la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...
la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ... la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...
432 Legislazione suntuaria 1522 Adiectio (Statuti 1447) Ne veste nigri coloris sposis fiant pro earum ornatum Quoniam in congruo virorum atque mulierum habitu, nedum civilitas et quidam iucundus status uniuscumque patriae potissime dignoscitur, quinimo etiam amplitudinem, dignitatemque familiarum condecens vestium ornatus pro se demonstrat, ideo nos Albertus Pius de Sabaudia, pro Sacrosancto Romano Imperio Carpi comes et dominus perpetuus et generalis comunem fere civium nostrorum quemdam corigere cupientes: qui in vestibus, quibus sponsas exornare hucusque consueverunt civilitatis gradum et familiarum decorem obumbrant, nec non moerorem quendam potiusque laetitiam praefigurant, hoc nostro in perpetuum valituro decreto statuimus et ordinamus, et statuendo ac ordinando stricte praecipimus omnibus atque singulis subditis nostris, cuiuscunque condictionis existant, ne deinceps ullo modo sponsas eorum induant et adornent vestibus ex nigro colore confectis, sive huiusmodi vestes tam ex serico, quam lana a parentibus, sive a maritis sponsarum pro cultu tamen earum et nuptiali pompa fieri contingat sub pena valoris et verae extimationis talium vestium. Quae de cetero contra hanc nostram inviolabilem determinationem temerario ausu (ut supra dictum est) unicuicumque sponsae deputabuntur. Qua quidem poena ipso facto camerae nostrae fischali virtute praesentis statuti censeatur applicata et per exactores nostros pari modo irrevocabiliter a contrafacientibus ilico sit exigenda. Suprascriptum statutum de mandato praefati illustrissimi et excellentissimi domini domini nostri per me Ioannem Baptistam Bellintanum iuriconsultum et ad presens vice potestatem Carpi hic in volumine statutorum positum ac descriptum fuit currentibus annis a nativitate domini nostri Iesu Christi MDXXII, die vero decimaoctava iunii. 1543, gennaio 10 Gride Sui funerali Hercules dux Ferrarie et cetera. Spectabiles fideles nostri dillectissimi: havemo veduto l’introcluso ordine per voi fatto per rafrenare le spese superflue che si sogliano fare nelle pompe et exequie funebri et perché non possemo se non lodarlo et per le caggioni che per voi sono allegate et per quelle che sapemo ancho noi, innanzi el sia osservato et messo in effectuale execuittione, sì che niuno ardischa di contrafargli. Ferrarie, XIII maii 1540. Alexander. Spectabilibus fidelibus nostris dilectissimis dominis provisoribus terre nostre Carpi.
Carpi 433 Spectabiles viri domini provisores terre Carpi etcetera una cum magnifico equite de Piis eorum capite ac domino Peregrino de Bagassiis massario generali ac cum auctoritate et assensu illustris ac generosi comitis Alberti a Sacrato ducalis Carpi gubernatoris, nec non cum auctoritate et decreto magnifici ac clarissimi iureconsulti domini Ioannis de Ventis ducalis Carpi potestatis ac cum consilio et participatione infrascriptorum nostrorum doctorum videlicet: magnifici equitis et clarissimi iuris utriusque doctoris domini Iuliani de Coccapanis, magnifici equitis et clarissimi iuris utriusque doctoris domini Antonii de Cochapanis, magnifici equitis et clarissimi iuris utriusque doctoris domini Petri Antonii de Brasatis ac spectabili ac eximii illustris doctoris domini Ioannis de Madiis, una cum multitudine civium ad hunc finem congregatorum in camera residentie predicti domini gubernatoris cupientes moderare pompam funebrem ac rafrenare expensas immoderatas et excessivas que quotidie fieri contingunt in terra Carpi pro sepelliendis mortuis ac eorum exequiis, unanimiter et concorditer ac nemine discrepante pro bono ac interesse publico ac evidenti utilitate civium presertim cum dicta pompa