07.06.2013 Views

kultura da modernizacia - Center for Social Sciences

kultura da modernizacia - Center for Social Sciences

kultura da modernizacia - Center for Social Sciences

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

skolebis <strong>da</strong>msaxurebaa Zveli civilizaciebis Seswavla, evropis biblioTekebSi Zveli<br />

xelnawerebis Tavmoyra <strong>da</strong> maTi katalogebis gamocema, kvlevis meTodikis SemuSaveba,<br />

aRmosavleTis qveynebSi sakuTari warsulisadmi interesis gaRviveba. amave dros,<br />

orientalizmi, rogorc samecniero mimarTuleba, asaxavs evropelTa <strong>da</strong>mokidebulebas<br />

aRmosavleTis rogorc pasiuri `obieqtisadmi~, romlis miRwevebi Soreul warsulSi<br />

<strong>da</strong>rCa. e.saidis sityviT, orientalizmi gacilebiT mets gveubneba TviT <strong>da</strong>savleTze,<br />

vidre aRmosavleTze 1 .<br />

XVIII s-is bolosa <strong>da</strong> XIX s-is <strong>da</strong>sawyisSi, evropuli civilizaciiT inteleqtualTa<br />

nawilis imedgacruebam gaacxovela interesi aRmosavleTis, rogorc mdi<strong>da</strong>ri<br />

kulturis mxaris mimarT, romlisganac <strong>da</strong>savleTs bevri ram un<strong>da</strong> eswavla, Tu sur<strong>da</strong><br />

Tavi <strong>da</strong>eRwia momakvdinebeli meqanicizmisa <strong>da</strong> materializmisaTvis; aqac interesis<br />

sagnad gvevlinebo<strong>da</strong> ara aRmosavleTi TavisTavad, aramed <strong>da</strong>savleTisaTvis misi<br />

gamoyenebis SesaZlebloba.<br />

orientalizmi ganasaxiereb<strong>da</strong> aRmosavleTisadmi evropelTa aqtiur<br />

<strong>da</strong>mokidebulebas. e.saidis sityviT, orientalizmma `Seqmna~ iseTi aRmosavleTi,<br />

romelic mTlianad gansxvavdebo<strong>da</strong> <strong>da</strong>savleTisagan <strong>da</strong> xasiaTdebo<strong>da</strong> myari niSnebiT _<br />

religiuriT, enobriviT, kulturuliT. uzogadesi gansazRvrebiT, aRmosavleTi _ es<br />

iyo aRmosavleli a<strong>da</strong>mianis saxli, sa<strong>da</strong>c is cxovrob<strong>da</strong> aRmosavlur kom<strong>for</strong>tSi,<br />

aRmosavluri despotizmis pirobebSi, aRmosavluri fatalizmis grZnobiT 2 .<br />

kolonializmis epoqis <strong>da</strong>sasrulTan erTad, <strong>da</strong>savleTi axali realobis winaSe<br />

aRmoCn<strong>da</strong>, waawy<strong>da</strong> ra politikurad gaaqtiurebuli <strong>da</strong> mebrZoli aRmosavleTis<br />

gamowvevas.<br />

<strong>da</strong>savlur orientalizmze reaqciis saxiT gvevlineba ara<strong>da</strong>savlel xalxTa<br />

mcdeloba, gaiazron sakuTari kulturis originaluroba, xazi gausvan socialuri <strong>da</strong><br />

kulturuli arsebobis sakuTari wesis ara mxolod Tanasworobas, aramed<br />

upiratesobas evropulTan Se<strong>da</strong>rebiT. aTwleulebis manZilze yalibdeba met-naklebi<br />

mecnieruli Rirebulebis mqone araerTi koncefcia, magaliTad, leopold sengoris<br />

saxelTan <strong>da</strong>kavSirebuli negritiudi — moZRvreba negro-afrikuli civilizaciis<br />

TviTmyofadobis Sesaxeb, romlis sulierebasTan, grZnobadobasTan, uSualobasTan<br />

organuli kavSiris gareSe <strong>da</strong>savleTis meqanikuri cxovrebis wess gar<strong>da</strong>uvali <strong>da</strong>Rupva<br />

emuqreba. ganviTarebis sakuTari gzis <strong>da</strong>sabuTebas, progresis <strong>da</strong>savluri modelis<br />

alternativis Seqmnas cdiloben laTinoamerikeli mkvlevrebi, gansakuTrebiT,<br />

`gaTavisuflebis filosofiis~ mimarTulebis warmomadgenlebi, romlebic TavianT<br />

miznad acxadeben kontinentis evropocentristuli istoriis <strong>da</strong>Zlevas. isini<br />

aRniSnaven, rom XV saukuni<strong>da</strong>n Tan<strong>da</strong>Tan <strong>da</strong>mkvidr<strong>da</strong> evropuli civilizaciis<br />

universalurobis idea, romelic dRes kulturuli imperializmis saxiT vlindeba. amas<br />

mosdevs laTinuri amerikis qveynebis yoveldRiuri cxovrebis amerikanizacia. mzardi<br />

erTgvarovnebis logikas `gaTavisuflebis filosofia~ upirispirebs universalizmis<br />

axal models, romelic <strong>kultura</strong>Ta mravalferovnebis ideas emyareba 3 .<br />

zemoT saubari gvqon<strong>da</strong> imis Sesaxeb, Tu rogor iqca kulturis fenomeni<br />

mecnieruli <strong>da</strong> politikuri <strong>da</strong>pirispirebis obieqtad. <strong>da</strong>savleTSi<br />

ganaTlebamiRebulma <strong>da</strong>, xSir SemTxvevaSi, iq momuSave aRmosavlelma mkvlevrebma<br />

laparaki <strong>da</strong>iwyes <strong>da</strong>savluri orientalizmis krizissa <strong>da</strong> misi principebis ga<strong>da</strong>sinjvis<br />

1 Said E. Orientalizm, p.118.<br />

2 Said E. Orientalizm, p.104.<br />

3 Петякшева Н.И. Трактовка феномена конкисты в латиноамериканской «философии освобождения». – В сб.: Iberica<br />

Americans. Культуры Нового и Старого Света XVI-XVIII вв. в их взаимодействии. СПб., 1991, с.49-54; Деменчонок<br />

Э.В. Историко-культурная драма прошлого и проблема «Латинская Америка-Запад» в современной<br />

латиноамериканской философии. – Там же, с.54-59.<br />

30

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!