Carmina extravagantia Introduzione Nel procurare la ... - Edizioni Res
Carmina extravagantia Introduzione Nel procurare la ... - Edizioni Res
Carmina extravagantia Introduzione Nel procurare la ... - Edizioni Res
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
50 Lo Stracciafoglio - 8<br />
motivo amoroso-luttuoso, l’ispirazione che presiede agli un poco insipidi, seppur eleganti,<br />
trentadue brevi componimenti d’occasione - anatematici epidittici encomiastici, soprattutto -<br />
cassati nell’Epigrammatum liber, in cui <strong>la</strong> nativa felicità del dettato, in assenza di scarti evidenti,<br />
troppo spesso pare risolversi in mera politezza formale, in una fluente e nobile compostezza<br />
che tenta bensì non di rado di redimersi approdando a minime acuzie concettose,<br />
epperò tanto gracili da pregiudicare talvolta <strong>la</strong> definitiva intelligenza degli explicit. Ravviva<br />
appena tale complessiva uniformità di sfondo sentimentale l’occasionale emergere di una vena<br />
scoptica (XI, XVII), d’altra parte non troppo risentita né soverchiamente acre neppure all’interno<br />
del<strong>la</strong> silloge dei componimenti accettati. Una singo<strong>la</strong>rità potrebbe forse ravvisarsi nell’epigramma<br />
XV, una facezia licenziosamente allusiva che probatis coniecturis rappresentereb -<br />
be, di fatto, un unicum nell’ambito del<strong>la</strong> morigeratissima produzione rotiana.<br />
NOTE<br />
MASSIMO SCORSONE<br />
1. B. ROTA , <strong>Carmina</strong>, a cura di Cristina Zampese, Torino, <strong>Res</strong>, 2007.<br />
2. Delle poesie del signor BERARDINO ROTA , cavaliere Napoletano. In Napoli MDCCXXVI, nel<strong>la</strong> stamperia di<br />
Gennaro Muzio.<br />
3. BERARDINI ROTAE , VIRI PATRICII , <strong>Carmina</strong>. Nunc tantum ab ipso edita. Elegiarum lib. III. Epigrammatum<br />
liber. Sylvarum seu Metamorphoseon liber. Naenia, quae nuncupatur Portia. Neapoli: apud Iosephum Cacchium,<br />
1572. Tale edizione costituisce anche il testo-base dell’edizione Zampese.<br />
4. Berardini Rotae <strong>Carmina</strong>. Quae exstant in editione veneta Gabrielis Gioliti (in Delle poesie del signor BERAR -<br />
DINO ROTA , cit., parte II, p. 251; al<strong>la</strong> pagina successiva il Muzio provvedeva a riprodurre l’avvertenza Auctor<br />
Lectori già premessa in impressione veteri neapolitana al<strong>la</strong> suddetta appendice: «<strong>Carmina</strong>, quae non semel, ab<br />
aliis inscio auctore edita, legisti, ecce ab ipso nunc demum demtis immutatisque plurimis legenda prodeunt»).<br />
5. BERARDINI ROTAE , EQUITIS NEAPOLITANI , Poemata. Elegiarum lib. III. Epigrammatum lib. IIII. Sylvarum seu<br />
Metamorphoseon lib. I. Naenia quae nuncupatur Portia. Venetiis: apud Gabrielem Giolitum de Ferraris, 1567.<br />
6. B. ROTA , <strong>Carmina</strong>, cit., p. 176.<br />
7. Che mi permetto di dedicare, memore di fervide giornate di studio napoletane, a Luigi Miraglia, ospite magnifico<br />
e patrono d’intraprese nobilissimae vere, et Rotianis quidem Musis haud indignae.