26.07.2013 Views

mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...

mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...

mama grigoli xelnaweris aRwerilobas misi garegnuli mxaris ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

paralelurad, xobeli episkoposic unda iyos. saqarTveloSi xobis<br />

erTaderTi eparqiaa cnobili. igi XV saukunidan dasturdeba afxazeTis<br />

sakaTolikosos SemadgenlobaSi 94 . eparqia moqmedebda odiSis terito-<br />

riaze, xolo <strong>misi</strong> mwyemsTavris kaTedra xobis RmrTismSoblis miZinebis<br />

monasterSi iyo ganTavsebuli (siWinava ... 2000: 6-14).<br />

garejuli krebulis kolofonis gaazreba sxvagvaradac aris<br />

SesaZlebeli. am SemTxvevaSi, teqsts, praqtikulad, ucvleli saxiT<br />

vkiTxulobT: `s(u)lsa Ãobisa qaTal{i}koz{i}sa barTlomes{a} S{eundvne}s<br />

R(merTma)n~ da vigebT, rom barTlome yofila ara `xobeli~ da<br />

`kaTolikosi~, aramed _ `xobisa kaTolikosi~. saxeli _ xobi//xofi//xopi-s<br />

mqone savaneebi saqarTveloSi ramdenime adgilas dasturdeba (beriZe 1973:<br />

73; siWinava ... 2000: 3), magram sakaTolikoso saydarTan organul kavSirs<br />

mxolod erTi maTgani _ zemoxsenebuli xobis monasteri avlens 95 . gvian<br />

SuasaukuneebSi igi afxazeTis kaTolikosTa kuTvnilebas warmoadgenda<br />

(siWinava ... 2000: 8-15).<br />

amrigad, nebismieri interpretaciis SemTxvevaSi, Ven.4-is kolofonSi<br />

naxsenebi `Ãobi~ dasavleT saqarTveloSi mdebare xobis monasters<br />

94 mkvlevarTa erTi nawili saerTod uaryofs xobSi saepiskoposo kaTedris arsebobis<br />

faqts da miiCnevs, rom Sua sukuneebSi aq mxolod monasteri moqmedebda (am<br />

avtorTagan, pirvel rigSi, unda davasaxeloT istorikosi avTandil Tordia<br />

(samegrelo ... 1999: 368-369), agreTve, dasavleT saqarTvelos istoriis mkvlevari Tamaz<br />

beraZe, vinac sakuTari Sexeduleba zepiri saubrisas gagviziara). mkvlevarTa meore<br />

nawils sapirispiro mosazreba aqvs. isini iTvaliswineben guraliZeebis 1432 wlisa<br />

(kakabaZe 1924: 60-62) da TofuriZeebis 1484-1488 wlebis (ix.: qvemoT) sasisxlo sigelebs,<br />

sadac mawyvereli, quTaTeli, Wyondideli, caiSeli, moqveli, bedieli da drandeli<br />

episkoposebis gverdiT, xobelebic ixseniebian da fiqroben, rom xobi XV saukunis I<br />

naxevridan mainc saepiskoposo kaTedras warmoadgenda (siWinava ... 2000: 6-7). Cven<br />

savsebiT viziarebT am mosazrebas. aRniSnul sakiTxTan dakavSirebiT, gansxvavebuli<br />

pozicia aqvs istorikos giorgi kalandias. is fiqrobs, rom xobSi saepiskoposo<br />

kaTedra sulac XIV saukuneSi unda iyos daarsebuli (kalandia 2000: 502-505).<br />

samwuxarod, mkvlevari ar uTiTebs Sesabamis wyaroebsa da argumentacias, ris gamoc,<br />

am varaudis arc gaziareba da arc uaryofa, jerjerobiT, ar SegviZlia. XVI<br />

saukunidan xobis saepiskoposos Sesaxeb cnobebi TandaTan matulobs, mag.: 1550 wlis<br />

erT-erT sabuTSi ixsenieba `xofisa R(mr)TismSoblis winamdegi ebiskopozi~ (kakabaZe<br />

1921: 13-14; kldiaSvili ... 1993: 103), xolo XVII-XVIII saukuneebis mijnaze gacemul<br />

Sewirulebis wignSi _ `mTavarepiskopozi xofeli efTimi faRava~ (kakabaZe 1921: 84).<br />

cnobilia XVII saukunis 30-ian wlebSi moRvawe xobeli mitropoliti germanec<br />

(sixaruliZe 1997). xobis saepiskoposos arsebobis faqts am da sxva qarTuli wyaroebis<br />

garda, adastureben XVII saukunis ucxoeli avtorebic (siWinava ... 2000: 10-11; kalandia<br />

2000: 499-501).<br />

95 sayuradReboa, rom Ven.4-is kolofonSi toponimi dReisaTvis cnobili sami formisagan<br />

_ xobi//xofi//xopi gansxvavebuli dawerilobiT aris warmodgenili. aq pirvel grafemad<br />

dasmulia ara x, aramed _ Ã.<br />

130

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!