la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...
la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ... la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...
618 Legislazione suntuaria Rubrica de dotibus et donis mulierum et earum aredamentis 80 Quia interest rey publice, cives et subditos habere locupletes et excidere causas quibus ipsi depauperentur, considerantes quod hodiernis temporibus in constitutione dotium predicti cives et subditi excedunt debitam et honestam summam et quantitatem et in dies eos magis excedere suspicatur, in tantum quod facultates et patrimonia eorum valde minuuntur et in futurum plus minui credit[ur], adeo quod multe domicelle istius civitatis, quarum parentes et propinqui cum eorum facultatibus ad tam magnas dotes constituendas non suppetunt, propter eorum impotentiam inupte manent vel saltem non secundum earum condictionem et statum nubere possunt, quare volentes indemnitati civium nostrorum consulere et rey publice bono providere, statuimus et ordinamus quod de cetero nulla persona civitatis, districtus vel ducatus Regii cuiuscunque gradus et condictionis existat per se, alium vel alios possit dare vel promittere aut constituere in dotem vel nomine dotis inter vivos vel in ultima voluntate pro dote et augumento dotis vel sub nomine augumenti dotis coniunctim vel divisim relinquere filie, sorori vel alii mulieri sibi consanguinitate coniuncte vel extranee ultra ducatos quatuorcentum auri vel aliud excedens dictam quantitatem sive eius vallorem. Quod si ultra dictam sumam dictorum quatuorcentum ducatorum datum, promissum vel in ultima voluntate relictum fuerit, actus ipse et sive contractus vel promissio talis nullius effectus et obligationis sit et pro nullo et infecto sit et habeatur omnino, nec ex eo possit agi vel repeti ultra dictam quantitatem. Et nihilominus contraffaciens tam dando, constituendo, promittendo vel relinquendo quam etiam reccipiendo incidat ipso iure in penam ducatorum centum applicandam comuni Regii. Et predicta locum non habeant in nobilibus habentibus castella et iurisdictionem hominum et similiter in habentibus filias feminas legiptimas solum et non habentibus filios masculos legiptimos et naturales et cetera. Et similiter sub eadem pena ut supra applicanda non possit aliquis ex supradictis dare, promittere vel relinquere dona sive aredamenta dictis dotatis sive dotandis ut supra nisi ad rationem quindecim pro centonario dotis constitute vel constituende, ita quod dictam quantitatem nullo modo excedat dicta dona sive aredamenta. Quod si aliter factum fuerit, omnis datio, assignatio sive promissio vel obligatio habeatur omnino pro nulla et infecta. Additientes quod si contigerit relinqui vel promitti alicui aredamenta vel dona in genere debeant taxari arbitrio iudicis, qui non possit nec valeat taxare pro tali promissione vel relicto arredamentorum ultra quantitatem predictam, videlicet ad rationem quindecim pro centonario dotis date, convente, promisse vel relicte. Additientes insuper quod nullus possit cogi ad dandum vel promittendum ultra dotem aliqua donaria vel arredamenta nec possint peti vel exigi nisi fuerint expresse promissa vel relicta. 80 Collazionato con: 1500. Statuti, Rubrica de dotibus et donis mulierum et earum aredamentis.
