Orðabók - 98-a Universala Kongreso de Esperanto
Orðabók - 98-a Universala Kongreso de Esperanto Orðabók - 98-a Universala Kongreso de Esperanto
heimsskipun f mondsistemo, sistemo de la universo, kosmografio. heimssköpunarfræði f teorio (doktrino) pri la kreado de la universo, kosmologio. heimsstyrjöld f mondmilito. heimsvaldasinni m imperialisto. heimsveldi n mond-regno, -potenco, imperio. heimsveldisstefna f imperi(al)ismo, mondregemo. heimsækja v viziti. heimta -aði (-ti) v (láta sækja) revenigi, rehavigi; (fá aftur) reakiri, rehavi, retrovi; (krefjast) postuli; pretendi; (- skatta) kolekti (enkasigi) impostojn. heimtufrekja f postulemo; pretendemo. heimur -s, -ar m mondo; (alheimur) universo, tutmondo, kosmo. heimþrá f hejmsopiro, hejmveo, nostalgio. heit -s, - n voto; solena -, sankt(a )promeso. heita hét, hétum, heitið v (gefa nafn) nomi, doni nomon al; (nefnast) nomiĝi, havi la nomon; laŭnome; (lofa e-u) solene promesi; (- á) voti, sanktpromesi; alvoki ies helpon per voto; (vera heitin(n) manni (konu)) fianĉ(in)iĝi; (heitinn; um látinn) forpasinta, mortinta; (ekkert sem heitir) nenio konsiderinda, - nominda; (hvert er ferðinni heitið) kien vi intencas vojaĝi, - iri; (ferðinni er heitið til) la destinloko de la vojaĝo estas. heitast -aðist v (- við e-n) minaci (iun, al iu). heitbinda v (sin) promesligi (al), fianĉ(in)igi. heitkona f fianĉino. heitorð n (loforð) sanktpromeso, voto; (hjúskaparloforð) edz(in)iĝpromeso, promeso pri fideleco, edz(in)iga promeso, fianĉeco. heitrofi m vototrompisto. heittrúarstefna f pietismo. heitur adj varma; (ákafur, ofsafenginn) impeta; ard(ant)a. hekla -aði v kroĉtriki. heklunál f kroĉtrikilo. hektari -a, -ar m hektaro. hektógramm n hektogramo. hel -jar f (ríki dauðra) regno de Hel, - de mortintoj; infero; (dauði) morto. helblár adj nigre blua, bluaĵa. heldri adj pli altranga, monduma; (heldra fólk) (pli)altranguloj, altburĝaro, mondumo. heldur adv (fremur) prefere, plivol(ont)e; (- en) ol; (vilja -) preferi, plivoli; (hvort - er) tamen; ĉiuokaze; (hvort - ... eða) ĉu ... ĉu; (fremur, nokkuð) iom; sufiĉe; (ekki -) ankaŭ ne; (grátum ekki, heldur munum) ne ploru, sed memoru; (né -) nek; (auk - meir) nek pli. helga -aði v sanktigi; (vígja) konsekri; (- sig e-u) sin dediĉi al io; (- e-m e-ð) dediĉi ion al iu; (- sér e-ð) propr(um)igi al si; (réttlæta) pravigi; (tilgangurinn helgar (ekki) meðalið) la celo (ne) pravigas la rimedon. helgi -ar, -ar f (heilagleiki) sankteco; (helgidagur) festo(tago), dimanĉo, ripoztago, libertago. helgiathöfn f religia ago, - ceremonio; kulto, diservado. helgidagsbrot n malsanktigo de la festotago, - ripoztago. helgidómur m (helgur hlutur) sanktaĵo; (helgur staður) sanktejo, templo; (helgur dómur) relikvo; sanktaĵo. helgihald n sanktigado de festotagoj, festado. helgirúnir fpl hieroglifoj. 130
helgisaga f legendo. helgisiðir mpl rito, religiaj moroj; (tíðagerð) liturgio; kulto; diservado. helgispjöll npl sakrilegio; profanado. helgivald n hierarkio. helgur adj sankt(igit)a. heljarkuldi m intensa malvarmo. heljarmenni -is, - n gigante forta, fortega homo. heljarstökk n kaprompa salto, transkapa salto. heljarþröm f (á -) ĉe la rando de ruiniĝo (bankroto; abismo). helkaldur adj morte malvarma. hella -ti v (- fljótandi efnum) verŝi; (- föstum efnum, strá, dreifa) ŝuti; (- út tárum, blóði) (el)verŝi larmojn, (ies) sangon; (- sandi á ísinn) ŝuti sablon sur la glacion; (- gjöfum yfir e-n) superŝuti iun per donacoj; (- sjóðandi vatni á efni, svo vatnið fái bragð efnisins, t. d. kaffi, te) infuzi. hella -u, -ur f plata ŝton(blok)o, ŝtona plato, - tabulo, skisto; (flögusteinn) skisto, ardezo; (vegg- eða gólfflís) kahelo; (þakskífa) ardezo; (þak- úr leir) tegolo; (gangstéttar-) (ŝtona) pavim(er)o. hellenskur adj helena. hellir -is, -ar m kaverno; groto. hellirigning f torenta -, verŝa pluvo. hellisskúti