ESPERANTO

More documents

Recommendations

Info

166 ĈAPITRO 5. EL LA VIVO KAJ SCIENCOJ 5.7 La sunhorloˆgo en Dijon (El la Revue Bourguignonne, publikigata de la Universitato de Dijon). Multaj homoj en ĉiu lando laboras nun por la propagando de la bela lingvo internacia. La junaj fraŭloj aŭ fraŭlinoj sin ˆgoje amuzas, skribante, legante, parolante pri ĉiuj objektoj de la mondo, precipe pri la plej konformaj al sia feliĉa aˆgo. Ili tiel pruvas, pli kaj pli, la mirindan kapablon de Esperanto esprimi tute la delikataˆjojn de la spirito kaj de la koro. La maljunaj, miaj egalaˆguloj, aliflanke, povas pruvi, ke tiu kapablo ne estas malpli mirinda por skribi, legi, paroli pri ĉiuj objektoj sciencaj. Hodiaŭ mi do volas, malgraŭ malfortiˆgo pro laceco kaj klopodoj, en la kelkaj sekvontaj linioj, doni rapide la priskribon kaj teorion de la sunhorloˆgo, kuˆsanta en la fundo de la ĉarma Parko de Dijon, sur la bordo de la beleta rivero nomata Ouche. Figuro 5.1 Sur la tero horizonta estas desegnitaj la du linioj NS (nordo-sudo) kaj EO (oriento-okcidento) sin kruciˆgantaj rektangule en I. Du dekduoj da markoj ˆstonaj estas plantitaj, ĉirkaŭ I, laŭ la fig. 5.1. Sur ˆstono laŭlonge de la linio SN estas markitaj punktoj kun la signoj de la zodiako, de kankro al kapro, sur unu flanko de SN, kaj de kapro al kankro sur la alia flanko. Ĉiu promenanto tra la Parko, kiu volas scii la horon, iru stari rekte sur la punkto zodiaka respondanta al la tago de lia promenado kaj li vidos sian ombron direktatan al la punkto ˆstona markita per la horo serĉata.
5.7. LA SUNHORLO ˆ GO EN DIJON 167 Oni vidas ke en tiu ĉi horloˆgo: 1. La ombroˆjetilo estas movebla, sed ĉiam vertikala, kaj staranta sur NS, en iu punkto A, kies interspaco δ al I estas funkcio nur de la dekliniˆgo D de la suno; 2. La koordinatoj x, y de ĉiu marko ˆstona M estas funkcioj nur de la horo h, videble skribita sur M. Komparante la sunhorloˆgon kun bona poˆshorloˆgo, oni certiˆgos pri la ˆgusteco de la unua. Mi scias nek la epokon nek la uzitan manieron de la konstruo de tiu ĉi sunhorloˆgo; kaj mi ne konas, alian ekzempleron de tia en iaj urboj aŭ libroj. Sed tion ĉi nia eminenta kolego Charles Meray povus, sendube, al ni sciigi; mi do petas lin ke li volu skribi la historion de tiu malofta horloˆgo en Esperanto, lingvo, en kiu li estas tiel majstro kiel en matematiko. Atendante tiun historion, oni vidos facile la eblon konstrui ˆguste tian sunhorloˆgon, se oni serĉos la formulojn liverantajn x, y kaj δ. Oni nomu: δ : la kolatitudon de la loko. α : la azimuton de la suno. D : ˆgian dekliniˆgon. h : ˆgian angulon horan aŭ la horon veran. Oni scias, ke la triangulo formita, sur la sfero ĉiela, per la polo, la zenito kaj la suno donas: kot(α) = kos(ϕ) · kos(h) − sin(ϕ) · tg(D) sin(h) (5.1) Por ke la ombro de ombroˆjetilo, vertikale metila en A, pasu tra la punkto M(x, y) respondanta al h, estas necesa la rilato δ = y − x · kot(α) (5.2) evidenta per la fig. 5.2. Sed devas dependi x, y nur de h, kaj δ nur de D; oni do havas aŭ dφ dh = 0
Page 1 and 2:
L. ZAMENHOF FUNDAMENTA KRESTOMATIO
Page 3:
Lazaro Ludoviko Zamenhof (la 15-a d
Page 7 and 8:
Enhavo 1 Ekzercoj 1 2 Fabeloj kaj L
Page 9 and 10:
ENHAVO ix 7.5 M. Goldberg . . . . .
