Park g[all-Familji u g[al kwalità ta' [ajja a[jar - MaltaRightNow.com

More documents

Recommendations

Info

30 Attwalità minn Clinton Sammut Ag[ti d-demm Qatt [sibt dwar l-importanza li tmur tag[ti d-demm fi/- ?entru tal-G[oti tad-Demm fi Gwardaman;a? Qatt [sibt li b’dan il-;est altruwist li tag[ti d-demm tista’ ssalva [ajja ta’ xi [add, ta’ xi tarbija, omm, missier, iben, bint jew ta’ xi anzjan? }gur li [add ma jista’ jkun /ert li mhux se ji;i b]onn ittrasfu]joni tad-demm spe/jalment jekk jinqala’ xi in/ident, xi operazzjoni ur;enti jew sa[ansitra xi marda g[al g[arrieda. Is-ser[an il-mo[[ li meta jkollok b]onn id-demm dan se jkun lest fil-bank taddemm, jista’ jkun possibbli biss jekk kul[add jag[ti lkontribut tieg[u matul issena billi jkun donatur. X’inhu d-demm^ Sebg[a fil-mija tal-pi] ta’ ;isimna jikkonsisti middemm, sustanza ta’ lewn [amrani li g[andha rwol importanti fil-;isem fuq diversi aspetti fosthom li tie[u l-ossi;nu mill-pulmun g[a/-/elloli kollha ta’ ;isimna, li tie[u sustanzi tossi/i b[ad-dijossidu karboniku (CO2) mi/-/elloli g[all-pulmun. Jg[in fi/-/irkulazzjoni tannutrijenti, jikkontrolla l- a/idità tal-;isem u fuq kollox i;orr diversi sustanzi, fosthom l-ormoni u l-antikorpi li jg[inuna niffunzjonaw a[jar jew ni;;ieldu l-mard b’mod effettiv. Id-demm jikkonsisti minn diversi elementi fosthom ilpla]ma, /elloli [omor, /elloli bojod u l-platelets. Kull /ellola g[andha r-rwol tag[ha fil-;isem u dan hu uniku g[aliha. I/-/elloli l- [omor g[andhom forma tonda u konkavi li tag[milhom effi/jenti biex jassorbu l-ossi;nu u d-dijossidu karboniku minn post g[al ie[or. I/-/elloli l-bojod huma importanti biex jiffurmaw antikorpi li jiddefenduna kontra tipi differenti ta’ mard fil-waqt li l-platelets huma /elloli spe/jalizzati biex jg[inu [alli jg[aqqdu l-feriti Stampa li turi d-differenzi bejn arterja (immarkata bl-a[mar), vina (immarkata bil-blu) u kapillari (l-i]g[ar wa[da mmarkata bil-B) IN-NAZZJON Il-:img[a, 22 ta’ :unju, 2012 miftu[a. Il-pla]ma mill-banda l-o[ra hi liqwidu safrani li jg[in fittmexxija ta/-/elloli msemmija hawn fuq minn na[a g[al o[ra tal-;isem flimkien ma’ nutrijenti u sustanzi tossi/i li jekk jibqg[u fil-;isem, iwasslu g[al [sara serja. Id-demm ji;i trasportat fil- ;isem bis-sa[[a tas-sistema vaskulari li g[andna f’;isimna, ba]ikament bl-arterji, ilvini u l-kapillari. Id-differenza ta’ bejniethom hi l-[xuna. L-arterja hi l-e[xen, u muskolari (biex tilqa’ g[all-pressa tad-demm wara li jg[addi mill-qalb). Ilvini huma i]g[ar u rqaq g[ax dawn jilqg[u fihom demm ming[ajr pressa li jkun ;ej mi/-/elloli. Fi]-]ew; ka]i, il- [itan tal-vini u tal-arterji huma impermeabbli. Il-kapillari huma i]g[ar u jg[addu qrib kull /ellola filwaqt li l-[itan tag[hom huma permeabbli biex jag[mluha Donatur jag[ti d-demm b‘turija ta’ altruwi]mu lejn il-pazjent u s-so/jetà possibbli li jsir l-iskambju tal-gassijiet u n-nutrijenti Min jista’ ji;i b]onn ting[ata lil dawk il-pazjenti li ma’ kull /ellola. id-demm^ jkunu sofrew xi [ruq estensiv Hemm diversi pazjenti li f’;isimhom. jistg[u ji;u b]onn id-demm, fosthom trabi li jitwieldu Kif jittie[ed id-demm qabel i]-]mien, ommijiet li mill-;isem^ jiffa//jaw emorra;ija wara l- Meta donatur imur biex [las, pazjenti li jsoffru bil- jag[ti d-demm dan ikollu lewkimja jew tipi differenti jimla kwestjonarju u wara ji;i ta’ kan/er, dawk li jbatu invistat mit-tabib tal-post. b’kundizzjonijiet tad-demm u Din il-pro/edira ssir biex i/mard kroniku ie[or b[al dak ?entru tal-G[oti tad-Demm relatat mal-kliewi jew dawk li jiggarantixxi u jassigura s- jag[mlu operazzjonijiet b[al sa[[a tad-donatur, ji;ifieri li tal-bypass. dan jista’ jag[ti d-demm Kuljum hemm b]onn ta’ ming[ajr ebda kumplikazzjoni- erba’ boro] demm g[al dawk jiet g[alih u g[all-pazjent li il-pazjenti li jag[mlu d-dijal- jir/evih. Tkun garantita wkoll isi min[abba problemi fil- kwalità g[olja ta’ demm. kliewi. Hemm diversi modi kif jit- Dan g[aliex il-kliewi jiffurtie[ed id-demm. maw kimika li tg[in il-;isem 1. Ba]ikament l-aktar forma jipprodu/i /elloli [omor fil- komuni hi li jittie[ed idmudullun. Allura meta l-kilwa demm kif inhu, mag[ruf tmut, dawn i/-/elloli ma b[ala Whole Blood li jkunux jisg[u ji;u ffurmati. mbg[ad ji;i analizzat u Il-pla]ma ;eneralment ma[]un fil-bank tad-
