No sta a fa il GNOGNO.pdf - Azienda per i Servizi Sanitari n. 5 ...
No sta a fa il GNOGNO.pdf - Azienda per i Servizi Sanitari n. 5 ...
No sta a fa il GNOGNO.pdf - Azienda per i Servizi Sanitari n. 5 ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Al pâr fin di strani che si puedi fâsi mâl in cjase nestre, invezit i incidents domestics a son une vore in<br />
dutis lis etâts: un barcon lassât viert, une pignate mâl metude sul fûc, un paviment bagnât…<br />
a puedin deventâ un malapiês e lassâ conseguencis ancje tant invalidantis. Ma come che si puedin<br />
prevignî tantis malatiis, cussì si puedin prevignî ancje tancj incidents domestics: ben alore di meti in<br />
sigurece la cjase, di tignî di voli i plui piçui, di vê un voli di rivuart pai viei, ma al è ancje impuartant di<br />
usâsi fin di fruts a stâ atents. Par chest o soi content di presentâ chest librut metût in vore par cure de<br />
Promozion de salût de Aziende pai servizis sanitariis n° 5 “Basse furlane”, che in forme divertente e<br />
vûl sensib<strong>il</strong>izâ fin di fruts a stâ atents a no fâsi mâl.<br />
Dotôr Paolo Bordon - Diretôr Gjenerâl de ASS5 Basse Furlane<br />
Può anche sembrare strano che ci si possa <strong>fa</strong>re male a casa propria, invece gli incidenti domestici sono<br />
molto frequenti a tutte le età: una finestra lasciata a<strong>per</strong>ta, una pentola mal posizionata sul fornello, un<br />
pavimento bagnato…<br />
possono diventare un evento invalidante. Ma così come si possono prevenire molte malattie, si possono<br />
prevenire anche molti incidenti domestici: sono importanti la messa in sicurezza della casa, l’attenzione <strong>per</strong><br />
i bimbi e <strong>per</strong> gli anziani, ma è parimenti essenziale abituarsi fin da piccoli alla cultura della sicurezza. Sono<br />
quindi lieto di presentare que<strong>sta</strong> pubblicazione a cura della Promozione della Salute dell’ASS5 Bassa friulana,<br />
che in un modo divertente vuole sensib<strong>il</strong>izzare anche i più piccoli a pre<strong>sta</strong>re attenzione a non <strong>fa</strong>rsi male.<br />
Dottor Paolo Bordon - Direttore Generale dell’ASS5 Bassa friulana<br />
Idee e contignût tecnic par cure di S<strong>il</strong>la Stel cu la colaborazion di Antonella Arena, metût in rime di Graziana Ciani.<br />
Dissens di Dree Venier, tescj Elisabetta Pittana e Dree Venier, grafiche Alex Olivetto (Bonus Media), revision de<br />
grafie furlane di Christian Romanini. Materiâl realizât par cure de Promozion de Salût de ASS5 Bassa furlane di<br />
Palme cu la poie de leç 482/99. Stampe: Lito immagine, Rodean dal Alt di Rivis Darcjan (Ud).<br />
Idea e contenuto tecnico a cura di S<strong>il</strong>la Stel con la collaborazione di Antonella Arena, messo in rima da Graziana Ciani.<br />
Disegni di Andrea Venier, testi Elisabetta Pittana e Andrea Venier, grafica Alex Olivetto (Bonus Media), revisione grafia<br />
friulana di Christian Romanini. Stampa: Lito Immagine Rodeano Alto (Ud).<br />
Materiale prodotto a cura della Promozione della Salute del Dipartimento di Prevenzione dell’ASS 5 Bassa Friulana con<br />
<strong>il</strong> sostegno della 482/99.
DAL fuC<br />
IMPiaT STAA<br />
SIMPRI<br />
LONTAN<br />
SI SCOTISI<br />
IL DeT<br />
SI BRUSE<br />
LA MAN!