m groto, roka kavo. helluberg n skista -, skistoforma roko; skisto. helluleggja v tegi per kaheloj, tegoloj, pavimo; kaheli, pavimi, o. s. frv.; sjá hella. helmingur -s, -ar m duono; (skipta til helminga) duonigi, dividi en du partoj. helregn n radioaktiva pluv(aĵ)o. helryk n radioaktiva polvo. helsprengja f atombombo, hidrogena bombo. helst adv prefere, plej volonte; (aðallega) precipe. helstefna f mortiga politiko. helstríð n agonio. helvíti -is, - n infero. hemilborði m bremsorimeno. hemill -ils, -lar m (bremsa) bremso, haltigilo; (takmarkari) limigilo, (kontrolilo). hemilskór m (á sléttu hjóli) bremsoŝuo, haltigŝuo; (á tannhjóli) kliko. hemja hamdi v reteni, bridi, haltigi, moderigi, kvietigi, obeigi. hemla -aði v bremsi. hempa -u, -ur f (- presta) sutano; (- dómara og prófessora) talaro; (kvenkápa) mantelo. henda -ti v (kasta) ĵeti; (grípa) kapti, ekpreni; (koma fyrir) okazi; (- á lofti) kapti en la flugo; (- gaman að) sin amuzi; (- reiður á) fidi al; (hendast af stað) ekkuri. hendi f dat de hönd mano. hending -ar, -ar f (tilviljun) okazaĵo, hazardo; (rím) rimo; (ljóðlína) verso. hendingskast n rapidego. hengibrú f pendponto. hengidrangur m korbela roko, pendanta roko. hengiflug n abismo; pendrokaĵo, korbelaj rokoj, apika roko. hengilampi m lucerno. hengilás m pendseruro. hengill -ils, -lar m (pendúll) pendolo, svingilo. 131
- Page 79 and 80: flókahattur m felta ĉapelo. flók
- Page 81 and 82: foli -a, -ar m juna ĉevalo. for -a
- Page 83 and 84: forstofa f antaŭĉambro, koridoro,
- Page 85 and 86: frambærilegur adj prezentebla; ser
- Page 87 and 88: fregnmiði m flugfolio. fregnritari
- Page 89 and 90: frumatriði n principo, elemento. f
- Page 91 and 92: fuglahræða f birdofortimigilo, ĉ
- Page 93 and 94: fyrir prep por; (vegna) pro, kaŭze
- Page 95 and 96: færeyskur adj feroa. færi -is, -
- Page 97 and 98: gamlárskvöld n (antaŭ)novjara ve
- Page 99 and 100: gátt -ar, -ir f malfermaĵo, apert
- Page 101 and 102: gerandi -a, -endur m (í málfr.) s
- Page 103 and 104: girða -ti v (ĉirkaŭ)bari; (- fyr
- Page 105 and 106: glepsa -aði v ekmordi. gler -s, -
- Page 107 and 108: glæpsamlegur adj krima; krimofara.
- Page 109 and 110: graftól n fosilo. graftrarbóla f
- Page 111 and 112: greinagóður adj kompren-ema, -pov
- Page 113 and 114: gróf -ar, -ir f kavo; fosaĵo. gr
- Page 115 and 116: gufa -aði v (verða að gufu) vapo
- Page 117 and 118: gætur fpl observ(ad)o, atent(ad)o;
- Page 119 and 120: hala -aði v (toga að sér) tiri;
- Page 121 and 122: handfimur adj manlerta, fingrolerta
- Page 123 and 124: harka hörku f hard(it)eco, malmole
- Page 125 and 126: hár -s, - n (eitt -) haro; (- á h
- Page 127 and 128: hegri -a, -ar m ardeo. heiðarlegur
- Page 129: heimanmundur -ar m doto. heimasæta
- Page 133 and 134: herflutningur m translokigo de mili
- Page 135 and 136: hestur -s, -ar m ĉevalo. hetja -u,
- Page 137 and 138: hirða hirti, v (gæta) prizorgi; g
- Page 139 and 140: hjálp -ar, -ir f helpo; asisto; sa
- Page 141 and 142: hláka -u, -ur f degela vetero. hl
- Page 143 and 144: hljóðlátur adv kvieta, silent(em
- Page 145 and 146: hlykkjast -aðist v zigzagi, serpen
- Page 147 and 148: hnotskógur m nuksarb(et)aro; (vera
- Page 149 and 150: hornklofi m krampo. hornréttur adj
- Page 151 and 152: hrasa -aði v (paŝ)faleti, duonfal
- Page 153 and 154: hringa -aði v ringigi, rondfleksi;
- Page 155 and 156: hrúka -u, -ur f kaŭraĵo. hrútab
- Page 157 and 158: hugrenningatengsl npl asocio (kunli
- Page 159 and 160: hún pronpers ŝi. húnn -s, -ar m
- Page 161 and 162: hvelja -u, -ur f gelateneca haŭto
- Page 163 and 164: hvolfa -di v (- e-u) renversi, inve
- Page 165 and 166: hælkrókur m kalkankroĉado. hæll
- Page 167 and 168: hökta -i v lami, ŝanceliri; malra
- Page 169 and 170: illgresi -is, - n herbaĉo. illhvel
- Page 171 and 172: innkulsa adj (verða -) malvarmumi.
