MOLUSKUEN LISERI-GURUINEKO EPITELIOAREN ... - Euskara

1.- Kutsatzaile organiko, ez-organiko zein bien nahasketaren pean jartzen direnean,
Mytilus galloprovincialis muskuiluan zelula-moten ordezkapena ematen da, zelula
basofilikoak liseri-zelulak ordezkatzen dituztelarik; dena den, ordezkapen zelularra
emateko beharrezkoa den kontzentrazio eraginkorra kutsatzaile bakoitzarentzat
desberdina da.
2.- Mytilus galloprovincialis muskuiluan kutsatzaileek eragindako zelula-moten
ordezkapena, estres-iturria eteten denean itzulgarria da; hala ere, zelula-moten
ordezkapenaren gainean, kutsatzaileak nahasketetan agertzearen eta muskuiluak aldez
aurretik estres-egoeran egotearen gisako faktoreek erantzun-patroian eragina eduki
dezakete.
3.- Mytilus galloprovincialis muskuiluaren liseri-guruinaren ehunean kadmioa
detektatzeko erabili den autometalografia bitartez errebelatutako zilarrezko hauspeakin
beltzak, liseri-zelulen lisosomen barnean espezifikoki lokalizatu dira. Lokalizazio espezifiko
hori dela eta, zelula-moten ordezkapenak zilarrezko hauspeakin beltzen dentsitate
bolumetrikoaren balioen gainean eragina dauka, metala metatzeko konpartimentuaren
txikitzearen ondorioz.
4.- Mytilus galloprovincialis muskuiluaren liseri-guruineko liseri-zeluletan irudi mitotikoak
behatu izanak eta BrdU immunohistokimikaren emaitzek, zelulen berriztapena liseri-
guruineko zelula helduen zatiketa autologoaren bitartez gauzatzen dela egiaztatu dute.
Urdaileko eta liseri-guruineko unitate albeolotubularretako epitelioek, zelulen berriztapen-
tasa ertaina eta altua bitartekoa dute. Epitelio-zelulen berriztapen hori sinkronizatuta dago,
24 ordutan 2 ziklo osoak bete dituen aldamolde zirkamareala jarraituz.
Ondorioak eta tesia
5.- Mytilus galloprovincialis muskuiluaren liseri-guruineko epitelioaren berriztapena,
muskuiluaren itsasaldi-erregimen eta urteko sasoiaren arabera alda daiteke. Horrela,
mareazpiko muskuiluetan egunero 2 ziklo ikusi diren bitartean, marearteko muskuiluetan
beti uretatik kanpo ematen den zelula proliferazioaren piko bakarra ikusi da, epitelioaren
berriztapen-dinamika desberdina izanik. Gainera liseri-guruineko zelulek, udazkenean eta
neguan baino proliferazio-jarduera bortitzagoa udan erakutsi dute; areagotutako
berriztapena, seguruenik, udan ematen den metabolismo-tasa altuarekin eralzionatuta
egonik. Muskuilu gazte eta helduek, proliferazio-maila eta berriztapen-dinamikaren
aldamolde beretsua agertu dute, urte-sasoi zein itsasaldi-erregimen desberdinetan.
219