MOLUSKUEN LISERI-GURUINEKO EPITELIOAREN ... - Euskara
MOLUSKUEN LISERI-GURUINEKO EPITELIOAREN ... - Euskara MOLUSKUEN LISERI-GURUINEKO EPITELIOAREN ... - Euskara
zuten. Gastropodoetan, nefrozitoek, errogozitoek eta hemozitoek Zn eta Pb metatzen dutena jakina da (Soto et al., 1996). Hemozito eta errogozito bidezko metalen mobilizazioa liseri-guruinerantz, metal toxikoen kanporatze masiborako mekanismo gisa proposatu da (Marigómez et al., 2002). Izatez, liseri-guruinaren funtzio nagusia metalen metaketa izan ezik metalen iraizpena dela iradoki da (Marigómez et al., 2002). Hori dela eta, liseri- guruineko Zn- eta Pb-zama altuek, metalen mobilizazio areagotu izana islatuko lukete, gorotzekin batera kanporatuak izateko organo honetaranzko metalen mobilizazio intentsifikatua adieraziko luketena. Horrekin bat, Karrantzara lekuzaldatutako bareen liseri-dibertikuluetako lumenera askatutako hondakin zelularretan metalen presentzia nabarmena adierazi du AMGk. Metalen mobilizazio areagotuak ere, kutsadura eten osteko liseri-guruineko Cu kontzentrazioaren emendioa azal lezake. Emaitza interesgarria, liseri- guruineko Pb kontzentrazioaren piko maximoa (3. eguna) Zn-arenaren (28. eguna) aurretik joan izana dugu, Pb errezago detoxifikatuko balitz azaldu litekeena, hain zuzen. Izatez, Pb kontzentrazioa ehunetan Zn-arena baino askoz baxuagoa da, eta gainera, bion konpartimentu zelularrak eta lotugaiak desberdinak izan daitezke (Marigómez et al., 2002). Metal-kontzentrazioen igoera horiek behin- behinekoak diren ala kronikoki kutsatutako bareek, metal-kutsatzailerik gabe mantenduta ere, metalak liseri-guruinetik kanporatu ezin dituztenez behin betikoak diren finkatzeko, kutsadura eten ondoko epe esperimental luzeagoak ezinbestekoak dira. Zelula-moten ordezkapena bareen liseri-guruinean: lekuzaldatze-ikerketa Bigarrenez, CTR, aldez aurretik eztabaidatu bezala, kronikoki kutsatutako bareetan mantentzen den erantzun azkarra izan arren, Vv DIG -ren igoera gradualak patroi korapilotsuagoa jarrai dezakeela dirudi. 10 egunez kutsatu gabeko tokira transplantatutako bareetan Vv DIG baxuagoa da 3 eta 28 egunez transplantatutakoetan baino eta, are gehiago, ez da Zn-meatzeko bareen Vv DIG -ren esangarriki desberdina. Liseri-guruinaren zelula- moten osaketa normala berreskuratzea liseri- zelulen proliferazio gaitasunean oinarritzen bada, prozesu hau erritmikoa izango litzateke, eta ingurugiro aldagaien eta aldagai indibidualen menpean egongo litzateke, muskuiluen liseri- guruinean deskribatu den bezala (Zaldibar et al., 2004; 3. Kapitulua). Lehorreko gastropodoetan, giltzurruneko histofisiologian ziklo semilunarrak deskribatu dira (Capellán et al., 1990), eta beraz liseri-guruinean antzeko aldamoldeen presentzia ezin da baztertu. Horrek, Zn-meatzetik kutsatu gabeko tokira lekuzaldatutako bareen liseri- guruinean behatutako Vv DIG -ren patroi korapilotsua azal lezake. Are gehiago, Karrantzatik Bakiora 28 egunez lekuzaldatutako bareetan ere, Vv DIG balioek Bakion neurtutakoen desberdinak izaten zerraiten. Laborategian metal pean 3-4 astez mantendutako eta, detoxifikatzeko asmoz, 1-2 astez kutsatzailerik gabe mantendutako bare eta magurioetan, detoxifikazio-denbora hori nahikoa izan zen liseri-guruinak kontrolen antzeko zelula- moten osaketa berreskuratzeko (4. eta 5. Kapituluak). Kutsadura kronikoaren ostean, CTR guztiz itzulgarria denentz ikusteko, kutsadura eten 209
