29.06.2013 Views

Cum mystica obscuritate - FedOA - Università degli Studi di Napoli ...

Cum mystica obscuritate - FedOA - Università degli Studi di Napoli ...

Cum mystica obscuritate - FedOA - Università degli Studi di Napoli ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

anagogico, vede già da ora come attraverso i bona opera cui da tale fede sono<br />

spronati i cristiani in questo mondo, la Chiesa possa crescere fino al suo ultimo<br />

compimento, <strong>di</strong> là da venire, nel manifestarsi della Gerusalemme celeste.<br />

ubicumque constituenda sunt – Tale espressione mi sembra richiamare un passo<br />

dello Scivias, in cui il voto <strong>di</strong> Giacobbe descritto in un passo del Genesi 87 viene<br />

in<strong>di</strong>cato quale immagine della consacrazione <strong>di</strong> una Chiesa 88 : in particolare, il<br />

Signore prescrive che “dovunque debba essere sacrificato il corpo <strong>di</strong> Cristo”,<br />

appunto, ubicumque corpus Christi immolandum est, lì, se non potrà essere<br />

costruito un tempio, dovrà essere quantomeno innalzata una pietra a Lui<br />

de<strong>di</strong>cata 89 . Richiamando dunque tale verso un passo in cui viene descritta<br />

un‟immagine della fondazione e della consacrazione <strong>di</strong> una Chiesa, tale<br />

riferimento mi sembra coerente con il senso dell‟immagine dei fundamenta quale<br />

descritto supra.<br />

magnus est vester honor – L‟attribuzione <strong>di</strong> un magnus honor ai santi confessori e<br />

martiri è in effetti attestata con una certa frequenza in poesia 90 ; tuttavia, l‟avverbio<br />

unde, riferito ai versi precedenti, conduce chiaramente a inserire l‟ultimo verso,<br />

per quanto in apparenza canonico, nella struttura simbolica complessiva del<br />

carme. Per Hildegard, un magnus honor è attribuito all‟uomo da parte <strong>di</strong> Dio già<br />

al momento della creazione, essendo tutte le altre creature poste al suo servizio 91 ;<br />

timor Domini profert cum omnibus uirtutibus tangens Deum in altitu<strong>di</strong>ne sua, ita ut in sapientia<br />

fidelium mentium Deus super omnia regnans fideliter colatur».<br />

87<br />

Cfr. Gen. 28,18-9.<br />

88<br />

Cfr. Scivias, 3, 5, 21-2.<br />

89<br />

Cfr. ibi, praesertim 22, ll. 565-7: «Vbicumque enim fuerit sanctificatus locus, ubi corpus Filii<br />

mei immolandum est, ibi uolo esse lapidem in nomine meo signatum […]».<br />

90<br />

Cfr. PAUL. NOL. carm. 16, vv. 14-6: «[…] <strong>di</strong>cam igitur merita et causas meritorum, | E quibus<br />

obtinuit caelestum praemia laudum | Aeternosque <strong>di</strong>es et magni nomen honoris»; ALCUIN. carm. 3,<br />

5, vv. 4-5: «Pontificem illum magno sacrauit honore, | Nomine Clementem patrio iussitque<br />

uocari»; Adest <strong>di</strong>es praefulgida, 13, AH 14, nr. 114, pag. 116: «Gaude, felix Burgun<strong>di</strong>a, | Magno<br />

honore prae<strong>di</strong>ta, | Quae meruisti capere | Tantorum sacrum sanguinem».<br />

91<br />

Cfr. ad es. Scivias, 3, 8, 8, ll. 266-71: «Idcirco etiam subiecta est terrena creatura sub potestate<br />

ipsius, ut eo amplius Deum intellegat et <strong>di</strong>ligat ac operetur in eo opus scientiae suae cum<br />

intellectu, quo ipse timet et amat Omnipotentem, qui ipsi deputauit magnum honorem seruitutis<br />

plurimarum creaturarum»; Ep. Hild. 81, ll. 29sqq.: «Ipse in magno honore te [hominem]<br />

constituit».<br />

367

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!