07.06.2013 Views

kultura da modernizacia - Center for Social Sciences

kultura da modernizacia - Center for Social Sciences

kultura da modernizacia - Center for Social Sciences

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

maSasa<strong>da</strong>me, farTo azriT, kulturis cneba `xazs usvams a<strong>da</strong>mianis gansxvavebas yvela<br />

sxva biologiuri arsebisagan. <strong>kultura</strong>Si igulisxmeba ara calkeuli SemoqmedebiTi<br />

aqti, aramed Semoqmedeba rogorc a<strong>da</strong>mianis universaluri <strong>da</strong>mokidebuleba samyarosadmi,<br />

romlis meSveobiT igi qmnis `axal samyaros~ <strong>da</strong> sakuTar Tavs~ 1 . <strong>kultura</strong><br />

aris yovelive is, rac socialuri memkvidreobis Sedegia <strong>da</strong> rac uzrunvelyofs<br />

socialuri gamocdilebis memkvidreobiTobas.<br />

kulturis meore aspeqti ki gulisxmobs imas, rom a<strong>da</strong>mianis rogorc kulturis<br />

Semoqmedis, matareblisa <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>mcemis unari sxva<strong>da</strong>sxva sazogadoebaSi gansxvavebulad<br />

realizdeba, ama Tu im socialuri jgufis arsebobis specifikuri pirobebisa<br />

<strong>da</strong> ganvlili istoriuli procesebis mixedviT. amdenad, Cven SegviZlia visaubroT<br />

kulturebze, romlebic qmnian samyaros unikalur, mxolod maTTvis <strong>da</strong>maxasiaTebel<br />

models. sxva<strong>da</strong>sxva <strong>kultura</strong>Si a<strong>da</strong>mianebi gansakuTrebulad aRiqvamen samyaros,<br />

sazogadoebas <strong>da</strong> a<strong>da</strong>mians maTTan mimarTebaSi. yovel <strong>kultura</strong>s aqvs RirebulebaTa <strong>da</strong><br />

normaTa gansxvavebuli sistema, qcevis wesebi, idealebi <strong>da</strong> yovelive is, razec<br />

e.tailori miuTiTeb<strong>da</strong>. <strong>kultura</strong>, aseT SemTxvevaSi, xdeba identifikaciis safuZveli,<br />

is, riTac a<strong>da</strong>miani gansazRvravs `Tavisiansa~ <strong>da</strong> `ucxos~. `<strong>kultura</strong>, yvelaze farTo<br />

mniSvnelobiT, aris is, ris gamoc Sen ucxod iqcevi, rogorc ki Sens saxls <strong>da</strong>toveb~ 2 .<br />

amdenad, <strong>kultura</strong> aris is ZiriTadi maxasiaTebeli, ris safuZvelzec emijnebian<br />

erTmaneTs sxva<strong>da</strong>sxva sazogadoebis warmomadgenlebi, riTac isini Tavs ganarCeven<br />

sxvebisagan <strong>da</strong> riTac sxvebi ganarCeven maT <strong>da</strong>narCenebisagan.<br />

amgvarad, <strong>kultura</strong> SeiZleba ganvixiloT, rogorc:<br />

1. socialuri qcevis determinanti;<br />

2. subieqturi codnisa <strong>da</strong> interpretaciebis determinanti;<br />

3. TviTidentifikaciis meqanizmi;<br />

4. socialuri cxovrebis regulatori;<br />

5. socialuri gamocdilebis translatori;<br />

6. saa<strong>da</strong>ptacio meqanizmi.<br />

kulturis sinonimad SeiZleba gamoviyenoT termini `sazogadoeba~, radgan<br />

a<strong>da</strong>mianis moRvaweobis kulturul <strong>da</strong> sazogadoebriv dones kursis farglebSi<br />

TanabarmniSvnelovnad moviazrebT.<br />

civilizaciis cnebis aseve mravalgvar interpretacias Soris sami ZiriTadi<br />

midgoma ikveTeba:<br />

1. lokalur-istoriuli (n.<strong>da</strong>nilevski, o.Spengleri, a.j.toinbi, s.hanTingtoni);<br />

2. istoriul-stadiuri, romelic ama Tu im kriteriumze <strong>da</strong>yrdnobiT ganarCevs<br />

ramdenime sxva<strong>da</strong>sxva tipis civilizacias;<br />

3. msoflio-istoriuli, romlis farglebSi civilizacia ganixileba rogorc<br />

kacobriobis istoriuli ganviTarebis safexuri.<br />

kursis farglebSi Cven veyrdnobiT civilizaciis lokalur-istoriul<br />

interpretacias, romelic civilizacias ganixilavs rogorc kulturul zesistemas<br />

(p.sorokini), romelic aerTianebs garkveuli maxasiaTeblebiT msgavs kulturebs.<br />

civilizacia _ esaa kulturuli identurobis yvelaze farTo done, romlis<br />

farglebSi arsebuli kulturebi mravalferovania, Tumca erTmaneTisagan maTi<br />

gansxvavebulobis xarisxi ufro naklebia, vidre sxva civilizaciebis Semadgeneli<br />

kulturebi. i.v. iakoveci aRniSnavs, rom `TiToeul civilizacias aqvs sakuTari<br />

centri-birTvi, romelic yvelaze mkafiod gamoxatavs mocemuli civilizaciis<br />

1 iqve, gv.21.<br />

2 Culture Sshock. A Reader in Modern Culture Anthropology. Ed. by Ph.K.Bock. N.Y., 1970. p.74.<br />

5

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!