Orðabók - 98-a Universala Kongreso de Esperanto
Orðabók - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Orðabók - 98-a Universala Kongreso de Esperanto
yrkisefni n temo (subjekto, motivo) de verko (poemo, versaĵo). yrkja orti v (- ljóð) versfari, verki, (fari) poemojn (versaĵojn); (- jörð) kulturi; (- lof) verki laŭdan poemon, panegiri; (- níð) verki mallaŭdan poemon, paskvili. yrmlingur -s, -ar m vermeto; juna serpento (kolubro, vipuro), serpentido. ys yss m bruo, brua dismovado (ĉirkaŭkurado). ysta -i v kaze-igi; -iĝi; koagul(iĝ)i. ysti adj ekstrema, plej malproksima, plej fora; plej ekstera. ystingur -s m kazeo. ystir -is m (hleypir, ostefni) kazeigaĵo; kazeino. ytri adj pli ekstera; pli malproksima, pli fora. yxn npl bov-oj, -aro, kornbestoj. yxna adj bovodezira. Ý ýfa -ði v hirtigi (harojn); (dis)taŭzi; malglatigi, tirskui, agiti; (- ló, strjúka öfugt) kuspi; (- upp sár, sorg) reŝiri; reveki. ýkja -ti v tro-igi, -grandigi, -fortigi; (tala í öfgum) hiperboli, ekscesi (en sia parolo), ekscesigi (sian parolon). ýla -di v (ýlfra) ululi, hurli; lamentululi; (blístra, hvína) fajfi. ýlda -u f putr-(iĝ)o; -aĵo. ýldulykt f putrodoro. ýlustrá n fajfherbero. ýmis pron, ýmislegur adj diversa, divers-speca, -maniera, varia; (ýmislegt) diversaĵo. ýmist .... eða konj jen .... jen. ýr ýs m (ýviður) taksuso. ýra -ði v (strá) dis-, sur-, superŝuti; (væta, dreypa) gutigi (akvon), verŝi pogute (en gutoj); aspergi (florojn per akvo); ŝprucigi; (drjúpa) guti, fali pogute (en gutoj); el-, tra-guteti; (það ýrir úr loftinu) (ek)gutetas pluvo, pluvetadas; (bletta) aspergi per koloro (makuletoj), kolor-aspergi (makuleti). ýsa -u, -ur f eglefino. ýskra -aði v grinci, eligi akran (akutan) sonon. ýta -u, -ur f (jarðýta) buldozo; ŝovilo. ýta ýtti v (mjaka) ŝovi; (hrinda) puŝi; (- undir, hvetja) instigi, puŝi (iun) al ago, impulsi. ýtar mpl viroj; homoj. ýtarlegur adj detala, preciza kaj kompleta. ýtrasti adj ekstrema; (til hins -a) ekstreme, ĝis ekstremo. ýviður m (ýr) taksuso. Þ það pron (persónuforn.) ĝi; (ábendingarforn.) tiu; (óákv. fornafn, ekki notað í esp., það rignir) pluvas. þaðan adv de tie, de (el) tiu loko; (- í frá) (ek)de tiam, (de)post tiu tempo, post tio. þagga -aði v silentigi. þag-máll, -mælskur adj diskreta; sekretema; silent(em)a, malbabilema. þagna -aði v silentiĝi, fariĝi silent-a, -e. þagnargildi n silento. 506
þagnarmerki n paŭzosigno, signo de paŭzo (silento). þagnarstund f paŭzo; momento (intervalo, intertempo, interspaco) de silento. þak -s, þök n tegmento. þaka þöku, þökur f tavol(pec)o da razenaĵo, tegrazenaĵo. þakbrún f tegmentrando. þakgluggi m tegmenta fenestr(et)o, luko. þakhella f (úr flögusteini) ardezo; (úr leir) tegolo. þakherbergi n subtegmenta ĉambro; mansardo. þakjárn n tegmenta ferlado, onda lado. þakka -aði v danki, esprimi (fari, montri) dankon (al); (eiga e-m e-ð að -) ŝuldi dankon al, danki ion al iu; (vera e-u að -) danke al, dank’al, danke; (ég -) dankon, mi dankas. þakkargerð f dank-ado, -ofaro, -esprimo. þakklátur adj dank(em)a. þakklæti -is n dank(em)o. þakksamlega adv dankeme, dankoplene, kun danko. þakrenna f tegmenta