Page 11 and 12:
Ĉapitro 1 Ekzercoj § 1. Patro kaj
Page 13 and 14:
kvindek-unua tago de la jaro. — L
Page 15 and 16:
facile pardonas. — Trovinte pomon
Page 17 and 18:
§ 17. Ĉiuj prepozicioj per si mem
Page 19 and 20:
§ 21. Teatramanto ofte vizitas la
Page 21 and 22:
§ 25. Patro kaj patrino kune estas
Page 23 and 24:
la tutan tagon de loko al loko. —
Page 25 and 26:
Ĉapitro 2 Fabeloj kaj Legendoj 2.1
Page 27 and 28:
2.1. LA NOVAJ VESTOJ DE LA RE ˆ GO
Page 29 and 30:
2.2. ALEKSANDRO MACEDONA 19 2.2 Ale
Page 31 and 32:
2.3. KIU ESTAS LA PLEJ BONA AMIKO D
Page 33 and 34:
2.4. LA DEVENO DE LA VIRINO 23 post
Page 35 and 36:
2.5. LA NASKI ˆ GO DE LA TABAKO 25
Page 37 and 38:
2.6. KARAGARA 27 2.6 Karagara Hinda
Page 39 and 40:
2.7. LA VIRINETO DE MARO 29 la form
Page 41 and 42:
2.7. LA VIRINETO DE MARO 31 granda
Page 43 and 44:
2.7. LA VIRINETO DE MARO 33 kiel li
Page 45 and 46:
2.7. LA VIRINETO DE MARO 35 Ĉiam p
Page 47 and 48:
2.7. LA VIRINETO DE MARO 37 ĉi ˆs
Page 49 and 50:
2.7. LA VIRINETO DE MARO 39 siajn,
Page 51 and 52:
2.7. LA VIRINETO DE MARO 41 feliĉo
Page 53 and 54:
2.7. LA VIRINETO DE MARO 43 mallevi
Page 55 and 56:
Ĉapitro 3 Anekdotoj Unu advokato,
Page 57 and 58:
ˆgin kun si. Jam apud la pordo li
Page 59 and 60:
glason en gaja kolegaro, mia devizo
Page 61 and 62:
panon kaj akvon, fine la naŭan tag
Page 63 and 64:
servanto. — Mia sinjoro, li diris
Page 65 and 66:
— Oni vokis la vilaˆganon kaj an
Page 67 and 68:
falis sur la teron tuj post la unua
Page 69 and 70:
imarkis la maljuna sinjoro. Li voka
Page 71 and 72:
strangeco ˆgi estas sur la ombra f
Page 73 and 74:
en tia malnova, eluzita vesto! —
Page 75 and 76:
Ĉapitro 4 Rakontoj 4.1 Nokto (De E
Page 77 and 78:
4.1. NOKTO 67 sufiĉe konata en Ita
Page 79 and 80:
4.1. NOKTO 69 Laca kaj ĉirkaŭˆsi
Page 81 and 82:
4.1. NOKTO 71 konvinki almenaŭ kel
Page 83 and 84:
4.1. NOKTO 73 la konvertado de la i
Page 85 and 86:
4.1. NOKTO 75 elrektigis. . . kaj s
Page 87 and 88:
4.2. LA HEJMO DE LA METIISTO 77 —
Page 89 and 90:
4.2. LA HEJMO DE LA METIISTO 79 ank
Page 91 and 92:
4.2. LA HEJMO DE LA METIISTO 81 kie
Page 93 and 94:
4.3. LA FORGESITA PIPO 83 vizaˆgo
Page 95 and 96:
4.3. LA FORGESITA PIPO 85 ploris;
Page 97 and 98:
4.4. ARTURO 87 La terura tempo prok
Page 99 and 100:
4.4. ARTURO 89 antaŭsignoj, kaj ti
Page 101 and 102:
4.4. ARTURO 91 devas nur diri, ke m
Page 103 and 104:
4.4. ARTURO 93 tre malfacile, sed p
Page 105 and 106:
4.4. ARTURO 95 diversan necesaˆjon
Page 107 and 108:
4.5. LA NIGRA VIRINO 97 4.5 La nigr
Page 109 and 110:
4.5. LA NIGRA VIRINO 99 min tute mi
Page 111 and 112:
4.6. LA KARAJ BRACELETOJ 101 eksoni
Page 113 and 114:
4.7. NUR UNU VORTON! 103 Trankvile
Page 115 and 116:
