maTematika - Ganatleba
maTematika - Ganatleba
maTematika - Ganatleba
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
zurab vaxania<br />
saymawvilo<br />
<strong>maTematika</strong><br />
5
I Tavi.<br />
II Tavi.<br />
III Tavi.<br />
IV Tavi.<br />
V Tavi.<br />
VI Tavi.<br />
VII Tavi.<br />
VIII Tavi.<br />
IX Tavi.<br />
X Tavi.<br />
XI Tavi.<br />
XII Tavi.<br />
s a r C e v i<br />
<br />
arabuli cifrebi da romauli niSnebi. nuli da misi aRniSvna.<br />
naturaluri ricxvebi. ricxvebis Cawera Zvel saxelmwifoebSi. tolobis<br />
da utolobis niSnebi. ariTmetikuli moqmedebebis niSnebi. weliwadi da<br />
saukune. dRe-Ramisa da drois orgvari aRniSvna. drois erTeulebi.<br />
arabuli cifrebi da romauli niSnebi. nuli da misi aRniSvna.<br />
naturaluri ricxvebi. ricxvebis Cawera Zvel saxelmwifoebSi. tolobis<br />
da utolobis niSnebi. ariTmetikuli moqmedebebis niSnebi. weliwadi da<br />
saukune. dRe-Ramisa da drois orgvari aRniSvna. drois erTeulebi.<br />
nakvTis Siga are da sazRvari. nakvTi da sxeuli _ wertilTa<br />
erTobliobani. wre da wrexazi. birTvi da sfero. wris centri, radiusi<br />
da diametri. naturaluri ricxvis unaSTod gayofadobis pirobebi: 10-ze,<br />
5-ze, 2-ze, 4-ze, 3-ze. 9-ze, 6-ze. nakiani wlebi.<br />
monakveTis sigrZis aRniSvna. mocemuli wertilidan erTidaimave manZiliT<br />
daSorebuli wertilebis erToblioba sibrtyeze. monakveTis mozomva<br />
fargliT. martivi da Sedgenili ricxvebi. erTniSna da orniSna martivi<br />
ricxvebis sia. martiv mamravlebad daSla.<br />
sferos da birTvis centri, radiusi da diametri. cilindri da misi<br />
zedapiri. cilindris kveTebi. cilindris radiusi, diametri, simaRle.<br />
sidideebi. ramdenime ricxvis umciresi saerTo jeradis moZebna.<br />
monakveTis Suawertili. miaxloebiTi sidideebis Cawera. erTi mTlianis<br />
naxevari. naxevrebis met-nakleboba. leonardo da vinCi da misi aRmoCena.<br />
erTi mTlianis dayofa ramdenime tol nawilad.<br />
erTi mTlianis dayofa mraval tol nawilad. sxvadasxva sidideTa<br />
erTidaimave nawilebis met-nakleboba. mTelis sxvagvari nawilebi.<br />
nawilebis met-nakleboba. wris qorda, rkali da seqtori. diametri _<br />
ugrZelesi qorda. wris dayofa daaxloebiT tol seqtorebad. mTavari<br />
geometriuli formebi.<br />
nawilebis cifruli Canawerebi. wiladi, wiladis mricxveli da<br />
mniSvneli. wiladis ornairi miReba. 0-is an 1-is toli wiladebi.<br />
wiladis mniSvneloba. tolmniSvneliani an tolmricxveliani wiladebis<br />
Sedareba. sibrtyeze wreebis urTierTganlageba. koncentruli wreebi.<br />
wriuli rgoli. wre, birTvi da badro Zvel msoflioSi.<br />
tolmniSvneliani wiladebis Sekreba-gamokleba. wiladis meorenairi Cawera.<br />
ramdeni aklia wilads erTamde. wriuli diagrama. kvadrati da<br />
marTkuTxedi. kvadrati da marTkuTxedi yofa-cxovrebaSi da gamoyenebiT<br />
xelovnebaSi.<br />
ori ricxvis Sefardeba. erTze meti wiladebi. mTeli ricxvis toli<br />
wiladebi. Sereuli wiladebi da maTi Cawera Cveulebrivi wiladebis<br />
saxiT. erTze meti wiladidan mTelis gamoyofa. Cveulebrivi wiladis<br />
Cawera Sereuli wiladis saxiT. Sereuli wiladebis Sekreba-gamokleba.<br />
mravalkuTxedis diagonali.<br />
rogor icvleba wiladi mricxvelisa da mniSvnelis Secvlisas. wiladis<br />
ZiriTadi Tviseba. wiladebis Sekveca da ukveci wiladebi. sigrZis<br />
saerTaSoriso erTeulebi da maT Soris Tanafardoba. msoflioSi<br />
gavrcelebuli sigrZis erTeulebi. sigrZis erTeulebi Zvel<br />
saqarTveloSi da Zvel msoflioSi.<br />
ricxvebis namravlTa Sefardebis Sekveca. wiladebis gamravleba-gayofa<br />
naturalur ricxvebze. ricxviTi sxivi. wiladebi ricxviT sxivze. drois<br />
Zveli qarTuli erTeulebi.
