nino Tarxan-mouravi iustina melnikeviCi qaquca ColoyaSvili naTia ...
nino Tarxan-mouravi iustina melnikeviCi qaquca ColoyaSvili naTia ...
nino Tarxan-mouravi iustina melnikeviCi qaquca ColoyaSvili naTia ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>nino</strong> <strong>Tarxan</strong>-<strong>mouravi</strong><br />
<strong>iustina</strong> <strong>melnikeviCi</strong><br />
<strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong><br />
<strong>naTia</strong> bolqvaZe<br />
guja burduli<br />
spec-proeqtebi:<br />
praRa<br />
ICI PARIS zamTris koleqcia<br />
dekemberi # 11<br />
fasi 5 lari<br />
giorgi gvaxaria<br />
cremliani saTvale<br />
aka morCilaZe<br />
sxvisi wignebidan amoxeuli furclebi<br />
damateba<br />
axalgazrda SemoqmedTa konkursi
es ar aris wamaxalisebeli aqcia<br />
es KLM-is axali regularuli fasebia:<br />
ekonomiuri klasi biznes klasi<br />
evropa $ 379 * -dan<br />
Cr. amerika $ 599 * -dan<br />
evropa $ 1199 * -dan<br />
Cr. amerika $ 2599 * -dan<br />
KLM-is saukeTeso fasebis misaRebad<br />
yovelTvis SeamowmeT www.klm.ge<br />
damatebiTi informaciisTvis daukavSirdiT Tqvens<br />
samogzauro saagentos an<br />
aviakompania KLM-is saTao ofiss:<br />
(995 32) 920079, 920023<br />
el-fosta: reservations@klm.com.ge<br />
*fasebi ar Seicavs aeroportis mosakrebels<br />
cxeli Sokoladi 3
`bb kompani~, kostavas 26, tel.: 98 40 24<br />
www.lavazza.com
cxeli Sokoladi 5
3+1<br />
marketinguli siaxle `isi paris~<br />
maRaziaTa qselSi<br />
fasdaklebis eleqtronuli baraTebi, sasaCuqre baraTebi<br />
da axalgazrduli proeqti `laif staili~<br />
1. fasdaklebis eleqtronuli<br />
baraTebi - maTTvis, vinc `isi paris~<br />
erTgulia:<br />
fasdaklebis 5%-iani da 20%-iani eleqtronuli bara-<br />
Tebi ufasoa da maTi miReba SegiZliaT `isi paris~ qselis<br />
Tbilisis maRaziebSi. aqve SesaZlebelia maTi gamoyenebiT<br />
produqciis SeZenac. 5%-iani baraTi gadmogecemaT im SemTxvevaSi,<br />
Tuki erT jerze 200 laris (an meti Rirebulebis)<br />
produqcias SeiZenT; 20%-ians ki miiRebs is, vinc<br />
5%-iani baraTis miRebidan 12 Tvis ganmavlobaSi 2000 laris<br />
produqcias SeiZens. xolo Tuki am Tanxis produqcias<br />
xsenebul vadaze adre iyidiT, 20%-ian baraTsac vadaze<br />
adre uproblemod miiRebT.<br />
saWiroa gvaxsovdes<br />
fasdaklebis eleqtronuli baraTebi (rogorc 5%iani,<br />
aseve 20%-iani) ZalaSia maTi gacemidan 12 Tvis<br />
ganmavlobaSi.<br />
fasdaklebis baraTebi saxelobiTia da maTi sxva<br />
pirebisTvis gadacema dauSvebelia.<br />
kompania `isi pari~ weliwadSi samjer atarebs<br />
fasdaklebiT vaWrobis kampanias (`seils~) da amitom<br />
eleqtronuli baraTebi ar gaicema, xolo ukve<br />
gacemulis moqmedeba SeCerdeba yovelwliurad 13-14<br />
Tebervals, 1-dan 8 martis CaTvliT da 1 dekembridan<br />
momdevno wlis 14 ianvris CaTvliT.<br />
6 cxeli Sokoladi<br />
2. `isi paris~ sasaCuqre baraTebi -<br />
Zvirfasi saCuqaria:<br />
gindaT gaaxaroT sayvareli adamiani? es Zalian martivia:<br />
SeiZineT sasaCuqre baraTi `isi paris~ qselis maRaziebSi<br />
da miarTviT mas. Semdeg is am baraTiT mobrZandeba<br />
CvenTan da survilisamebr SearCevs sasaCuqre baraTSi mi-<br />
TiTebuli Tanxis Sesatyvis parfiumerul Tu kosmetikur<br />
produqcias!<br />
saWiroa gvaxsovdes<br />
sasaCuqre baraTis SeZena da Semdeg misi saSualebiT<br />
produqciis SerCeva, SesaZlebelia `isi paris~ qselis<br />
maRaziebSi – Tbilissa da quTaisSi.<br />
SeZenisas, baraTSi iwereba Tanxa, romelsac misi<br />
myidveli ixdis.<br />
Tanxis odenoba ar izRudeba.<br />
sasaCuqre baraTi erTjeradia da masze miTiTebuli<br />
Tanxis Sesatyvisi produqcia erTbaSad gaicema.<br />
`isi paris~ sasaCuqre baraTebi Zalian<br />
praqtikulia im SemTxvevaSic, rodesac saCuqris<br />
adresatis gemovnebaSi maincdamainc darwmunebuli<br />
ar brZandebiT da ar gindaT,rom arCevanSi<br />
SecdeT!!!
