Brucia Troia - Lettere e filosofia

Brucia Troia - Lettere e filosofia Brucia Troia - Lettere e filosofia

lettere.unifg.it
from lettere.unifg.it More from this publisher
21.06.2013 Views

1) ***Verg. Aen. 2,40-56 Primus ibi ante omnis, magna comitante caterva, 40 Laocoon ardens summa decurrit ab arce et procul ‘o miseri, quae tanta insania, cives? Creditis avectos hostis aut ulla putatis dona carere dolis Danaum? Sic notus Ulixes? Aut hoc inclusi ligno occultantur Achivi, 45 aut haec in nostros fabricata est machina muros inspectura domos venturaque desuper urbi, aut aliquis latet error: equone credite, Teucri. Quidquid id est, timeo Danaos et dona ferentis’. Sic fatus validis ingentem viribus hastam 50 in latus inque feri curvam compagibus alvom contorsit. Stetit illa tremens, uteroque recusso insonuere cavae gemitumque dedere cavernae. Et si fata deum, si mens non laeva fuisset, impulerat ferro Argolicas foedare latebras, 55 Troiaque nunc staret, Priamique arx alta maneres. ***Verg. Aen. 2,201-224 Laocoon, ductus Neptuno sorte sacerdos, solemnis taurum ingentem mactabat ad aras. Ecce autem gemini a Tenedo tranquilla per alta (horresco referens) immensis orbibus angues incumbunt pelago pariterque ad litura tendunt; 205 Pectora quorum inter fluctus arrecta iubaeque sanguineae superant undas, pars cetera pontum pone legit sinuatque immensa volumine terga. Fit sonitus spumante salo; iamque arva tenebant ardentisque oculos suffecti sanguine et igni 210 sibila lambebant linguis vibrantibus ora. Diffugimus visu exsangues. Illi agmine certo Laocoonta petunt. Et primum parva duorum corpora natorum serpens amplexus uterque implicat et miseros morsu depascitur artus; 215 post ipsum auxilio subeuntem ac tela ferentem corripiunt spirisque ligant ingentibus, et iam bis medium amplexi, bis collo squamea circum terga dati superant capite et cervicibus altis. Ille simul manibus tendit divellere nodos 220 Perfusus sanie vittas atroque veneno; clamores simul horrendos ad sidera tollit, qualis mugitus, fugit cum saucius aram taurus et incertam excussit cervice securim. At gemini lapsu delubra ad summa dracones 225 II) Ad Petron. 89,18-53 ***Petron. 89,18-53 namque Neptuno sacer crinem solutus omne Laocoon replet clamore vulgus. Mox reducta cuspide 20 uterum notavit, fata sed tardant manus, ictusque resilit et dolis addit fidem. Iterum tamen confirmat invalidam manum altaque bipenni latera pertemptat. Fremit captiva pubes intus, et dum murmurat, 25 roborea moles spirat alieno metu. Ibat iuventus capta, dum Troiam capit, bellumque totum fraude ducebat nova. Ecce alia monstra: celsa qua Tenedos mare dorso replevit, tumida consurgunt freta 30 undaque resultat scissa tranquillo + minor +, qualis silenti nocte remorum sonus longe refertur, cum premunt classes mare pulsumque marmor abiete imposita gemit. Respicimus: angues orbibus geminis ferunt 35 ad saxa fluctus, tumida quorum pectora rates ut altae lateribus spumas agunt. Dat cauda sonitum, liberae ponto iubae consentiunt, luminibus... fulmineum iubar incendit aequor sibilisque undae fremunt. 40 Stupuere mentes. Infulis stabant sacri Phrygioque cultu gemina nati pignora Lauconte. Quos repente tergoribus ligant angues corusci. Parvulas illi manus ad ora referunt, neuter auxilio sibi, 45 uterque fratri: transtulit pietas vices morsque ipsa miseros mutuo perdit metu. Accumulat ecce liberum funus parens, infirmus auxiliator. Invadunt virum iam morte pasti membraque ad terram trahunt. 50 Iacet sacerdos inter aras victima terram que plangit. sic profanatis sacris peritura Troia perdidit primum deos. 8

effugiunt saevaque petunt Tritonidis arcem sub pedibus deae clipeique sub orbe teguntur. 2) Sen. Ag. 628-637 Vidimus simulata dona molis immensae Danaumque fatale munus duximus nostra 630 creduli dextra tremuitque saepe limine in primo sonipes, cavernis conditos reges bellumque gestans; et licuit dolos versare ut ipsi fraude sua caderent Pelasgi. 635 Saepe commotae sonuere parmae tacitumque murmur percussit aures, ut fremuit male subdolo parens Pyrrhus Ulixi. 3) Sen. Phaedr. 1015-1020 Consurgit ingens pontus in vastum aggerem, 1015 [tumidumque monstro pelagus in terras ruit.] nec ista ratibus tanta construitur lues: terris minatur; fluctus haud cursu levi provolvitur: nescio quid onerato sinu gravis unda portat. 1020 4) Varro l.L. 6,2,6 ut ante solem ortum quod eadem stella vocatur iubar, quod iubata , Pacuvi dicit pastor : ‘exorto iubare, noctis decurso itinere’; Enni[us] Aiax : ‘lumen iubar ne in caelo cerno?’ inter vesperuginem et iubar dicta nox intempesta. 5a) Ps. Quinti. decl. 8 [thema] Gemini languentes. Gemini, quibus erat mater et pater, aegrotare coeperunt. Consulti medici dixerunt eundem esse languorem. Desperantibus reliquis promisit unus se alterum sanaturum, si alterius vitalia inspexisset. Permittente patre execuit infantem et vitalia inspexit. Sanato uno accusatur pater ab uxore malae tractationis. 5b) Ps. Quinti. decl. 8,2 Sic debetis odisse patrem, tamquam duos occiderit, cuius non interfuit, uter occideretur. 5c) Ps. Quinti. decl. 8,7-8 Quid, quod filium occidit innocentem, cui nihil obicere, nihil poterat irasci? filium, si ipsi creditis, pro fratre mori paratum, cuius suprema ferre non poterat? 6) Mart. epigr. 1,36 Si, Lucane, tibi vel si tibi, Tulle darentur qualia Ledaei fata Lacones habent, nobilis haec esset pietatis rixa duobus, quod pro fratre mori vellet uterque prior, diceret infernas et qui prior isset ad umbras: ‘vive tuo, frater, tempore, vive meo. 7) Serv. ad Verg. Aen. 2,201 Signum… periturae civitatis. 9

