gamocdili maswavlebeli

gamocdili maswavlebeli gamocdili maswavlebeli

18.06.2013 Views

Tavi 8 denad gaazrebuli iqneba maTi pasuxi. es signalebi moiTxovs moswavliseul TviTSefasebas gageba-vergagebis Taobaze, Tumca isini SesaZloa realobas ar asaxavdes. donis Semowmebis ufro ganviTarebuli forma yoveli moswavlisgan uSualod SinaarsTan dakavSirebul pasuxs moiTxovs. magaliTad, trigonomertiis gakveTilze maswavlebeli ambobs: `pasuxisTvis aswieT baraTi cifriT 1, 2, 3, an 4, rom miCvenoT romel kvadrantSi damTavrdeba kuTxe~. inglisuris gakveTilze moswavleebs aqvT baraTebi, romlebzec weria `w~ (winadadeba), `f~ (winadadebis fragmenti) da `g~ (gagrZeleba) da moswavleebs sTxovs Sebamisi baraTis Cvenebas savarjiSos Sesrulebisas. donis Semowmebis zemoT motanil formebSi gamoyenebulia moswavleTa mier signalebis gagzavna xelebiT, baraTebiT an sxva meqanizmebiT, Tumca donis Semowmeba signalebis gareSec SeiZleba. zogierTi maswavlebeli gakveTilze moswavleebs erTkiTxvian testebs aZlevs, weris dros magidebs Soris dadis, raTa maTi muSaoba dainaxos. amgvarad daxarjuli ramdenime wuTi zust informacias gvaZlevs moswavleebis mier masalis gagebis Taobaze. 8.1 sqema gviCvenebs kavSirs donis Semowmebis signalian da usignalo formebs Soris. done kargad aris gansazRvruli, Tu maswavlebeli mudmivad iRebs informacias yovel moswavleze an maT umravlesobaze. gagebis Sesaxeb am informacias axasiaTebs sixSire da sifar- Tove. maswavlebels SeuZlia am informaciis miReba moswavleTa umravlesobisTvis kiTxvebis dasmiT. TviTSefaseba • cerebi maRla • xelebi Tavze Tu... • gadabrunebuli niSani • wiTeli, yviTeli, mwvane sasignalo baraTebi 182 signalebi donis Semowmeba Sinaarsis pirdapiri Semowmeba • TiTebi aCveneben maTematikuri moqmedebis niSans • punqtuaciis swori niSnebi haerSi • TiTebiT haerSi xataven f [farTobi], p [perimetri], an o [orive], gaaCnia ra sityvas moiTxovs amocana signalebis gareSe • erTkiTxviani testi • erTdrouli pasuxi • mravali SekiTxva • pasuxebis grafis verbaluri Sevseba • mokle weriTi davaleba • grifelis dafebi qema 8.1: donis gansazRvra donis gansazRvra moicavs oTxive atributs. donis gansazRvra niSnavs SekiTxvebis dasmas da pasuxebis mosmenas (1) xSirad (2) mravali moswavlisgan (3) erTsa da imave Temaze an koncefciaze (4) swavlebis ganmavlobaSi. donis gansazRvris kiTxvebi gaxsenebisa da wvdomis kiTxvebTan Semdegnairad aris dakav- Sirebuli: SegviZlia donis gansazRvra _ moswavleTa xSiri da farTo Semowmeba _ gaxsenebis an wvdomis, an orive doneze. gaxsenebisa da wvdomis kiTxvebis dasma, erTmniSvnelovnad donis Semowmebas ar niSnavs. isini urTierTgadamfaravia, Tumca, SesaZlebelia, urTierTmomcveli nakrebi ar iyos (sqema 8.2). rogor SeiZleba davsvaT gaxsenebisa da wvdomis dasadgeni kiTxva da ganvsazRvroT done?

