gamocdili maswavlebeli
gamocdili maswavlebeli gamocdili maswavlebeli
Tavi 13 328 moswavleTa miRwevebis xelSemwyobi garemo sazogadoeba da urTierTTanadgoma `me vgrZnob, rom aq mimiRes da wevri var. adamianebi Cems mxareze arian. me SemiZlia, davexmaro sxvebs, xolo sxvebi me damexmarebian~. CarTuloba da wevroba sxvaTa gacnoba misalmeba, aRiareba, mosmena, reagireba da dadastureba jgufis identoba, pasuxismgebloba da urTierTda- mokidebuleba. kooperaciuli swavleba, socialuri unar-Cvevebi, saklaso Sexvedrebi, jgufebis dinamika. problemebisa gadaWra da konfliqtebis mogvareba. Tavdajerebuloba da gariskva `gariskva usafrTxoa. Tu vecdebi, Secdomebze viswavli da movindomeb, SemiZlia warmatebas mivaRwio~. moswavleTa xuTi Sexeduleba, romelic xels uwyobs an uSlis swavlas Secdomebi swavlaSi gvexmareba. Tqvengan ar moelian, rom pirvelive jerze yvelafers CaswvdebiT. mniSvnelovania yuradReba, mondomeba da xarisxi. Kkargi moswavleebi iTxoven daxmarebas da ukukavSirs Sesrulebuli samuSaos mimarT. Zalisxmeva da efeqtiani strategiebi warmatebis ZiriTadi pirobaa. nebismier moswavles SeuZlia warmatebis miRweva da ara mxolod yvelaze swrafs. Secdomebi sisustis niSania. mniSvnelovania tempi. ufro swrafi ufro gonieria. karg moswavleebs sakuTari ZalebiT SeuZliaT yvelafris mogvareba. Tandayolili inteleqti warmatebis ZiriTadi pirobaa. mxolod gamorCeul erTeulebs SeuZliaT warmatebis miRweva. sqema 13.1 saklaso klimatis sami ZiriTadi maxasiaTebeli gavlena da kontroli `garkveuli gavlenis moxdena SemiZlia. sityva meTqmis. Cemi azri mniSvnelovania~. pirovnuli efeqtianoba moswavleebs mivceT ufleba gavlena moaxdinon klasis tempze . saklaso TamaSis wesebze SeTanxmeba. moswavleTaTvis swavlis principebisa da sxva strategiebis swavleba. moswavleebi iyeneben swavlis stilisa da arCevanis gakeTebis Sesaxeb codnas. moswavleebi da maTi sazogadoeba warmoadgens codnis wyaros. yoveli maxasiaTebeli SesaZlebelia ganviTarebis calkeul stadiebad daiyos.
1. sxvaTa gacnoba: `me vicnob am adamianebs da isini micnoben me~. saklaso garemo 2. misalmeba, aRiareba, mosmena, reagireba da dadastureba: `me vgrZnob, rom mimiRes da wevri var; adamianebi pativs mcemen da me pativs vcem maT~. 3. jgufis identuroba, pasuxismgebloba da urTierTdamokidebuleba: `me am jgufis wevri var. Cven erTmaneTi gvWirdeba da gvsurs erTmaneTisTvis warmateba~. 4. kooperaciuli swavla, socialuri unar-Cvevebi, jgufis Sekrebebi da jgufis dinamika: `me SemiZlia davexmaro sxvebs da isini me damexmarebian~. 5. problemaTa gadaWra da konfliqtis mogvareba: `Cven SegviZlia urTierTobis dros warmoqmnili problemebis mogvareba ~. amgvari Tbili da megobruli urTierTobebi arc SemTxveviT da arc TavisTavad ar yalibdeba. maswavlebels didi wvlili Seaqvs klasSi gamefebuli CarTulobisa da megobruli klimatis simtkicesa da struqturaSi (Cabello and Terrell 1993): es gaxlavT calkeul moswavleebTan maTi verbaluri urTierTobis modelebi, moswavleTa konfliqtebis mogvarebis gzebi, TanamSromlobis struqturebi, romlebsac isini acnoben moswavleebs da socialuri unar- Cvevebis swavleba. sxvaTa gacnoba ufrosi klasebis inglisuri enis maswavlebelma jin stenfordma (Gene Stanford), 1977 wels gamocemul wignSi `efeqtiani jgufebis ganviTareba klasSi~, saklaso klimatis es maxasiaTebeli ganmarta, rogorc ganviTarebis kontiniumi. igi