la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...
Share Embed Flag
Download ePaper

la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...

la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ... la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...

archivi.beniculturali.it
from archivi.beniculturali.it More from this publisher
10.06.2013 Views

148 Legislazione suntuaria 1453, marzo 24 Provvisioni Provisio edita super luxu et intemperantia vestimentorum ac ceterorum ornamentorum muliebrium prohibitorum 147 Provisio pro hornatu virorum et mulierum et comitatinorum habitantium in comitatu Bononie 148 BESSARION miseratione divina episcopus Tusculanus, Sanctae Romanae Ecclesiae cardinalis, apostolicae sedis legatus in civitate Bononiae exarchatuque Ravennate et provintiae Romandiolae et cetera in temporalibus vicarius generalis. Ad perpetuam rei memoriam. Memores quod de nobis commisso grege quem regendum et moderandum sumpsimus rationem sumus reddituri, nec solum eo modo quo seculares principes solent, sed tanto magis quanto animae nobiliores praestantioresque sunt quam corpora, iugi sollicitudine penitus rimamur et excogitamus ut universa civitas Bononiae eiusque ager, comitatus et districtus signanter inter caetera nobis a sede apostolica commissus, ab erroribus deviis ad rectam semitam normamque honeste et recte vivendi, quantum cum favore divino possumus traducatur. Cum igitur inter caetera multa quae bonos mores corrumpere solent, nobis praecipua visa fuerint luxus et intemperantia vestimentorum ac caeterorum ornamentorum muliebrium quae maximorum malorum ac scelerum causa et quasi seminarium semper fuere, cum nulla res publica tam recte tamque bonis moribus instituta sit quae si hoc morbo inficiatur non facile corrumpatur, labefectetur et corruat, convertendos ad hunc populum nostrum paterno affectu oculos existimavimus quod non solum utilitati et commodo eius, verum etiam saluti animarum suarum consulendum, animadvertentes igitur optimates, nobiles atque ignobiles et universum populum Bononiae ac comitatinos omnes adeo prolapsos in hanc pompam et luxum vestitus, ornamentorum, iocalium et rerum preciosarum ut exinde civitas ipsa et comitatus maximum suscipiat detrimentum, nec ullum discrimen nec ulla praerogativa inter nobilem atque ignobilem, inter bonis artibus praeditum 147 Collazionato con: 1454. Statuti, De vestimentis et ornamentis mulierum civitatis et comitatus Bononie deferendis. Rubrica. 148 Provisio … in comitatu Bononie] Insuper attendentes laudabiliter et sancte fuisse et esse statutum et provisum super vestimentis et ornamentis mulierum civitatis et comitatus Bononie deferendis per reverendissimum in Christo patrem dominum Bessarionem Sacrosancte Romane Ecclesie cardinalem et legatum in civitate Bononie de presentia, consensu et voluntate magnificorum spectabilium dominorum sedecim reformatorum et quamplurium nobilium, mercatorum et artificum civitatis Bononie per ipsorum specialem provisionem tenoris qui sequitur hac forma, videlicet 1454.

Bologna 149 et mechanicum presertimque inter eorum uxores appareat, et propterea multos parare vi, fraude et scelere opes in quibus felicitatem existimant ex qua iusti ordinis perturbatione nova consilia commutandarum rerum paulatim serpunt et omne mali genus quasi morbo et contagione quadam civitates invadit, corrumpit, frangit atque effeminat, attendentes praeterea quod dominus noster Iesus Christus in sacris suis evangeliis omnem mollitiem et superfluitatem in vestimentis damnat, insequitur, detestatur, et Petrus apostolus mulierum ornatum non extrinsecus capillaturam aut comam aut circundationem auri aut indumenti vestimentorumque cultum, sed hominem cordis absconditum et incorruptibilitatem quieti et modesti spiritus, quod est in conspectu Dei locuples earumque erga viros subiectionem et obedientiam esse vult. Sic enim ait et sanctae mulieres sperantes in Deo ornabant se subiecte propriis viris. Nam cum secundum Paulum apostolum caput mulieris sit vir, decet eas hoc solo ornatu ornari, hac gemma decorari: subiectione scilicet erga viros et virtutibus eorum, ne si cultum exteriorem querant, diffidere de virtutibus virorum videantur. Unde etiam sacri canones omnem luxum vestium abhorrent et insectantur, dicentes quod necesse est eas mulieres ornamenta cordis et decorem animi perdidisse quae auro, monilibus et margaritis se ornant, talem enim cultum impudicis mulieribus convenire earumque insignia sericum, aurum et purpuram esse dicunt. Matronas vero et virgines pudicitia et castitate insignes esse. In qua sententia gentiles etiam et philosophi priscique legum latores fuere hanc ornamentorum superfluitatem tanquam bonis moribus contrariam et rebus publicis damnosam resecantes qui nulli portare auream vestem vel anulum aureum licere voluerunt nisi esset meretrix, nulli plusquam unam pedisequam post se habere permiserunt nisi esset ebria. Et enim quemadmodum ex se vestes calere non possunt, sed quem a natura calorem accipiunt conservantes ita calefaciunt corpora. Sic illum ornatum vestimenta possunt afferre quem ab induto receperint. Qui si virtuosus est omni ornatu praeditus erit etiam vilissimis vestibus opertus. Si vitiosus, eius deformitatem et vitia non modo aliquis vestimentorum cultus celare non potest, sed publicat, manifestat, auget, crescit et magis nocet. Iuxta illud Horatianum, Eutrapolus cuicunque nocere volebat vestimenta dabat preciosa. Beatus enim iam cum pulchris tunicis sumet nova consilia et spes dormiet in lucem, scorto postponet honestum officium mimos alienos pascet. Hinc est quod nos tanquam pii et misericordes, quaerentesque non solum commodum civium nostrorum, verum etiam salutem animarum ipsorum, matura consideratione his succurrendum erroribus et moderationi consulendum existimavimus, in qua praecipue consistit humanae societatis conservatio. Et propterea auctoritate qua fungimur apostolica, de praesentia, consensu et voluntate magnificorum dominorum antianorum civitatis Bononiae ac dominorum de collegio et spectabilium dominorum sedecim reformatorum et quamplurium nobilium, mercatorum et artificum dicte civitatis Bononiae ad praesentiam nostram ex causa praedicta specialiter vocatorum. Ad laudem et reverentiam omnipotentis Dei, Patris et Filii et Spiritus Sancti ac gloriosae virginis matris Mariae et gloriosi episcopi et confessoris beati Petronii venerabilis patris et protectoris huius almae civitatis Bononiae et ad salutare commo-

