la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...
la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ... la legislazione suntuaria. secoli xiii-xvi. emilia-romagna - Direzione ...
132 Legislazione suntuaria qua mulier aliqua contrafecisse predictis fuerit inventa penam predictam dicatur incurrisse. Et ut mariti diligentiores existant providerunt quod pro unaquaque vice qua uxor alicuius fuerit inventa contrafecisse predictis extimum mariti in comuni Bononie ipso iure augeatur et auctum esse inteligatur in libris centum bononinorum. Et dominus potestas vel capitaneus et quilibet alius qui de predictis cognoverit hoc in condenatione exprimere teneatur et facere et curare ita et taliter quod in libro extimorum predicta additio extimi scribatur. Preterea statuerunt quod nullus cuiuscumque status, masculus vel femina, cuiuscumque conditionis existat, audeat vel presumat aliquod ex vestimentis predictis superius prohibitis incidere, suere aut aliquem panum ad aliquam ex feminis supra prohibitis reducere vel facere aut res supra prohibitas ei apponere seu applicare, sub pena cuilibet sartori et cuicumque alteri masculo vel femine qui in predictis contrafecerit decem librarum bononinorum. Et similiter statuerunt et providerunt quod nullus possit aliquas coronas, frascatas, sagliottas vel figuras seu ymagines liliorum, avium, animalium, arborum vel herbarum, vel coronellas prohibitas facere nec factas palam tenere, suendas, ponendas vel affigendas ad vestes alicuius mulieris vel pro aliqua muliere contra formam presentis ordinamenti, sub pena vigintiquinque librarum bononinorum cuilibet contrafacienti. Et quod prefati domini potestas et capitaneus presentes et qui pro tempore erunt teneantur et debeant deputare unum vel plures ex officialibus suis discretum pro quolibet eorum, qui teneantur et debeant de predictis omnibus et singulis prohibitis diligenter et eficatiter inquirere et inquiri facere ac etiam mittere ipsos officiales, maxime diebus solemnibus et festivis ad ecclesias et spetialiter ad ecclesiam ubi festum singulare et solemne fieret seu sacerdos novus missam primam celebraret pro executione omnium predictorum, dumtamen non possint neque valeant in aliqua ecclesia aliquid dicere vel facere propter quod divinum officium possit impediri vel turbari. Possint tamen quilibet denuntiare et accusare portantes predicta vel aliquod predictorum etiam in ecclesia. Item ire teneantur dicti officiales ad domos et in domibus cuiuscumque sponsi et sponse tempore nuptiarum et diligenter inquirere de facientibus contra formam presentis statuti vel contentorum in eo, quorum officialium relationi stetur et credatur. Et quod nullus audeat vel presumat prohibere aliqui dictorum officialium accessum et introytum talium domorum, sub pena vigintiquinque librarum bononinorum, ad quam penam caput domus in qua talis prohibitio fieret teneatur et in ea condenari possit et ab eo exigi. Item statuerunt quod nemini civi, incole, forensi vel habitatori civitatis Bononie, etiam occasione alicuius matrimonii celebrati, contracti, facti vel de cetero fiendi liceat tempore sponsalium, nuptiarum vel matrimonii contrahendi vel alio tempore vel in aliquo quocumque convivio habere ultra vigintiquatuor dominas non habitantes in familia et domo convivium celebrantis sub pena quinque librarum bononinorum pro qualibet domina quam ultra numerum predictum in domo reperiretur habere, ad quam penam teneatur pater familias domus in qua convivium tale fieret. Et quod alique domine ire vel mitti non possint modo aliquo tempore nuptiarum vel post ad domum sponsi seu in qua fuisset sponsa ad reducendum sponsam ad domum patris vel matris vel parentum ipsius sponse seu alterius
Bologna 133 in cuius domo fuerit seu fuisset sponsa ipsa disponsata, sub pena cuilibet domine contra formam predictam eunti et cuicumque dominas mittenti contra formam predictam pro qualibet domina librarum quinque bononinorum, nec etiam sponsa aliqua de domo sponsi ad domum patris vel matris seu alterius in cuius domo fuisset disponsata reduci vel ire possit eques. Et idem servetur quando ipsa sponsa de domo patris vel matris vel alterius ut supra revertitur ad domum sponsi, non inteligendo de prima vice qua post disponsationem sponse ipsa sponsa conducitur ad domum sponsi, qua prima vice ipsa sponsa eques et pedes accedere et conduci possit ad domum sponsi prout sponso placuerit, sub pena decem librarum bononinorum, quam penam sponsus incurrat et ab eo exigi debeat. Declarantes quod in convivio aliquo nuptiarum vel aliquo alio convivio quod fieret dominabus dari non possint plusquam due impandiones, sub pena