Tabula Siarensis - Bollettino di archeologia on line - Ministero per i ...
Tabula Siarensis - Bollettino di archeologia on line - Ministero per i ...
Tabula Siarensis - Bollettino di archeologia on line - Ministero per i ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MAFALDA CIPOLLONE, Senatus c<strong>on</strong>sultum de h<strong>on</strong>oribus Germanici decernen<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>s<br />
C(aio) Norbano Flacco, cum signis devictarum ge]ṇ3tium; inscribereturque 12in f[r<strong>on</strong>te eius<br />
iani: 18“senatum populumque Romanum id m<strong>on</strong>umentum ae<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>fi13casse memoriae Germanici<br />
Cae]ṣaris, cui (:qui), 74 Germanis bellọ [supe4ratis eṭ deinceps? 1914a Gallia summotis, receptisque<br />
signis militaribus et vin<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>cata frauḍe foeda? 15exerci]tus populi 75 Romani, 76 ord[inato<br />
statu Galliarum, 205proco(n)s(ul) missus in transmarinas prọvincias asiae?, 16in c<strong>on</strong>forman<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>s<br />
iis regnisque e]ịusdem tractus man[datu 77 Ti(beri) Cresaris (:Caesaris) Aug(usti), 21devicto<br />
re17gi (:rege) Armeniae, 6n<strong>on</strong> parcens labori suo priusquam decreto senatuṣ u]ṛbem ovans<br />
ingrẹ[18deretur, ob rem p(ublicam) mortem 22obisset”; supraque eum ianum statua Geṛmanici<br />
7Caesaris po19neretur in curru] ṭṛiumpḥ[ali et circa latera eius statuae 23Ḍrusi germanici<br />
patris ei20us naturalis fratris Ti(beri) Caesaris Aug(usti) et 8Ant<strong>on</strong>iae matris eịus et agrippinae<br />
uxoris et li21viae sororis et Ti(beri) 24Germanici fratris eius et filiorum et iliarum eius. etc.].<br />
TRADUZIONE 78<br />
... mandato da lui [come aiuto] a ... senza riguardo della propria salute ... [c<strong>on</strong>? ai?] suoi<br />
genitori e fratelli ... fedeltà, autorità e sovranità [del Popolo Romano?] ... sollecitu<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>ne molto<br />
o<strong>per</strong>osa, tanto ... chiedere fermamente che, <strong>per</strong> (?) riguardo <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> ... ornato <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> [tutte] le virtù ..., poi<br />
vicinissimo a [quel luogo?] ... [<strong>per</strong>?] la [su<strong>per</strong>lat.] c<strong>on</strong>quista/prole dello Stato ... nel modo migliore<br />
<strong>per</strong> i meriti del [nostro] principe ... n<strong>on</strong> dovette mai ... [Il Senato propose che si facesse<br />
un senatoc<strong>on</strong>sulto e che] si votasse sui meriti <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Germanico Cesare. A questi [allora sembrò opportuno<br />
<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> agire] riguardo a questo argomento su c<strong>on</strong>siglio <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Tiberio Cesare Augusto, principe<br />
[nostro, dato che] l’or<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>ne (dei Senatori) decretò <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> fargli avere una relazi<strong>on</strong>e delle opini<strong>on</strong>i, e<br />
che egli, c<strong>on</strong> la sua c<strong>on</strong>sueta [moderazi<strong>on</strong>e, tra tutti] gli <strong>on</strong>ori che il Senato stimava doversi tenere,<br />
scegliesse quelli [che egli stesso e Giulia] Augusta sua madre e Druso Cesare e la madre<br />
<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Germanico Cesare, Ant<strong>on</strong>ia, aggiunta da loro a tale c<strong>on</strong>sultazi<strong>on</strong>e, stimassero abbastanza c<strong>on</strong>venienti<br />
da compiersi. [Su questa materia così decretar<strong>on</strong>o:]<br />
Si decise <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> erigere un arco marmoreo nel Circo Flaminio a spese [pubbliche] e un accesso<br />
al luogo in cui statue al Divo Augusto e alla domus Augusta fur<strong>on</strong>o [de<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>cate] da Caio<br />
Norbano Flacco, c<strong>on</strong> le immagini delle genti sc<strong>on</strong>fitte, e che sulla facciata <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> questo arco si scrivesse:<br />
“Il Senato e il popolo Romano [costruir<strong>on</strong>o] questo m<strong>on</strong>umento alla memoria <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Germanico<br />
Cesare, il quale, vinti in guerra i Germani e respintili [poi?] dalla Gallia, e recu<strong>per</strong>ate le<br />
insegne militari e ven<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>cato l’[ignobile] inganno dell’esercito del popolo Romano, regolato lo<br />
stato delle Gallie, mandato come proc<strong>on</strong>sole nelle province transmarine [d’Asia?], a formare<br />
quelle e i regni <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> quella regi<strong>on</strong>e su incarico <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Tiberio Cesare Augusto, [sottomesso] il re dell’Armenia,<br />
n<strong>on</strong> risparmiando la sua fatica prima <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> entrare tri<strong>on</strong>fante nell’Urbe <strong>per</strong> decreto del<br />
Senato, era morto <strong>per</strong> lo Stato”; e che sopra questo arco si collocasse la statua <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Germanico<br />
[Cesare] sul carro tri<strong>on</strong>fale e ai suoi lati le statue <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> D[ruso Germanico, suo padre] naturale, fratello<br />
<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Tiberio Cesare Augusto, e <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> sua madre Ant<strong>on</strong>ia [e della moglie Agrippina e <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Li]via,<br />
sua sorella, e <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Tiberio Germanico, suo fratello, e dei [suoi figli e figlie] ecc.<br />
74) Tab. Siar.: cum {i}is.<br />
75) Tab. Siar.: p(opuli).<br />
76) Tab. Siar.: R(omani).<br />
77) Tab. Siar.: ex mandatis.<br />
78) Le parole <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> totale integrazi<strong>on</strong>e (cioè n<strong>on</strong> c<strong>on</strong>servate epigraficamente) compai<strong>on</strong>o tra parentesi quadre.<br />
www.<str<strong>on</strong>g>archeologia</str<strong>on</strong>g>.beniculturali.it<br />
16<br />
*Soprintendenza <strong>per</strong> i Beni Archeologici dell’Umbria<br />
mafalda.cipoll<strong>on</strong>e@beniculturali.it<br />
Reg. Tribunale Roma 05.08.2010 n.30 ISSN 2039 - 0076