Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
diskusia<br />
ena<br />
da leqsika<br />
avtori: qeTi sadRobelaSvili<br />
foto: levan xerxeuliZe<br />
1629 wlis 1 agvistos romis kaTolikuri sarwmunoebis<br />
gamavrcelebeli sazogadoebis _ “propaganda fides”<br />
wevrma aqile veneriom xeli moawera pap urban mervisadmi<br />
“miZRvnas”, romelic daerTo xsenebuli sazogadoebis<br />
stambaSi dasabeWdad gamzadebuli, pirveli qarTulenovani<br />
nabeWdi teqstebis yvelaze solidur gamocemas: “qar-<br />
Tul-italiuri leqsikoni”. TiTqos bunebrivia is faqti,<br />
rom pirveli nabeWdi qarTulenovani wigni leqsikoni<br />
aRmoCnda, romelsac mohyva “qarTuli anbani locvebi-<br />
TurT”, 14 wlis Semdeg ki franCesko maria majos “qarTuli<br />
gramatika” daistamba. sainteresoa, ras ukavSirdeboda<br />
italielebis aseTi keTilganwyoba qarTuli enisadmi.<br />
romis kaTolikuri eklesia marTlmadidebel saqarTveloSi<br />
moRvaweobas droebiT movlenad ar ganixilavda da<br />
misionerebis saSualebiT cdilobda kaTolicizmis gavrcelebas,<br />
raxan kargad esmodaT Teoria _ “Tu ar gesmis ena<br />
qveynisa, iq misionerad ver gamodgebi”, TavianTi gavlenis<br />
gansamtkiceblad misionerTa yovelmxriv uzrunvelyofas<br />
cdilobdnen. qarTuli enis asaTviseblad maT<br />
34 cxeli Sokoladi<br />
gramatika da leqsikonebi, saqadageblad ki biblia da<br />
katexizmoebi sWirdebodaT. am erTgvari kulturuli Tu<br />
sarwmunoebrivi eqspansiis dadebiTi mxare is iyo, rom<br />
qarTuli enis nabeWdma leqsikonma, gramatikam, anbanma da<br />
Sriftebma saqarTvelos gza gauxsna evropisaken, romelsac<br />
didi xniT mowyda manamdec da mas Semdegac. gacilebiT<br />
masStaburi da damangreveli aRmoCnda TurqeTis,<br />
iranis, osmaleTis, arabebisa da mogvianebiT ruseTis<br />
imperiis eqspansia, romelmac bevri ram Secvala qarTul<br />
cnobierebaSi, es cvlileba pirvel yovlisa enaze aisaxa.<br />
ras gauZlo qarTulma enam, rogoria dRes Cveni ena<br />
da leqsika, Caenacvla Tu ara qarTulTan mimarTebaSi<br />
rusuls inglisuri, Tavs vimkvidrebT Tu Tavs vimcirebT<br />
barbarizmebisa da slengebis xmarebiT, gamoxatavs Tu ara<br />
Cveni leqsika Cvens azrovnebas da gamoiwvevs Tu ara orenovneba<br />
genetikuri struqturis Secvlas _ diskusiaSi<br />
monawileoben: poeti besik xaranauli, ligvisti, inglisuri<br />
enisa da literaturis specialisti lela firosmanaSvili<br />
da Jurnalisti zviad qoriZe.