MOLUSKUEN LISERI-GURUINEKO EPITELIOAREN ... - Euskara

Emaitzak eta eztabaida
batezbesteko BrdU-markaketa indizea ‰77-110
bitartekoa da (Potten et al., 1992), arratoiaren
epitelio gastrikoan ‰150 ingurukoa den bitartean
(Gama et al., 2000). BrdU-markaketa balio horiek
guruinak ez diren epitelio normaletan balio-atalase
maximoak direla dirudi (Bertalanffy 1962; Humme &
Potten 1980; Potten et al. 1992; Pawlinoski et al.,
1999; Gama et al. 2000), eta ikerlan honetan
urdailean aurkitutakoen antzekoak dira. Liseri-
unitate albeolotubularren kasuan aplikatutakoen
antzeko kalkuluetan oinarrituz, konduktuetako eta
urdaileko berriztapen osoa 6 hilabetetan (175 egun)
eta 3 egunetan, hurrenez hurren, burutuko
litzatekeela ondorioztatu da. Liseri-konduktuetako
epitelioaren BrdU-markaketa indizea baxua
kontsidera daiteke, ‰2 eta ‰3 bitarteko indizea
duen obarisektomizatutako arratoien endometrio-
aren moduko beste ehunen antzera (Pawlinoski et
al., 1999).
Gure emaitzen arabera, muskuiluen liseri-
unitate albeolotubularretako epitelio-zelulen
berriztapenak patroi fluktuagarria jarraitzen du.
Patroi horrek, gailur eta bailarak 6 ordutako
txandatan agertzen direneko erritmo zirkamareal
perfektoa irudikatzen du. Antzeko erritmo
zirkamarealak hainbat ornogabe itsastarren mota
askotako prozesu fisiologikoetan behatu dira
(Naylor 1996, Abello et al., 1997). Bi proliferazio-
ziklo gauzatzen dira egun batean zehar.
Proliferazio-eredua errepikatu egiten da, zelulak
itsasgorako orduetan S-fasean sartzen dira, geroko
orduetan, zatiketa zelular bizkorrak pairatzeko. Izan
ere, zelula BrdU-positiboak ia desagerturik daude 4
orduren buruan. Liseri-konduktuetako BrdU-
114
markaketa patroia ez da unitate albeolotubularretan
deskribatutakoaren oso desberdina, baina seinalea
hain baxua denez laginketa-denboren arteko
desberdintasunak BrdU-markaketan esangu-
ratasun biologiko eta esangarritasun estatistikorik
gabekoak dira. Urdailean ere epitelioaren
berriztapena sinkronizatuta dagoela dirudi.
Bibalboen liseri-traktuan epitelio-zelulek zatitu
baino lehen migratu egiten dutela deskribatu da
mitosiak epitelioaren erpinaldean gertatuz (Mix
1970; Leibson & Frolova 1994). Aitzitik, nukleo
BrdU-positiboak epìtelio-zelulen oinaldeko
herenean kokaturik daudela aurkitu dugu.
Gizakiaren aho-epitelioan (Bjarnasson et al.,
1999) eta bizkar-muinean (Abrahamsen et al.,
1998), zein arratoiaren liseri-traktuan ere (Scheving
et al., 1978), bereziki zelula ugari aurkitu dira S-
fasean ilunabarrean, gauan zehar beraien kopurua
nabarmenki jaitsiz. Xaguaren keratinozitoetan S-
fase gehienak gauez ematen dira (Garcia et al.,
2001). Otarrainaren zerebroan neurogenesiaren
mailarik altuena ilunabar aldean gertatzen da, gaua
jarduera fisiologiko maximoaren garaia izanik
(Goergen et al., 2002). Epitelio-zelulen proliferazio-
jardueraren aldaketa erritmikoen denbora-patroia
ehun- eta espezie-espezifikoa izan liteke
zalantzarik gabe, muskuiluen liseri-guruinean
elikatze eta liseriketa moduko jarduera zikliko zein
erritmo marealen menpekoa izanik (Nelson &
Morton 1979; Morton 1983). Ikerlan honetan,
marea-ziklo eta fotoperiodoaren arteko
interferentziak ekiditeko asmoz, bakarrik
mareazpiko muskuiluak aztertu dira. Hala ere,
Mytilusen habitata itsasbeherako mailatik metro