07.06.2013 Views

kultura da modernizacia - Center for Social Sciences

kultura da modernizacia - Center for Social Sciences

kultura da modernizacia - Center for Social Sciences

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

sawarmoSi momuSave indoeli <strong>da</strong> Turqi muSebi, romlebic samuSaoze xelmZRvaneloben<br />

Tanamedrove <strong>da</strong> industiruli Sromis wesebiT, xolo saxlSi, ojaxur cxovrebaSi<br />

ixelmZRvaneleben TavianTi tradiciebiTa <strong>da</strong> wes-CveulebebiT.<br />

kolonizacia. pirvelmosulebi <strong>da</strong>iwyeben yvelanair propagan<strong>da</strong>s, Tavsmoxvevas<br />

cxovrebaSi Tavisi sakuTari yofaqcevis modelebis, <strong>da</strong>upirispiron isini imas, rac<br />

tradiciuli kulturisaTvis aris <strong>da</strong>maxasiaTebeli, romelSic isini aRmoCndenen. es<br />

xdeba rogorc saomari, aseve mSvidobiani <strong>da</strong>pyrobis dros, aseve modernizaciis<br />

procesSi. termin `kolonizacias~ am SemTxvevaSi ara aqvs SefasebiTi mniSvneloba, es<br />

faseulobiTi TvalsazrisiT neitraluri cnebaa. saqme exeba kulturul<br />

koloniozacias; politikuri kolonizacia kulturuli kolonizaciis mxolod kerZo,<br />

Tavisi SedegbiT arc ise radikaluri SemTxvevaa.<br />

kulturuli Soki, farTo azriT, rogorc filosofiur-kulturuli an filosofiur-istoriuli<br />

kategoria, kulturis Sesaxeb mecnierebaTa CamoyalibebisaTvis<br />

TiTqmis ga<strong>da</strong>mwyveti kategoria aRmoCn<strong>da</strong>. XII-XVII ss. mogzaurTa gadmocemebma,<br />

romlebic aRwerdnen axali qveynebisa <strong>da</strong> xalxebis usasrulo raodenobas, evropaSi<br />

kulturuli Soki gamoiwvia, rac safuZvlad <strong>da</strong>edo kulturis fenomenis rogorc<br />

Seswavlis obieqtis Camoyalibebas. am kulturulma Sokma evropelTa gonebaSi<br />

ga<strong>da</strong>trialeba moaxdina, romelsac SeiZleba anTropologiuri revolucia vuwodoT.<br />

misi arsi isaa, rom Seirya evropelTa warmodgena sakuTar gansakuTrebulobaze;<br />

aRmoCn<strong>da</strong>, rom kacobrioba Sedgeba mravali kulturisagan. Tuki kopernikiseulma<br />

revoluciam mospo samyaros centris yofnis iluzia, anTropologiurma revoluciam<br />

mospo evropis iluzia ekumenis centrSi yofnisa.<br />

mTlianad kulturuli Soki TamaSobs <strong>kultura</strong>Si <strong>da</strong>debiT rols, viani<strong>da</strong>n xels<br />

uwyobs <strong>kultura</strong>Ta urTierTqmedebasa <strong>da</strong> urTierTgamdidrebs, tradicul <strong>kultura</strong>Si<br />

sxva kulturul elementTa integracias, <strong>kultura</strong>Ta Riaobis zr<strong>da</strong>s.<br />

asimilacia<br />

procesi, romlis Sedegad erTi eTnikuri jgufis wevrebi kargaven TavianT<br />

Tav<strong>da</strong>pirvel <strong>kultura</strong>s <strong>da</strong> iTviseben im eTnikuri jgufis <strong>kultura</strong>s, romelTanac<br />

uSuali kontaqti aqvT. es procesi SeiZleba spontanurad mimdinareobdes _ aseT<br />

SemTxvevaSi igi SeiZleba ganixilebodes a<strong>kultura</strong>ciis erT-erT tipad, a<strong>kultura</strong>ciis<br />

procesis Sedegad.<br />

cneba `asimilacia~ XIX s-is bolo<strong>da</strong>n <strong>da</strong>mkvidr<strong>da</strong> amerikul <strong>kultura</strong>nTropologiaSi,<br />

Tav<strong>da</strong>pirvelad — termin `amerikanizaciis~ sinonimuri mniSvnelobiT. misi<br />

pirveli gansazRverba r.parksa <strong>da</strong> e.berjess ekuTvniT: `asimilacia urTierTSeRwevisa<br />

<strong>da</strong> Serevis procesia, romlis ganmavlobaSi individebi an jgufebi iZenen sxva<br />

individebis istoriul mexsierebas <strong>da</strong> iziareben ra maT gamocdilebas, CarTuli<br />

aRmoCndebian saerTo kulturul cxovrebaSi~. XX s-is Sua wlebamde es termini<br />

gamoiyenebo<strong>da</strong> aSS TeTrkaniani mosaxleobis dominirebad <strong>kultura</strong>Si indielTa<br />

tomebis inkorporaciis mniSvnelobiT. amerikuli sazogadoeba ganixilebo<strong>da</strong><br />

uzarmazar `SemoqmedebiT laboratoriad~, sa<strong>da</strong>c sxva<strong>da</strong>sxva kulturuli tradicia<br />

erTmaneTs ereva <strong>da</strong> `ga<strong>da</strong>idnoba~ sinTezur mTlianobad. XX s-is meore naxevarSi j. van<br />

der zandenma ganasxvava calmxrivi asimilacia, roca umciresobis <strong>kultura</strong> mTlianad<br />

gamoidevneba dominirebadi kulturis mier, <strong>da</strong> <strong>kultura</strong>Ta Sereva, romlis drosac<br />

<strong>da</strong>qvemdebarebuli <strong>da</strong> gabatonebuli jgufebis elementebi erTmaneTs ereva, qmnis<br />

mdgrad kombinaciebs <strong>da</strong> safuZvels uyris axal <strong>kultura</strong>s.<br />

m.gordonma <strong>da</strong>amkvidra asimilaciis xarisxobrivi ganxilvis tradicia. dRes<br />

miCneulia, rom sruli asimilaciis SemTxvevebi Zalian iSviaTia; Cveulebriv, adgili<br />

10

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!