defluilo. þakspónn m ŝindo. þamba -aði v trinkegi, trinki en longaj tiroj, gluttrinkadi. þan -s n (teygja, seigja) elasteco; streĉebl(ec)o, etendebl(ec)o; (útþensla) dilat(iĝ)o; ekspansio, dis-, pli-vastiĝo, -etendiĝo; (teyging, span) streĉ(ad)o, etend(ad)o. þang -s n (þari) mara algo; (blöðru-) fuko; (marhálmur) zostero. þangað adv tien; (- til) ĝis; (hingað og -) dise(n), en ĉiuj(n) direktoj(n); dis-metita, -semita, -lokita. þankastrik n streketo. þanki -a, -ar m penso; (í þungum þönkum) en profunda (enprofundiĝinta en, absorbita per) pensado (meditado). þannig adv tiel, tiamaniere; jene. þanþol -s n elasteco; streĉebl(ec)o; etendebl(ec)o; dilatebl(ec)o. þar adv tie, en tiu loko; (- af, af því) de tio, el tio; pro tio; (- á ofan, - að auki) cetere, krome, krom tio, plie; (- sem) kie; (með því að) ĉar; pro tio ke; estante; (- til) ĝis. þarf(leg)ur adj utila. þarfagripur m utila objekto. þarfi -a, m (gagn, nytsemi) utilo; (þörf) bezono; (nauðsyn) neceso. þarf-indi npl, -ir fpl bezon(aĵ)o; neces(aĵ)o; necesbezono. þarfnast -aðist v bezoni; necesigi. þarfur adj utila. þari -a, -ar m mara algo, fuko. þarlendur adj enlanda, tiulanda; indiĝena. þarmur -s, -ar m intesto. þarna adv tie; jen. þau pron pers ili. þauf -s n longedaŭra klopodado. þaul(i) -a m (læra, lesa í þaula) tute ellerni, lerni parkere (ĝisfunde); (spyrja í þaula) detale demandadi, krucdemandi, plagi per demandoj. þaulsætinn adj daŭre-, longe-sid-ema, -anta, (-rest-ema, -anta). þaul-vanur, -æfður adj treege lerta (pro longa praktikado), rutinita. 507
- Page 455 and 456: trúboði -a, -ar m (religia) misii
- Page 457 and 458: tuttugu num dudek. túða -u, -ur f
- Page 459 and 460: tvívega adv (per) piedoj ambaŭfla
- Page 461 and 462: ufsi -a, -ar m gadfiŝo, karbfiŝo.
- Page 463 and 464: umhyggja f zorg(ad)o, prizorgo. umk
- Page 465 and 466: proksime al tagmezo (lando); (bera
- Page 467 and 468: upp adv supren; (taka -) suprenpren
- Page 469 and 470: upplitaður adj perdinta la koloron
- Page 471 and 472: utanbæjar adv eksterurba; eksterdo
- Page 473 and 474: útboð n (- hermanna) publika varb
- Page 475 and 476: útlitsfagur adj belaspekta, bela a
- Page 477 and 478: vafningur -s, -ar m (vaf) volv(aĵ)
- Page 479 and 480: vandalaus adj (auðveldur) facila,
- Page 481 and 482: varaskeifa f rezerva hufofero; subs
- Page 483 and 484: vatnslitamynd f akvarelo. vatnslitu
- Page 485 and 486: ĉiamaniere, en ĉia maniero; (alla
- Page 487 and 488: venusvagn m (blóm) akonito. vepja
- Page 489 and 490: verndargripur m talismano, amuleto.
- Page 491 and 492: (góður -) bona al (kontraŭ); (be
- Page 493 and 494: viðstöðulaust adv (stanslaust) s
- Page 495 and 496: vindhögg n venta (aera maltrafa) f
- Page 497 and 498: saĝa pri; (vel -i borinn) intelige
- Page 499 and 500: vínber n vinbero. vínberja-klasi
- Page 501 and 502: vopn -s, - n armilo, batalilo; (leg
- Page 503 and 504: vöndur vandar, vendir m (hýðinga
- Page 505: yfirskegg n lipharoj. yfirskilvitle
- Page 509 and 510: þengill -ils, -lar m reĝo. þenja
- Page 511 and 512: þjóðaratkvæði n voĉdono de la
- Page 513 and 514: þokkaður adj ŝatata, populara.
