10.06.2013 Views

la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...

la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...

la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

346 Legis<strong>la</strong>zione <strong>suntuaria</strong><br />

veniva imposto di vendere <strong>la</strong> merce nel rispetto delle leggi suntuarie. Occorre<br />

infine segna<strong>la</strong>re <strong>la</strong> presenza nel<strong>la</strong> stessa provvisione di un nuovo divieto rivolto<br />

agli uomini di Cesena, quello di recarsi a bere e mangiare nelle osterie.<br />

Le redazioni statutarie dei centri del contado sono piuttosto tarde a causa<br />

delle difficoltà incontrate nel processo di comitatinanza dal comune cesenate,<br />

ostaco<strong>la</strong>to inizialmente dal comune di Rimini poi dalle signorie ecclesiastiche<br />

infine dal<strong>la</strong> diretta sovranità pontificia. Escludendo i centri con statuizioni<br />

piuttosto tarde (Borghi, Gatteo, Meldo<strong>la</strong>, e Roncofreddo 12 ), l’esame<br />

degli statuti di Cesenatico del 1498 e di Roversano del 1494 non ha rilevato<br />

leggi suntuarie 13 .<br />

Elisa Tosi Brandi<br />

Per Cesena si è resa necessaria una campionatura del<strong>la</strong> serie conosciuta come «Riformanze<br />

del consiglio generale ed atti del magistrato dei conservatori ed anziani», compiuta<br />

su base decennale dal 1435 al 1595. Tuttavia, essendo <strong>la</strong> serie piuttosto <strong>la</strong>cunosa,<br />

sono mancati al<strong>la</strong> campionatura gli anni 1445, 1455, 1465, 1495, 1515, 1565.<br />

L’elenco delle fonti consultate è il seguente:<br />

* Statuti cittadini: AS FO - SEZ. CESENA, Archivio storico comunale, Frammento<br />

di statuti (post 1435); BM CESENA, “Statuta Civitatis Caesene”, S.IV.6 (1467-<br />

1472?); Statuta civitatis Cesenae, Venetiis, per Ioannem et Gregorium de Gregoriis,<br />

1494; Statuta civitatis Caesenae cum additionibus et reformationibus, pro tempore<br />

factis, ex ordine magnifici illustrissimi Consilii et Dominorum Conservatorum<br />

eiusdem civitatis ad perpetuam rei memoriam noverit impressa. Illustrissimo domino<br />

Ioanne Iacobo Nerocto a Montenovo iuris utriusque doctor gubernator pro salute<br />

domini nostri Sixto divina providentia papa V atque illustrissimis dominis domino<br />

Antonio Maria Moro equite aurato, domino Nico<strong>la</strong>o Masino praecellenti Phisico,<br />

domino Petro Merenda, domino Paulo Visedomino, domino Iulio Sylvano et domino<br />

Vidone Ancharano conservatoribus, Caesenae, apud Bartholomeum Raverium,<br />

anno salutis MDLXXXIX; BM CESENA, Capitu<strong>la</strong> consilii civitatis Cesene, S.IV.7<br />

(1465-1571); BM CESENA, Capitu<strong>la</strong> Consilii civitatis Cesene, S.IV.8 (1465-<br />

1475); AS FO - SEZ. CESENA, Archivio storico comunale, Capitoli del consiglio dei<br />

96 e dei conservatori, bb. 2 III (1558) e 2 IV (1571-1607); AS FO - SEZ. CESE-<br />

12 Archivi storici in Emilia-Romagna. Guida generale degli archivi storici comunali, a cura<br />

di G. RABOTTI, Bologna 1991, pp. 246-248, 316-324, 348-353.<br />

13 A. VASINA, Territorio cesenate e R. RINALDI, Porto Cesenatico e Roversano, in Repertorio<br />

degli statuti comunali… cit., pp. 289-295.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!