La Riverego 109 - Société québécoise d'espéranto

Forigu la finan r aŭ er. Se la lasta
litero estas :
vokalo, aldonu t ;
d, g, r : ŝanĝu al s ;
alia konsonanto : faru nenion.
Krome, estas nur SES neregulaj
verboj : ceder, sider, mover, tener,
venir kaj verter.
Tiuj estas la reguloj de von Wahl. Per ili, oni
regule, el crear, expedir aŭ exploder formas
vortojn kiel creatura, expeditor, explosion, kiuj
estas facile rekoneblaj de pluraj popoloj.
Poste oni devas distingi inter la stataj kaj la aktivaj
verboj (en Occidental : verbs static e dynamic) por
elekti la ĝustajn derivitajn formojn. La fakto
ekzisti, ekzemple, ne estas existion, sed existentie
(prononcu ekzistencje).
Kial Occidental ?
Male de Esperanto, Occidental plene agnoskas la
fakton, ke ĝia vortaro grandparte devenas de
eŭropaj, precipe latinidaj lingvoj, en tiu grado, ke
parolanto de iuj el tiuj lingvoj verŝajne povas legi
Occidental-an tekston sen antaŭa lernado. Sed la
reguleco de la lingvo kaŭzas ankaŭ tion, ke tiu
lingvo verŝajne ne estas malpli facile lernebla de
Edgar de Wahl (plej dekstre)
19
alilingvano ol Esperanto.
Ekzistas en Occidental bona
aro de prefiksoj kaj afiksoj
(tamen, malpli sistema ol tiu
de Esperanto), konjugacio
estas tre simpla (pli ol en
Esperanto), sintakso estas
sufiĉe malrigida (tamen, sen
akuzativo...) kaj tiel plu.
Occidental ne sekvas la regulon « unu sono — unu
litero », sed la prononc-reguloj estas sufiĉe
simplaj. Fakte, mi certas, ke ĉiuj el vi ĝuste aŭdigis
al vi la prononcon de la vorto Occidental, kvankam
en ĝi la du C-oj ne havas la saman sonon...
Mankas supersignoj — krom unu, por signi
neregulan akcenton.
Fakte, en iuj okazoj, Occidental estas eĉ pli
skemisma ol Esperanto. Ekzemple, el la
demandvortoj quant kaj qual, respektive kiom kaj
kia, oni tute regule derivas la vortojn quantitá kaj
qualitá, kiuj ja devus esti en Esperanto kiomeco
kaj kiaeco, kaj ne kvanto kaj kvalito…
Finaĵoj
En Occidental substantivoj kaj adjektivoj ne havas
identigajn finaĵojn. Fakte, ŝajnas, ke neniu natura
lingvo en tiu tereno funkcias, kiel Esperanto. Nu...
Substantivoj povas finiĝi per iu ajn litero : tial oni