17.06.2013 Views

Untitled - Iverieli

Untitled - Iverieli

Untitled - Iverieli

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

samma mociqulma: andria pirvelwodebulma, simon kananelma<br />

da mataTam. faqtobrivad, `mimoslva~ saqarTvelos<br />

eklesiis avtokefaliasTan da mociqulTa qadagebasTan<br />

dakavSirebul yvela kiTxvas scemda pasuxs,<br />

amitom Semdgomi drois qarTveli avtorebi, romlebic<br />

wm. andrias qadagebaze werdnen, swored am teqsts<br />

emyarebodnen.<br />

giorgi mTawmidelma (1009-1066) Teodosi antioqiel<br />

patriarqTan disputis dros (1057) `mimoslvis~ berZnuli<br />

dedani saqarTvelos eklesiis samociqulo xasiaTisa<br />

da avtokefaliis dasacavad gamoiyena.<br />

XI saukunis meore naxevarSi leonti mrovelma<br />

mociqulTa qadagebaze informacia saqarTvelos oficialur<br />

istoriaSi – `qarTlis cxovrebaSi~ Seitana da<br />

ZiriTadi aqcenti dasavleTi saqarTvelos (egrisisa da<br />

afxazeTis) moqcevaze gadaitana. amasTanave, daazusta,<br />

rom `mimoslvaSi~ naxsenebi gamonaTqvami `vidre mdinaredmde<br />

Woroxisa~ gulisxmobs wm. andrias qadagebas<br />

`gzasa klarjeTisasa~.<br />

arsen berma, amave logikiT, mociqulis misionerul<br />

marSrutSi Woroxis auzis kidev erTi provincia –<br />

`soflebi nigalisa~ daasaxela da amiT `mimoslvis~<br />

teqstis `sosangelTa soflis~ adgilmdebareoba ganmarta<br />

(`ninos cxovrebis~ metafrasuli redaqcia).<br />

leonti mrovelis tradicia ganaviTara ioane<br />

anCelmac, romlis himnografiuli kanonis – `galobani<br />

anCis xatisanis~ mixedviT, andria mociqulma klarjeTSi<br />

Semoiyvana hierapolisuri keramidionis memkvidre<br />

anCis xati. anCeli mTavarepiskoposis am originalur<br />

ideas wanamZRvrebi eZebneba `avgarozis epistolesa~<br />

da `andria mociqulis mimoslvaSi~.<br />

leonti mrovelis `mefeTa cxovreba~, efrem mciris<br />

`uwyebaÁ mizezsa~, ruis-urbnisis saeklesio krebis<br />

`Zegliswera~ (1104 w.) da arsen beris `ninos cxovreba~<br />

141<br />

wm. ninos misioneruli moRvaweobis aucileblobas im<br />

faqtiT xsnian, rom mociqulTa Semdeg saqarTveloSi<br />

isev warmarToba (kerpTayvanismcemloba) gavrcelda.<br />

amasTan erTad, `Zeglisweris~ ganCinebaSi wm. andrias<br />

qadagebis faqti mTel saqarTvelozea ganzogadebuli<br />

da aRniSnulia, rom mociqulma saxareba iqadaga<br />

`yovelsa queyanasa saqarTveloÁsasa~. amiT xazgasmulia<br />

samociqulo qadagebis mniSvneloba saqarTvelos<br />

eklesiuri da politikuri erTianobisTvis.<br />

gansxvavebuli tendencia SeiniSneba `mimoslvis~<br />

qarTul redaqciebsa da mesxur gadmocemaSi.<br />

`mimoslvis~ qarTuli redaqcia XIII-XV saukuneebSi<br />

Camoyalibda. igi sruli saxiT A-161 xelnawerSia warmodgenili.<br />

am redaqciis avtori Tanamedroveobis gadasaxedidan<br />

„kiTxulobs~ istoriul dokuments, iTvaliswinebs<br />

literaturul tradicias da efTvimeseul<br />

TargmanSi Seaqvs istoriul-geografiuli Sinaarsis<br />

glosebi, romelTa umravlesoba wm. andrias misionerul<br />

mogzaurobebSi mesxeTis farTo planiT warmoCenas<br />

isaxavs miznad. Woroxis auzTan (tao-klarjeTinigali)<br />

erTad glosebSi Cndeba mtkvris auzis qveynebi<br />

artaani da kola (rogorc cnobilia, `mimoslvis~<br />

teqstSi mxolod mdinare Woroxia naxsenebi).<br />

mesxuri gadmocema, romelic literaturulad yvaryvare<br />

da mzeWabuk aTabagebis karnaxiTa da uSualo<br />

monawileobiT gaformda (1486-1516 ww.), wm. andrias misioneruli<br />

mogzaurobebis marSruts ormxriv ganavrcobs:<br />

Woroxis auzis qveynebSi damatebiT asaxelebs<br />

aWaras, xolo mtkvris auzis qveynebSi – samcxes. am<br />

gadmocemaSi `mimoslvis~ efTvimeseuli Targmani tendenciurad,<br />

separatistuli suliskveTebiTaa gadamu-<br />

Savebuli. wm. andrias qadageba da mis mier pirveli<br />

qarTveli episkoposis xeldasxma dakavSirebulia samcxe-saaTabagos<br />

saeklesio centrTan – awyurTan, riTac<br />

142

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!