MOLUSKUEN LISERI-GURUINEKO EPITELIOAREN ... - Euskara

Emaitzak eta eztabaida
zelaian pairatzekotan, hautespen-presioak
animalien gainean eragin esanguratsua izan
dezake; kutsatzaileen harrera murrizteak eta iraizte
edo eta metatze bidezko detoxifikazio-tasak
areagotzeak, hautespenerako abantaila ekar
lezaketelarik (Wang & Rainbow, 2005). Bare eta
barraskiloek toki kutsatuetan bizirauteko duten
ahalmena, metalak detoxifikatu edo gehiegizko
esposizioa ekiditeko duten gaitasunean oinarritzen
dela dirudi. Oro har, metalekiko erresistentzia,
metal-ioiak (Cd, Cu, Zn) estuki bahitzen dituzten
metalotioneinen ekoizpenarekin zein liseri-
guruineko lisosometan eta pikor mineralizatuetan
metal toxikoen bahiketarekin erlazionatuta dago
(Hopkin et al., 1989; Dallinger, 1993; Marigómez et
al., 2002; Dallinger et al., 2004). Hirigunetako
202
barraskilo eta meatzetako bareen kasuan
proposatu denez, Pb- eta Zn-esposizio kronikoak
hautespen naturalerantz darama, mekanismo
genetiko edo eta anbientalen bitartez (Beeby &
Richmond, 1987; Greville & Morgan, 1991).
Fenotipo tolerante hautatuak, beste
bereizgarrien artean, liseri-guruineko epitelioko
zelula-moten banaketa eta presentzia erlatiboan
islatutako desberdintasunez karakterizatuta daude
(Marigómez et al., 1998a). Lehorreko
gastropodoetan, metalen metaketa eta
detoxifikaziorako toki nagusia liseri-guruina dugu,
eta bere epitelioa 3 zelula-motez osaturik dago:
liseri-zelula, iraizte-zelula eta kaltzio-zelula
(Sumner, 1965). Egoera normaletan, liseri-zelulak
ugarienak dira, baina Cd-z kutsatutako tokietan bizi
8. Irudia: Kutsatu gabeko tokiko (A eta C irudiak) eta Zn-meatzeko bareen (B eta D irudiak) irudi histologikoak, bai Hematoxilinaeosinaz
(A eta B) zein toluidina urdinez (C eta D) tindatutako ebakietan. DC) liseri-zelula, EC) iraizte-zelula, eta CC) kaltzio-zelula
adierazten dute. Eskala-marra: 50 µm (A eta B irudiak); 20 µm (C eta D irudiak).