funebris et expensa in associando cadavera mortuorum non tendant in suffragium animarum defunctorum, nec ecclesia eas immoderatas approbat sed vere tendunt ad emulationem civium ut experientia rerum magistra docuit et docet, ordinaverunt quod si de cetero contigerit aliquem artificem Carpi, rusticum vel aliam personam vilis conditionis mori quod campana magna non possit nec debeat pulsari ad associandum eius cadaver, nec ante nec post sed dumtaxat campana ecclesie in qua sepelietur et quod non possit intervenire ad associandum cadaver nisi fratres ecclesie in qua sepelietur et ad feretrum portari facere nisi quattuor ceros seu dupplerios ponderis ad plus unius libre pro quolibet eorum et possit eius heres habere duos sacerdotes et duos clericos ecclesie collegiate. Item ordinaverunt quod si contingerit decedere aliquem civem et tam masculum quam feminam in terra Carpi, quod debeat sepeliri in ea ecclesia quam ipse ellegerit seu heredes ellegerint, dummodo talis ellectis non fiat in contemptum ecclesie colleggiate et in associando cadaver debbeant intervenire dumtaxat fratres dicte ecclesie una cum eorum fraternitate et possint etiam intervenire quattuor aut sex sacerdotes ecclesie collegiate cum totidem eiusdem clericis et debbeant seu possint portari ac ascendi ad ferretrum seu cathelletum dumtaxat cerei seu duplerii numero sex vel octo in hastis affixi seu in manibus puerorum ponderis ad plus duarum librarum pro singulo cereo seu duplerio et pulsetur istis campana magna semel. Si autem contingerit ab hac vita migrari aliquem doctorem tam iuris canonici quam civilis ac artium et medicine equitem auratum, aut alium nobilem cuiuscumque sexus, possint et valleant eorum heredes ultra dictos fratres et confraternitatem convocare totum capitullum collegiate et ad feretrum seu cateletum accendere seu accendi facere duodecim usque in sexdecim inclusive cerreos seu dupplerios ponderis ut supra, et campana magna possit bis pulsari et non ultra. Et ad associandum huiusmodi cadavera non possit aliquis agnatus usque ad quartum gradum secundum ius canonicum inclusive intervenire nec portare vestes lugubres ultra dies sexaginta continuos, exceptis tamen uxoribus nobilium que possint uti vestibus vidualibus et lugubribus ad eorum beneplacitum et idem de matri-
- Page 413 and 414: 1327 Statuti INDICE DELLE FONTI 1.4
- Page 415 and 416: De non tenendo ad nuntias ultra duo
- Page 417 and 418: Modena 385 1549 Gride BE MO, Autogr
- Page 419 and 420: FONTI 1327 Statuti De securitate pr
- Page 421 and 422: Modena 389 nuntiare et habeat medie
- Page 423 and 424: Modena 391 possint interesse ultra
- Page 425 and 426: Modena 393 quolibet festo ad eccles
- Page 427 and 428: Modena 395 tra quam quatuor dupleri
- Page 429 and 430: Modena 397 sone prout in dicto stat
- Page 431 and 432: Modena 399 aprilis proxime preterit
- Page 433 and 434: Modena 401 ciendam et limitationem
- Page 435 and 436: Modena 403 spetialmente si servi la
- Page 437 and 438: Modena 405 colarmente, debbia et s
- Page 439 and 440: Modena 407 generale a parlare col s
- Page 441 and 442: Modena 409 perta da cocchio con pi
- Page 443 and 444: Modena 411 te, overo in loco dei to
- Page 445 and 446: Modena 413 1564, febbraio 21 Provvi
- Page 447 and 448: Modena 415 Al traverso: Il traverso
- Page 449 and 450: Modena 417 Insalate, cose di zuccar
- Page 451 and 452: 1538, settembre 28 Carteggi APPENDI
- Page 453 and 454: Modena 421 Al iudicio mio le dote v
- Page 455: E queste gratie, che io demando all
- Page 459 and 460: INTRODUZIONE Nel 1215, per investit
- Page 461: INDICE DELLE FONTI 1353 Statuti ASC
- Page 466 and 467: 434 Legislazione suntuaria bus ac f
- Page 469 and 470: INTRODUZIONE Nel 1258, data della p
- Page 471 and 472: Parma e Piacenza 439 la capitale lo