XIII Tavi.<br />
XIV Tavi.<br />
XV Tavi.<br />
XVI Tavi.<br />
wiladebis gaerTmniSvnelianeba da sxvadasxvamniSvneliani wiladebis<br />
Sedareba. sxvadasxvamniSvneliani wiladebis Sekreba-gamokleba. nakvTis<br />
farTobi da misi gazomva. farTobis saerTaSoriso erTeulebi. nakvTis<br />
farTobis miaxloebiTi gazomva.<br />
wiladebis nawilTa gamoTvla. wiladebis gamravleba. marTkuTxedis<br />
farTobis gamoTvla. zogierTi nakvTis farTobis gamoTvla. wertilisa da<br />
xazis farTobi. Tanafardobani farTobis erTeulebs Soris. ricxvis<br />
kvadrati da kvadratis farTobi. miwis nakveTebis farTobis gazomva.<br />
ricxvis Sebrunebuli. gamravlebasa da gayofas Soris kavSiri. ricxvis<br />
wiladze gayofis wesi. marTkuTxa paralelepipedi (aguredi) da misi<br />
zomebi. kubi da misi Slili. wiladebi Zvel msoflioSi. wesieri da<br />
arawesieri wiladebi.<br />
ricxvjer metoba da nakleboba. ricxvis moZebna misi nawilis mixedviT.<br />
aguredisa da kubis kveTebi. aguredis zedapiri da misi Slili. eileris<br />
toloba mravalwaxnaga sxeulebisaTvis. wiladebi Zvel msoflioSi da<br />
maTi warmoSoba.<br />
amocanaTa Tematikuri paragrafebi<br />
§ 1 ariTmetika: naturaluri<br />
ricxvis kvadrati<br />
ricxvebi, jeradebi, gamyofebi, wiladebi,<br />
§ 2 geometria _ nakvTebi, sxeulebi, xazva, farTobi<br />
§ 3 ricxvebze moqmedebaTa wesebi, gantolebebi<br />
§ 4 moqmedebebi sidideebze da maTematikis sxva gamoyenebani<br />
§ 5 erTobliobani da SesaZleblobani, amocanebi msjelobaze<br />
da kanonzomierebaze<br />
<br />
TviTSemowmebis testebis pasuxebi<br />
1 2 3 4 5 6 7<br />
T-01 b) a) d) g) d) b) b)<br />
T-02 d) b) g) d) g) a) g)<br />
T-03 g) g) d) a) g) b) a)<br />
T-04 g) b) b) g) d) d) a)<br />
T-05 b) g) a) d) d) b) b)<br />
T-06 b) g) a) d) d) b) d)<br />
T-07 d) g) a) d) b) g) g)<br />
T-08 g) d) b) d) a) g) d)<br />
1 2 3 4 5 6 7<br />
T-09 a) b) d) g) g) d) g)<br />
T-10 d) a) b) d) d) g) g)<br />
T-11 a) d) g) b) d) a) b)<br />
T-12 g) b) b) a) d) d) g)<br />
T-13 a) d) g) b) a) g) d)<br />
T-14 b) b) a) d) d) g) b)<br />
T-15 d) b) g) a) g) g) d)<br />
T-16 a) d) a) g) g) b) g)
Tavi I 3<br />
saxelmZRvaneloSi gamoyenebulia Semdegi pirobiTi niSnebi:<br />
∇ axali Tavis mokle Sinaarsi<br />
& adre naswavli sakiTxebi, romlebic axali TavisTvisaa saWiro<br />
∑ ganvlili Tavis mokle Sejameba. esaa is, rac moswavlem am Tavidan unda<br />
daimaxsovros (sxva arafris damaxsovreba araa aucilebeli, radgan Tavisi saqme<br />
ukve Sesrulebuli aqvs: saTanado unarCvevaTa ganviTareba, azrovnebis<br />
T<br />
ganviTareba, naswavlis ganmtkiceba Tu saswavli sakiTxis Semzadeba).<br />
testi sakuTari codnis Semowmebisa da TviTSefasebisTvis.<br />
am testis amocanebi moswavlem Sin unda amoxsnas. Semdeg naxos marTebuli<br />
pasuxebis sia, romelic am wignis<br />
bolosaa mocemuli. moswavlem<br />
TviTon unda daiweros Sefaseba<br />
p 7 6-5 4-3 2-0<br />
Sefaseba aradamakmay<br />
friadi kargi damakmay.<br />
am cxrilis mixedviT, sadac p _ marTebuli pasuxebis raodenobaa. es Sefaseba<br />
SeiZleba sxvam ar gaigos, radgan testis amocanebi klasSi ki gairCeva, magram<br />
maswavlebeli ar Seamowmebs imas, Tu romel moswavles ramdeni amocana<br />
hqonda kargad amoxsnili. amitom azri ara aqvs, rom moswavlem winaswarve<br />
naxos marTebuli pasuxebis sia _ amiT is mxolod Tavs moityuebs!<br />
sakontrolo weraze ki sul sxva amocanebi iqneba.<br />
$ amocanebis krebulis Tematikuri paragrafi (Tavebis Semdeg)<br />
_ jgufuri saklaso samuSaos davaleba _ interaqtiuli muSaobisTvis.<br />
4. _ me-4 jgufis davaleba (jgufuri muSaobisas).