4.7. NUR UNU VORTON! 105 Kian pruvo
Page 117 and 118:
4.7. NUR UNU VORTON! 107 La rigardo
Page 119 and 120:
4.8. LA PORCIO DA GLACIA ˆ JO 109
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126: 4.8. LA PORCIO DA GLACIA ˆ JO 115
Page 135 and 136: Ĉapitro 5 El la Vivo kaj Sciencoj
Page 137 and 138: 5.1. BAGATELOJ 127 la specialeco de
Page 139 and 140: 5.1. BAGATELOJ 129 post iom malvarm
Page 141 and 142: 5.1. BAGATELOJ 131 kaj alportis al
Page 143 and 144: 5.1. BAGATELOJ 133 manˆgos, se ni
Page 145 and 146: 5.1. BAGATELOJ 135 plorojn, kvazaŭ
Page 147 and 148: 5.1. BAGATELOJ 137 Inter ili estas:
Page 149 and 150: 5.1. BAGATELOJ 139 la antikvaj loˆ
Page 151 and 152: 5.1. BAGATELOJ 141 kaj aliaj landoj
Page 153 and 154: 5.1. BAGATELOJ 143 alveturas multeg
Page 155 and 156: 5.2. FINGRA KALENDARO 145 5.2 Fingr
Page 157 and 158: 5.2. FINGRA KALENDARO 147 finiˆgus
Page 159 and 160: 5.2. FINGRA KALENDARO 149 lasta rim
Page 161 and 162: 5.3. EL LA PO ˆ STO 151 difinita p
Page 163 and 164: 5.3. EL LA PO ˆ STO 153 kursoj. Ap
Page 165 and 166: 5.3. EL LA PO ˆ STO 155 plibonigoj
Page 167 and 168: 5.4. LA LO ˆ GEJOJ DE LA TERMITOJ
Page 169 and 170: 5.4. LA LO ˆ GEJOJ DE LA TERMITOJ
Page 171 and 172: 5.5. KORESPONDADO KOMERCA 161 je la
Page 173 and 174: 5.6. KRONIKA KATARA KONJUNKTIVITO 1
Page 175: 5.6. KRONIKA KATARA KONJUNKTIVITO 1
Page 179 and 180: 5.7. LA SUNHORLO ˆ GO EN DIJON 169
Page 181 and 182: 5.7. LA SUNHORLO ˆ GO EN DIJON 171
Page 183 and 184: Ĉapitro 6 Artikoloj pri Esperanto
Page 185 and 186: 6.1. EL LA UNUA LIBRO DE LA LINGVO
Page 193 and 194: 6.2. PLENA GRAMATIKO DE ESPERANTO 1
Page 195 and 196: 6.3. AL LA HISTORIO DE LA PROVOJ DE
Page 203 and 204: 6.4. ESENCO KAJ ESTONTECO DE LA IDE
Page 227 and 228:
6.4. ESENCO KAJ ESTONTECO DE LA IDE
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235 and 236:
Ĉapitro 7 Poezio 7.1 L. L. Zamenho
Page 237 and 238:
7.1. L. L. ZAMENHOF 227 Eĉ guto ma
Page 239 and 240:
7.1. L. L. ZAMENHOF 229 Kaj pri viv
Page 241 and 242:
7.1. L. L. ZAMENHOF 231 Bonan nokto
Page 243 and 244:
7.1. L. L. ZAMENHOF 233 7.1.10 Lore
Page 245 and 246:
7.1. L. L. ZAMENHOF 235 Pro la patr
Page 247 and 248:
7.1. L. L. ZAMENHOF 237 Li zorgas p
Page 249 and 250:
7.2. LEO BELMONT 239 7.2 Leo Belmon
Page 251 and 252:
7.3. V. DEVJATNIN 241 “Mi vin, mi
Page 253 and 254:
7.3. V. DEVJATNIN 243 Mi observadi
Page 255 and 256:
7.3. V. DEVJATNIN 245 Finiˆgis var
Page 257 and 258:
7.3. V. DEVJATNIN 247 Lin kaptis su
Page 259 and 260:
7.3. V. DEVJATNIN 249 El ondoj brue
Page 261 and 262:
7.4. A. DOMBROWSKI 251 7.4 A. Dombr
Page 263 and 264:
7.4. A. DOMBROWSKI 253 Kaj en tiu m
Page 265 and 266:
7.5. M. GOLDBERG 255 Ne komprenante
Page 267 and 268:
7.5. M. GOLDBERG 257 Traflugis pret