Reggio Emilia 619 1500 Statuti De dotibus et donationibus mulierum Super dotibus et donationibus mulierum ita decernimus observari: quod si aliquis acceperit uxorem et ex ea habuerit dotem a decem florenis auri infra, non habeat potestatem donandi uxori sue propter nuptias nec aliter quomodocunque ex quacunque causa ultra florenos duos auri, si habuerit in dotem a decem florenis auri ultra usque ad quantitatem florenorum vigintiquinque auri, tunc possit donare usque ad quinque florenos et non ultra, si autem habuerit in dotem a vigintiquinque florenis auri supra usque ad centum non possit donare seu donationem facere ultra florenos decem auri, abinde vero supra quantacunque fuerit dos possit donare florenos vigintiquinque auri et non ultra. Et si facta fuerit donatio ultra dictam summam nulla sit et pro nulla habeatur ipso iure tanquam facta in fraudem huius statuti. In ultima vero voluntate concedimus facultatem legandi vel donandi uxori usque ad quantitatem de qua supra, singula singulis congrue referrendo, et non ultra aliquo modo, in denariis vel rebus. Et hoc si maritus habuerit ascendentes ex linea paterna vel descendentes masculos ex agnatione sua quocunque gradu vel filias feminas in primo grado tantum. Si vero non habuerit descendentes vel ascendentes ut supra, tunc habeat potestatem maritus relinquendi uxori sue quicquid voluerit, donec autem mulier in domo vel supra bonis mariti sui defuncti habitare vel stare voluerit honeste et vitam vidualem pro marito ducere, etiam si ei nihil relictum fuerit, victum et vestitum secundum possibilitatem bonorum quondam mariti sui habeat et non ultra, donec et quousque dotem et legatum non petierit. Et si de domo mariti exire voluerit uxor post annum et habere dotem et donationem propter nuptias, alimenta percipere debeat donec de dote sibi fuerit integre satisfactum vel interesse, prout in statuto sub rubrica «De alimentis prestandis uxori». Si vero fuerit dicta uxor relicta a marito domina, massaria et usufructuaria dictis ascendentibus vel descendentibus ut supra existentibus, tunc solum una cum predictis percipere possit fructus bonorum mariti et ex eis ali cum ipsis. Et si pacifice habitare vel stare non posset vel nolet cum predictis, tunc consequi possit quartam partem usufructus bonorum mariti, salva semper manente rerum substantia, ipsa manente in viduitate ut supra et non aliter et donec et quousque dotes et legata non petierit ut supra. Possit tamen omni casu maritus ipse legare dicte eius uxori quartam partem usufructus bonorum suorum tantum, ipsa tamen non petente dotem nec alia legata et manente in viduitate ut supra. De vestibus et ornamentis mulierum 81 81 Vedi 1489, settembre 12. Provvigioni, Rubrica de vestibus et aliis ornamentis mulierum.
- Page 599 and 600: Reggio Emilia 567 etc., in Reggio,
- Page 601 and 602: INDICE DELLE FONTI 1242 Consuetudin
- Page 603 and 604: Reggio Emilia 571 Quod mulieres con
- Page 605 and 606: Reggio Emilia 573 De sacramentis et
- Page 607 and 608: Reggio Emilia 575 Lex predicta (c.
- Page 609 and 610: Reggio Emilia 577 1547, aprile 22 e
- Page 611 and 612: FONTI 1242 Consuetudini De dotibus
- Page 613 and 614: Reggio Emilia 581 De requestellis O
- Page 615 and 616: Reggio Emilia 583 quo casu non habe
- Page 617 and 618: Reggio Emilia 585 observari; nec et
- Page 619 and 620: Reggio Emilia 587 populi scriptam i
- Page 621 and 622: Reggio Emilia 589 sentibus quam ill
- Page 623 and 624: Reggio Emilia 591 Lecta et publicat
- Page 625 and 626: Reggio Emilia 593 nabus que cum eis
- Page 627 and 628: Reggio Emilia 595 Quod nulla person
- Page 629 and 630: Reggio Emilia 597 De penis dominaru
- Page 631 and 632: Reggio Emilia 599 Quod bara non pon
- Page 633 and 634: Reggio Emilia 601 Heremitarum, Serv
- Page 635 and 636: Reggio Emilia 603 1411 Statuti De d
- Page 637 and 638: Reggio Emilia 605 De sacramentis re
- Page 639 and 640: Reggio Emilia 607 mini de regimine
- Page 641 and 642: Reggio Emilia 609 fare ziaschuno be
- Page 643 and 644: Reggio Emilia 611 mittunt infantes
- Page 645 and 646: Reggio Emilia 613 cuiuscunque gener
- Page 647 and 648: Reggio Emilia 615 rum habitatione e
- Page 649: Reggio Emilia 617 Et quilibet offit
- Page 653 and 654: Reggio Emilia 621 supra nisi cruces
- Page 655 and 656: Reggio Emilia 623 possi ne le predi
- Page 657 and 658: Reggio Emilia 625 tertio inventori,
- Page 659 and 660: Reggio Emilia 627 Che in li conviti
- Page 661 and 662: Reggio Emilia 629 Del vestire delle