148 Legis<strong>la</strong>zione <strong>suntuaria</strong><br />

1453, marzo 24<br />

Provvisioni<br />

Provisio edita super luxu et intemperantia vestimentorum ac ceterorum<br />

ornamentorum muliebrium prohibitorum 147<br />

Provisio pro hornatu virorum et mulierum et comitatinorum habitantium<br />

in comitatu Bononie 148<br />

BESSARION miseratione divina episcopus Tuscu<strong>la</strong>nus, Sanctae Romanae Ecclesiae<br />

cardinalis, apostolicae sedis legatus in civitate Bononiae exarchatuque Ravennate<br />

et provintiae Romandio<strong>la</strong>e et cetera in temporalibus vicarius generalis.<br />

Ad perpetuam rei memoriam. Memores quod de nobis commisso grege quem<br />

regendum et moderandum sumpsimus rationem sumus reddituri, nec solum eo<br />

modo quo secu<strong>la</strong>res principes solent, sed tanto magis quanto animae nobiliores<br />

praestantioresque sunt quam corpora, iugi sollicitudine penitus rimamur et excogitamus<br />

ut universa civitas Bononiae eiusque ager, comitatus et districtus signanter<br />

inter caetera nobis a sede apostolica commissus, ab erroribus deviis ad rectam semitam<br />

normamque honeste et recte vivendi, quantum cum favore divino possumus<br />

traducatur.<br />

Cum igitur inter caetera multa quae bonos mores corrumpere solent, nobis<br />

praecipua visa fuerint luxus et intemperantia vestimentorum ac caeterorum ornamentorum<br />

muliebrium quae maximorum malorum ac scelerum causa et quasi seminarium<br />

semper fuere, cum nul<strong>la</strong> res publica tam recte tamque bonis moribus instituta<br />

sit quae si hoc morbo inficiatur non facile corrumpatur, <strong>la</strong>befectetur et corruat,<br />

convertendos ad hunc populum nostrum paterno affectu oculos existimavimus<br />

quod non solum utilitati et commodo eius, verum etiam saluti animarum suarum<br />

consulendum, animadvertentes igitur optimates, nobiles atque ignobiles et<br />

universum populum Bononiae ac comitatinos omnes adeo pro<strong>la</strong>psos in hanc pompam<br />

et luxum vestitus, ornamentorum, iocalium et rerum preciosarum ut exinde<br />

civitas ipsa et comitatus maximum suscipiat detrimentum, nec ullum discrimen<br />

nec ul<strong>la</strong> praerogativa inter nobilem atque ignobilem, inter bonis artibus praeditum<br />

147 Col<strong>la</strong>zionato con:<br />

1454. Statuti, De vestimentis et ornamentis mulierum civitatis et comitatus Bononie<br />

deferendis. Rubrica.<br />

148 Provisio … in comitatu Bononie] Insuper attendentes <strong>la</strong>udabiliter et sancte fuisse et<br />

esse statutum et provisum super vestimentis et ornamentis mulierum civitatis et comitatus<br />

Bononie deferendis per reverendissimum in Christo patrem dominum Bessarionem Sacrosancte<br />

Romane Ecclesie cardinalem et legatum in civitate Bononie de presentia, consensu et<br />

voluntate magnificorum spectabilium dominorum sedecim reformatorum et quamplurium<br />

nobilium, mercatorum et artificum civitatis Bononie per ipsorum specialem provisionem<br />

tenoris qui sequitur hac forma, videlicet 1454.

logo

Prodotti

Risorse

Aziende

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!