gamocdili maswavlebeli

gamocdili maswavlebeli gamocdili maswavlebeli

18.06.2013 Views

Tavi 9 `seqtembers 30 dRe aqvs~. 226 mnemonika am principis mixedviT maswavlebeli axali masalis ukeT dauflebis mizniT moswavleebs Sualeduri instrumentebis (warmosaxva, anagrama, aliteracia) gamoyenebas sTavazobs. magaliTad: Desert (udabno) – erTi `S~, martod marto udabnoSi. Dessert (deserti) – bevris WamiT gasuqdebi. arsebobs mravali mnemonikuri instrumenti da maTi efeqtianobis Semafasebeli kvleva. magaliTad, erT-erTi sakmaod efeqtiani instrumentia, e.w. sakvanZo sityvis teqnika, romelic axali sityvebisa da axali terminebis Sesaswavlad gamoiyeneba. axali terminis Sesaswavlad moswavleebs iseTi sakvanZo (mmaniSnebeli) sityvis swavlas sTxoven, romelsac msgavsi JReradoba aqvs (mag.: `purse~ (safule) da `persuade~ (darwmuneba); „he’s a date~ (is Seyvarebulia) da `hesitate~ (yoymani). Semdeg moswavleebs im naxatis (ubralo monaxazis) Sinaarsis damaxsovrebas sTxoven, romelic sakvanZo sityvas Seicavs da garkveulwilad ukavSirdeba axal cnebas. levinma (Levin 1982) da sxvebma axal sityvasTan `persuade~ (darwmuneba) dakavSirebuli naxati uCvenes. maRaziaSi myofi qali meores safuleze miuTiTebs da ambobs: `oh, marta, Sen unda iyido es safule (purse)!~ `mgoni damarwmune (persuade) amaSi~, pasuxobs marta. naxatis qvemoT weria: `persuade (purse) (darwmuneba (safule)): roca vinmes raimes gakeTebaze daiyolieb~. am naxatebSi erT-erTi personaJis naTqvami sakvanZo sityvas Seicavs, meorisa _ axal termins. kvlevis Sedegebi am teqnikiT axali sityvebis Seswavlis efeqturobis Sesaxeb Zalze pozitiuri da erTmniSvnelovania (Levin 1993). gTavazobT mnemonikuri sakvanZo sityvebis gamoyenebis nimuSebs: 1. gaixseneT axali sityvis msgavsi JReradobis an ritmis mqone sityva. swored is iqneba sakvanZo (mimaniSnebeli) sityva. 2. SeqmeniT naxati, sadac sakvanZo da axali sityvebi moqmedebaSi an obieqtebad iqneba mocemuli. 3. furcelze warmoadgineT or personaJs Soris dialogi, sadac erTi sakvanZo, xolo meore axal sityvas iyenebs. 4. dialogi imdenad daxveweT, rom dialogis konteqstma da naxatma axali sityvis mniSvneloba axsnas. MMTanamimdevroba da ukusvla Cveulebriv, masalis pirveli da bolo nawilebis Seswavla yvelaze advilia, xolo Sua nawilis – yvelaze rTuli. swavlis xelSewyoba SeiZleba masalis bolo nawilidan dawyebiT an masalis mcire nawilebad dayofiT. swavlis am principis gamoyeneba dazepirebis, maTematikisa da marTlweris savarjiSoebSi SeiZleba. maswavlebels SeuZlia masalis Tanamimdevroba daar- Rvios da jer rTuli nawilis swavla SesTavazos; SesaZlebelia TviT rTuli nawili daiyos mcire nawilebad da maT meti yuradReba daeTmos; sxvadasxva saSualebiT (muqi Srifti, sxvadasxva feri, xazgasma) gamokveTos teqstis rTuli erTeulebi. saSualo skolis laTinuri enis maswavlebeli wers: moswavleebma kviraSi aTi axali laTinuri sityva unda iswavlon. (1) isini gakveTilis dawyebamde xuTi wuTis ganmavlobaSi umowmeben erTmaneTs sityvebis codnas. (2) Semdeg damoukideblad swavloben im sityvebs, romelic ar axsovdaT.