Numars di telefon che a puedin coventâ<br />
NUMERI UTILI<br />
118 Emergjence Pront Socors<br />
EMERGENZA PRONTO SOCCORSO<br />
115 Pompîrs<br />
VIGILI DEL FUOCO<br />
Centri antivelens ospedâl Niguarda (M<strong>il</strong>an)<br />
Linea telefonica di emergenza - 02 66101029<br />
Al rispuint SIMPRI, dì e gnot<br />
CENTRO ANTIVELENI OSPEDALE DI NIGUARDA (MILANO)LINIE TELEFONICHE DE<br />
EMERGJENCE ATTIVO 24 ORE SU 24<br />
I <strong>per</strong>sonaçs protagoniscj dal librut a son i Gnognosaurs:<br />
nassûts intal 1996 dal lapis spiçot dal <strong>il</strong>ustradôr<br />
Andrea “Dree” Venier, i dinosauruts “Gnognosaurs” di in chê<br />
volte a compagnin i fruts furlans ae scuvierte de mar<strong>il</strong>enghe.<br />
I <strong>per</strong>sonaggi protagonisti di questo libretto sono i Gnognosaurs:<br />
nati nel 1996 dalla matita appuntita dell’<strong>il</strong>lustratore Andrea “Dree” Venier,<br />
i piccoli dinosauri “Gnognosaurs” da allora accompagnano i bimbi friulani<br />
alla sco<strong>per</strong>ta della mar<strong>il</strong>enghe.
CHESTE E JE LA NAINE<br />
DI IMPARÂ!<br />
CJALE BEN DULÀ CHE TU VÂS:<br />
TU PODARESSIS ROMPITI IL NÂS!<br />
SE PES SCJALIS NO TU VUELIS SBRISSÂ,<br />
IN FILE ORDENADE TU SCUEGNIS STÂ.<br />
E NO SI SBURTE, NI SI COR,<br />
NI SI TEN SPIÇOTS INTOR.<br />
SIERE SIMPRI ARMÂRS E SCANSEI:<br />
CUNTUNE CRUGNULE NO SI È MAI BIEI!<br />
AL È SIMPRI UN BRUT AFÂR<br />
RIMPINÂSI SUL ARMÂR.<br />
PORCARIIS NO METI IN BOCJE:<br />
NO TU SÂS CE CHE TI TOCJE.<br />
TES PRESIS CUI DEDUTS<br />
SI SCOSSIN DUCJ I FRUTS.<br />
CU LIS FUARPIS E CUI CURTÌS<br />
SE NO SI STA ATENTS SI FASISI BIBÌS.<br />
E NUIE ZÛCS LASSÂTS ATOR:<br />
MET DUT A PUEST, CRODIMI, AL È MIÔR!<br />
MAI NIÇULASI SU LA CJADREE,<br />
NANCJE PAR VIODI SE FÛR AL NEVEE.<br />
DAL FÛC IMPIÂT STA SIMPRI LONTAN:<br />
SI SCOTISI IL DÊT, SI BRUSE LA MAN.<br />
DOPRÂ IL ÇURVIEL, E NO FÂ IL COCÂL:<br />
CHESTE LA REGULE PAR NO FÂSI MAI MÂL!<br />
Que<strong>sta</strong> è la f<strong>il</strong>astrocca<br />
da imparare!<br />
Guarda bene dove vai,<br />
potresti rom<strong>per</strong>ti <strong>il</strong> naso.<br />
Se <strong>per</strong> le scale non vuoi scivolare,<br />
in f<strong>il</strong>a ordinata devi <strong>sta</strong>re.<br />
E non si spinge, né si corre,<br />
né si tengono punte addosso.<br />
Chiudi sempre armadi e scansie:<br />
con un bernoccolo non si è mai belli.<br />
È sempre una cosa brutta<br />
arrampicarsi su un armadio.<br />
Porcherie non mettere in bocca:<br />
non sai mai cosa ti tocca.<br />
Nelle prese con i ditini<br />
prendono la scossa tutti i bambini.<br />
Con le forbici e i coltelli<br />
se non si <strong>sta</strong> attenti ci si <strong>fa</strong> male.<br />
E nessun gioco lasciato in giro:<br />
metti tutto a posto, credimi, è meglio!<br />
Mai cullarsi sulla sedia,<br />
neanche <strong>per</strong> guardare se fuori nevica.<br />
Dal fuoco acceso <strong>sta</strong>i lontano:<br />
ci si scotta <strong>il</strong> dito, ci si brucia la mano.<br />
Usare <strong>il</strong> cervello e non <strong>fa</strong>re <strong>il</strong> tonto:<br />
que<strong>sta</strong> la regola <strong>per</strong> non <strong>fa</strong>rsi mai male!