नपे ाली-एसपेरानतो शबदकोश

एसपेरानतोको पिरचय – Enkonduko pri Esperanto 13
आवशयकता महससु गिरन ु सवाभािवक हो । यसका लािग अनतरासिििय
सञारको िनिमत एउटा देशको भाषा िवशवका अनय देशवासीहरले िसके र
आफनो देश बािहर उक भाषाको माधयमबाट सञार गन स सकदछ । यहाँ
कु न चािहँ भाषालाई यसतो अनतरासिििय भाषा बनाउने भने पशन हामो
साम ु आउँछ र कु नै एक समपन देशको भाषा नै िवशव पयोजनको लािग
उपयकु वा सतरीय मािननछ । यो उपाय पिन राम ै हो तर यो तयसबेला
मात मानय हनु ेछ, जनु बेला संसारका सबै मािनसले तयस देशपित
समपणस को भावना राख‍न मञुर गदसछ । अनयिा कु नै पिन सवािभमानी
वयिक अनतरासिििय पयोगको लािग भनेर कु नै देश िवशेषको भाषा िसकन
मन पराउँदैन । उसले आफनो मातभृ ाषाको पिन उितकै अिसततव देखछ,
जित िवदेशी भाषाको हनु छ । अको, यसतो िवदेशी भाषा िसके र बोलेमा
उसले किहलयै तयित रामो र सपिट बोलन सकदैन, जित तयो देशको एक
अनपढ वयिकले बोलन सकछ अिन तयसतो पिरिसिितमा असमानताको
वातावरण शृजना हनु ु सवाभािवक पिन हो । यस बाहेक यस िकिसमको
पिियाले गदास िवशव समक उक भाषाका धनी देशको पितिठा सवतः
बढछ र अपतयक रपमा उपिनवेशले झै अर देशले तयो देशलाई
सममानको दििटले हेनपसु ने हनु छ र तयहाँको संसकृ ित र रहनसहन अगँ ालनु
पने हनु छ । यस पकारको िवशवभाषाको कु रा गदास हामी नेपालीहर
साधारणतया अङगजे ीलाई अगािड राखछौ । बाह वष स सकु ल कयामपसमा
पढेर पिन जाँचमा पास हनु धौधौ पाने यो भाषा के िवशवभाषा बन सकला
? पशन हाम ै लािग पिन सोचनीय छ । तयसमािि पिन संसारको जनु सकु ै
कु नामा पिन अंगजे ी बोिलनछ भने धारणा राख‍न ु गलत हनु ेछ । यरु ोपकै
कु रा गने हो भने पिन िििटश दीपहर बाहेक अनय देशहरमा िबरलै मात
अङगजे ी बोिलनछ ।
कु नै एक भाषाका पभतु वबाट बचन एउटा तटसि, सिजलो, चाँडै
िसिकने र कु नै देशको राजनीित एवम ् संसकृ ितमा आचँ नआउने भाषाको