01.06.2013 Views

MISCELLANEA - Società Ligure di Storia Patria

MISCELLANEA - Società Ligure di Storia Patria

MISCELLANEA - Società Ligure di Storia Patria

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

— 145 —<br />

sicura stazione navale: » Est autem Segesta, quam quidem Ptolomaei<br />

<strong>di</strong>mensiones secuti, Tiguliam opinantur: vicus incolis frequens : cui obij-<br />

citur insula praeruptis un<strong>di</strong>que rupibus in similitu<strong>di</strong>nem muri iuncta,<br />

tenui vinculo à continente avulsa. Eaque quoniam gemino portu, dextra,<br />

laevaque insignis tutam navibus stationem praebet» (1). Di Albenga<br />

scrive: « Est autem Albumingaunum plano loco positum : haud plus<br />

quadringentos passus a mari recedens: amne alicubi defensum : caeterum<br />

inter <strong>Ligure</strong>s Alpinos antiquitate, ac fertilitate agri admodum nobile » (2),<br />

e poco dopo accenna all’isola <strong>di</strong> Albenga: «scopulum, quem Albin-<br />

gauno in mari oppositum, Insulam nominant » (3).<br />

Nè si limita soltanto a dar cenni d’indole puramente descrittiva. Già,<br />

parlando <strong>di</strong> Sestri, aveva accennato, senza confermarla o combatterla,<br />

all’ipotesi che essa fosse l’antica « Tigulia ». Non c’è chi non conosca<br />

le gravi <strong>di</strong>fficoltà, cui si va incontro, quando si vogliano in<strong>di</strong>viduare<br />

scomparse località, <strong>di</strong> cui si trovi menzione negli antichi scrittori, ma<br />

egli, ricordando Piombino, nega che essa sia 1’ antica Populonia, e ci<br />

offre, in proposito, dei dati molto notevoli : « Est autem Plombinum non<br />

idem, ut quidam opinantur, quod veteres quondam Populonium <strong>di</strong>xere;<br />

sed illa potius excisa hoc ex reliquiis eius con<strong>di</strong>tum: octo fere millibus<br />

passuum versus orientem a sede veteri recedens » (4).<br />

Dall’insieme <strong>di</strong> queste citazioni si rileva l’amore del Bracelli per Ia<br />

geografia : sia che noi cogliamo l’animo suo inquieto circa il valore <strong>di</strong><br />

un nome geografico, sia che lo ve<strong>di</strong>amo con mano sicura e con tacitiana<br />

concisione darci notizie <strong>di</strong> luoghi a lui noti e cari, sia che Io ve<strong>di</strong>amo<br />

affrontare questioni <strong>di</strong> in<strong>di</strong>vidualizzazione <strong>di</strong> qualche località, noi dobbiamo<br />

constatare che egli, guidato da un profondo spirito geografico, è portato<br />

all’intuizione chiara <strong>di</strong> problemi non comuni ai suoi tempi, problemi,<br />

che, sviluppati più tar<strong>di</strong>, formeranno il patrimonio <strong>di</strong> buona parte della<br />

moderna geografia.<br />

Il Bracelli scrisse una prima descrizione della Liguria nei primi mesi<br />

del 1442, come si desume da una sua lettera del 10 aprile <strong>di</strong> tale anno,<br />

in<strong>di</strong>rizzata ad Andreolo Giustiniani (ve<strong>di</strong> Documento n. 1) al quale<br />

(1) Op. cit., lib. li, fol. xv v.<br />

(2) Op. cit., lib. IV, fol. XXXVII v.<br />

(3) Op. cit., lib. IV, fol. XXXVlil r.<br />

(4) Op. cit, lib. il, fol. XX r.<br />

<strong>Società</strong> <strong>Ligure</strong> <strong>di</strong> <strong>Storia</strong> <strong>Patria</strong> - biblioteca <strong>di</strong>gitale - 2012<br />

io

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!