mixvda, rom jgufis wevrad yofnis sazogadoebis mSeneblobaSi Cadebuli es safuZveli iyo jgufis wevrebis Sesaxeb in- mokrZalebuli investiciebi grZelvadian peformaciis qona. amis gamo saswavlo wlis dawriodSi zrdis davalebis Sesrulebisa da masze yebidan pirveli ramdenime Tvis ganmavlobaSi daxarjuli drois efeqtianobas. igi regularulad atarebda klasSi gacnobis mokle aqtivobebs (gacnobis ocdaerTi aqtivoba mis wignSia mocemuli). is maswavleblebi, romlebic yovel kvira ramdenime wuTs uTmobdnen am aqtivobebs, ar uCiodnen saswavlo programiT gaTvaliswinebuli saqmianobebisaTvis drois naklebobas. sazogadoebis mSeneblobaSi Cadebuli es mokrZalebuli investiciebi grZelvadian periodSi zrdis davalebis Sesrulebisa da masze daxarjuli drois efeqtianobas. (igive SeiZleba iTqvas am maxasiaTebelSi sazogadoebis mSeneblobis sxva doneebzec.). dRes aTobiT wignia xelmisawvdomi, romlebic gvTavazoben gacnobis SesaniSnav aqtivobebs (Stanford 1977; Shaw 1992; Seigle and Macklem 1993; Bennett and Smilanich 1994). wignSi `bingo adamianebi~ (People Bingo) an mis versiaSi `moZebneT pirovneba vinc~ moswavleebi cdiloben miniSnebis saSualebiT gamoicnon jgufis wevris vinaoba, magaliTad: `weliwadi gaatara safrangeTSi”. yovelma moswavlem unda moZebnos is klaseli, romelmac safrangeTSi erTi weli gaatara. zogierTi aqtivoba ufro grZelia, magaliTad partniorTa struqturirebuli interviu. intervius Semdeg masze dayrdnobiT yoveli partniori Tavis mewyviles acnobs mTel klass an mcire jgufs. Cveni erT-erTi yvelaze ufro sayvareli aqtivobaa artefaqtebis CanTa. es aqtivoba erTnairad popularulia mozrdilTa jgufebSic da mexuTeklaselebSic. monawileebs moaqvT Can- Tebi, romelSic awyvia maTi cxovrebis an interesebis amsaxveli nivTebi. erT-erTi monawile 329
- Page 278 and 279: Tavi 11 278 4. daJineba. `rogorc we
- Page 280 and 281: Tavi 11 ¤ dadastureba: `hoo”. ¤
- Page 282 and 283: Tavi 11 sakuTari Tavis rwmenisa da
- Page 284 and 285: Tavi 11 pasuxis ZiebaSi saxes manWa
- Page 286 and 287: Tavi 11 meore nawyvetSi maswavlebel
- Page 288 and 289: Tavi 11 moTxovnis~ sakuTari gzebi g
- Page 290 and 291: Tavi 11 bal unarad. magaliTad, ¤ `
- Page 292 and 293: Tavi 11 moswavles SeuZlia maRali st
- Page 294 and 295: Tavi 11 maswavleblebi klass ase mim
- Page 296 and 297: Tavi 11 bili gakveTilis sxva konfig
- Page 298 and 299: Tavi 11 298 Sejameba damkvirvebelma
- Page 300 and 301: Tavi 11 moswavlis unarze aseTi Sexe
- Page 303 and 304: m o l o d i n e b i - S e j a m e b
- Page 305 and 306: m o l o d i n e b i - s a v a r j i
- Page 307 and 308: globaluri rwmenis sistemebi `Cemi,
- Page 309 and 310: molodinebi Hopfenberg, Wendy S., et
- Page 311: 12 pirovnuli urTierTobis damyareba
- Page 314 and 315: Tavi 12 amas garda, maswavlebelma s
- Page 316 and 317: Tavi 12 316 realuroba zogjer maswav
- Page 319: p i r o v n u l i u r T i e r T o b
- Page 322 and 323: Tavi 12 322 literatura Allender, J.
- Page 325 and 326: saklaso garemo saklaso garemos Sesa
- Page 327: as niSnavs saklaso klimati? saklaso
- Page 331 and 332: saklaso garemo Cavmdgariyavi wreSi~
- Page 333 and 334: damtvreuli kvadratebi miTiTebebi da
- Page 335 and 336: saklaso garemo saWiroa moswavleebma
- Page 337 and 338: saklaso garemo moswavlis riskianobi
- Page 339 and 340: saklaso garemo rad gagebis mizezs.