Emaitzak eta eztabaida osteko denbora esperimental luzeagoak ezinbestekoak dira. Azkenik, toki kutsatutik kutsatu gabeko tokira 28 egunez lekuzaldatutako bareen liseri-zelulen lisosomek ez zuten inolako erantzunik eman. Haatik, Cd pean jarritako eta ondoren 14 egunez ur garbitan arazten utzitako magurioen lisosomak kontrol taldearen berdintsuak bilakatu ziren (4. Kapitulua). Metal-kutsadura kroniko pean egondako bareak, berriz, ez dirudi berreskuratzeko gai direnik, edo behintzat 28 egun ez dirudi nahiko direnik, eta lisosomek handiak izaten eta metal-iraizteak areagoturik egoten darraite. Ingurumen-biojarraipenerako garrantzizko gogoetak Aldez aurretik egindako ikerlanetan, animaliak metal kontzentrazio desberdinen pean asteetan zehar mantendu dira, baina ingurumen naturaletan animaliak bizialdi osoan zehar metalen eragin kroniko pean egon daitezke, euren erantzunak nolakoak diren aztertzea jite oso interesgarria izanik (Wang & Rainbow, 2005). Ikerlan honetan lortutako emaitzen arabera, bareen liseri-guruinean behatu diren ezaugarriak, metalen eragin pean aste batzuetan zehar behatutako erantzunetatik oso desberdinak ez dira izan. (Marigómez et al., 1986a; 1986b; 1996). Aitzitik, kronikoki kutsatutako bareen liseri-guruinak ez du erantzun kutsadura eten denean, edo behintzat erantzuteko gaitasun murritzagoa adierazi du (5. Kapitulua). Hortaz, antzekotasunak soilik azaleko ezaugarriei legokieke, izan ere, erantzuteko gaitasuna eta plastizitatea nabarmenki afektaturik geratu dira, eta 210 horrek organismoaren fisiologian eta baita biomarkatzaileen eta bestelako kutsaduraren esposizioaren eta efektuen neurketetan ere eragina izan lezake. Aspaldidanik dakigunez, aldez aurretiko metal-esposizioek hurrengo esposizioen aurrean babes-mekanismoen areagotzea eragin dezakete (Wang & Rainbow, 2005); baina, berreskuratzeko gaitasun hori laborategiko esposizio-esperimentuetan erregistratutakoa baino mugatuagoa izatearen berri ez da oraingo lan honetararte azaldu. Hortaz, kronikoki kutsatutako populazioetan espero daitekeen suspertzea laborategiko esperimentuetan oinarrituz aurresateko, kontu handiz ibili beharra dago . Bigarren ondorio deigarria kutsadura kronikoaren inguruan biomarkatzaileen erabilerak sor ditzaketen ondorioen oker eta mugen ingurukoa da. Laborategiko esperimentuetan oinarrituz, Wu et al.-ek (2005) kutsadura eteten denean biomarkatzaile batzuk (entzimen indukzioa, lisosomen integritatea) zeharo itzulgarriak direla eta beste batzuk (kalte zelularra, patologiak), ordea, itzulezinak edo iraunkorrak direla ondorioztatu zuten. Autore horiek azpimarratu zutenez, nahiz eta biomarkatzaile gehienak itzulgarriak izan, itzulezinak direnak emaitza sasipositiboak eman ditzakete, baldin eta ingurumen-baldintzak nabarmenki ez hobetzekotan behintzat. Ikerlan honetan, laborategian zenbait astetako esposizioaren ondorioz itzulgarriak diren hainbat erantzun biologiko (erantzun lisosomikoak, adibidez), kutsadura kronikoaren ostean itzulgarriak ez direla, edo behintzat modu azkarrean itzulgarriak ez direla egiaztatu da. Kutsatzaileen aurreko
