Untitled - Iverieli
Untitled - Iverieli
Untitled - Iverieli
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
iyo dasaxlebuli da `kolxTa qalaqadac~ iwodeboda,<br />
magram rogorc sinopeli berZnebis mier daarsebuli<br />
axalSeni da elinuri qalaqi, 1205 wlamde, vidre trapizonis<br />
imperia Seiqmneboda, Sedioda jer romis, Semdeg<br />
bizantiis politikur sazRvrebSi, xolo ierarqiulad<br />
yovelTvis konstantinopolis sapatriarqos eqvemdebareboda<br />
(georgika IV: 11, 191, 300).<br />
leonti mrovelis `mefeTa cxovrebaSi~, aseve `mimoslvis~<br />
teqsts ukavSirdeba andria mociqulis qadageba<br />
`gzasa klarjeTisasa~. `mimoslvaSi~, marTalia, klarjeTi<br />
naxsenebi ar aris, magram aRniSnulia, rom wm.<br />
andria mesame mogzaurobis dros sxva mociqulebTan<br />
erTad moadga `queyanasa qarTlisasa da vidre mdinaredmde<br />
Woroxisa daucxromelad qadagebdes saxelsa<br />
RmrTisasa~ (gv. 189). klarjeTi Woroxis xeobaSi mdebareobs,<br />
amitom leonti mroveli akonkretebs: wm. andria<br />
`warvida gzasa klarjeTisasa~ (Sdr.: anania [jafariZe]<br />
2009: 121).<br />
rac Seexeba aderki mefis mier axladmoqceul samegreloSi<br />
warmarTobis isev gavrcelebas, amgvar cnobas<br />
leonti mroveli verc `mimoslvaSi~ ipovida da verc<br />
sxva berZnul wyaroSi. am SemTxvevaSi avtori cdilobs<br />
axsnas wm. ninos misioneruli Rvawlis aucilebloba<br />
wm. andrias mier ukve ganaTlebul saqarTveloSi.<br />
sagulisxmoa, rom leonti mrovels aderkis mefobis<br />
qronikaSi, mociqulTa qadagebis win, Seaqvs qristes<br />
kvarTis istoria da sagangebod acxadebs, rom<br />
emyareba `moqcevasa qarTlisasa~:<br />
`warvides aqaT elioz mcxeTeli da longinoz<br />
karsneli. da mun daxudes juarcmasa uflisasa da maT<br />
moiRes muniT kuarTi uflisa, elioz mcxeTelman da<br />
longinoz karsnelman, viTarca weril ars ese gancxadebulad<br />
`moqcevasa qarTlisasa~ (gv. 36).<br />
`moqcevaÁ qarTlisaÁ~ `ninos cxovrebis~ leonti<br />
mroveliseuli redaqciis ZiriTadi wyaroa da, cxadia,<br />
mrovelma episkoposma kargad uwyis, rom mociqulTa<br />
31<br />
saqarTveloSi (qarTlSi) qadagebis istorias es teqsti<br />
gverds uvlis. metic, `ninos cxovrebis~ axal, rigiT<br />
meore redaqciaSi leonti mrovels sityvasityviT Seaqvs<br />
`moqcevaÁs~ cnoba, romelSic uaryofilia mociqulTa<br />
qadagebis faqti:<br />
`etyodes salome ujarmeli da peroJavri sivneli da<br />
maT Tana erisTavni da mTavarni hkiTxvides, Tu `vina anu<br />
sadaT moxved ama queyanasa macxovrad Cuenda, anu sadaTme<br />
iyo aRzrda Seni, dedofalo... rameTu esera gÂswavies Sen<br />
mier, viTarmed yofil arian winaswarmetyuelni pirvel<br />
Zisa RmrTisa, da Semdgomad mociqulni Tormetni da<br />
sxuani samocdaaTni, da Cuenda aravin moavlina RmerTman,<br />
garna Sen, da viTar ityÂ, viTarmed tyue vari me, anu viTar<br />
ucxo~ (qca I: 126-127).<br />
leonti mrovelis mier `moqcevaÁs~ am monakveTis<br />
`ninos cxovrebis~ teqstSi datovebas erTaderTi gamarTleba<br />
aqvs: rogorc ukve aRvniSneT, salome ujarmeli,<br />
peroJavri sivnieli da `yovelni mTavarni~<br />
sityvebSi `Cuenda aravin moavlina RmerTman~ qarTlis<br />
samefos im regionebs gulisxmoben, sadac mociqulebs<br />
ar uqadagiaT da arc qristianuli Temebi dauarsebiaT.<br />
amaze miuTiTebs is faqtic, rom leonti mrovels<br />
mociqulTa misioneruli moRvaweobis arealSi Seaqvs<br />
mxolod dasavleTi da samxreTi saqarTvelos regionebi:<br />
`amisve aderkis mefobasa Sina movides aTormet-<br />
Ta wmidaTa mociqulTaganni andria da sÂmon kananeli<br />
afxazeTs da egriss. da mun aResrula wmida sÂmon<br />
kananeli qalaqsa nikofsisasa, sazRvarsa berZenTasa.<br />
xolo andria moaqcivna megrelni da warvida gzasa<br />
klarjeTisasa~ (qca I: 38, 42).<br />
amgvarad, mociqulTa qadagebasTan dakavSirebiT,<br />
leonti mrovelis `mefeTa cxovrebaSi~, `ninos cxovrebasa~<br />
da aderki mefis qronikas Soris winaaRmdegoba<br />
ar arsebobs, riTac erTxel kidev ecleba safuZveli<br />
iv. javaxiSvilis mosazrebas, TiTqos `moqcevaÁ qarTlisaÁ~<br />
ar cnobdes saqarTvelos eklesiis samociqulo<br />
xasiaTs.<br />
32