Untitled - Iverieli
Untitled - Iverieli
Untitled - Iverieli
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
kapadokieli, asieli da biTvinieli pirvelqristianebisadmi<br />
mimarTviT iwyeba (1 petr. 1.1). am tradicias<br />
asaxavs somxuridan qarTulad naTargmni teqsti fsevdo-basilis<br />
`micvalebaÁ yovladwmidisa mariamisi~, romelSic<br />
SavizRvispireTis sxva regionebTan erTad<br />
dasasaxelebulia istoriuli kolxeTis miwa-wyalze<br />
arsebuli berZnuli savaWro axalSeni sebastopolisi<br />
(Zveli dioskuria, dRevandeli soxumi) da romauli<br />
cixesimagre afsarosi (dRevandeli gonio):<br />
`mariam hrqua andrias, iakobs da filipes, sÂmons da<br />
lukas: `mnebavs raÁTa Tquen mauwyoT, Tu rasa adgilsa<br />
iyveniT~. andria Tqua: `zRÂskideni biTÂnisani movlen da<br />
pontoÁsani da TrakeTisani da TrakonelTa queyanaÁ, da<br />
sebastinelTaca qalaqsa mived didsa, sadaca afsarelTa<br />
banaki iyo. amaT yovelTa zeda Zesa Sensa vqadagebdi~<br />
(esbroki 1974: 141).<br />
saeklesio gardamocemis ganvrcobasa da ganviTarebaze<br />
politikurma faqtorebmac moaxdina zegavlena.<br />
konstantinopolis gaZlierebas mohyva misi episkoposebis<br />
aRzeveba4 da aqtualoba SeiZina wm. andrias<br />
qadagebis SavizRvispirul-balkanurma lokalizaciam,<br />
romelic mociqulis misionerul moRvaweobas konstantinopolis<br />
SemogarenTan akavSirebda.<br />
wm. andrias skviTeTSi qadagebaze uZveles cnobas<br />
Seicavs origenes (185-254) egzegetikuri naSromi `dabadebis<br />
Targmaneba~, romelic evsevi kesarielis (260-340)<br />
`saeklesio istoriaSia~ (1.3) citirebuli:<br />
`<br />
4 mociqulTa qadageba uZvelesi qristianuli centrebis prestiJs<br />
ganapirobebda, ris gamoc romis, aleqsandriis, antioqiisa da ierusalimis<br />
eklesiebis upiratesoba nikeis msoflio saeklesio krebam<br />
(325 w.) gansazRvra. meore msoflio saeklesio krebis me-3 kanonma<br />
(381 w.) aRmosavluri qristianobis centrad konstantinopoli gamoacxada<br />
da statusiT romis eklesias gautola: `kostantinopolisa<br />
episkopossa aqundin warCinebulebaÁ pativisaÁ, swori hromisa episkoposisaÁ,<br />
vinaÁTgan axali hromi ars igi~ (sjuliskanoni 1975: 261).<br />
13<br />
`rodesac Cveni macxovris wminda mociqulebi da<br />
mowafeebi mTels msoflioSi gaifantnen, Tomas, rogorc<br />
gadmocema gviambobs, parTia xvda wilad, andrias –<br />
skviTia, ioanes asia (aq moRvaweobda is da efesoSi<br />
gardaicvala), xolo petre, rogorc Cans, uqadagebda<br />
pontoSi, galatiasa da biTviniaSi, kapadokiasa da asiaSi<br />
gafantul iudeebs~ (georgika I: 29-30).<br />
skviTeTi andria pirvelwodebulis dros moicavda<br />
CrdiloeT SavizRvispireTs, kavkasiidan azovis zRvamde,<br />
rogorc amas ovidius nazoni (Zv. w. 43 – ax. w. 18)<br />
gvauwyebs (enciklopedia II: 372), amitom sruliad logikuria<br />
m. TamaraSvilis mosazreba, romlis mixedviTac,<br />
araviTari safuZveli ara gvaqvs vifiqroT, rom andria<br />
pirvelwodebuli `qveynierebas moivlida, sanam miaRwevda<br />
skviTeTs. yvelaze bunebrivi iqneboda, iq saqarTvelodan<br />
Casuliyo~ (TamaraSvili 1995: 166).<br />
swored amgvar logikas mihyvnen saeklesio<br />
istorikosebi, rasac xeli Seuwyo im garemoebamac, rom<br />
pirveli saukunisa da Semdgomi drois avtorebi<br />
(plutarqe, dionisios periegeti, stefane bizantieli,<br />
ioane cece, libaniosi da sxvebi) skviTTa qveyanaSi<br />
kolxeTsac gulisxmobdnen (mimosvla 2008: 114-115; anania<br />
[jafariZe] 2009: 127-130) 5 .<br />
amgvarad, saqarTvelo Sedioda wm. andrias qadagebis<br />
orive marSrutSi (SavizRvispireTi, skviTeTi), amitom<br />
ar aris gasakviri, rom sofroniusi (IV-V ss.),<br />
doroTeos tvireli (VI s.) da fsevdo-epifane kvipreli<br />
(VI-VII ss.) ufro akonkreteben wm. andrias qadagebis<br />
iberiul-kavkasiur marSruts da masSi sebastopolisisa<br />
da afsarosis garda SeaqvT: mdinare fazisi, kolxeTi<br />
(romelic Sida an meore eTiopiad ixsenieba, afrikis<br />
`<br />
5 apokrifebis nawili sxvadasxva lokalur, erovnul tradiciaze<br />
dayrdnobiT afarTovebda wm. andrias misioneruli moRvaweobis areals<br />
evropisa da aziis Soreuli regionebidan (britaneTi, skandinavia,<br />
altai, CineTi...) afrikis kontinentamde (aleqsandru 2004: 9-43).<br />
14