decem librarum bononinorum pro qualibet impandione. Et quod ad aliquod convivium dominarum non possint dari in aliqua dictarum impandionum de perdicibus vel fasianis plusquam due perdices vel unus fasianus pro incisorio quolibet sub pena decem librarum bononinorum, ad quam penam teneatur capud domus in qua convivium tale fieret et in ea debeat condenari et ab eo exigi que ultra daretur, super quibus stetur relationi cuiuscumque officialis ad hoc deputati. Inhibentes expresse quod nemini liceat ex parte sponsi vel sponse aliqua ensenia facere de panis, iocalibus et ornamentis vel alia re, salvo quod liceat sponso donare sponse iocalia et res non prohibitas ex forma huius ordinamenti reportandas per eam in domo sponsi. Nec etiam liceat ex parte sponsi vel sponse tempore convivii nuptialis aliqua ensenia comestibilia publice vel occulte mittere alicui persone nisi eis qui sponsam duxerint ad domum sponsi vel ei qui dixerit verba matrimonialia vel de cuius domo sponsa fuerit extracta et capellano vel fornario, nam hiis possit sponsus ensenium mittere, sed non teneatur nisi ei qui dixerit verba matrimonii ut supra. Contrafacientes autem ipso facto penam incidant et incidisse inteligantur duorum bononinorum auri pro quolibet ensenio et qualibet vice ab eisdem de facto auferrenda et applicanda ut infra. Item providere cupientes immoderatis sumptibus viduarum et que fiunt tempore viduitatis earum, statuerunt quod nulli mulieri vidue vel viduande de aliquo cive Bononie, incola vel habitante, qui beneficio civilitatis gaudere debeat tempore exequiarum vel postea liceat habere vel portare vestes lugubres vel viduales maioris extimationis quinquaginta librarum bononinorum computatis foderibus, nec etiam habere velos in capite et pro ornatu capitis ipsius mulieris vidue maioris extimationis quindecim librarum bononinorum sub pena ammissionis talium vestium et velorum, nec a predictis penis valeant excusari etiam pretextu cuiuscumque relicti facti ultra summam predictam occasionibus predictis vel aliqua earum, que legata seu relicta que essent ultra quantitatem predictam et ex predicta causa volumus non valere ipso iure in quantitate excedente summam dictarum quindecim librarum bononinorum et dictarum quinquaginta librarum bononinorum, nec heres ea prestare teneatur ultra quantitates predictas. Verum quia plerumque occurrit quod viri uxorati moriuntur nullo condito testamento relictis uxoribus et heredes ab intestato talis morientis aliquando recusant uxorem morientis vestire et velare tempore funeris morientis vestibus et velis lugubribus, pro tanto providerunt quod si deinceps ali-
- Page 114 and 115: 82 Legislazione suntuaria 1352 Stat
- Page 116 and 117: 84 Legislazione suntuaria Quod ex p
- Page 118 and 119: 86 Legislazione suntuaria Petrus au
- Page 120 and 121: 88 Legislazione suntuaria nec aliqu
- Page 122 and 123: 90 Legislazione suntuaria (…) Die
- Page 124 and 125: 92 Legislazione suntuaria comunis B
- Page 126 and 127: 94 Legislazione suntuaria Die XIII
- Page 128 and 129: 96 Legislazione suntuaria Domina Bi
- Page 130 and 131: 98 Legislazione suntuaria formam st
- Page 132 and 133: 100 Legislazione suntuaria uxorem e
- Page 134 and 135: 102 Legislazione suntuaria 1376 Sta
- Page 136 and 137: 104 Legislazione suntuaria existent
- Page 138 and 139: 106 Legislazione suntuaria Quod nul
- Page 140 and 141: 108 Legislazione suntuaria dummodo
- Page 142 and 143: 110 Legislazione suntuaria in hoc s
- Page 144 and 145: 112 Legislazione suntuaria in capit
- Page 146 and 147: 114 Legislazione suntuaria sentium
- Page 148 and 149: 116 Legislazione suntuaria domino c
- Page 150 and 151: 118 Legislazione suntuaria della au
- Page 152 and 153: 120 Legislazione suntuaria quiarum
- Page 154 and 155: 122 Legislazione suntuaria tam secu
- Page 156 and 157: 124 Legislazione suntuaria forma pu
- Page 158 and 159: 126 Legislazione suntuaria tur reci
- Page 160 and 161: 128 Legislazione suntuaria Georgius
- Page 162 and 163: 130 Legislazione suntuaria Item non
- Page 166 and 167: 134 Legislazione suntuaria quis civ
- Page 168 and 169: 136 Legislazione suntuaria troytu e
- Page 170 and 171: 138 Legislazione suntuaria 10. Domi
- Page 172 and 173: 140 Legislazione suntuaria reas, ca
- Page 174 and 175: 142 Legislazione suntuaria 88. Domi
- Page 176 and 177: 144 Legislazione suntuaria 130. Ite
- Page 178 and 179: 146 Legislazione suntuaria 172. Dom
- Page 180 and 181: 148 Legislazione suntuaria 1453, ma
- Page 182 and 183: 150 Legislazione suntuaria dum civi
- Page 184 and 185: 152 Legislazione suntuaria etiam sa
- Page 186 and 187: 154 Legislazione suntuaria De vesti
