la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...

la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ... la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...

archivi.beniculturali.it
from archivi.beniculturali.it More from this publisher
10.06.2013 Views

504 Legislazione suntuaria ad plus, non computatis illis de familia, si fuerint de civitate vel burgis; si vero fuerint de districtu Ravenne possint invitare et secum in prandio tenere decem feminas ad plus et quindecim homines ad plus. Et si quis nupcias fecerit vel convivia ultra formam predictam, condempnetur comuni pro qualibet vice in decem libris ravignanorum; et si invitaverit vel tenuerit ad nuptias vel convivia laycos contra dictam formam, condempnetur comuni pro qualibet vice in centum soldis ravignanorum; et si qua persona presentaverit contra dictam formam, condempnetur pro comuni pro qualibet vice in centum soldis ravignanorum. Nec eciam domine que erint vel iverint cum sponsa non debeant aliqua racione, publice vel occulte, ipsi sponse donare vel dare aliquid in denariis vel aliis rebus, sub dicta pena contrafacienti centum soldorum ravignanorum. Et ad predicta invenienda, et pro predictis inveniendis et sciendis, dominus potestas faciat vel fieri faciat dilligentem et plenam inquisicionem. Et quod tempore nupciarum faciens nupcias vel ducens uxorem, antequam ducat eamdem, teneatur coram potestate Ravenne iurare ad sancta Dei evangelia, et fideiussionem ydoneam dare de vigintiquinque libris ravignanorum, predicta omnia facere et observare, et se obligare ad dictam penam si contra statuta loquencia de nupciis fecerit; qui potestas teneatur tam dantes quam recipientes facere observari. Et hec forma servetur quando sponsa ad rempatrium revertitur contra recipientes eamdem; et hoc statutum totum et in qualibet parte sui sit precisum, ita quod absolvi non possit, interpretari vel declarari, statuto aliquo non obstante. De compatribus et filiociis Statuimus et ordinamus quod, si aliquis de Ravenne vel habittans in Ravenna tenuerit aliquem filium vel filiam alicuius ad batismum vel cristianitatem, non possit vel debeat expendere vel dare in corredis vel indumentis vel aliquibus aliis rebus occasione predicta ipsis pueris quos tenuerit, vel alicui pro eis, vel eorum nomine compatri vel comatri, ultra valimentum quadraginta soldorum ravignanorum; et si quis contrafecerit in dando vel recipiendo, condempnetur communi pro qualibet vice in decem libris ravignanorum. Et de hoc potestas teneatur inquirere et inquisicionem facere dilligenter; et sic precisum. Quod aliqua mulier non debeat portare mantellum in capite per civitatem Ravenne occasione alicuius coructi vel deffuncti, vel aliqua alia de causa Statuimus quod nulla femina possit vel debeat portare mantellum in capite vel pelles per civitatem Ravenne occasione alicuius corrutti vel deffuncti vel aliqua alia de causa, set loco ipsorum liceat eis portare velum in capite; et que contrafecerit condempnetur comuni pro qualibet vice de dote sua vel de aliis suis bonis in viginti soldis ravignanorum; salvo quod liceat domine cuius vir moreretur portare mantellum vel pelles in capite ea die qua vir eius morietur tantum et non postea.

Ravenna 505 Quod quelibet femina debeat portare ad domos deffunctorum mantaduras suas quas portant assidue Statuimus et ordinamus quod quelibet femina teneatur et debeat portare mantaturas suas quas assidue portat et non alios mantellos, cum vadunt ad aliquod corruttum vel ad domum alicuius deffuncti, nisi esset mater, filia vel neptis vel cognata, quibus liceat mantellum portare si voluerint. Et quod nulla femina debeat portare mantellum alicui mulieri que iret ad corruptum, nisi premissis mulieribus. Et si qua contra predicta vel aliquod predictorum capitullorum fecerit, condempnetur pro qualibet vice comuni in viginti soldis ravignanorum de dote sua vel de aliis bonis. De predictis inquiratur per potestatem. 1331 o 1332 Storia di Romagna Disposizioni suntuarie relative a vesti e ornamenti Pietro de Galluzzi, per la Santa Romana Chiesa rettore di Ravenna, et i nobili signori antiani consoli della medesima città, la quale per le guerre passate essendo ridotta in tal povertà che a pena si poteano sostentare le spese che faceano, però fu fatto ordine che nessuna donna, tanto cittadina quanto forastiera, possa o debba portare argento, oro, perle o altre cose d’argento et d’oro o di perle, né portare in capo corona, o fosse d’argento o d’oro, ornata di perle o di precio precioso in capo o sopra il dosso, o centura d’oro et d’argento, siano di quale condizione esser si voglia; né potessero portare lo strassino alle vesti più longo di cinque spanne, in pena di venticinque lire ravignane da pagarsi della dote di dette donne. Et il milite del rettore fosse oblegato fare diligentemente cercare ogni giorno di festa in chiese et altri luoghi della città, et trovandone alcuna, senza eccettioni debba pigliare idonea cautione. 1331 o 1332 Lustri ravennati Disposizioni suntuarie relative a vesti e ornamenti Cresciuto il lusso delle donne ravennati, radunatosi il conseglio di settanta senatori [...], si risolse che donna alcuna [non] portasse per l’avvenire la corona in testa d’oro o d’argento ricoperta di gemme, né portasse li cingoli di valore di più di dieci lire ravennati, né lo strascico delle vesti eccedesse i cinque piedi.