- Page 341 and 342: saklaso garemo aqtivobaTa sxva mrav
- Page 343 and 344: saklaso garemo daxmareba. mas SeuZl
- Page 345 and 346: saklaso garemo Sen calsaxad vizualu
- Page 347 and 348: saklaso garemo aRmovaCine, rom Tu i
- Page 349 and 350: am epizodis analizisas rendolfi da
- Page 351: saklaso garemo rom moswavleebma qal
- Page 354 and 355: 354 rodis acnobT moswavleebs Sexedu
- Page 356 and 357: Tavi 13 Curran, Lorna. Cooperative
- Page 358 and 359: Tavi 13 358 Research Association, A
- Page 361 and 362: miznebi am ramdenime wlis win swavl
- Page 363 and 364: aqtivobis miznebi miznebi zogjer, g
- Page 365 and 366: miznebi Tu gakveTilze damswre piri
- Page 367 and 368: miznebi azrovnebis mravalgvari tipi
- Page 369 and 370: azrovnebis unarebi ra saxis azrovne
- Page 371 and 372: miznebi naTeli mizani aris erT-erTi
- Page 373 and 374: miznebi teresebi. termini `individu
- Page 375 and 376: ¤ akademiuri disciplinebi. yovel d
- Page 377: Sejameba am Tavis Sejamebisas, mizn
Tavi 13<br />
328<br />
moswavleTa miRwevebis xelSemwyobi garemo<br />
sazogadoeba da<br />
urTierTTanadgoma<br />
`me vgrZnob, rom aq mimiRes da wevri<br />
var. adamianebi Cems mxareze arian.<br />
me SemiZlia, davexmaro sxvebs, xolo<br />
sxvebi me damexmarebian~.<br />
CarTuloba da<br />
wevroba<br />
sxvaTa<br />
gacnoba<br />
misalmeba, aRiareba,<br />
mosmena, reagireba da<br />
dadastureba<br />
jgufis identoba,<br />
pasuxismgebloba da<br />
urTierTda-<br />
mokidebuleba.<br />
kooperaciuli<br />
swavleba, socialuri<br />
unar-Cvevebi, saklaso<br />
Sexvedrebi, jgufebis<br />
dinamika.<br />
problemebisa gadaWra<br />
da konfliqtebis<br />
mogvareba.<br />
Tavdajerebuloba<br />
da gariskva<br />
`gariskva usafrTxoa. Tu vecdebi,<br />
Secdomebze viswavli da movindomeb,<br />
SemiZlia warmatebas mivaRwio~.<br />
moswavleTa xuTi Sexeduleba, romelic<br />
xels uwyobs an uSlis swavlas<br />
Secdomebi swavlaSi<br />
gvexmareba.<br />
Tqvengan ar moelian,<br />
rom pirvelive jerze<br />
yvelafers CaswvdebiT.<br />
mniSvnelovania<br />
yuradReba, mondomeba da<br />
xarisxi.<br />
Kkargi moswavleebi<br />
iTxoven daxmarebas<br />
da ukukavSirs<br />
Sesrulebuli samuSaos<br />
mimarT.<br />
Zalisxmeva da efeqtiani<br />
strategiebi warmatebis<br />
ZiriTadi pirobaa.<br />
nebismier moswavles<br />
SeuZlia warmatebis<br />
miRweva da ara mxolod<br />
yvelaze swrafs.<br />
Secdomebi sisustis<br />
niSania.<br />
mniSvnelovania<br />
tempi. ufro swrafi<br />
ufro gonieria.<br />
karg moswavleebs<br />
sakuTari ZalebiT<br />
SeuZliaT<br />
yvelafris<br />
mogvareba.<br />
Tandayolili<br />
inteleqti<br />
warmatebis<br />
ZiriTadi pirobaa.<br />
mxolod gamorCeul<br />
erTeulebs<br />
SeuZliaT<br />
warmatebis miRweva.<br />
sqema 13.1 saklaso klimatis sami ZiriTadi maxasiaTebeli<br />
gavlena<br />
da kontroli<br />
`garkveuli gavlenis moxdena<br />
SemiZlia. sityva meTqmis. Cemi<br />
azri mniSvnelovania~.<br />
pirovnuli<br />
efeqtianoba<br />
moswavleebs mivceT<br />
ufleba gavlena<br />
moaxdinon klasis<br />
tempze .<br />
saklaso TamaSis<br />
wesebze SeTanxmeba.<br />
moswavleTaTvis<br />
swavlis principebisa<br />
da sxva strategiebis<br />
swavleba.<br />
moswavleebi iyeneben<br />
swavlis stilisa da<br />
arCevanis gakeTebis<br />
Sesaxeb codnas.<br />
moswavleebi da<br />
maTi sazogadoeba<br />
warmoadgens codnis<br />
wyaros.<br />
yoveli maxasiaTebeli SesaZlebelia ganviTarebis calkeul stadiebad daiyos.