Cum mystica obscuritate - FedOA - Università degli Studi di Napoli ...
Cum mystica obscuritate - FedOA - Università degli Studi di Napoli ...
Cum mystica obscuritate - FedOA - Università degli Studi di Napoli ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
apostolorum turba – L‟espressione turba apostolica, o appunto turba<br />
apostolorum, è attestata con elevata frequenza nella poesia liturgica 7 .<br />
surgens in uera agnitione – Il verbo surgere è utilizzato, nella lettera paolina ai<br />
Romani, ad in<strong>di</strong>care la Resurrezione del Cristo, in virtù della quale i credenti tutti,<br />
riscattati dal dominio della morte e del peccato, risorgono a nuova vita 8 . Nello<br />
Scivias, il medesimo verbo nel senso <strong>di</strong> “sorgere, nascere”, è riferito sia<br />
all‟Incarnazione stessa 9 ; sia al sorgere per il genere umano della salvezza nella<br />
fede in Cristo; sia al germogliare delle virtù nel cuore dell‟uomo in virtù <strong>di</strong> tale<br />
salvezza; sia all‟ergersi, al nascere nel mondo della Chiesa come comunità dei<br />
redenti 10 . Lo stesso verbo è inoltre usato, stavolta nel senso <strong>di</strong> “alzarsi, rialzarsi”,<br />
7 Cfr. ad es. Alleluja quoniam vita, 8b, AH 7, 70: «Turba dehinc apostolica | dubia | dum manet<br />
[…]»; Apostolorum gloriosa turba, 1, AH 7, 187: «Apostolorum | gloriosa turba | Deo clangit:<br />
Alleluja»; Clara tibi nos, 4a, AH 7, 171: «Simulque et turba | apostolorum | martyrumque caterva<br />
[…]»; Consedere simul viri<strong>di</strong>s, 3, AH 28, 127: «Coetus apostolicus | vatum quoque praescia turba<br />
[…]».<br />
8 Cfr. Rm. 6,9-11: «Scientes quod Christus surgens ex mortuis iam non moritur mors illi ultra non<br />
dominabitur quod enim mortuus est peccato mortuus est semel quod autem vivit vivit Deo ita et<br />
vos existimate vos mortuos quidem esse peccato viventes autem Deo in Christo Iesu».<br />
9 Cfr. ad es. Scivias, 2, 6, 14, ll. 626-8: «Quia quemadmodum corpus Filii mei in utero Virginis<br />
surrexit, sic etiam et nunc caro eiusdem Vnigeniti mei in sanctificatione altaris ascen<strong>di</strong>t»; ibi, 24,<br />
ll. 971-8: «Vnde, o uirginalis ortus, tu surgis, crescis, <strong>di</strong>lataris ac magnum ramum in multis<br />
germinibus producis, per quem caelestis Ierusalem ae<strong>di</strong>ficabitur, non ex uirili semine sed ex<br />
mystico spiramine ueniens. Nam in ortu tuo non es ligatus ulla maculositate criminum, sed<br />
floruisti in mirificatione uirtutum quia ex inarato agro talis flos surrexisti qui numquam ullo casu<br />
finitionis marcescet, sed qui in plenitu<strong>di</strong>ne uiri<strong>di</strong>tatis suae semper durabit»; 3, 1, ll. 88-91: «[…] ut<br />
idem Filius tuus quasi splen<strong>di</strong>da solis forma mirabiliter surgens in incipiente capite uirginitatis<br />
ueraciter indueretur humanitate sumpta hominis forma propter hominem».<br />
10 Cfr. ad es. Scivias, 1, 2, 21, ll. 538-43: «Nam cum Filio meo in ligno crucis sponsa ipsius<br />
coniuncta fuisset, ipsa usque dum idem Filius meus <strong>di</strong>scipulis suis praecepit ut ueritatem euangelii<br />
per totum mundum <strong>di</strong>sseminarent, in occulto se continuit ac deinde aperte surrexit et gloriam<br />
sponsi sui in regeneratione Spiritus et aquae palam prae<strong>di</strong>cauit»; ibi, 31, ll. 727-34: «Et sic post<br />
ruinam hominis eleuatae sunt plurimae uirtutes in caelo fulgentes, uelut est humilitas regina<br />
uirtutum, quae in uirgineo partu floruit, et ut etiam ceterae uirtutes quae electos Dei ad caelestia<br />
perducunt. Nam cum ager multo labore colitur, multum fructum profert, sicut in humano genere<br />
ostensum est; quia post ruinam hominis plurimae uirtutes ad subleuationem eius surrexerunt»; 1, 5,<br />
4, ll. 74-81: «Et in pe<strong>di</strong>bus sanguinea, circa pedes suos can<strong>di</strong><strong>di</strong>ssimam et purissimam nubem<br />
habet: quoniam in consummatione sua prophetam prophetarum occi<strong>di</strong>t, ubi et ipsa lapsa corruit, in<br />
eadem tamen consummatione luci<strong>di</strong>ssima et perspicacissima fide in mentibus credentium surgente:<br />
quia ubi synagoga consummationem accepit, ecclesia surrexit, cum apostolica doctrina post<br />
mortem Filii Dei se per totum orbem terrarum <strong>di</strong>latauit»; 2, 5, 5, ll. 277-85: «Hoc est quia post<br />
doctrinam apostolorum, cum ecclesia ita roborata est quod salutarem cibum ueraciter ualuit<br />
<strong>di</strong>scernere et eum ad interiora fortitu<strong>di</strong>nis suae transmittere, surrexit nobilissima perfectio<br />
ecclesiasticae religionis, quae supernam dulce<strong>di</strong>nem flagranti ardore degustauit et se asperrime<br />
constringens ad cinctionem secretioris fortitu<strong>di</strong>nis se teten<strong>di</strong>t, non tamen ad <strong>di</strong>uisionem carnalis<br />
amaritu<strong>di</strong>nis perueniens, quoniam copulam humanae coniunctionis abiecit»; ibi, 6, 68, ll. 2004-8:<br />
«Quia sacerdos duas personas habere non debet, ita ut simul maritus carnalis uxoris et uir spiritalis<br />
coniugis sit, sed unius uxoris uir scilicet ecclesiae in sanctitate erit, quae unica in Filio meo est,<br />
151