1)<br />

***Verg. Aen. 2,40-56<br />

Primus ibi ante omnis, magna comitante caterva, 40<br />

Laocoon ardens summa decurrit ab arce<br />

et procul ‘o miseri, quae tanta insania, cives?<br />

Creditis avectos hostis aut ulla putatis<br />

dona carere dolis Danaum? Sic notus Ulixes?<br />

Aut hoc inclusi ligno occultantur Achivi, 45<br />

aut haec in nostros fabricata est machina muros<br />

inspectura domos venturaque desuper urbi,<br />

aut aliquis latet error: equone credite, Teucri.<br />

Quidquid id est, timeo Danaos et dona ferentis’.<br />

Sic fatus validis ingentem viribus hastam 50<br />

in latus inque feri curvam compagibus alvom<br />

contorsit. Stetit illa tremens, uteroque recusso<br />

insonuere cavae gemitumque dedere cavernae.<br />

Et si fata deum, si mens non laeva fuisset,<br />

impulerat ferro Argolicas foedare latebras, 55<br />

<strong>Troia</strong>que nunc staret, Priamique arx alta maneres.<br />

***Verg. Aen. 2,201-224<br />

Laocoon, ductus Neptuno sorte sacerdos,<br />

solemnis taurum ingentem mactabat ad aras.<br />

Ecce autem gemini a Tenedo tranquilla per alta<br />

(horresco referens) immensis orbibus angues<br />

incumbunt pelago pariterque ad litura tendunt; 205<br />

Pectora quorum inter fluctus arrecta iubaeque<br />

sanguineae superant undas, pars cetera pontum<br />

pone legit sinuatque immensa volumine terga.<br />

Fit sonitus spumante salo; iamque arva tenebant<br />

ardentisque oculos suffecti sanguine et igni 210<br />

sibila lambebant linguis vibrantibus ora.<br />

Diffugimus visu exsangues. Illi agmine certo<br />

Laocoonta petunt. Et primum parva duorum<br />

corpora natorum serpens amplexus uterque<br />

implicat et miseros morsu depascitur artus; 215<br />

post ipsum auxilio subeuntem ac tela ferentem<br />

corripiunt spirisque ligant ingentibus, et iam<br />

bis medium amplexi, bis collo squamea circum<br />

terga dati superant capite et cervicibus altis.<br />

Ille simul manibus tendit divellere nodos 220<br />

Perfusus sanie vittas atroque veneno;<br />

clamores simul horrendos ad sidera tollit,<br />

qualis mugitus, fugit cum saucius aram<br />

taurus et incertam excussit cervice securim.<br />

At gemini lapsu delubra ad summa dracones 225<br />

II) Ad Petron. 89,18-53<br />

***Petron. 89,18-53<br />

namque Neptuno sacer<br />

crinem solutus omne Laocoon replet<br />

clamore vulgus. Mox reducta cuspide 20<br />

uterum notavit, fata sed tardant manus,<br />

ictusque resilit et dolis addit fidem.<br />

Iterum tamen confirmat invalidam manum<br />

altaque bipenni latera pertemptat. Fremit<br />

captiva pubes intus, et dum murmurat, 25<br />

roborea moles spirat alieno metu.<br />

Ibat iuventus capta, dum <strong>Troia</strong>m capit,<br />

bellumque totum fraude ducebat nova.<br />

Ecce alia monstra: celsa qua Tenedos mare<br />

dorso replevit, tumida consurgunt freta 30<br />

undaque resultat scissa tranquillo + minor +,<br />

qualis silenti nocte remorum sonus<br />

longe refertur, cum premunt classes mare<br />

pulsumque marmor abiete imposita gemit.<br />

Respicimus: angues orbibus geminis ferunt 35<br />

ad saxa fluctus, tumida quorum pectora<br />

rates ut altae lateribus spumas agunt.<br />

Dat cauda sonitum, liberae ponto iubae<br />

consentiunt, luminibus... fulmineum iubar<br />

incendit aequor sibilisque undae fremunt. 40<br />

Stupuere mentes. Infulis stabant sacri<br />

Phrygioque cultu gemina nati pignora<br />

Lauconte. Quos repente tergoribus ligant<br />

angues corusci. Parvulas illi manus<br />

ad ora referunt, neuter auxilio sibi, 45<br />

uterque fratri: transtulit pietas vices<br />

morsque ipsa miseros mutuo perdit metu.<br />

Accumulat ecce liberum funus parens,<br />

infirmus auxiliator. Invadunt virum<br />

iam morte pasti membraque ad terram trahunt. 50<br />

Iacet sacerdos inter aras victima<br />

terram que plangit. sic profanatis sacris<br />

peritura <strong>Troia</strong> perdidit primum deos.<br />

8

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!