Brucia Troia - Lettere e filosofia

Brucia Troia - Lettere e filosofia Brucia Troia - Lettere e filosofia

lettere.unifg.it
from lettere.unifg.it More from this publisher
21.06.2013 Views

ellum que totum fraude ducebat nova. ecce alia monstra: celsa qua Tenedos mare dorso replevit, tumida consurgunt freta 30 unda que resultat scissa tranquillo + minor +, qualis silenti nocte remorum sonus longe refertur, cum premunt classes mare pulsum que marmor abiete imposita gemit. respicimus: angues orbibus geminis ferunt 35 ad saxa fluctus, tumida quorum pectora rates ut altae lateribus spumas agunt. dat cauda sonitum, liberae ponto iubae consentiunt, luminibus... fulmineum iubar incendit aequor sibilis que undae fremunt. 40 stupuere mentes. infulis stabant sacri Phrygio que cultu gemina nati pignora Lauconte. quos repente tergoribus ligant angues corusci. parvulas illi manus ad ora referunt, neuter auxilio sibi, 45 uterque fratri: transtulit pietas vices mors que ipsa miseros mutuo perdit metu. accumulat ecce liberum funus parens, infirmus auxiliator. invadunt virum iam morte pasti membra que ad terram trahunt. 50 iacet sacerdos inter aras victima terram que plangit. sic profanatis sacris peritura Troia perdidit primum deos. iam plena Phoebe candidum extulerat iubar minora ducens astra radianti face, 55 cum inter sepultos Priamidas nocte et mero Danai relaxant claustra et effundunt viros. temptant in armis se duces, ceu vi solet nodo remissus Thessali quadrupes iugi cervicem et altas quatere ad excursum iubas. 60 gladios retractant, commovent orbes manu bellum que sumunt. hic graves alius mero obtruncat et continuat in mortem ultimam somnos, ab aris alius accendit faces contra que Troas invocat Troiae sacra'. 65 90.1 * ex is, qui in porticibus spatiabantur , lapides in Eumolpum recitantem miserunt. at ille, qui plausum ingenii sui noverat, operuit caput extra que templum profugit. 4

I) Ad Petron. 88 1) Plat. leg. VIII,831 c-e “Ateniese [La causa dell’allontanamento dai doveri pubblici e dai doveri militari in particolare] è l’amore per le ricchezze, che occupa tutto il tempo, impedendo a ognuno di curarsi d’altro che delle proprie sostanze: tutta l’anima di ogni cittadino, restando sospesa ad esse, non può mai curarsi di altro che del guadagno quotidiano […]. Questa è una delle cause per cui i cittadini non vogliono dedicarsi né a questo [scil. l’esercizio delle attività militari], né ad alcun altro esercizio nobile e bello: per la brama dell’oro e dell’argento ogni uomo è pronto ad assoggettarsi a qualunque mestiere, a ricorrere a qualunque mezzo, onesto o disonesto, pur di arricchirsi, e a fare azioni lecite o illecite e persino disonorevoli, senza alcuna ripugnanza, purché esse gli procurino, come a una bestia, la possibilità di mangiare e di bere finché voglia e di abbandonarsi ai piaceri sessuali fino alla sazietà” [trad. a cura di A. Cassarà]. 2) Cic. Tusc. 2,5 Oratorum quidem laus ita ducta ab humili venit ad summum, ut iam, quod natura fert in omnibus fere rebus, senescat brevique tempore ad nihilum ventura videatur. 3) Sall. Cat. 10,3 Igitur primo pecuniae, deinde imperi cupido crevit; ea quasi materies omnium malorum fuere. Namque avaritia fidem, probitatem ceterasque artis bonas subvortit; pro his superbiam, crudelitatem, deos neglegere, omnia venalia habere edocuit. 4) Vitruv. 7,5,2-4 2. nonnulli loci item signorum megalographiam habent et deorum simulacra seu fabularum dispositas explicationes, non minus troianas pugnas seu Ulixis errationes per topia, cetera que, quae sunt eorum similibus rationibus ab rerum natura procreata. 3. sed haec, quae ex veris rebus exempla sumebantur, nunc iniquis moribus inprobantur. nam pinguntur tectoriis monstra potius quam ex rebus finitis imagines certae: pro columnis enim struuntur calami striati cum crispis foliis et volutis, pro fastigiis appagineculi, item candelabra aedicularum sustinentia figuras, supra fastigia eorum surgentes ex radicibus cum volutis teneri flores habentes in se sine ratione sedentia sigilla, non minus coliculi dimidiata habentes sigilla alia humanis, alia bestiarum capitibus. 4. haec autem nec sunt nec fieri possunt nec fuerunt. [...] at haec falsa videntes homines non reprehendunt sed delectantur, neque animadvertunt, si quid eorum fieri potest necne. ergo ita novi mores coegerunt, uti inertiae mali iudices convincerent artium virtutes; iudiciis autem infirmis obscuratae mentes non valent probare, quod potest esse cum auctoritate et ratione decoris. 5) Pseudo-Longino 44,1 sgg. “1. Mi chiedo con meraviglia – io come molti altri – come mai non nascono più, al nostro tempo, […] ingegni sublimi. Assai esiguo, infatti, è, in generale, il numero degli oratori […]. 6. La sete di denaro [filocrhmativa], di cui tutti siamo già insaziabilmente malati, e la voglia di piaceri [filohdoniva] ci rendono schiavi, o piuttosto, come alcuni direbbero, anche i costumi sprofondano insieme con gli uomini: l’avidità di denaro, infatti, è una malattia che ci rende meschini e la ricerca dei piaceri ci fa assai ignobili. Per quanto mi sforzi di pensarci, non riesco a capire come mai sia possibile che coloro che amano le smisurate ricchezze e che addirittura le adorano possano opporsi ai mali che sono inseparabili dalle ricchezze e che s’introducono nelle nostre anime”. 6) Plin. nat. 14,2-5 4. […] avaritiae tantum artes coluntur. antea inclusis gentium imperiis intra ipsas adeo que et ingeniis, quadam sterilitate fortunae necesse erat animi bona exercere, reges que innumeri honore artium colebantur et in ostentatione has praeferebant opes, inmortalitatem sibi per illas prorogari arbitrantes. […] 5 posteris laxitas mundi et rerum amplitudo damno fuit. postquam senator censu 5

