29.06.2013 Views

Cum mystica obscuritate - FedOA - Università degli Studi di Napoli ...

Cum mystica obscuritate - FedOA - Università degli Studi di Napoli ...

Cum mystica obscuritate - FedOA - Università degli Studi di Napoli ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

In Hildegard il vexillum è appunto, la croce, e, per estensione, il corpo, la<br />

natura umana che viene purificata attraverso la sua assunzione da parte del Cristo,<br />

corpo che è appunto esposto sulla croce, simbolo della passione del Redentore 94 .<br />

Dunque la sponsa Agni è “provvista delle insegne, del vessillo del<br />

Salvatore”, in virtù della Redenzione, sia nel senso dell‟istituzione del segno della<br />

croce, che è simbolo della passione del Cristo; sia perché nella natura umana,<br />

attraverso l‟Incarnazione e attraverso il dono dello Spirito conferito con il<br />

battesimo, viene sconfitta la potestà <strong>di</strong>abolica, rendendo in tal modo la stessa<br />

natura dell‟uomo “vessillo, simbolo” della vittoria <strong>di</strong>vina su Satana.<br />

vv. 16-18: Agnus enim inmaculatus-inmaculate<br />

Nei vv. 16-18, aperti e chiusi dai due refrain, viene enucleato il concetto<br />

fondamentale del carme: la “sposa” è la Chiesa e la stessa natura umana, che,<br />

unita con il Cristo/Verbo, viene purificata dal peccato: tale unione è il fondamento<br />

della ricreazione <strong>di</strong> una natura rinnovata, che trova la massima espressione nella<br />

scelta dei virgines, la cui condotta <strong>di</strong> vita aderisce totalmente al modello del Cristo<br />

immacolato e senza macchia, poiché casto e nato per generazione virginale.<br />

Agnus inmaculatus – L‟immagine dell‟agnus inmaculatus, l‟“agnello<br />

immacolato”, appare in numerosi passi dell‟AT, generalmente in contesto rituale e<br />

94 Cfr. ad es. Scivias, 3, 8, 15, ll. 701-8: «Nam plenitudo sanctitatis erat in eo, quia uiuens lumen in<br />

ipso ra<strong>di</strong>auit, in quo noxium pomum cum sequentibus se nequitiis aruit, surgente in eodem<br />

me<strong>di</strong>cina mortuorum, quae uexillum illud eleuauit quod mortem superauit et contriuit. Nam<br />

plenitudo sanctitatis erat in eo, quia uiuens lumen in ipso ra<strong>di</strong>auit, in quo noxium pomum cum<br />

sequentibus se nequitiis aruit, surgente in eodem me<strong>di</strong>cina mortuorum, quae uexillum illud<br />

eleuauit quod mortem superauit et contriuit. Sanctitas enim in eo non caruit ulla possibilitate, ipso<br />

concepto absque omni peccati commixtione, sicut saepius offen<strong>di</strong>tur in natis hominum qui<br />

nascuntur in <strong>di</strong>uersitate multiplicium criminum»; LVM, 1, 22, ll. 405-6: «Cuius prelii Verbum<br />

quod caro factum est uexillum deinde portauit; et hec pugna sic durabit, donec numerus fratrum<br />

scilicet beatorum impleatur»; 6, 23, ll. 255-6: «Deus enim hominem creauit, quatinus ille celestia<br />

operando terrena uinceret, et ut etiam Deus in homine calli<strong>di</strong>tatem <strong>di</strong>aboli superaret, ita ut et homo<br />

uexillum <strong>di</strong>uinitatis sic esset»; ibi, ll. 267-9: «Sic homo in carne sua omnia portat, cum cuncta<br />

terrena in semetipso superat: unde etiam et uexillum celestis harmonie in celesti uictoria uocatur,<br />

ubi <strong>di</strong>abolum cum curis secularium conculcat»; LDO, 3, 4, 5, ll. 35-8: «Tunc filius Dei, ut<br />

prefatum est, <strong>di</strong>abolo nesciente occulte uenit atque humanitate sua hamum illius, quo homines<br />

capiebat, confregit; quem etiam deuictis hostibus suis pro signo triumphi in uexillum crucis<br />

suspen<strong>di</strong>t et patri suo cum omni milicia celestis exercitus osten<strong>di</strong>t».<br />

173

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!