- Page 188 and 189: 156 Legislazione suntuaria Item che
- Page 190 and 191: 158 Legislazione suntuaria quali la
- Page 192 and 193: 160 Legislazione suntuaria ornato d
- Page 194 and 195: 162 Legislazione suntuaria draginta
- Page 196 and 197: 164 Legislazione suntuaria 1508, ap
- Page 198 and 199: 166 Legislazione suntuaria dote o s
- Page 200 and 201: 168 Legislazione suntuaria vestimen
- Page 202 and 203: 170 Legislazione suntuaria ti se a
- Page 204 and 205: 172 Legislazione suntuaria ma a ven
- Page 206 and 207: 174 Legislazione suntuaria Capitolo
- Page 208 and 209: 176 Legislazione suntuaria duo orna
- Page 210 and 211: 178 Legislazione suntuaria Capitolo
- Page 212 and 213: 180 Legislazione suntuaria Capitolo
Bologna 133<br />
in cuius domo fuerit seu fuisset sponsa ipsa disponsata, sub pena cuilibet domine<br />
contra formam predictam eunti et cuicumque dominas mittenti contra formam<br />
predictam pro qualibet domina librarum quinque bononinorum, nec etiam sponsa<br />
aliqua de domo sponsi ad domum patris vel matris seu alterius in cuius domo fuisset<br />
disponsata reduci vel ire possit eques. Et idem servetur quando ipsa sponsa de<br />
domo patris vel matris vel alterius ut supra revertitur ad domum sponsi, non inteligendo<br />
de prima vice qua post disponsationem sponse ipsa sponsa conducitur ad<br />
domum sponsi, qua prima vice ipsa sponsa eques et pedes accedere et conduci possit<br />
ad domum sponsi prout sponso p<strong>la</strong>cuerit, sub pena decem librarum bononinorum,<br />
quam penam sponsus incurrat et ab eo exigi debeat. Dec<strong>la</strong>rantes quod in convivio<br />
aliquo nuptiarum vel aliquo alio convivio quod fieret dominabus dari non<br />
possint plusquam due impandiones, sub pena decem librarum bononinorum pro<br />
qualibet impandione. Et quod ad aliquod convivium dominarum non possint dari<br />
in aliqua dictarum impandionum de perdicibus vel fasianis plusquam due perdices<br />
vel unus fasianus pro incisorio quolibet sub pena decem librarum bononinorum,<br />
ad quam penam teneatur capud domus in qua convivium tale fieret et in ea debeat<br />
condenari et ab eo exigi que ultra daretur, super quibus stetur re<strong>la</strong>tioni cuiuscumque<br />
officialis ad hoc deputati. Inhibentes expresse quod nemini liceat ex parte<br />
sponsi vel sponse aliqua ensenia facere de panis, iocalibus et ornamentis vel alia re,<br />
salvo quod liceat sponso donare sponse iocalia et res non prohibitas ex forma huius<br />
ordinamenti reportandas per eam in domo sponsi. Nec etiam liceat ex parte sponsi<br />
vel sponse tempore convivii nuptialis aliqua ensenia comestibilia publice vel occulte<br />
mittere alicui persone nisi eis qui sponsam duxerint ad domum sponsi vel ei qui dixerit<br />
verba matrimonialia vel de cuius domo sponsa fuerit extracta et capel<strong>la</strong>no vel<br />
fornario, nam hiis possit sponsus ensenium mittere, sed non teneatur nisi ei qui dixerit<br />
verba matrimonii ut supra. Contrafacientes autem ipso facto penam incidant<br />
et incidisse inteligantur duorum bononinorum auri pro quolibet ensenio et qualibet<br />
vice ab eisdem de facto auferrenda et applicanda ut infra.<br />
Item providere cupientes immoderatis sumptibus viduarum et que fiunt tempore<br />
viduitatis earum, statuerunt quod nulli mulieri vidue vel viduande de aliquo cive<br />
Bononie, inco<strong>la</strong> vel habitante, qui beneficio civilitatis gaudere debeat tempore exequiarum<br />
vel postea liceat habere vel portare vestes lugubres vel viduales maioris extimationis<br />
quinquaginta librarum bononinorum computatis foderibus, nec etiam<br />
habere velos in capite et pro ornatu capitis ipsius mulieris vidue maioris extimationis<br />
quindecim librarum bononinorum sub pena ammissionis talium vestium et velorum,<br />
nec a predictis penis valeant excusari etiam pretextu cuiuscumque relicti facti<br />
ultra summam predictam occasionibus predictis vel aliqua earum, que legata seu<br />
relicta que essent ultra quantitatem predictam et ex predicta causa volumus non valere<br />
ipso iure in quantitate excedente summam dictarum quindecim librarum bononinorum<br />
et dictarum quinquaginta librarum bononinorum, nec heres ea prestare<br />
teneatur ultra quantitates predictas. Verum quia plerumque occurrit quod viri uxorati<br />
moriuntur nullo condito testamento relictis uxoribus et heredes ab intestato talis<br />
morientis aliquando recusant uxorem morientis vestire et ve<strong>la</strong>re tempore funeris<br />
morientis vestibus et velis lugubribus, pro tanto providerunt quod si deinceps ali-