04.06.2013 Views

ekonomikuri urTierTobebis kvleva saqarTvelosa da somxeTs Soris ...

ekonomikuri urTierTobebis kvleva saqarTvelosa da somxeTs Soris ...

ekonomikuri urTierTobebis kvleva saqarTvelosa da somxeTs Soris ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>ekonomikuri</strong> <strong>urTierTobebis</strong> <strong>kvleva</strong> <strong>saqarTvelosa</strong> <strong>da</strong> <strong>somxeTs</strong> <strong>Soris</strong><br />

Tumca 1990-ian wlebSi sasoflo-sameurneo produqciis warmoebis SemcirebaSi ar<br />

SeiZleba mxolod komunizmis <strong>da</strong><strong>da</strong>naSauleba. jer kidev Zveli sistemis farglebSi<br />

SeiZlebo<strong>da</strong> kerZo sasoflo-sameurneo produqciis warmoeba. rogorc aRniSnaven<br />

fi<strong>da</strong>si <strong>da</strong> maknikolasi IBRD_<strong>da</strong>n (msoflio banki):<br />

44<br />

1990-ian wlebSi kerZo seqtorma awarmoa sasoflo-sameurneo produqtebis<br />

46%, rac saxelmwifo meurneobis mier warmoebul produqcias TiTqmis orjer<br />

aWarbeb<strong>da</strong>. saxelmwifo sistemis Tanaxmad, miwis nakveTebis garkveuli nawili<br />

ijariT hqon<strong>da</strong>T aRebuli fermerebsa <strong>da</strong> qalaqis mosaxleobas, sa<strong>da</strong>c isini misdevdnen<br />

mecxoveleobasa <strong>da</strong> mohyav<strong>da</strong>T simindi. sabWoTa periodSi xorcis, rZis<br />

produqtebisa <strong>da</strong> kercxis raodenobis naxevars kerZo seqtori awarmoeb<strong>da</strong>. 84<br />

soflis meurneobis sistemis ganadgurebis mizezi, sabWoTa kavSiris rRvevasTan<br />

erTad, misi araswori marTvac iyo. gansakuTrebiT ki 1992 wels <strong>da</strong>wyebuli miwis<br />

reforma, romelic ganamtkica 1996 wels miRebulma kanonma sasoflo-sameurneo<br />

miwis kerZo sakuTrebis Sesaxeb. ganxorciel<strong>da</strong> miwis nakveTebis <strong>da</strong>nawevreba, magram<br />

sakmaod garTul<strong>da</strong> maTi registracia <strong>da</strong> gayidva. vardebis revoluciis Semdeg<br />

ganxorcielebulma reformebma swrafad Secvala situacia, Tumca sakuTrebis bazari<br />

mxolod axla iqmneba. Sedegad, 656000 fermeri<strong>da</strong>n umetesobas aqvs 1 ha-mde miwis<br />

nakveTi <strong>da</strong> 16000-ze naklebs _ 4 ha-ze meti. 85<br />

soflis meurneobis problemebi kidev ufro gaamwvava infrastruqturaSi arsebulma<br />

sirTuleebma. mTavaria, mowesrigdes <strong>da</strong>zianebuli <strong>da</strong> <strong>da</strong>ngreuli satransporto<br />

magistralebi <strong>da</strong> sairigacio sistema. marTalia, mimdinareobs maTi reabilitacia,<br />

magram samuSaoebis <strong>da</strong>srulebis TariRi jer isev gaurkvevelia. <strong>da</strong>- bolos, Tu adre<br />

momarageba warmoadgen<strong>da</strong> istoriul problemas, dRes ukve aranaklebi sirTule<br />

Seqmna moTxovnis gazr<strong>da</strong>m, gansakuTrebiT mas Semdeg, rac ruseTma, 2005 wlis<br />

dekemberSi sasoflo-sameurneo produqtebze, xolo 2006 wlis martSi Rvinosa <strong>da</strong><br />

Rvinis produqtebze, saqarTvelos embargo <strong>da</strong>uwesa. 86<br />

Tumca, qveyanis agrarulobam <strong>da</strong> potenciurad nayofierma (produqtiulma) miwam<br />

ganamtkica azri, rom agrobiznesi SeiZleba gaxdes mTliani ganviTarebis sawin<strong>da</strong>ri.<br />

am azrs amyarebs monacemebi soflis meurneobis, rogorc saqarTvelos mosaxleobis<br />

umetesobis Semosavlis erTaderTi wyaros Sesaxeb. sanam misi wili mTlian Si<strong>da</strong><br />

produqtebSi mcirdeba (17.3 % _ 2000 wels nominaluri mTliani Si<strong>da</strong> produqtebi<strong>da</strong>n<br />

<strong>da</strong> 14.6% _ 2006 wels), 87 soflis meurneobis roli sakmaod Zlieria qveynis <strong>da</strong>saqmebis<br />

sferoSi, radgan saqarTvelos mosaxleobis didi nawili agrarul saqmianobaSia<br />

CarTuli. 88<br />

84<br />

penelopa fi<strong>da</strong>si <strong>da</strong> jim maknikolsi, `miwis reformis administrirebis saWiroeba: revoluciis <strong>da</strong>sawyisi~,<br />

reformis warmarTva, saerTa<strong>Soris</strong>o banki rekonstruqciisa <strong>da</strong> ganviTarebisTvis”, (2007), gv. 38.<br />

(http://www.reformersclub.org/documents/reform/FullSetOfCaseStudies.pdf)<br />

85<br />

gaerTianebuli erebis ganviTarebis programisa <strong>da</strong> kavkasiis resursebis kvlevis centris m<strong>kvleva</strong>rTa jgufi<br />

gaesaubra riCard hurelbrinks, AgVantage-is direqtors (20 agvisto, 2007).<br />

86<br />

2005 wlis dekemberSi ruseTis soflis meurneobis saministrom droebiTi SezRudva <strong>da</strong>awesa saqarTvelo<strong>da</strong>n<br />

importirebul produqtebze. ix. `ruseTma SezRu<strong>da</strong> saqarTvelo<strong>da</strong>n produqtebis importi~, civiluri saqarTvelo<br />

(20 dekemberi, 2005). amas mohyva SezRudvebi Rvinis importis sferoSi sanitariuli moTxovnis safuZvelze.<br />

ix. `ruseTi krZalavs qarTuli Rvinis imports~, civiluri saqarTvelo (30 marti, 2006).<br />

87<br />

<strong>ekonomikuri</strong> politikis <strong>da</strong> samarTlebrivi sakiTxebis qarTul-evropuli sakonsultacio centri (GEPLAC),<br />

saqarTvelos <strong>ekonomikuri</strong> tendenciebi, kvartaluri angariSi (ivlisi, 2007). gv. 13.<br />

88<br />

AgVantage-is angariSi, saqarTvelos erovnuli sasursaTo <strong>da</strong> soflis meurneobis strategia: 2006-2015 (seqtemberi,<br />

2006).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!