MOLUSKUEN LISERI-GURUINEKO EPITELIOAREN ... - Euskara

Emaitzak eta eztabaida
zen, Karrantzako Vv DC balioetara hurbilduz.
Emaitza horiek, aldez aurretiko laborategiko
datuekin bat datoz, non 3 eta 21 egun bitartean
CTR eragiten baita, espezie, kutsatzaile, dosi eta
esposizio-modu eta ingurumen-baldintzen arabera
(1., 4. eta 5. Kapituluak). Liseri-zelulen
proportzioaren beherapena, epe labur eta ertainez
Hg zein Cd + keroseno nahasketaren pean
mantentzean ere behatu da bareen liseri-guruinean
(Marigómez et al., 1996; 5. Kapitulua).
Epe laburreko forma eta tamainaren aldaketa
lisosomikoak, ustekabekoak izan litezke nolabait;
zenbait egun eta zenbait astetako tartean
kutsatzaile pean egonez gero, behin-behineko
aldaketak gerta baitaitezke (Marigómez & Baybay-
Villacorta, 2003). Oro har, kutsatzaile-esposizioak
lisosomen handiagotzea eragiten du (Viarengo et
al., 1984; Marigómez et al., 2005), baina esposizio-
denbora jakinetan lisosomen txikiagotzea
handiagotzearen aurretik joan daiteke (Marigómez
& Baybay-Villacorta, 2003). Ikerlan honetan,
Bakiotik Karrantzara 3 egunez lekuzaldatutako
bareetan, Vv LYS eta Sv LYS ez ziren aldatu,
handiagotzea (S/V LYS baxua) lisosomen
kopuruaren jaitsiera esangarriarekin batera gertatu
baitzen (Nv LYS baxua). Ondorioz, lisosomen
handiagotzea suertatu zen, baina seguruenik
detoxifikatzeko iraizte-jarduera areagotu
izanagaitik, lisosomak gutxiagotu ere egin ziren.
Zoritxarrez, hurrengo egunetako laginak istripuz
galdu ziren, eta beraz lisosomen kopurua
Karrantzako bareetan erregistratu ziren balioetara
beranduago helduko ote zitekeen ezin izan dugu
ikusi.
208
Kutsadura etetearen aurreko erantzuna
kronikoki kutsatutako bareetan
Toki kutsatutik kutsatu gabeko tokira
lekuzaldatutako bareetan ustekabeko emaitzak
eskuratu ziren.
Hasteko, kutsatu gabeko tokira lekuzaldatu
ondoren, liseri-guruineko metalen orotariko
kontzentrazioa aldaketarik gabe mantendu zen edo
are altuagoa bilakatu zen, meatzeko bareetan
erregistratukoekin alderatuz. Adibidez, Bakion 3
egunez egon eta gero, Pb kontzentrazioa
Karrantzan baino 3 aldiz altuagoa izan zen, eta
Bakion 28 egunez egon ostean Zn kontzentrazioa
jatorrizko lurzoru kutsatuan baino altuagoa ere
suertatu zen. Halaber, Vv BSD ez zen txikiagotu.
Aitzitik, kutsatu gabeko tokira 3-10 egunez
transplantatu ondoren, Vv BSD jatorrizko leku
kutsatuan baino are altuagoa bilakatu zen.
Bederen, MT kontzentrazioak esangarriki altuagoak
agertu ziren leku kutsatutik kutsatu gabeko tokira 10
egunez lekuzaldatu ondoren. Bitartean,
Karrantzatik Bakiora transplantatutako bareen
liseri-guruineko Cu kontzentrazioak gradualki gora
egin zuen 28 egunetan zehar, erreferentziazko
mailetara heldu arte. Demagun metal kutsatzaileek
lotugai zelularrei lotzeko Cu-arekin lehiatzen baitute
bare kutsatuetan baxua den liseri-guruineko Cu-
zama, kutsadura eten eta 10 egunetara maila
normaletara itzuli zela; nola ahal izan ziren
mantendu Zn eta Pb mailak jatorrizko bare
kutsatuetan bezain altu edo are altuagoak? Zn eta
Pb-aren kanpo-iturri bat ez bazegoen, metal horiek
liseri-guruinera beste ehunetatik heldu behar izan