- Page 161 and 162: Emaitzak eta eztabaida galera netoa
- Page 163 and 164: Emaitzak eta eztabaida Cajaraville
- Page 165 and 166: Emaitzak eta eztabaida Sáez V, Mar
- Page 167 and 168: Emaitzak eta eztabaida Digestive ce
- Page 169 and 170: Emaitzak eta eztabaida 166
- Page 171 and 172: Emaitzak eta eztabaida bareen liser
- Page 173 and 174: Emaitzak eta eztabaida zirenez, era
- Page 175 and 176: Emaitzak eta eztabaida AOX peroxiso
- Page 177 and 178: Emaitzak eta eztabaida 1. Taula: Ba
- Page 179 and 180: Emaitzak eta eztabaida aldiaren ond
- Page 181 and 182: Emaitzak eta eztabaida kutsatzaile
- Page 183 and 184: Emaitzak eta eztabaida al., 2002).
- Page 185 and 186: Emaitzak eta eztabaida aldiaren ond
- Page 187 and 188: Emaitzak eta eztabaida Liseri-zelul
- Page 189 and 190: Emaitzak eta eztabaida Runham NW, H
- Page 191 and 192: Emaitzak eta eztabaida Cell-type re
- Page 193 and 194: Emaitzak eta eztabaida Lehorreko ba
- Page 195 and 196: Emaitzak eta eztabaida kutsatugabek
- Page 197 and 198: Emaitzak eta eztabaida liseri-zelul
- Page 199 and 200: Emaitzak eta eztabaida 1. Taula: Er
- Page 201 and 202: Emaitzak eta eztabaida Bi tokietan
- Page 203 and 204: Emaitzak eta eztabaida 6. Irudia: E
- Page 205 and 206: Emaitzak eta eztabaida zelaian pair
- Page 207 and 208: Emaitzak eta eztabaida deskribatuta
- Page 209 and 210: Emaitzak eta eztabaida zelula-mota
- Page 211: Emaitzak eta eztabaida zen, Karrant
- Page 215 and 216: Emaitzak eta eztabaida Cajaraville
- Page 217 and 218: Emaitzak eta eztabaida Mix MC, Spar
- Page 219 and 220: Emaitzak eta eztabaida 216
- Page 221 and 222: Ondorioak eta tesia 6.- Kadmio pean
- Page 223 and 224: METODOLOGI-ERANSKINA
- Page 225 and 226: Metodologi-eranskina Harris Hematox
- Page 227 and 228: Metodologi-eranskina montatu. 228 A
- Page 229 and 230: Metodologi-eranskina 4.- Ebakiak PB
- Page 231 and 232: Metodologi-eranskina B-2) Fosfatasa
- Page 233 and 234: Metodologi-eranskina indargetzailea
- Page 235: Metodologi-eranskina 236
zuten. Gastropodoetan, nefrozitoek, errogozitoek<br />
eta hemozitoek Zn eta Pb metatzen dutena jakina<br />
da (Soto et al., 1996). Hemozito eta errogozito<br />
bidezko metalen mobilizazioa liseri-guruinerantz,<br />
metal toxikoen kanporatze masiborako mekanismo<br />
gisa proposatu da (Marigómez et al., 2002). Izatez,<br />
liseri-guruinaren funtzio nagusia metalen metaketa<br />
izan ezik metalen iraizpena dela iradoki da<br />
(Marigómez et al., 2002). Hori dela eta, liseri-<br />
guruineko Zn- eta Pb-zama altuek, metalen<br />
mobilizazio areagotu izana islatuko lukete,<br />
gorotzekin batera kanporatuak izateko organo<br />
