Untitled - Iverieli
Untitled - Iverieli
Untitled - Iverieli
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Semcvel uZveles xelnawerSi (A-1103, XI s.) pirdapiraa<br />
aRniSnuli, rom Targmani Sesrulebulia 1011 wels:<br />
`odes ese iTargmna, qarTuli qronikoni iyo sla<br />
(231+780=1011), berZnuli dasabamiTganni xfiT (6519-<br />
5508=1011)~ (kobiaSvili 1998: 112).<br />
epifane monazvnis Txzulebis msgavsad, `mimoslvis~<br />
mixedviT, wm. andriam samive misioneruli mogzauroba<br />
ierusalimidan daiwyo, SavizRvispira qveynebSi ki mis<br />
mTavar adgilsamyofels sinopi warmoadgenda. sinopidan<br />
mociquli orjer trapezuntSi gaemgzavra, xolo<br />
mesamed – patraSi, sadac Tavisi miwieri cxovreba jvarze<br />
mowamebrivi sikvdiliT daasrula 17 .<br />
pirveli mogzaurobis dros andria pirvelwodebulma<br />
petre mociqulTan erTad movlo antioqia 18 , tiana<br />
(kapadokiaSi) 19 da ankviria (galatiaSi) 20 , saidanac<br />
sinopSi Cavida da mataTa sapyrobilidan gaaTavisufla.<br />
aqve gaiyara andria da petre mociqulebis gzebic:<br />
`<br />
17 tradiciis mixedviT, wm. andria uwamebiaT daxril jvarze, romelsac<br />
aso X-is forma hqonda. andria pirvelwodebulis wminda nawilebi<br />
patraSi 357 wlamde inaxeboda, roca bizantielma mxedarTmTavarma<br />
artemiusma isini konstantinopolSi gadaasvena. am droidan<br />
dResaswaulobs marTlmadidebeli eklesia wm. andria pirvelwodebulis<br />
dRes (30 noemberi). mociqulis relikviebis mcire nawili<br />
SotlandiaSi (sent-endriusSi) Caitana wm. regulusma. 1208 wels,<br />
jvarosnebis mier konstantinopolis aRebis Semdeg, wm. andrias<br />
nawilebi kardinalma petre kapuanelma gadaasvena amalfiSi<br />
(italia), sadac isini dRemde inaxeba. jvarosnuli laSqrobebis<br />
dros burgundiis hercogis mier saberZneTidan gatanili wm.<br />
andrias jvris nawilebi patraSi 1968 wels dabrunda. mociqulis<br />
patiosani Tavis qala ki, romelic Toma paleologma 1462 wels<br />
romis paps gadasca, 1964 wels daubrunda marTlmadideblebs da<br />
amJamad patris wm. andrias saxelobis axal sakaTedro eklesiaSia<br />
dasvenebuli. garda amisa, wm. andrias nawilebi inaxeba kunZul<br />
kefaliniaze, aTonis mTaze, ruseTsa da saqarTveloSi. igi iTvleba<br />
saberZneTis, ruseTis, Sotlandiis, rumineTis, siciliis, amalfis,<br />
agreTve, mezRvaurTa da meTevzeTa wminda mfarvelad (kiknaZe 1997:<br />
149; enciklopedia II: 375; aleqsandru 2004: 50-51).<br />
18 antioqia – dRevandeli anTaqia (TurqeTi, haTais ili).<br />
19 tiana – kapadokiis qalaqi, dRevandeli qemerhisari (TurqeTi).<br />
20 ankviria – galatiis mTavari qalaqi, dRevandeli ankara (TurqeTi).<br />
21<br />
petrem `wariyvana gaioz da sxuani Zmani da waremarTa<br />
dasavalisa kerZoTa, xolo RmerTSemosilman andrea,<br />
mataTias Tana da sxuaTa mowafeTa, mihmarTa aRmosavalisa<br />
queyanaTa da miiwia amasinelTa qalaqsa~. amasinelTa<br />
qalaqSi 21 wm. andria qadagebda mataTasTan da 7<br />
sxva mociqulTan (TadeozTan, tviqikosTan, astaqesTan,<br />
evvodiosTan, simonTan, aRapitosTan da domentisTan)<br />
erTad. aq, `SesakrebelTa huriaTasa~, man aaSena yovladwmida<br />
RvTismSoblis taZari, ris Semdegac `mravalni<br />
qalaqni da dabnebi pontoÁsa gananaTlna~ da<br />
trapezuntSi mivida _ `sofelsa megrelTasa~ 22 , iqadaga<br />
`queyanasa qarTlisasa~ da bolos parTiis gziT ierusalimSi<br />
dabrunda (mimosvla 2008: 167-175) 23 .<br />
meore mogzauroba andria mociqulma ioane maxarebelTan<br />
erTad daiwyo da ierusalimidan antioqiis gavliT<br />
efesoSi 24 Cavida, sadac qriste gamoecxada mas,<br />
biTviniaSi wasvla ubrZana da uTxra, rom `guTeTSi~<br />
(skviTeTSi) 25 qadagebac masve elodeboda. qristes gamocxadebis<br />
Semdeg mociquli lavdikias (frigia) 26 ewvia,<br />
aqedan – odisos (mizia) 27 , gadavlo ulumbos mTa (biTviniis<br />
olimpi) da Cavida nikeaSi 28 , sadac ori weli<br />
`<br />
21 amasinelTa qalaqi (amiso) – dRevandeli samsuni (TurqeTi).<br />
22 efTvimes TargmanSi `megrelTa sofeli~ Seesabameba dedniseul<br />
lazikas (Λαζική) (mimosvla 2008: 94).<br />
23 saqarTveloSi wm. andrias pirvel mogzaurobaze amave cnobebs<br />
gvawvdis epifane monazoni: `mivida trapezundSi, lazikis qalaqSi...<br />
iqidan is wavida iberiaSi~ (georgika IV 1 : 58).<br />
24 efeso – istoriuli qalaqi egeosis zRvis sanapiroze, Tanamedrove<br />
qalaq selCukis (TurqeTi) SemogarenSi.<br />
25 skviTias efTvime Targmnis `queyanad guTeTisa~, radgan, misTvis<br />
cnobilia, rom skviTebis teritoriebi mogvianebiT guTebma daikaves<br />
(berZeniSvili 2004: 75; mimosvla 2008: 96).<br />
26 lavdikia // laodokia – dRevandeli esqihisari (TurqeTi).<br />
27 efTvime aToneli mizias (Μυσία) amasiad Targmnis, xolo odisopoliss<br />
– odisod (mimosvla 2008: 97). SesaZloa, es cvlileba imiT<br />
iyos gamowveuli, rom am monakveTSi mociqulis misioneruli gza<br />
sruliad moulodnelad gadadis frigiidan miziaSi.<br />
28 nikea – istoriuli qalaqi mcire aziaSi, dRevandeli izniqi<br />
(TurqeTi, bursis ili).<br />
22