- Page 473 and 474: Parma e Piacenza 441 Ci sono però
- Page 475 and 476: Parma e Piacenza 443 * Ordinazioni:
- Page 477 and 478: PARMA - INDICE DELLE FONTI 1258 Sta
- Page 479 and 480: 1545, agosto 18 Ordines AS PR, Comu
- Page 481 and 482: PARMA - FONTI 1258 Statuti Quid ves
- Page 483 and 484: Parma 451 ciarum argienti simplicis
- Page 485 and 486: Parma 453 libet possit accusare. Et
- Page 487 and 488: sorroribus talium sacerdotum vel mo
- Page 489 and 490: Parma 457 bertis et Iohannem Iacobu
- Page 491 and 492: Parma 459 gando ad altro partito so
- Page 493 and 494: Parma 461 l’arti principali infuo
- Page 495 and 496: Parma 463 vorieri né vestimenti d
- Page 497 and 498: Parma 465 Che il pane qual si suol
- Page 499 and 500: Parma 467 s’erano introdotti tant
- Page 501 and 502: 1542 Ordines AS PR, Comune, Ordines
- Page 503: Parma 471 niche longhe e spezzate a
- Page 506 and 507: 474 Legislazione suntuaria 1564, ap
- Page 509 and 510: PIACENZA - FONTI 1323, giugno 13 St
- Page 511 and 512: Piacenza 479 hore campanam pulsando
- Page 513 and 514: Piacenza 481 1564, luglio 1 Gride P
432 Legis<strong>la</strong>zione <strong>suntuaria</strong><br />
1522<br />
Adiectio (Statuti 1447)<br />
Ne veste nigri coloris sposis fiant pro earum ornatum<br />
Quoniam in congruo virorum atque mulierum habitu, nedum civilitas et quidam<br />
iucundus status uniuscumque patriae potissime dignoscitur, quinimo etiam<br />
amplitudinem, dignitatemque familiarum condecens vestium ornatus pro se demonstrat,<br />
ideo nos Albertus Pius de Sabaudia, pro Sacrosancto Romano Imperio<br />
Carpi comes et dominus perpetuus et generalis comunem fere civium nostrorum<br />
quemdam corigere cupientes: qui in vestibus, quibus sponsas exornare hucusque<br />
consueverunt civilitatis gradum et familiarum decorem obumbrant, nec non moerorem<br />
quendam potiusque <strong>la</strong>etitiam praefigurant, hoc nostro in perpetuum valituro<br />
decreto statuimus et ordinamus, et statuendo ac ordinando stricte praecipimus<br />
omnibus atque singulis subditis nostris, cuiuscunque condictionis existant, ne deinceps<br />
ullo modo sponsas eorum induant et adornent vestibus ex nigro colore confectis,<br />
sive huiusmodi vestes tam ex serico, quam <strong>la</strong>na a parentibus, sive a maritis<br />
sponsarum pro cultu tamen earum et nuptiali pompa fieri contingat sub pena valoris<br />
et verae extimationis talium vestium. Quae de cetero contra hanc nostram invio<strong>la</strong>bilem<br />
determinationem temerario ausu (ut supra dictum est) unicuicumque<br />
sponsae deputabuntur. Qua quidem poena ipso facto camerae nostrae fischali virtute<br />
praesentis statuti censeatur applicata et per exactores nostros pari modo irrevocabiliter<br />
a contrafacientibus ilico sit exigenda.<br />
Suprascriptum statutum de mandato praefati illustrissimi et excellentissimi domini<br />
domini nostri per me Ioannem Baptistam Bellintanum iuriconsultum et ad<br />
presens vice potestatem Carpi hic in volumine statutorum positum ac descriptum<br />
fuit currentibus annis a nativitate domini nostri Iesu Christi MDXXII, die vero decimaoctava<br />
iunii.<br />
1543, gennaio 10<br />
Gride<br />
Sui funerali<br />
Hercules dux Ferrarie et cetera.<br />
Spectabiles fideles nostri dillectissimi: havemo veduto l’introcluso ordine per voi<br />
fatto per rafrenare le spese superflue che si sogliano fare nelle pompe et exequie funebri<br />
et perché non possemo se non lodarlo et per le caggioni che per voi sono allegate<br />
et per quelle che sapemo ancho noi, innanzi el sia osservato et messo in effectuale execuittione,<br />
sì che niuno ardischa di contrafargli. Ferrarie, XIII maii 1540. Alexander.<br />
Spectabilibus fidelibus nostris dilectissimis dominis provisoribus terre nostre<br />
Carpi.