- Page 663 and 664: Reggio Emilia 631 Delle pene Si fa
- Page 665 and 666: Reggio Emilia 633 matione prefati d
- Page 667 and 668: Reggio Emilia 635 1550, marzo 23 e
- Page 669: RIMINI a cura di Elisa Tosi Brandi
- Page 672 and 673: 640 Legislazione suntuaria i Malate
- Page 674 and 675: 642 Legislazione suntuaria trinzali
- Page 676 and 677: 644 Legislazione suntuaria scrisse
- Page 678 and 679: 646 Legislazione suntuaria di vesti
- Page 680 and 681: 648 Legislazione suntuaria menta co
- Page 682 and 683: 650 Legislazione suntuaria De pena
- Page 684 and 685: 652 Legislazione suntuaria De pena
- Page 686 and 687: 654 Legislazione suntuaria 1573, ma
- Page 688 and 689: 656 Legislazione suntuaria leant et
- Page 690 and 691: 658 Legislazione suntuaria Si vero
- Page 692 and 693: 660 Legislazione suntuaria De promi
- Page 694 and 695: 662 Legislazione suntuaria De pena
- Page 696 and 697: 664 Legislazione suntuaria fienda f
- Page 698 and 699: 666 Legislazione suntuaria 1540 Sta
618 Legis<strong>la</strong>zione <strong>suntuaria</strong><br />
Rubrica de dotibus et donis mulierum et earum aredamentis 80<br />
Quia interest rey publice, cives et subditos habere locupletes et excidere causas<br />
quibus ipsi depauperentur, considerantes quod hodiernis temporibus in constitutione<br />
dotium predicti cives et subditi excedunt debitam et honestam summam et<br />
quantitatem et in dies eos magis excedere suspicatur, in tantum quod facultates et<br />
patrimonia eorum valde minuuntur et in futurum plus minui credit[ur], adeo<br />
quod multe domicelle istius civitatis, quarum parentes et propinqui cum eorum facultatibus<br />
ad tam magnas dotes constituendas non suppetunt, propter eorum impotentiam<br />
inupte manent vel saltem non secundum earum condictionem et statum<br />
nubere possunt, quare volentes indemnitati civium nostrorum consulere et rey publice<br />
bono providere, statuimus et ordinamus quod de cetero nul<strong>la</strong> persona civitatis,<br />
districtus vel ducatus Regii cuiuscunque gradus et condictionis existat per se,<br />
alium vel alios possit dare vel promittere aut constituere in dotem vel nomine dotis<br />
inter vivos vel in ultima voluntate pro dote et augumento dotis vel sub nomine augumenti<br />
dotis coniunctim vel divisim relinquere filie, sorori vel alii mulieri sibi<br />
consanguinitate coniuncte vel extranee ultra ducatos quatuorcentum auri vel aliud<br />
excedens dictam quantitatem sive eius vallorem. Quod si ultra dictam sumam dictorum<br />
quatuorcentum ducatorum datum, promissum vel in ultima voluntate relictum<br />
fuerit, actus ipse et sive contractus vel promissio talis nullius effectus et obligationis<br />
sit et pro nullo et infecto sit et habeatur omnino, nec ex eo possit agi vel repeti<br />
ultra dictam quantitatem. Et nihilominus contraffaciens tam dando, constituendo,<br />
promittendo vel relinquendo quam etiam reccipiendo incidat ipso iure in<br />
penam ducatorum centum applicandam comuni Regii.<br />
Et predicta locum non habeant in nobilibus habentibus castel<strong>la</strong> et iurisdictionem<br />
hominum et similiter in habentibus filias feminas legiptimas solum et non habentibus<br />
filios masculos legiptimos et naturales et cetera. Et similiter sub eadem pena<br />
ut supra applicanda non possit aliquis ex supradictis dare, promittere vel relinquere<br />
dona sive aredamenta dictis dotatis sive dotandis ut supra nisi ad rationem<br />
quindecim pro centonario dotis constitute vel constituende, ita quod dictam quantitatem<br />
nullo modo excedat dicta dona sive aredamenta. Quod si aliter factum fuerit,<br />
omnis datio, assignatio sive promissio vel obligatio habeatur omnino pro nul<strong>la</strong><br />
et infecta. Additientes quod si contigerit relinqui vel promitti alicui aredamenta vel<br />
dona in genere debeant taxari arbitrio iudicis, qui non possit nec valeat taxare pro<br />
tali promissione vel relicto arredamentorum ultra quantitatem predictam, videlicet<br />
ad rationem quindecim pro centonario dotis date, convente, promisse vel relicte.<br />
Additientes insuper quod nullus possit cogi ad dandum vel promittendum ultra<br />
dotem aliqua donaria vel arredamenta nec possint peti vel exigi nisi fuerint expresse<br />
promissa vel relicta.<br />
80 Col<strong>la</strong>zionato con:<br />
1500. Statuti, Rubrica de dotibus et donis mulierum et earum aredamentis.