10.06.2013 Views

Tabula Siarensis - Bollettino di archeologia on line - Ministero per i ...

Tabula Siarensis - Bollettino di archeologia on line - Ministero per i ...

Tabula Siarensis - Bollettino di archeologia on line - Ministero per i ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

BOLLETTINO DI ARCHEOLOGIA ON LINE II, 2011/2-3<br />

Ti. Caesaris Aug. ...), 68 nella nostra epigrafe manca la preposizi<strong>on</strong>e ex: il redattore ha preferito<br />

l’ablativo <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>retto, e <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> c<strong>on</strong>seguenza deve aver usato il singolare, mandatus (che in latino è attestato<br />

sempre e solo all’ablativo singolare), e n<strong>on</strong> il neutro plurale, mandata, come in Tab. Siar.<br />

Sembra verosimile che il mandato da parte <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Tiberio sia riferito all’organizzazi<strong>on</strong>e dei regni<br />

d’oltremare, e n<strong>on</strong> al devicto rege Armeniae della riga seguente. 69<br />

LINEA 21 = Tab. Siar. I, 16-18 = CIL VI 31199a, 5-6<br />

La nostra iscrizi<strong>on</strong>e integra ex novo il testo <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Tab. Siar. I, 17-18, annulla l’ipotesi <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g><br />

G<strong>on</strong>zález 70 (n<strong>on</strong> parcens labori suo priusquam decreto senatus [ovatio ei c<strong>on</strong>ce]/deretur), e ric<strong>on</strong>osce<br />

come esatta quella <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Lebek 71 ([ovans urbem ingre]/deretur). Lo stu<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>oso spagnolo osserva<br />

che la c<strong>on</strong>giunzi<strong>on</strong>e temporale priusquam quando <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>pende da proposizi<strong>on</strong>i principali<br />

negative acquisisce un valore vicino a “finché”. Egli interpreta giustamente il testo nel senso<br />

che, dopo aver imposto un re agli Armeni, Germanico n<strong>on</strong> smise <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> sforzarsi finché il Senato,<br />

ric<strong>on</strong>oscendo il suo impegno, n<strong>on</strong> gli de<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>cò un’ovazi<strong>on</strong>e. 72<br />

Stando al c<strong>on</strong>teggio delle lettere, è probabile che anche la nostra iscrizi<strong>on</strong>e, come Tab.<br />

Siar. I, 18 , recasse la forma abbreviata, rem p(ublicam).<br />

LINEA 22 = Tab. Siar. I, 18-19 = CIL VI 31199a, 6-7<br />

Viene c<strong>on</strong>fermata la lettura <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Tab. Siar. I, 18-19. 73<br />

Appen<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>ce<br />

Si fornisce <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> seguito la trascrizi<strong>on</strong>e del nostro testo, c<strong>on</strong> la c<strong>on</strong>sistenza approssimativa<br />

delle lacune. Le parole c<strong>on</strong>servate sulle varie tabulae br<strong>on</strong>zee s<strong>on</strong>o rese in neretto, <strong>per</strong> <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>stinguerle<br />

dalle integrazi<strong>on</strong>i. Le varianti s<strong>on</strong>o fornite in nota. La numerazi<strong>on</strong>e delle righe è espressa<br />

a colori: rosso <strong>per</strong> il frammento c<strong>on</strong>servato a Perugia, blu <strong>per</strong> la Tab. Siar., e verde <strong>per</strong> il frammento<br />

romano (Tab. Museo PG - Tab. Siar. - CIL VI 31119a). In tal modo è possibile c<strong>on</strong>oscere<br />

imme<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>atamente la posizi<strong>on</strong>e <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> una qualsiasi parola nella riga e iscrizi<strong>on</strong>e corrisp<strong>on</strong>dente. Le<br />

