Scarica tutta la rivista in formato pdf - Accademia Urbense
Scarica tutta la rivista in formato pdf - Accademia Urbense
Scarica tutta la rivista in formato pdf - Accademia Urbense
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
In basso, Macch<strong>in</strong>a elettrostatica<br />
di Barletti, tratta dalle tavole di<br />
Physica Specim<strong>in</strong>a<br />
& nuperrimæ Viennæ <strong>in</strong> Austria de Haën, ac per universam<br />
Europam alii.<br />
Atque hic porro fuerat electricarum rerum progressus<br />
usque ad annum fere 1750; cum ecce ipsarum periodos<br />
complet Beniam<strong>in</strong>us Frankl<strong>in</strong>us Anglus, qui<br />
Phi<strong>la</strong>delphiæ <strong>in</strong> America, positiva, & negativa electricitate,<br />
ac nisu electrici ignis ad æquilibrium tendente<br />
theoriam suam confecit; & impervia hactenus, ac disjunctissima<br />
phænomena, unico & simplicissimo pr<strong>in</strong>cipio<br />
colligavit.<br />
At longe præstantior, atque ad humanam <strong>in</strong>columitatem<br />
conducibilior est altera Frankl<strong>in</strong>i, & summa electricitatis<br />
Periodus, qua electricum ignem amplissime <strong>in</strong><br />
natura agentem detexit, & obscurissima metereologicarum<br />
rerum, ac procellosa imprimis phænornena actione<br />
sua præstantem demonstravit; div<strong>in</strong>amque p<strong>la</strong>ne<br />
artem <strong>in</strong>duxit ad fulm<strong>in</strong>um damna ab ædibus propulsanda:<br />
quo factum est, ut celeberrimi per Europam universam<br />
physici, quos <strong>in</strong> Theoria, & analysi<br />
opportunius conmemorabimus, Fran kl<strong>in</strong>ianum systema<br />
novis tantum experimentis illustrare, atque augere<br />
studeant: novum pr<strong>in</strong>cipium, novum nomen nemo<br />
sobrius aucupetur. Res enim perfecta est, & jam omnium<br />
consensione, Frankl<strong>in</strong>us <strong>in</strong> re elctrica, quod <strong>in</strong><br />
cælesti systemate New tonus reputatur.<br />
147<br />
d’ecco presentarsi a concluderne i periodi l’<strong>in</strong>glese Beniam<strong>in</strong>o<br />
Frankl<strong>in</strong>, il quale nel<strong>la</strong> città di Fi<strong>la</strong>delfia, <strong>in</strong><br />
America, completò <strong>la</strong> propria teoria <strong>in</strong>tegrando<strong>la</strong> col<br />
concetto di elettricità positiva e negativa e col sostegno<br />
del<strong>la</strong> scarica elettrica tendente all’equilibrio delle<br />
forze; e ricondusse ad un unico e semplicissimo pr<strong>in</strong>cipio<br />
coord<strong>in</strong>atore fenomeni f<strong>in</strong>o a quel tempo ardui ed<br />
estremamente slegati.<br />
Ma di gran lunga più rilevante e di maggiore <strong>in</strong>teresse<br />
per l’<strong>in</strong>columità umana è il secondo periodo frankl<strong>in</strong>iano,<br />
da riguardarsi come l’apice del progresso<br />
nell’elettricità: è il periodo <strong>in</strong> cui il Frankl<strong>in</strong> scoperse<br />
l’enorme implicazione del<strong>la</strong> scarica elettrica <strong>in</strong> natura,<br />
e dimostrò <strong>la</strong> sua importante <strong>in</strong>fluenza sui fenomeni<br />
meteorologici, ancora tanto oscuri, e soprattutto nel<br />
meccanismo dei temporali; e un’abilità davvero div<strong>in</strong>a<br />
egli espresse nell’allontanare dagli edifici i danni dei<br />
fulm<strong>in</strong>i.<br />
E ne è venuto, per conseguenza, che i più r<strong>in</strong>omati<br />
fisici di <strong>tutta</strong> Europa, che noi ricorderemo più opportunamente<br />
nel<strong>la</strong> teoria e nell’analisi di quest’opera, si applicano<br />
con tanto impegno ad illustrare e ad arricchire<br />
con nuove sperimentazioni il sistema frankl<strong>in</strong>iano: e<br />
nessuna persona sensata potrebbe andare al<strong>la</strong> caccia di<br />
un pr<strong>in</strong>cipio e di un nome diverso da quello di Frankl<strong>in</strong>.<br />
In effetti il camm<strong>in</strong>o è concluso, e il Frankl<strong>in</strong><br />
ormai, per unanime riconoscimento di tutti, è ritenuto,<br />
nell’ambito dell’elettricità, quello che nel sistema p<strong>la</strong>netario<br />
si giudica di Newton.