la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...

230 Legislazione suntuaria
Ad futuram rei memoriam. Iustum maxime et aequum censemus ut ea quae ad
urbium nobis subiectarum et precipue patriae nostrae Bononiae, cuius periucunda
nobis est recordatio, publicam utilitatem et commodum statuta sunt, per nos approbentur,
et apostolica auctoritate confirmentur. Accepimus nuper dilectum filium nostrum
Alexandrum tituli Sanctae Mariae in Via praesbiterum cardinalem Sfortiam
nuncupatum, tunc civitatis Bononiensis apostolicae sedis de latere legatum, una
cum dilectis filiis antianis consulibus et vexillifero iustitiae ac magistratu quadraginta
virorum reformatorum status libertatis eiusdem civitatis per publice propositum de
mense octobris proxime elapsi edictum sub quibusdam poenis, ne civitas praedicta
in virorum ac mulierum ornatu conviviisque faciendis ingenti sumptu exhauriretur,
dilectum vero filium nostrum Gabrielem tituli Sanctorum Ioannis et Pauli et praesbiterum
cardinalem Paleotum vocatum, Bononiensis Ecclesiae praesulem, simili de
causa motum et ad parcendum maxime gravibus expensis quae in pompa funeris
ducenda mortuorumque exequiis celebrandis in eadem civitate fiebant, aliqua constituisse
et ordinasse prout im eorum edictis et super illis confectis publicis scripturis
latius explicatur. Nos igitur ne civitatum nostrarum opes parum utiliter et inanibus
pompis consumantur, cum illae inter praecipue civitatum commoda enumerentur,
providere volentes ac dictorum edictorum seu statutorum seriem ac si de verbo ad
verbum praesentibus insererentur pro sufficienter expressis habentes, motu proprio
et ex certa scientia omnia et singula in dictis edictis et statutis, etiam quo ad poenas
per contrafacientes ipso facto incurrendas contenta, apostolica auctoritate approbamus
et confirmamus illisque perpetuae et inviolabilis firmitatis, tanquam ad publicam
utilitatem editis, robur adiicimus, supplentes omnes et singulos iuris et facti defectus,
si qui forsan intervenerint in eisdem. Mandantes omnibus et singulis pro
tempore sedis apostolicae de latere legatis, vicelegatis, et gubernatoribus caeterisque
ad quos spectat ut edicta praedicta et in eis contenta quaecunque praesentium nostrarum
literarum maxime auctoritate suffulti ab omnibus cuiuscunque dignitatis,
gradus, et nobilitatis existentibus omnino observari faciant. Decernentes praesentes
literas et in eis contenta quaecunque nullo unquam tempore de surreptionis vel
obreptionis vitio aut intentionis vel alio quavis defectu notari, redargui vel impugnari,
sed semper validas et efficaces exixtere suosque plenarios effectus sortiri, sicque
per quoscunque iudices et commissarios ac Sanctae Romanae Ecclesiae cardinales,
necnon causarum palatii apostolici auditores, sublata eis eorum cuilibet quavis aliter
iudicandi et interpretandi facultate, iudicari et diffiniri debere ac irritum et inane
quicquid secus super his a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit
attentari, contrariis quibuscunque non obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub annulo piscatoris, die VII ianuarii
MDLXXIII, pontificatus nostri anno primo.
Il medesimo breve tradotto in volgare per maggior intelligenza di tutti
A futura memoria. Giudichiamo esser molto giusto et honesto che da noi siano
approvate et confirmate con autorità apostolica quelle cose che sono statuite ad utilità
publica delle città a noi suddite et specialmente della nostra patria di Bologna, la
cui rimembranza ci è molto gioconda. Però, havendo inteso esser stato fatto del mese
di ottobre prossimo passato dal diletto figliuolo nostro Alessandro cardinale Sfor-