ellum que totum fraude ducebat nova.<br />

ecce alia monstra: celsa qua Tenedos mare<br />

dorso replevit, tumida consurgunt freta 30<br />

unda que resultat scissa tranquillo + minor +,<br />

qualis silenti nocte remorum sonus<br />

longe refertur, cum premunt classes mare<br />

pulsum que marmor abiete imposita gemit.<br />

respicimus: angues orbibus geminis ferunt 35<br />

ad saxa fluctus, tumida quorum pectora<br />

rates ut altae lateribus spumas agunt.<br />

dat cauda sonitum, liberae ponto iubae<br />

consentiunt, luminibus... fulmineum iubar<br />

incendit aequor sibilis que undae fremunt. 40<br />

stupuere mentes. infulis stabant sacri<br />

Phrygio que cultu gemina nati pignora<br />

Lauconte. quos repente tergoribus ligant<br />

angues corusci. parvulas illi manus<br />

ad ora referunt, neuter auxilio sibi, 45<br />

uterque fratri: transtulit pietas vices<br />

mors que ipsa miseros mutuo perdit metu.<br />

accumulat ecce liberum funus parens,<br />

infirmus auxiliator. invadunt virum<br />

iam morte pasti membra que ad terram trahunt. 50<br />

iacet sacerdos inter aras victima<br />

terram que plangit. sic profanatis sacris<br />

peritura <strong>Troia</strong> perdidit primum deos.<br />

iam plena Phoebe candidum extulerat iubar<br />

minora ducens astra radianti face, 55<br />

cum inter sepultos Priamidas nocte et mero<br />

Danai relaxant claustra et effundunt viros.<br />

temptant in armis se duces, ceu vi solet<br />

nodo remissus Thessali quadrupes iugi<br />

cervicem et altas quatere ad excursum iubas. 60<br />

gladios retractant, commovent orbes manu<br />

bellum que sumunt. hic graves alius mero<br />

obtruncat et continuat in mortem ultimam<br />

somnos, ab aris alius accendit faces<br />

contra que Troas invocat <strong>Troia</strong>e sacra'. 65<br />

90.1 * ex is, qui in porticibus spatiabantur , lapides in Eumolpum recitantem miserunt. at ille, qui<br />

plausum ingenii sui noverat, operuit caput extra que templum profugit.<br />

4

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!