli, rom barTlomem xobis episkoposoba, malaqia gurielis msgavsad, kaTolikosad yofnis Jams miiRo. Tumca, amgvari varaudis gamoTqma maSin, roca barTlomes moRvaweobis Sesaxeb, praqtikulad, araferi viciT, Zalzed hipoTeturad gveCveneba. 136

debodnen (lominaZe 1980: 317-318.). analogiuri mdgomareoba iyo dasavleT saqarTveloSi. lixTimereTis mwyemsmTavrebs kaTedra biWvinTaSi hqondaT da amitom `biWvinTis kaTolikosis~ titulsac atarebdnen (lominaZe 1977: 31). Cveni azriT, Ven.4-is minawerSi dadasturebuli saeklesio titulic _ `xobis kaTolikosi~ ueWvelad am rigis movlena iyo. aseTi daSvebis SemTxvevaSi, yuradRebas srulebiT sxva, zemoT erTxel ukve naxsenebi garemoeba ipyrobs _ CvenTvis cnobil werilobiT wyaroebSi lixTimereTis arcerTi mwyemsmTavari `xobis kaTolikosad~ ar iwodeba. amitom, axsnas saWiroebs Tu rodis, ratom da ra pirobebSi unda mieRoT maT amgvari tituli. dasmul kiTxvebze pasuxis gacemisaTvis aucilebelia, vrclad mimovixiloT XV-XVI saukuneebis dasavleT saqarTveloSi Seqmnili saeklesio viTareba. 1470-1474 wlebSi lixTimereTis eklesiaSi mniSvnelovani movlenebi moxda. qarTl-imereTis mefe bagrat VI-m (1466-1478 ww.) da dadian-gurielma Samadavlam afxazeTis kaTolikosi ioakime imxanad saqarTveloSi myof antioqia-ierusalimis patriarq mixails (1470/1474-1484 ww.) akurTxebines. es faqti savsebiT ugulebelyofda qarTul saeklesio tradicias, vinaidan arsebuli wesiT, afxazeTis kaTolikosi mcxeTis patriarqs unda ekur- Txebina (javaxiSvili 1982: 337-341; berZeniSvili 1971a: 100-106; berZeniSvili 1971b: 108). bagrat VI da dadian-gurieli amiT ar dakmayofildnen da patriarq mixails umniSvnelovanesi saeklesio-sakanonmdeblo Zegli _ `mcnebai sasjuloic~ Seadgenines. amieridan, afxazeTis kaTolikosi uflebrivad gauTanabrda qarTlis kaTolikos-patriarqs da mcxeTis sapatriarqosagan damoukidebloba iuridiulad ganimtkica (javaxiSvili 1982: 337-341; berZeniSvili 1971a: 100-106; berZeniSvili 1971b: 108). aq, pirvel rigSi, gasarkvevia, Tu vin ufro metad iyo dainteresebuli afxazeTis kaTolikosTa aRzeveba-gaZlierebiT _ bagrat VI Tu Samadavla dadiani. qarTuli istoriografia am movlenas, upiratesad, bagrat VI-is iniciativad ganixilavs da misi politikuri windauxedavobiT xsnis (javaxiSvili 1982: 338-341, 447-448; lominaZe 1979g: 137

debodnen (lominaZe 1980: 317-318.). analogiuri mdgomareoba iyo dasavleT<br />

saqarTveloSi. lixTimereTis mwyemsmTavrebs kaTedra biWvinTaSi hqondaT<br />

da amitom `biWvinTis kaTolikosis~ titulsac atarebdnen (lominaZe 1977:<br />

31). Cveni azriT, Ven.4-is minawerSi dadasturebuli saeklesio titulic<br />

_ `xobis kaTolikosi~ ueWvelad am rigis movlena iyo.<br />

aseTi daSvebis SemTxvevaSi, yuradRebas srulebiT sxva, zemoT<br />

erTxel ukve naxsenebi garemoeba ipyrobs _ CvenTvis cnobil werilobiT<br />

wyaroebSi lixTimereTis arcerTi mwyemsmTavari `xobis kaTolikosad~ ar<br />

iwodeba. amitom, axsnas saWiroebs Tu rodis, ratom da ra pirobebSi unda<br />

mieRoT maT amgvari tituli.<br />

dasmul kiTxvebze pasuxis gacemisaTvis aucilebelia, vrclad<br />

mimovixiloT XV-XVI saukuneebis dasavleT saqarTveloSi Seqmnili<br />

saeklesio viTareba.<br />

1470-1474 wlebSi lixTimereTis eklesiaSi mniSvnelovani movlenebi<br />

moxda. qarTl-imereTis mefe bagrat VI-m (1466-1478 ww.) da dadian-gurielma<br />

Samadavlam afxazeTis kaTolikosi ioakime imxanad saqarTveloSi myof<br />

antioqia-ierusalimis patriarq mixails (1470/1474-1484 ww.) akurTxebines. es<br />

faqti savsebiT ugulebelyofda qarTul saeklesio tradicias, vinaidan<br />

arsebuli wesiT, afxazeTis kaTolikosi mcxeTis patriarqs unda ekur-<br />

Txebina (javaxiSvili 1982: 337-341; berZeniSvili 1971a: 100-106; berZeniSvili<br />

1971b: 108).<br />

bagrat VI da dadian-gurieli amiT ar dakmayofildnen da patriarq<br />

mixails umniSvnelovanesi saeklesio-sakanonmdeblo Zegli _ `mcnebai<br />

sasjuloic~ Seadgenines. amieridan, afxazeTis kaTolikosi uflebrivad<br />

gauTanabrda qarTlis kaTolikos-patriarqs da mcxeTis sapatriarqosagan<br />

damoukidebloba iuridiulad ganimtkica (javaxiSvili 1982: 337-341;<br />

berZeniSvili 1971a: 100-106; berZeniSvili 1971b: 108).<br />

aq, pirvel rigSi, gasarkvevia, Tu vin ufro metad iyo<br />

dainteresebuli afxazeTis kaTolikosTa aRzeveba-gaZlierebiT _ bagrat<br />

VI Tu Samadavla dadiani. qarTuli istoriografia am movlenas,<br />

upiratesad, bagrat VI-is iniciativad ganixilavs da <strong>misi</strong> politikuri<br />

windauxedavobiT xsnis (javaxiSvili 1982: 338-341, 447-448; lominaZe 1979g:<br />

137

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!