IN-NAZZJON Il-:img[a, 22 ta’ :unju, 2012 B]onn ta’ 18,000 bor]a demm fl-2012 demm. 2. Autologous donation hi zjoni tal-platelets meta d- donatur ikun mag[]ul mod ie[or u permezz apposta skont diversi kri- tieg[u, persuna tkun taf li teri fosthom il-[xuna tal- se tag[mel operazzjoni u vini. Dan jitqieg[ed fuq se jkollha b]onn id-demm, magna u d-demm jg[addi u g[alhekk tmur tag[mel mill-magna biex jittie[du it-testijiet ne/essarji biex biss dawn i/-/elloli filwaqt je[dulha d-demm li li d-demm imur lura filjin[a]en u jin]amm g[all- ;isem. Din hi teknika li u]u tag[ha biss. F’ka] li tie[u aktar [in mill- dan ma jintu]ax, ma jkunx pro/essi msemmija iktar jista’ ji;i u]at minn per- ’il fuq. suni o[ra. Dan it-tip ta’ 5. Il-pla]ma mbag[ad, demm jittie[ed [ames titie[ed mill-boro] tad- ;img[at qabel ma tkun se demm imsemmija hawn ssir l-operazzjoni fuq b[ala Whole Blood fil- 3. Direct donation hi donazlaboratorju fejn dan ji;i zjoni ta’ demm lil persuna pro/essat u ma’ kull spe/ifika. Dan il-pro/ess [ames boro] demm mhux rakkomandat g[ax wie[ed jirnexxilu jo[ro; id-demm li jing[ata minn bor]a wa[da biss. persuni qrib tal-pazjent irid ji;i espost g[al ra;;i Kun donatur u ag[mel radjuattivi biex jinqerdu /- differenza /elloli l-bojod biex ikun Illum b’sodisfazzjon assigurat li ma jkunx wie[ed qieg[ed jinnota li n- hemm aller;iji waqt itnumru tan-nies li jmorru trasfu]joni. Jekk id-demm jag[tu d-demm qieg[ed f’dan il-ka] ma jintu]ax, kulma jmur ji]died i]da l- ma jistax jing[ata lil pazb]onn u l-u]u tad-demm qed jenti o[ra. ji]diedu b’ammont ikbar 4. Plateletpheresis hi donaz- ukoll. It-tema ta’ din is-sena ‘Ag[ti d-demm u kun eroj’ – wara kull pinta demm hemm [ajja u dik il-[ajja tfisser familja Bejn is-sena 2010 u l-2011 l-u]u tad-demm ]died b’20 fil-mija. Diversi donaturi stqarrew li meta jag[tu d-demm i[ossuhom ferm kuntenti u sodisfatti g[ax jafu li wara kull bor]a hemm [ajja u wara kull [ajja hemm individwu, membru ta’ familja, ma[bub mill-qraba li jixtiequ li jibqa’ mag[hom g[al aktar ]mien. L-u]u tad-demm ivarja skont i/-/irkustanzi partiku- lari. Matul l-2011 saru 42,000 operazzjoni li kieku ma kinitx il-qalb ;eneruza tal-eluf ta’ Maltin u G[awdxin, ma kinux ikunu possibbli g[ax qabel kull operazzjoni ji;i kkonfermat jekk hemmx demm bi]]ejjed f’ka] ta’ b]onn. Barra minn hekk, ilkoll g[andna dmirijiet xi nwettqu fejn jid[lu l-g[oti u l-u]u tad-demm. Barra li g[andna nkunu aktar altruwisti u nag[mlu ftit kura;; biex Attwalità 31 Tarbija mwielda qabel i]-]mien tkun te[tie; ammont ta’ demm biex tkun tista’ tibqa’ [ajja nag[tu d-demm, kull tant ]mien g[andna naraw li lkoll inkunu responsabbli fl-attitudnijiet tag[na, b’mod spe/jali fis-sewqan u l-postijiet tax-xog[ol. B’kull in/ident li jin[oloq bi traskura;ni jew b’nuqqas ta’ attenzjoni nkunu qeg[din nag[mlu pressjoni ]ejda fuq il-[a]na taddemm li meta tonqos, tista’ twassal g[al u;ig[ fit-tul g[all-pazjenti li jkollhom b]onn id-demm. I/-?entru tal-G[oti tad-Demm f’pajji]na jorganizza g[add ta’ attivitajiet indirizzati g[at-tfal tal-iskejjel biex dawn jitg[allmu dwar il-funzjonijiet tad-demm i]da wkoll biex irawwem fihom sens ta’ kuxjenza so/jali
Page 1 and 2: Numru 13,159 www.media.link.com.mt
Page 3 and 4: IN-NAZZJON Il-:img[a, 22 ta’ :unj
Page 13 and 14: Il-{amis, 30 ta’ :unju, 2011 LOG{
Page 15 and 16: Il-:img[a, 22 ta’ :unju, 2012 Mar
Page 17 and 18: Goal ta' Cristiano Ronaldo b'daqqa
Page 19 and 20: IN-NAZZJON Il-:img[a, 22 ta’ Gunj
Page 29: IN-NAZZJON Il-:img[a, 22 ta’ :unj

Park g[all-Familji u g[al kwalità ta' [ajja a[jar - MaltaRightNow.com

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?