sicxade maswavlebelma SeiZleba wvdomis dasadgeni SekiTxvebi dausvas calkeul moswavles, swori pasuxis SemTxvevaSi sxva moswavles mimarTos kiTxviT, ise, rom ar daadginos, danarCenebma gaiges Tu ara (xSiri modeli zepiri gamokiTxvis gakveTilebze). wvdoma gaxseneba donis gansazRvra sqema 8.2: donis gansazRvra/gaxseneba/wvdoma es aqtivobebi urTierTgadamfaravi, Tumca SesaZlebelia urTierTmomcveli nakrebi ar iyos. SeiZleba vikiTxoT: `donis gansazRvra yoveli gakveTilis mudmivi Tavisebureba unda iyos Tu ara?~ araa aucilebeli. es SeiZleba uadgilo iyos diskusiis dros, sadac yalibdeba kamaTis mimarTuleba an konceptualur cvlilebaTa gakveTilze, roca moswavleebi maTTvis `mSobliuri~ mosazrebebisgan gansxvavebul Sexedulebebs ecnobian, dakvirvebis safuZvelze axal Teoriebs qmnian da amowmeben. Tumca am SemTxvevaSic ganmsazRvreli iqneba, surs Tu ara maswavlebels moswavleTa donis Semowmeba. am dros miRebuli informacia maswavleblisTvis sasargeblo iqneba, radgan ecodineba, vin gaigo da vin vera da misi gakveTili mgzavrebs sadgurSi ar datovebs. dabneulobisa da mcdari koncefciebis gansazRvra karikaturaze gamosaxulia patara biWi, romelic Tavdayira dgas abazanis sasworze. misi megobari skalas amowmebs da eubneba: `Seni Tavi Seni fexebiviT 43 girvanqas iwonis~. am karikaturis msgavsad, swavlebis dros moswavleebi mraval mcdar koncefcias pouloben, romlebic myaria da xels uSlis swavlebas, Tu ar gvecodineba maTi arseboba da ar vecdebiT maT uaryofas. dabneulobisa da mcdari koncefciebis gansazRvris sami formidan erT-erTi niSnavs mcdari koncefciis amocnobas, win wamowevas da `gasworebas~. sxvagvarad, mcdari koncefciebi daamaxinjeben moswavleebis mier masalis gagebas (Eaton, Anderson, & Smith 1984). ganaTlebis muSakTa mier Catarebul kvlevaTa seriam (mag.: Eaton da sxvebi 1984; Eylon & Linn 1988) samyaros Sesaxeb moswavleTa mravali mcdari koncefcia gamoavlina: magaliTad, `haeri aris carieli sivrce~, `Cemi Tvalebi uSualo aRqmiT xedavs~ (areklili gamosaxulebis miRebis nacvlad). Tu swavlebis procesSi maswavlebeli ar ecdeba am mcdari koncefciebis 183

sicxade<br />

maswavlebelma SeiZleba wvdomis dasadgeni SekiTxvebi dausvas calkeul moswavles, swori<br />

pasuxis SemTxvevaSi sxva moswavles mimarTos kiTxviT, ise, rom ar daadginos, danarCenebma<br />

gaiges Tu ara (xSiri modeli zepiri gamokiTxvis gakveTilebze).<br />

wvdoma<br />

gaxseneba<br />

donis<br />

gansazRvra<br />

sqema 8.2: donis gansazRvra/gaxseneba/wvdoma<br />

es aqtivobebi urTierTgadamfaravi, Tumca SesaZlebelia urTierTmomcveli<br />

nakrebi ar iyos.<br />

SeiZleba vikiTxoT: `donis gansazRvra yoveli gakveTilis mudmivi Tavisebureba unda iyos<br />

Tu ara?~ araa aucilebeli. es SeiZleba uadgilo iyos diskusiis dros, sadac yalibdeba kamaTis<br />

mimarTuleba an konceptualur cvlilebaTa gakveTilze, roca moswavleebi maTTvis<br />

`mSobliuri~ mosazrebebisgan gansxvavebul Sexedulebebs ecnobian, dakvirvebis safuZvelze<br />

axal Teoriebs qmnian da amowmeben. Tumca am SemTxvevaSic ganmsazRvreli iqneba, surs Tu ara<br />

maswavlebels moswavleTa donis Semowmeba. am dros miRebuli informacia maswavleblisTvis<br />

sasargeblo iqneba, radgan ecodineba, vin gaigo da vin vera da misi gakveTili mgzavrebs sadgurSi<br />

ar datovebs.<br />

dabneulobisa da mcdari koncefciebis gansazRvra<br />

karikaturaze gamosaxulia patara biWi, romelic Tavdayira dgas abazanis sasworze. misi<br />

megobari skalas amowmebs da eubneba: `Seni Tavi Seni fexebiviT 43 girvanqas iwonis~.<br />

am karikaturis msgavsad, swavlebis dros moswavleebi mraval mcdar koncefcias pouloben,<br />

romlebic myaria da xels uSlis swavlebas, Tu ar gvecodineba maTi arseboba da ar<br />

vecdebiT maT uaryofas. dabneulobisa da mcdari koncefciebis gansazRvris sami formidan<br />

erT-erTi niSnavs mcdari koncefciis amocnobas, win wamowevas da `gasworebas~. sxvagvarad,<br />

mcdari koncefciebi daamaxinjeben moswavleebis mier masalis gagebas (Eaton, Anderson, &<br />

Smith 1984).<br />

ganaTlebis muSakTa mier Catarebul kvlevaTa seriam (mag.: Eaton da sxvebi 1984; Eylon &<br />

Linn 1988) samyaros Sesaxeb moswavleTa mravali mcdari koncefcia gamoavlina: magaliTad,<br />

`haeri aris carieli sivrce~, `Cemi Tvalebi uSualo aRqmiT xedavs~ (areklili gamosaxulebis<br />

miRebis nacvlad). Tu swavlebis procesSi <strong>maswavlebeli</strong> ar ecdeba am mcdari koncefciebis<br />

183

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!