<strong>line</strong>e 23-24 del nostro frammento, n<strong>on</strong> c<strong>on</strong>servate, veng<strong>on</strong>o riportate <strong>per</strong> c<strong>on</strong>cludere la frase iniziata<br />

alla <strong>line</strong>a 22.<br />

1[-c.72- a<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>]utor missus ab eo ad +++[-c.15- 2-c. 73- si]ṇe respectú valetu<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>nis suạ[e -c.10- 3c.75-]m<br />

parentibus suis et fratr[ibus -c.8- 4-c.73- in?] fide, <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>ci<strong>on</strong>e potestateque [populi romani?<br />

5-c.73-]ạ laborio`si´ssimaque cura taṃ [-c.14- 6-c.71- ma]gno<strong>per</strong>e petere uti<br />

respectu[-c.13- 7-c.65- omni]bus <strong>per</strong>cultum virtutibus [-c.19- 8-c.68-]ret, proxume deinde ab<br />

e[o loco? -c.18- 9-c.67-]ssimo rei publicae partu [-c.22- 10-c.40- 1-c.11- ++n++ -c.11-]ạ optime<br />

meritis princip[is nostri 2-c.10- 11nunquam debuit -c.10- senatus censuit faciendum esse s(enatus)<br />

c(<strong>on</strong>sultum) atqui de 3h<strong>on</strong>oribus? meritis Germani]ci Caesaris decernere. Hi[s? igitur 12placuit<br />

uti age4retur de ea re c<strong>on</strong>silio Ti(beri) Caesaris Aug(usti) principis nostri, cum or]do decreverit<br />

ut 5copia sent[entiarum ipsí fieret, 13atqui is, adsueta sibi moderati<strong>on</strong>e, ex omnibus iis 6h<strong>on</strong>oribus,<br />

quos haben]dos esse censebat senatus, le[erit eos quos ipse 14et iulia 7Augusta mater<br />

eius et Drusus Caesar materque Germanici Cạ]esaris Ant<strong>on</strong>ia, 8adhibita [ab eis ei deliberati<strong>on</strong>i,<br />

15satis apte posse haberi existumarint. d(e) e(a) r(e) i(ta) c(ensuere):]<br />

16[9Placere uti ianus marmoreus extrueretur in circo Fla2minio pecunia publica] et a<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>10tus<br />

ad eum locum, in quo st[atuae Divo Augusto] 17[domuique Auguṣtae de<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>cata es11sent ab<br />

68) GONZáLEZ 2002, pp. 300, 326 s.<br />

69) GONZáLEZ 2002, p. 326 s.<br />

70) GONZáLEZ 2000a, p. 116; GONZáLEZ 2002, pp.327 s.<br />

71) LEBEk 1987, LEBEk 1991a, cfr. GONZáLEZ 2000a, p. 109 nota 32, riga 17.<br />

72) GONZáLEZ 2000a, pp. 115 s. Si tratta delle ovati<strong>on</strong>es c<strong>on</strong>cesse a Germanico dopo l'incor<strong>on</strong>azi<strong>on</strong>e <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Artassia a re dell'Armenia,<br />

e a Druso <strong>per</strong> il successo <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>plomatico nei c<strong>on</strong>fr<strong>on</strong>ti del c<strong>on</strong>dottiero marcomanno Maroboduo. La celebrazi<strong>on</strong>e comportò anche<br />

la de<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g>ca dei due archi ai lati del Tempio <str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> Marte Ultore (Tac.ann. II, 64,1). Sulla complessa problematica delle due acclamazi<strong>on</strong>i<br />

<str<strong>on</strong>g>di</str<strong>on</strong>g> im<strong>per</strong>ator c<strong>on</strong>cesse a Germanico v. GONZáLEZ 2002, pp. 127 ss. Sulla situazi<strong>on</strong>e dell'Armenia e delle province orientali, e<br />

sull'incor<strong>on</strong>azi<strong>on</strong>e del re d'Armenia parag<strong>on</strong>ata a un successo militare, v. GONZáLEZ 2002, pp. 130s.<br />

73) GONZáLEZ 2002, pp. 301, 328.<br />

www.<str<strong>on</strong>g>archeologia</str<strong>on</strong>g>.beniculturali.it<br />

Reg. Tribunale Roma 05.08.2010 n.30 ISSN 2039 - 0076<br />

15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!