honetaranzko metalen mobilizazio intentsifikatua<br />
adieraziko luketena. Horrekin bat, Karrantzara<br />
lekuzaldatutako bareen liseri-dibertikuluetako<br />
lumenera askatutako hondakin zelularretan<br />
metalen presentzia nabarmena adierazi du AMGk.<br />
Metalen mobilizazio areagotuak ere, kutsadura eten<br />
osteko liseri-guruineko Cu kontzentrazioaren<br />
emendioa azal lezake. Emaitza interesgarria, liseri-<br />
guruineko Pb kontzentrazioaren piko maximoa (3.<br />
eguna) Zn-arenaren (28. eguna) aurretik joan izana<br />
dugu, Pb errezago detoxifikatuko balitz azaldu<br />
litekeena, hain zuzen. Izatez, Pb kontzentrazioa<br />
ehunetan Zn-arena baino askoz baxuagoa da, eta<br />
gainera, bion konpartimentu zelularrak eta lotugaiak<br />
desberdinak izan daitezke (Marigómez et al., 2002).<br />
Metal-kontzentrazioen igoera horiek behin-<br />
behinekoak diren ala kronikoki kutsatutako bareek,<br />
metal-kutsatzailerik gabe mantenduta ere, metalak<br />
liseri-guruinetik kanporatu ezin dituztenez behin<br />
betikoak diren finkatzeko, kutsadura eten ondoko<br />
epe esperimental luzeagoak ezinbestekoak dira.<br />
Zelula-moten ordezkapena bareen liseri-guruinean: lekuzaldatze-ikerketa<br />
Bigarrenez, CTR, aldez aurretik eztabaidatu<br />
bezala, kronikoki kutsatutako bareetan mantentzen<br />
den erantzun azkarra izan arren, Vv DIG -ren igoera<br />
gradualak patroi korapilotsuagoa jarrai dezakeela<br />
dirudi. 10 egunez kutsatu gabeko tokira<br />
transplantatutako bareetan Vv DIG baxuagoa da 3<br />
eta 28 egunez transplantatutakoetan baino eta, are<br />
gehiago, ez da Zn-meatzeko bareen Vv DIG -ren<br />
esangarriki desberdina. Liseri-guruinaren zelula-<br />
moten osaketa normala berreskuratzea liseri-<br />
zelulen proliferazio gaitasunean oinarritzen bada,<br />
prozesu hau erritmikoa izango litzateke, eta<br />
ingurugiro aldagaien eta aldagai indibidualen<br />
menpean egongo litzateke, muskuiluen liseri-<br />
guruinean deskribatu den bezala (Zaldibar et al.,<br />
2004; 3. Kapitulua). Lehorreko gastropodoetan,<br />
giltzurruneko histofisiologian ziklo semilunarrak<br />
deskribatu dira (Capellán et al., 1990), eta beraz<br />
liseri-guruinean antzeko aldamoldeen presentzia<br />
ezin da baztertu. Horrek, Zn-meatzetik kutsatu<br />
gabeko tokira lekuzaldatutako bareen liseri-<br />
guruinean behatutako Vv DIG -ren patroi<br />
korapilotsua azal lezake. Are gehiago, Karrantzatik<br />
Bakiora 28 egunez lekuzaldatutako bareetan ere,<br />
Vv DIG balioek Bakion neurtutakoen desberdinak<br />
izaten zerraiten. Laborategian metal pean 3-4 astez<br />
mantendutako eta, detoxifikatzeko asmoz, 1-2<br />
astez kutsatzailerik gabe mantendutako bare eta<br />
magurioetan, detoxifikazio-denbora hori nahikoa<br />
izan zen liseri-guruinak kontrolen antzeko zelula-<br />
moten osaketa berreskuratzeko (4. eta 5.<br />
Kapituluak). Kutsadura kronikoaren ostean, CTR<br />
guztiz itzulgarria denentz ikusteko, kutsadura eten<br />
209
Change language