swavlis principebi (3) axal sityvebs Tavisi mniSvnelobebiT rveulSi weren. im sityvebs, romelic ar axsovdaT siis pirvel da bolo adgilze weren, xolo kargad naswavls – siis SuaSi. pasuxebs xels afareben da TviTSemowmebis mizniT sityvebs ramdenimejer imeoreben. am proceduras yoveldRe imeoreben. savarjiSos Sesrulebaze jamSi 10 wuTi gvexarjeba, am dros me warmatebiT viyeneb gakveTilis dawyebamde calkeul moswavleebTan sasaubrod. Tanamimdevrobis am principisa da masalis pirveli da bolo nawilebis mniSvnelobis mixedviT SesaZlebelia sagakveTilo drois gadanawilebac. gakveTilis (dRis an semestris) dasawyisSi da bolos ganviTarebuli movlenebi moswavleebs yvelaze advilad amaxsovrdebaT; Sesabamisad, drois es monakveTebi maqsimalurad sasargeblod unda gamoviyenoT (ix. Tavi 5). Sedegebis codna Sedegebi konkretulad da droulad unda vacnoboT. maswavleblebi, romlebic am princips mimarTaven, moswavleebs savarjiSos dasrulebisTanave sTavazoben detalur ukukavSirs. principis mixedviT, rac ufro CarTulia moswavle masalaSi, miT optimaluria swori Sedegebis makoreqtirebeli gavlena da maqsimaluri efeqtis momtania srulyofili da konkretuli ukukavSiri. (me-12 TavSi `pirovnuli urTierTobis damyareba~ vasabuTebT im azrs, rom srulyofili ukukavSiri moswavleebis pativiscemis formaa, misi saSualebiT maswavlebeli amJRavnebs, ramdenad mniSvnelovania Sesrulebuli davalebis detaluri ganxilva.) gTavazobT Sedegebis codnis or magaliTs: samrewvelo revoluciis Sedegad gamowveul socialur cvlilebebTan dakav- Sirebuli davalebis dasrulebis Semdeg moswavleebma sakuTari pasuxebi swor pasuxebs Seadares. Tavad Seaswores Secdomebi da ganmartebebisTvis maswavlebels mimarTes. moswavleebi sakuTar pasuxebs wignSi mocemul pasuxebs adareben, damoukideblad asworeben da yovel Secdomas ganmartaven. moswavleebis mier testirebis Sedegebis codna am princips ar asaxavs. isini yovel gakveTilze ecnobian sakuTar Sedegebs, amaSi gansakuTrebuli araferia. gansakuTrebuli (da swavlis xelSemwyobi) konkretuli, srulfasovani da drouli ukukavSiria. Sedegebs kompiuteruli TamaSic dauyovnebliv gviCvenebs, Tumca ar gvTavazobs Sedegebis gaumjobesebis gzebs. maswavlebeli Sedegebis codnis princips maSin iyenebs, Tu davalebis dasrulebisTanave ukukavSirTan erTad moswavleebs TviTSemowmebis an sul mcire, daSvebuli Secdomis gamosworebis saSualebebs sTavazobs (Butler and Winne 1995). ganmtkiceba qcevis ganmamtkicebeli SeiZleba iyos nebismieri ram, dawyebuli tkbileuliT da jetoniT (samaxsovro jildo), damTavrebuli maswavlebliseuli aRiarebiT `Tavi ar dagizogavs, ar danebdi da arss mainc Caswvdi“. aqcenti verbalur ganmtkicebaze gvaqvs gakeTebuli, radgan miuxedavad imisa, rom am saxis ganmtkicebaze zRva literatura arsebobs da is maswavlebel- Ta leqsikis tradiciuli nawilia, iSviaTia misi ostaturad gamoyeneba. am mZlavri stimulis gamoyenebis mravali saSualeba arsebobs. pedagogiuri codnis bazis mixedviT verbaluri ganmtkiceba zusti, Sesatyvisi da, saWiroebisamebr, uwyveti an wyvetili unda iyos. 227

swavlis principebi<br />

(3) axal sityvebs Tavisi mniSvnelobebiT rveulSi weren. im sityvebs, romelic<br />

ar axsovdaT siis pirvel da bolo adgilze weren, xolo kargad naswavls – siis<br />

SuaSi. pasuxebs xels afareben da TviTSemowmebis mizniT sityvebs ramdenimejer<br />

imeoreben. am proceduras yoveldRe imeoreben. savarjiSos Sesrulebaze<br />

jamSi 10 wuTi gvexarjeba, am dros me warmatebiT viyeneb gakveTilis dawyebamde<br />

calkeul moswavleebTan sasaubrod.<br />

Tanamimdevrobis am principisa da masalis pirveli da bolo nawilebis mniSvnelobis mixedviT<br />