- Page 173 and 174: ískra -aði v grinci; (um mýs) ci
- Page 175 and 176: jarðarber n frago. jarðarför f e
- Page 177 and 178: Jesúíti -a, -ar m jezuito. Jesús
- Page 179 and 180: kaldranalegur adj malvarmeca, kruda
helgisaga f legendo.<br />
helgisiðir mpl rito, religiaj moroj; (tíðagerð) liturgio; kulto; diservado.<br />
helgispjöll npl sakrilegio; profanado.<br />
helgivald n hierarkio.<br />
helgur adj sankt(igit)a.<br />
heljarkuldi m intensa malvarmo.<br />
heljarmenni -is, - n gigante forta, fortega homo.<br />
heljarstökk n kaprompa salto, transkapa salto.<br />
heljarþröm f (á -) ĉe la rando <strong>de</strong> ruiniĝo (bankroto; abismo).<br />
helkaldur adj morte malvarma.<br />
hella -ti v (- fljótandi efnum) verŝi; (- föstum efnum, strá, dreifa) ŝuti; (- út tárum, blóði) (el)verŝi<br />
larmojn, (ies) sangon; (- sandi á ísinn) ŝuti sablon sur la glacion; (- gjöfum yfir e-n) superŝuti iun<br />
per donacoj; (- sjóðandi vatni á efni, svo vatnið fái bragð efnisins, t. d. kaffi, te) infuzi.<br />
hella -u, -ur f plata ŝton(blok)o, ŝtona plato, - tabulo, skisto; (flögusteinn) skisto, ar<strong>de</strong>zo; (vegg- eða<br />
gólfflís) kahelo; (þakskífa) ar<strong>de</strong>zo; (þak- úr leir) tegolo; (gangstéttar-) (ŝtona) pavim(er)o.<br />
hellenskur adj helena.<br />
hellir -is, -ar m kaverno; groto.<br />
hellirigning f torenta -, verŝa pluvo.<br />
hellisskúti m groto, roka kavo.<br />
helluberg n skista -, skistoforma roko; skisto.<br />
helluleggja v tegi per kaheloj, tegoloj, pavimo; kaheli, pavimi, o. s. frv.; sjá hella.<br />
helmingur -s, -ar m duono; (skipta til helminga) duonigi, dividi en du partoj.<br />
helregn n radioaktiva pluv(aĵ)o.<br />
helryk n radioaktiva polvo.<br />
helsprengja f atombombo, hidrogena bombo.<br />
helst adv prefere, plej volonte; (aðallega) precipe.<br />
helstefna f mortiga politiko.<br />
helstríð n agonio.<br />
helvíti -is, - n infero.<br />
hemilborði m bremsorimeno.<br />
hemill -ils, -lar m (bremsa) bremso, haltigilo; (takmarkari) limigilo, (kontrolilo).<br />
hemilskór m (á sléttu hjóli) bremsoŝuo, haltigŝuo; (á tannhjóli) kliko.<br />
hemja hamdi v reteni, bridi, haltigi, mo<strong>de</strong>rigi, kvietigi, obeigi.<br />
hemla -aði v bremsi.<br />
hempa -u, -ur f (- presta) sutano; (- dómara og prófessora) talaro; (kvenkápa) mantelo.<br />
henda -ti v (kasta) ĵeti; (grípa) kapti, ekpreni; (koma fyrir) okazi; (- á lofti) kapti en la flugo; (-<br />
gaman að) sin amuzi; (- reiður á) fidi al; (hendast af stað) ekkuri.<br />
hendi f dat <strong>de</strong> hönd mano.<br />
hending -ar, -ar f (tilviljun) okazaĵo, hazardo; (rím) rimo; (ljóðlína) verso.<br />
hendingskast n rapi<strong>de</strong>go.<br />
hengibrú f pendponto.<br />
hengidrangur m korbela roko, pendanta roko.<br />
hengiflug n abismo; pendrokaĵo, korbelaj rokoj, apika roko.<br />
hengilampi m lucerno.<br />
hengilás m pendseruro.<br />
hengill -ils, -lar m (pendúll) pendolo, svingilo.<br />
131
Change language