- Page 515 and 516: þrek -s n (korpa, anima) forto, en
- Page 517 and 518: þrúga -u, -ur f (snjóskór) neĝ
- Page 519 and 520: þvag -s n urino; (kasta -i) urini,
- Page 521 and 522: þys -s n bruo, dismovado, ĉirkaŭ
- Page 523 and 524: æsing -ar, -ar f, æsingur -s m ek
- Page 525 and 526: ögun -ar f puno, disciplinado. ög
- Page 527 and 528: örvita adj senkonscia, (senkonscie
- Page 529 and 530: Bosnía -u f Bosn-ujo, -o, -a. Bosp
- Page 531 and 532: Holland n Nederland-o, -ano, -a. Ho
- Page 533 and 534: Mekka -u f Mek-o, -ano, -a. Melbour
- Page 535 and 536: Sjáland n Zeland-o, -ano, -a. Skag
yrkisefni n temo (subjekto, motivo) <strong>de</strong> verko (poemo, versaĵo).<br />
yrkja orti v (- ljóð) versfari, verki, (fari) poemojn (versaĵojn); (- jörð) kulturi; (- lof) verki laŭdan<br />
poemon, panegiri; (- níð) verki mallaŭdan poemon, paskvili.<br />
yrmlingur -s, -ar m vermeto; juna serpento (kolubro, vipuro), serpentido.<br />
ys yss m bruo, brua dismovado (ĉirkaŭkurado).<br />
ysta -i v kaze-igi; -iĝi; koagul(iĝ)i.<br />
ysti adj ekstrema, plej malproksima, plej fora; plej ekstera.<br />
ystingur -s m kazeo.<br />
ystir -is m (hleypir, ostefni) kazeigaĵo; kazeino.<br />
ytri adj pli ekstera; pli malproksima, pli fora.<br />
yxn npl bov-oj, -aro, kornbestoj.<br />
yxna adj bovo<strong>de</strong>zira.<br />
Ý<br />
ýfa -ði v hirtigi (harojn); (dis)taŭzi; malglatigi, tirskui, agiti; (- ló, strjúka öfugt) kuspi; (- upp sár,<br />
sorg) reŝiri; reveki.<br />
ýkja -ti v tro-igi, -grandigi, -fortigi; (tala í öfgum) hiperboli, ekscesi (en sia parolo), ekscesigi (sian<br />
parolon).<br />
ýla -di v (ýlfra) ululi, hurli; lamentululi; (blístra, hvína) fajfi.<br />
ýlda -u f putr-(iĝ)o; -aĵo.<br />
ýldulykt f putrodoro.<br />
ýlustrá n fajfherbero.<br />
ýmis pron, ýmislegur adj diversa, divers-speca, -maniera, varia; (ýmislegt) diversaĵo.<br />
ýmist .... eða konj jen .... jen.<br />
ýr ýs m (ýviður) taksuso.<br />
ýra -ði v (strá) dis-, sur-, superŝuti; (væta, dreypa) gutigi (akvon), verŝi pogute (en gutoj); aspergi<br />
(florojn per akvo); ŝprucigi; (drjúpa) guti, fali pogute (en gutoj); el-, tra-guteti; (það ýrir úr<br />
loftinu) (ek)gutetas pluvo, pluvetadas; (bletta) aspergi per koloro (makuletoj), kolor-aspergi (makuleti).<br />
ýsa -u, -ur f eglefino.<br />
ýskra -aði v grinci, eligi akran (akutan) sonon.<br />
ýta -u, -ur f (jarðýta) buldozo; ŝovilo.<br />
ýta ýtti v (mjaka) ŝovi; (hrinda) puŝi; (- undir, hvetja) instigi, puŝi (iun) al ago, impulsi.<br />
ýtar mpl viroj; homoj.<br />
ýtarlegur adj <strong>de</strong>tala, preciza kaj kompleta.<br />
ýtrasti adj ekstrema; (til hins -a) ekstreme, ĝis ekstremo.<br />
ýviður m (ýr) taksuso.<br />
Þ<br />
það pron (persónuforn.) ĝi; (ábendingarforn.) tiu; (óákv. fornafn, ekki notað í esp., það rignir)<br />
pluvas.<br />
þaðan adv <strong>de</strong> tie, <strong>de</strong> (el) tiu loko; (- í frá) (ek)<strong>de</strong> tiam, (<strong>de</strong>)post tiu tempo, post tio.<br />
þagga -aði v silentigi.<br />
þag-máll, -mælskur adj diskreta; sekretema; silent(em)a, malbabilema.<br />
þagna -aði v silentiĝi, fariĝi silent-a, -e.<br />
þagnargildi n silento.<br />
506
Change language