Page 269 and 270:
7.5. M. GOLDBERG 259 El malproksima
Page 271 and 272:
7.6. A. GRABOWSKI 261 7.6 A. Grabow
Page 273 and 274:
7.6. A. GRABOWSKI 263 La nokto rapi
Page 275 and 276:
7.6. A. GRABOWSKI 265 En kverko tro
Page 277 and 278:
7.8. G. JANOWSKI 267 7.8 G. Janowsk
Page 279 and 280:
7.10. F. DE KANALO ˆ S ˆ SY-LEFLE
Page 281 and 282:
7.11. A. KOFMAN 271 L’unuavidoton
Page 283 and 284:
7.11. A. KOFMAN 273 Multegaj fraŭl
Page 285 and 286:
7.11. A. KOFMAN 275 Ĉe veno al Rio
Page 287 and 288:
7.11. A. KOFMAN 277 Kaj balanciˆge
Page 289 and 290:
7.12. V. LANGLET 279 7.12 V. Langle
Page 291 and 292:
7.13. R. LIBEKS 281 7.13 R. Libeks
Page 293 and 294:
7.14. I. LOJKO 283 Per ˆstonoj, ku
Page 295 and 296:
7.16. A. NAUMANN 285 7.16 A. Nauman
Page 297 and 298:
7.18. I. SELEZNET 287 7.18 I. Selez
Page 299 and 300:
7.19. E. SMETANKA 289 7.19 E. Smeta
Page 301 and 302:
7.21. M. SOLOVJEV 291 7.21 M. Solov
Page 303 and 304:
7.21. M. SOLOVJEV 293 Ne kovras la
Page 305 and 306:
7.23. S. ˆ SATUNOVSKI 295 7.23 S.
Page 307 and 308:
7.24. W. WAHER 297 Kaj flagoj blova
Page 309 and 310:
7.26. E. DE WAHL 299 7.26 E. de Wah
Page 311 and 312:
7.27. F. ZAMENHOF 301 Post paso de
Page 313 and 314:
7.27. F. ZAMENHOF 303 Kaj sen pacie
Page 315 and 316:
7.27. F. ZAMENHOF 305 Estas — ke
Page 317 and 318:
7.29. L. ZAMENHOF 307 7.29 L. Zamen
Page 319 and 320:
7.29. L. ZAMENHOF 309 Bernardo Ĉu
Page 321 and 322:
7.29. L. ZAMENHOF 311 Terura la fan
Page 323 and 324:
7.29. L. ZAMENHOF 313 SCENO II Salo
Page 325 and 326:
7.29. L. ZAMENHOF 315 Per ne ĉesan
Page 327 and 328:
7.29. L. ZAMENHOF 317 Tra l’ mond
Page 329 and 330:
7.29. L. ZAMENHOF 319 Hamleto En l
Page 331 and 332:
7.29. L. ZAMENHOF 321 Hamleto Kial
Page 333 and 334:
7.29. L. ZAMENHOF 323 Nur tiom, kio
Page 335 and 336:
7.29. L. ZAMENHOF 325 Polonio Kia e
Page 337 and 338:
7.29. L. ZAMENHOF 327 SCENO IV La t
Page 339 and 340:
7.29. L. ZAMENHOF 329 Marcello Kun
Page 341 and 342:
7.29. L. ZAMENHOF 331 SCENO V Izoli
Page 343 and 344:
7.29. L. ZAMENHOF 333 Mi dormis pos
Page 345 and 346:
7.29. L. ZAMENHOF 335 Hamleto En tu
Page 347 and 348:
7.29. L. ZAMENHOF 337 Hamleto Ripoz
Page 349 and 350:
7.30. A. KOFMAN 339 Laboradante tek
Page 351 and 352:
7.30. A. KOFMAN 341 Vi ankaŭ nun a
Page 353 and 354:
7.30. A. KOFMAN 343 Inter du pensoj
Page 355 and 356:
7.30. A. KOFMAN 345 Kontraŭ montaj
Page 357 and 358:
7.30. A. KOFMAN 347 Al la senditoj,
Page 359 and 360:
7.30. A. KOFMAN 349 Tiam eniros mi
Page 361 and 362:
7.30. A. KOFMAN 351 Iam per vorto a
Page 363 and 364:
7.30. A. KOFMAN 353 Sed vi lin volu
Page 365 and 366:
Ĉapitro 8 Aldono 8.1 Preˆgo sub l
show all

ESPERANTO

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?