SesaZlebelia sagakveTilo drois gadanawilebac. gakveTilis (dRis an semestris) dasawyisSi<br />

da bolos ganviTarebuli movlenebi moswavleebs yvelaze advilad amaxsovrdebaT; Sesabamisad,<br />

drois es monakveTebi maqsimalurad sasargeblod unda gamoviyenoT (ix. Tavi 5).<br />

Sedegebis codna<br />

Sedegebi konkretulad da droulad unda vacnoboT. maswavleblebi, romlebic am princips<br />

mimarTaven, moswavleebs savarjiSos dasrulebisTanave sTavazoben detalur ukukavSirs.<br />

principis mixedviT, rac ufro CarTulia moswavle masalaSi, miT optimaluria swori Sedegebis<br />

makoreqtirebeli gavlena da maqsimaluri efeqtis momtania srulyofili da konkretuli<br />

ukukavSiri. (me-12 TavSi `pirovnuli urTierTobis damyareba~ vasabuTebT im azrs, rom<br />

srulyofili ukukavSiri moswavleebis pativiscemis formaa, misi saSualebiT <strong>maswavlebeli</strong><br />

amJRavnebs, ramdenad mniSvnelovania Sesrulebuli davalebis detaluri ganxilva.)<br />

gTavazobT Sedegebis codnis or magaliTs:<br />

samrewvelo revoluciis Sedegad gamowveul socialur cvlilebebTan dakav-<br />

Sirebuli davalebis dasrulebis Semdeg moswavleebma sakuTari pasuxebi swor<br />

pasuxebs Seadares. Tavad Seaswores Secdomebi da ganmartebebisTvis maswavlebels<br />

mimarTes.<br />

moswavleebi sakuTar pasuxebs wignSi mocemul pasuxebs adareben, damoukideblad<br />

asworeben da yovel Secdomas ganmartaven.<br />

moswavleebis mier testirebis Sedegebis codna am princips ar asaxavs. isini yovel<br />

gakveTilze ecnobian sakuTar Sedegebs, amaSi gansakuTrebuli araferia. gansakuTrebuli<br />

(da swavlis xelSemwyobi) konkretuli, srulfasovani da drouli ukukavSiria. Sedegebs kompiuteruli<br />

TamaSic dauyovnebliv gviCvenebs, Tumca ar gvTavazobs Sedegebis gaumjobesebis<br />

gzebs.<br />

<strong>maswavlebeli</strong> Sedegebis codnis princips maSin iyenebs, Tu davalebis dasrulebisTanave<br />

ukukavSirTan erTad moswavleebs TviTSemowmebis an sul mcire, daSvebuli Secdomis gamosworebis<br />

saSualebebs sTavazobs (Butler and Winne 1995).<br />

ganmtkiceba<br />

qcevis ganmamtkicebeli SeiZleba iyos nebismieri ram, dawyebuli tkbileuliT da jetoniT<br />

(samaxsovro jildo), damTavrebuli maswavlebliseuli aRiarebiT `Tavi ar dagizogavs, ar<br />

danebdi da arss mainc Caswvdi“. aqcenti verbalur ganmtkicebaze gvaqvs gakeTebuli, radgan<br />

miuxedavad imisa, rom am saxis ganmtkicebaze zRva literatura arsebobs da is maswavlebel-<br />

Ta leqsikis tradiciuli nawilia, iSviaTia misi ostaturad gamoyeneba. am mZlavri stimulis<br />

gamoyenebis mravali saSualeba arsebobs. pedagogiuri codnis bazis mixedviT verbaluri ganmtkiceba<br />

zusti, Sesatyvisi da, saWiroebisamebr, uwyveti an wyvetili unda iyos.<br />

227

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!