19.06.2013 Views

Vincoli parentali e divieti matrimoniali - Università di Palermo

Vincoli parentali e divieti matrimoniali - Università di Palermo

Vincoli parentali e divieti matrimoniali - Università di Palermo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

A. Cusmà Piccione, <strong>Vincoli</strong> <strong>parentali</strong> e <strong><strong>di</strong>vieti</strong> <strong>matrimoniali</strong> [p. 189-278]<br />

tuae non <strong>di</strong>scooperies: mater tua est. Non revelabis turpitu<strong>di</strong>nem eius. 8.<br />

Turpitu<strong>di</strong>nem uxoris patris tui non <strong>di</strong>scooperies: turpitudo enim patris tui<br />

est. 9. Turpitu<strong>di</strong>nem sororis tuae ex patre, sive ex matre, quae domi vel foris<br />

genita est, non revelabis. 10. Turpitu<strong>di</strong>nem filiae filii tui vel neptis ex filia<br />

non revelabis: quia turpitudo tua est. 11. Turpitu<strong>di</strong>nem filiae uxoris patris<br />

tui, quam peperit patri tuo, et est soror tua non revelabis. 12. Turpitu<strong>di</strong>nem<br />

sororis patris tui non <strong>di</strong>scooperies: quia caro est patris tui. 13. Turpitu<strong>di</strong>nem<br />

sororis matris tuae non revelabis, eo quod caro sit matris tuae. 14.<br />

Turpitu<strong>di</strong>nem patrui tui non revelabis, nec accedes ad uxorem eius, quae<br />

tibi affinitate coniungitur. 15. Turpitu<strong>di</strong>nem nurus tuae non revelabis,<br />

quia uxor filii tui est, nec <strong>di</strong>scooperies ignominiam eius. 16. Turpitu<strong>di</strong>nem<br />

uxoris fratris tui non revelabis: quia turpitudo fratris tui est. ... 18. Sororem<br />

uxoris tuae in pellicatum illius non accipies, nec revelabis turpitu<strong>di</strong>nem eius,<br />

adhuc illa vivente.<br />

Questo brano riporta l’elenco delle prescrizioni che il Signore aveva<br />

dettato a Mosè, affinché gli Israeliti non applicassero, relativamente al<br />

costume matrimoniale, né le norme vigenti presso gli Egiziani, tra i quali<br />

essi avevano abitato in passato, né quelle vigenti nella regione cananea,<br />

dove stavano appunto per inse<strong>di</strong>arsi (Lev. 18.3). Dopo l’enunciazione<br />

della regola generale con la quale si premetteva che a nessun uomo è<br />

consentito accostarsi ad una consanguinea (ibidem, 6), faceva seguito<br />

l’enumerazione <strong>di</strong> una serie <strong>di</strong> inter<strong>di</strong>zioni esplicite, sulla base delle quali<br />

risultava, in particolare, vietata l’unione con la madre, la matrigna, la<br />

sorella (tanto consanguinea che uterina), la nipote ex filio ed ex filia, la<br />

figlia della matrigna, la sorella del padre o della madre, la moglie del<br />

fratello del padre, la moglie del fratello, la sorella della moglie. 48<br />

Sebbene i Padri, per trarre dalle Sacre Scritture un sostegno al <strong>di</strong>vieto<br />

<strong>di</strong> nozze tra consanguinei, si rivolgessero con frequenza a questo<br />

squarcio del Levitico, parrebbe <strong>di</strong> poter <strong>di</strong>re che esso attenesse<br />

originariamente ad una fattispecie più lata rispetto al matrimonio<br />

incestuoso e cioè all’adulterium aut stuprum cum incesto; ciò si ricava non<br />

solo dal fatto che nel passo non si accenna mai apertis verbis al<br />

—————————<br />

48 Alcune <strong>di</strong> queste proibizioni <strong>matrimoniali</strong> sono ripetute anche in Deut. 23.1 (con<br />

riferimento alla moglie del padre) ed in 27.20 ss. (in relazione, ancora, alla moglie del<br />

padre, alla sorella ed alla suocera).<br />

212 AUPA 55/2012

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!