MOLUSKUEN LISERI-GURUINEKO EPITELIOAREN ... - Euskara

diren bareetan kaltzio-zelulak eta iraizte-zelulak
zelula-mota nagusiak bilaka daitezke (Marigómez
et al., 1998a). Epe luzeko/kronikoak diren
kutsatzaile-esposizioen ondorioz, zelula-moten
osaketaren halako aldaketak, moluskuen erantzun
orokortzat har daitezkeela dirudi (Rasmussen et al.,
1983; Widdows et al., 1984; Cajaraville et al.,
1990a; 1990b; Marigómez et al., 1990b; 1996;
1998a), azken finean kutsatzaileen aurreko
erantzuna zein erantzun horren zenbait parametro
adierazle ere eragin ditzaketelarik (Marigómez et
al., 1998b).
Laborategiko baldintzetan metal-kutsadura
pean jarritako lehorreko gastropodoen liseri-
Zelula-moten ordezkapena bareen liseri-guruinean: lekuzaldatze-ikerketa
9. Irudia: Erreferentzia tokian (Bakio) eta
antzinako meatzaren inguruan
(Karrantza) hartutako Arion ater bare
arren liseri-guruinean neurtutako osaketa
zelularra. (A) Kutsatu gabeko tokitik
meatzera lekuzaldatutako bareak; (B)
Meatzetik kutsatu gabeko tokira
lekuzaldatutako bareak.
guruinean, xafla basalak loditu, liseri-zelulak
lehendabizi bakuolizatu eta ondoren gutxiagotu,
kaltzio-zelulak hipertrofiatu, kaltzio- eta iraizte-
zelulak erlatiboki ugaritu, epitelioa mehetu, eta
odol-zelulak zein ehun konektiboko zelula
migratzaileak liseri-azinoen inguruan metatu egiten
dira (Marigómez et al., 1986a; 1986b; 1996; 1998a;
Recio et al., 1988a; 1988b; Ireland & Marigómez,
1992). Metal-kutsadurarekiko moldarazpenaren
“steady state” hori, metal toxikoen maila subletalen
pean kronikoki egondako zelaiko bareen
populazioetan ere gerta daiteke (Marigómez et al.,
1998a). Ikerlan honetan, Karrantzako bareetan
(utzitako zink-meatzea) aldez aurretik
203