17.06.2013 Views

Untitled - Iverieli

Untitled - Iverieli

Untitled - Iverieli

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

wminda saunjesTan da ZvirfaseulobiT Semkul wminda<br />

xatTan erTad~.<br />

amis Semdeg manuel ritori amxels `samgzis bilw<br />

episkoposs~, romelmac iayub yaens `cixis kliteebi<br />

gadasca~, xolo Semdeg vrclad saubrobs simeon<br />

mawyverelis Rirsebebze.<br />

IV. awyuruli matianis qarTul versias gaaCnia ori<br />

gviandeli danarTic, magram isini tipologiurad<br />

gansxvavdebian RvTismSoblis xatis tyveobidan gamoxsnis<br />

saswaulebisgan, radgan orive maTgani warmoadgens<br />

mcire qronikas da es qronikebi amgvarive saxiT<br />

moxvda `axali qarTlis cxovrebis~ teqstSi:<br />

a) `qoronikonsa sld (234): awyuerisa RmrTismSobeli<br />

tyued waasuena cixisjuars imerel mefeman bagrat~<br />

(qca II: 500), e. i. 1546 wels imereTis mefe bagrat<br />

III-m (1510-1565) xati awyuridan cixisjvarSi gadaasvena;<br />

b) `amasve qoronikonsa [sma (241)] cixisjuaridam awyurisa<br />

RmrTismSobeli tyued waasuenes imereTs~ (qca<br />

II: 501), e. i. 1553 wels awyuris xati ukve imereTSia81 .<br />

tendenciuri gamonaTqvamebi `tyued waasuena cixisjuars~,<br />

`tyued waasvenes imereTs~ mxolod da mxolod<br />

awyurSi SeiZleboda daweriliyo. niSandoblivia is<br />

faqti, rom awyuris xatis matianeSi SeiniSneba mesxuri<br />

separatizmis sxva niSnebic. magaliTad, tyveobidan dabrunebul<br />

xats Tavisuflad SeeZlo gaenaTebina sruliad<br />

saqarTvelo, magram avtori gvauwyebs, rom man `gana-<br />

`<br />

81 awyuris xatma gelaTSi sabolood 1562 wels daivana, amitom<br />

niSandoblivia, rom mesxuri gadmocemis pirveli ilustracia<br />

(`andria mociquli awyuris xatiT xelSi~) swored gelaTSi gamosaxes.<br />

freska Sesrulebulia dasavleTi saqarTvelos kaTalikospatriarqis<br />

zaqaria qvarianis dakveTiT, 1657-1660 wlebSi. wm. andrias<br />

gelaTuri freska naTlad gvidasturebs, rom XVII saukuneSi mesxur<br />

gadmocemas imereTSic kargad icnobdnen. samwuxarod, im dros, roca<br />

gelaTis sakaTedro taZarSi mesxuri gadmocemis ilustracias<br />

gamosaxavdnen, awyuris eparqia ukve aRar funqcionirebda, osmalebis<br />

mier dapyrobil samcxe-saaTabagoSi ki islami vrceldeboda.<br />

127<br />

naTla sruliad samcxe~. garda amisa, mesxi mematiane<br />

aRtacebulia imiT, rom aradeTis brZolis dros<br />

`Zleva aRadgines mesxTa qarTvelTa zeda, romlisa<br />

msgavsi ara sada smenil ars~. rogorc zemoT aRvniSneT,<br />

separatizmis kvali ufro sagrZnobia mesxur gadmocemaSi.<br />

ase rom, kuTxuri mikerZoeba awyuris xatis<br />

matianisa da masSi Semavali mesxuri gadmocemis erTerTi<br />

mTavari damaxasiaTebeli niSania.<br />

zemoTqmulidan gamomdinare, SeiZleba davaskvnaT:<br />

1) mesxuri gadmocemis calkeuli elementebi folkloruli<br />

warmomavlobisaa da maT ganviTarebaSi calke<br />

unda gamoiyos samZivarTa zeobis periodi (XII-XV ss.);<br />

2) samcxis separaciis periodSi (XIII-XV ss.) warmoiqmna<br />

`mimoslvis~ pirveli qarTuli redaqcia, romelmac<br />

xelsayreli pirobebi Seqmna mesxuri gadmocemis<br />

literaturuli versiis CamoyalibebisaTvis;<br />

3) awyuris xatis matiane (da masSi Semavali mesxuri<br />

gadmocema) literaturulad gaformda 1486-1500<br />

wlebSi, xolo 1500-1501 wlebSi igi iTargmna berZnulad<br />

da es Targmani daedo safuZvlad `manuelis Txrobas~;<br />

4) 1501-1516 wlebSi Seiqmna mesxuri gadmocemis<br />

mzeWabukisdroindeli redaqcia, romelSic Seitanes mociqulTa<br />

wilisyraSi RvTismSoblis monawileobisa da<br />

awyuris xatis xelTuqmnelad gamosaxvis epizodebi;<br />

5) awyuris xatis matianis avtoria awyureli moRvawe,<br />

SesaZloa, episkoposic, xolo damkveTebi – samcxis<br />

aTabagebi: yvaryvare da mzeWabuki;<br />

6) mesxuri gadmocemis ZiriTadi literaturuli<br />

wyaroebia saRvTo werili, `avgarozis epistole~ da<br />

`andria mociqulis mimoslvis~ efTvimeseuli Targmani.<br />

es ukanaskneli gadmocemaSi tendenciurad, separatistuli<br />

suliskveTebiTaa gadamuSavebuli (sosangeTi<br />

gaigivebulia awyurTan, SeTxzulia pirveli mawyvereli<br />

episkoposis wm. andrias mier xeldaxmis epizodi);<br />

128

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!