Untitled - Iverieli
Untitled - Iverieli
Untitled - Iverieli
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
konkurenti cixisjvarel-jayelebi, magram gamoricxuli<br />
arc esaa, radgan ioane anCelis deda XII saukunis<br />
saqarTvelos erT-erT gavlenian feodalur gvars eku-<br />
Tvnoda59 .<br />
gasaTvaliswinebelia is faqtic, rom `galobani an-<br />
Cis xatisanis~ gavrcelebis areali didxans ar gascilebia<br />
samcxe-saaTabagos, cixisjvarel-jayelTa feodaluri<br />
gvaris warmomadgenlebi ki am teqsts XIV<br />
saukuneSic kargad icnobdnen, rasac adasturebs anCis<br />
xatis karebis SidamoWedilobaze daculi warwera<br />
(1308-1334 ww.), romelSic samcxis pirveli aTabagi beqa<br />
jayeli ixsenieba:<br />
`sityvao RmrTisa mamisao, Seiwire undoi<br />
ese mkobai wmidis da saSinelisa gankacebisa<br />
Senisa xatisa kuboÁ. patronsa mandaturTuxucessa<br />
beqasa da mianiWe mkuidrebai raTa SenTa Tana<br />
da me da Zeni Cemni guiÃsnen~ (amiranaSvili 1956: 9).<br />
warweraSi meordeba ioane anCelis sagaloblis<br />
cnobili motivebi: specifikuri sityva `undoi~, romelic,<br />
sabas ganmartebiT, `arad saÃmars~ niSnavs, gvxvdeba<br />
`galobani anCis xatisanis~ akrostiqSic: `ugalob<br />
undo iovane anCeli~; aseve ioane anCelis sagalobel-<br />
Tan poulobs paralels gamoTqma `saSineli gankacebisa<br />
Senisa xati~ (Sdr.: `xatsa gankacebisa Senisasa~ – I.1<br />
da Semd.). beqa opizris Wedurobaze sityva `gankacebisa~<br />
ar gvxvdeba (Sdr.: `ioane anCelman, rkinaelman,<br />
Ãelvyav saSinelisa amis xatisa pativiT moWedvad~).<br />
`<br />
59 ioane anCelis biZa (dedis Zma) pavle tbeli dimitri mefem (1125-<br />
1155 ww.) gazarda. amitom ar aris gasakviri, rom pavles disSvilebi<br />
sakmaod dawinaurdnen XII saukunis saqarTvelos eklesiaSi: nikoloz<br />
saRirisZesa da arsen quTaTels mTavarepiskoposis saydari<br />
epyraT, arseni `dimitri mefis mwirveli” iyo, xolo antoni – opizis<br />
winamZRvari. pavle tbels sami da hyavda: cxovreba, guranduxti<br />
da nona (petriwi 1968: 54), magram CvenTvis ucnobia, kerZod romeli<br />
maTganis Svili iyo `galobani anCis xatisanis” avtori.<br />
53<br />
anCis xatis Semdgomi istoria amgvaria: anCis saepiskoposos<br />
gauqmebisa da samcxis gamahmadianebis Semdeg,<br />
kerZod, 1664 wels, xati Tbiliselma vaWarma amirjana<br />
ievanguliSvilma SeiZina, TbilisSi Camoitana da<br />
kaTalikos domenti II-s (1660-1676) mihyida (Jordania<br />
1897: 482). am ukanasknelma ganaaxla macxovris xati da<br />
1675 wels sakaTalikoso saydarSi daasvena, romelsac<br />
SemdgomSi anCisxatis eklesia ewoda. 1686 wels xati<br />
moaWedvina givi amilaxvarma (kaTalikos domenti II-is<br />
Zmam), xolo 1715 wels – kaTalikosma domenti III-m,<br />
romelmac, amasTan erTad, sadResaswaulos axal redaqciaSi<br />
(1718 w.) anCis xatis xseneba 16 agvistos daawesa,<br />
mandilionis edesidan konstantinopolSi gadasvenebis<br />
dRes (amiranaSvili 1956: 10-12; aldamiZe 2007: 11-15).<br />
dResaswaulis 16 agvistos daweseba imaze metyvelebs,<br />
rom domenti III anCis xats xelTuqmnel xatTan<br />
akavSirebda (magram ar aigivebda), ris saSualebasac,<br />
rogorc ukve aRvniSneT, ioane anCelis sagalobelSi<br />
xorcSesxmuli ideebi iZleoda, kerZod, anCis xatis<br />
memkvidreobiTi kavSiri hierapolisur keramidionTan<br />
da misi saqarTveloSi davaneba wm. andrias mier.<br />
domenti III-m `galobani anCis xatisanis~ teqsti<br />
sadResaswauloSi ar Seitana da mxolod imiT Semoifargla,<br />
rom anCis xatis troparSi gaimeora ioane<br />
anCelis himnografiuli kanonis ramdenime motivi da<br />
fragmenti. magram, rac unda gasakviri iyos, troparSi,<br />
ioane anCelis warweris msgavsad, ignorirebulia wm.<br />
andria mociqulis Rvawli:<br />
`litaniobdiT da galobdiT,<br />
aqebdiT da adidebdiT<br />
yoveli suli da yoveli dabadebuli<br />
yovlisa sulisa mxsnelsa da mfarvelsa<br />
saSinelsa anCis xatsa,<br />
romeli uRaRTa RadoT klarjeTsa<br />
54