504 Legis<strong>la</strong>zione <strong>suntuaria</strong><br />

ad plus, non computatis illis de familia, si fuerint de civitate vel burgis; si vero fuerint<br />

de districtu Ravenne possint invitare et secum in prandio tenere decem feminas ad<br />

plus et quindecim homines ad plus. Et si quis nupcias fecerit vel convivia ultra formam<br />

predictam, condempnetur comuni pro qualibet vice in decem libris ravignanorum;<br />

et si invitaverit vel tenuerit ad nuptias vel convivia <strong>la</strong>ycos contra dictam formam,<br />

condempnetur comuni pro qualibet vice in centum soldis ravignanorum; et si<br />

qua persona presentaverit contra dictam formam, condempnetur pro comuni pro<br />

qualibet vice in centum soldis ravignanorum. Nec eciam domine que erint vel iverint<br />

cum sponsa non debeant aliqua racione, publice vel occulte, ipsi sponse donare vel<br />

dare aliquid in denariis vel aliis rebus, sub dicta pena contrafacienti centum soldorum<br />

ravignanorum. Et ad predicta invenienda, et pro predictis inveniendis et sciendis, dominus<br />

potestas faciat vel fieri faciat dilligentem et plenam inquisicionem. Et quod<br />

tempore nupciarum faciens nupcias vel ducens uxorem, antequam ducat eamdem, teneatur<br />

coram potestate Ravenne iurare ad sancta Dei evangelia, et fideiussionem ydoneam<br />

dare de vigintiquinque libris ravignanorum, predicta omnia facere et observare,<br />

et se obligare ad dictam penam si contra statuta loquencia de nupciis fecerit; qui potestas<br />

teneatur tam dantes quam recipientes facere observari. Et hec forma servetur<br />

quando sponsa ad rempatrium revertitur contra recipientes eamdem; et hoc statutum<br />

totum et in qualibet parte sui sit precisum, ita quod absolvi non possit, interpretari<br />

vel dec<strong>la</strong>rari, statuto aliquo non obstante.<br />

De compatribus et filiociis<br />

Statuimus et ordinamus quod, si aliquis de Ravenne vel habittans in Ravenna<br />

tenuerit aliquem filium vel filiam alicuius ad batismum vel cristianitatem, non possit<br />

vel debeat expendere vel dare in corredis vel indumentis vel aliquibus aliis rebus<br />

occasione predicta ipsis pueris quos tenuerit, vel alicui pro eis, vel eorum nomine<br />

compatri vel comatri, ultra valimentum quadraginta soldorum ravignanorum; et si<br />

quis contrafecerit in dando vel recipiendo, condempnetur communi pro qualibet<br />

vice in decem libris ravignanorum. Et de hoc potestas teneatur inquirere et inquisicionem<br />

facere dilligenter; et sic precisum.<br />

Quod aliqua mulier non debeat portare mantellum in capite per civitatem<br />

Ravenne occasione alicuius coructi vel deffuncti, vel aliqua alia de causa<br />

Statuimus quod nul<strong>la</strong> femina possit vel debeat portare mantellum in capite vel<br />

pelles per civitatem Ravenne occasione alicuius corrutti vel deffuncti vel aliqua alia<br />

de causa, set loco ipsorum liceat eis portare velum in capite; et que contrafecerit<br />

condempnetur comuni pro qualibet vice de dote sua vel de aliis suis bonis in viginti<br />

soldis ravignanorum; salvo quod liceat domine cuius vir moreretur portare mantellum<br />

vel pelles in capite ea die qua vir eius morietur tantum et non postea.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!