cxeli Sokoladi 3<br />
7
8 cxeli Sokoladi<br />
3. axalgazrduli proeqti - `laif staili~!<br />
ipove Seni aromati da daipyari warmatebis mwvervalebi cnobil saxeleb-<br />
Tan erTad!<br />
Sens winaSea: antonio banderasi, gabriela sabatini, naomi kempbeli, jenifer<br />
lopesi, sindi kroufordi, meqsi, Sevinioni, mango, marko polo, puma,<br />
bruno banani _ am saxelebma ukve Secvales samyaro!gaiziare maTi warmateba<br />
da ar dagaviwydes, rom Senc SegiZlia Secvalo samyaro _ maTTan erTad!<br />
ipove Seni aromati da warmatebis gza!<br />
gamoiyene Sansi, romelsac `isi pari~ gaZlevs!<br />
produqciis fasebi iwyeba 12 laridan!<br />
da kidev erTi siaxle: `isi paris~ qselis maRaziebSi dainerga `Ria servisis~<br />
civilizebuli praqtika. stumrebs SesaZlebloba eZlevaT, axlodan daaTvalieron<br />
surnelovani produqcia da SearCion sasurveli!
cxeli Sokoladi 9
xan laura, xan izabela<br />
da xan Julia<br />
avtori: salome kikaleiSvili<br />
dekemberi<br />
10 cxeli Sokoladi<br />
20<br />
spec-proeqti Weekend<br />
mixoakani - Tbilisi<br />
avtori: sandro kakulia<br />
foto: <strong>iustina</strong> <strong>melnikeviCi</strong><br />
№ 11<br />
gv.42<br />
28<br />
spec-proeqti: Weekend<br />
avtori da foto: daviT mesxi<br />
spec-proeqti: praRa<br />
avtori: giorgi gvaxaria<br />
foto: daviT mesxi<br />
redaqtori<br />
redaqtoris TanaSemwe<br />
art redaqtori<br />
foto<br />
stilisti<br />
ilustracia<br />
dizaini<br />
distribucia<br />
42<br />
90<br />
Sorena SaverdaSvili<br />
nini bukia<br />
liza asaTiani<br />
daviT mesxi<br />
levan xerxeuliZe<br />
niko tarielaSvili<br />
gaga lomiZe<br />
maia sumbaZe / giorgi mari<br />
daviT TeTraZe<br />
mixeil dgebuaZe<br />
Tornike lorTqifaniZe<br />
nika anTiZe
<strong>naTia</strong> bolqvaZe<br />
gogna `rakuSkebiani~ kafedan<br />
avtori: salome kikaleiSvili<br />
espanuri fotomoTxrobebi<br />
daTo turaSvili<br />
nomerze muSaobdnen:<br />
ana korZaia-samadaSvili<br />
Tamar babuaZe<br />
salome kikaleiSvili<br />
giorgi gvaxaria<br />
sandro kakulia<br />
aka morCilaZe<br />
daTo turaSvili<br />
giorgi mari<br />
54<br />
128<br />
guja burduli<br />
avtori: sandro kakulia<br />
aka morCilaZis<br />
sxvisi wignebidan<br />
amoxeuli furclebi<br />
68<br />
134<br />
gamomcemeli<br />
Sps `em fabliSingi~<br />
misamarTi: Tbilisi 0105,<br />
faliaSvilis q. 108<br />
tel./faqsi: 23 37 31<br />
el-fosta: mpublishing@caucasus.net<br />
© “M Publishing” saavtoro uflebebi daculia.<br />
JurnalSi gamoqveynebuli masalebis nawilobrivi<br />
an mTliani gamoyeneba akrZalulia.<br />
qaqucistebi.<br />
IV Taoba<br />
avtori: Tamar babuaZe<br />
novela: praReli<br />
qalis ocnebis kafe<br />
Targmani: ana korZaia-samadaSvili<br />
reklamis ganTavseba<br />
Sps `msa Tbilisi~<br />
misamarTi: faliaSvilis q. 108<br />
tel./faqsi: 23 37 31<br />
el-fosta: msa@msa.ge<br />
stamba<br />
Sps `sezani~<br />
misamarTi: Tbilisi,<br />
wereTlis gamz. 140<br />
tel.: 35 70 02<br />
el-fosta: lika@cezanne-web.com<br />
80<br />
139<br />
cxeli Sokoladi 11
cremliani saTvale<br />
naRebi pitniT<br />
avtori: giorgi gvaxaria<br />
redaqtorisgan<br />
vidre `cxeli Sokoladis~ am nomris ambebs gauwyebdeT, minda axalgazrda SemoqmedTa<br />
konkursis, `debiutis~ Sesaxeb giamboT.<br />
rogorc mogexsenebaT, 10 noembers dasrulda `debiutis~ konkursantTa namuSevrebis<br />
miReba. 11 noembers, dilis 11 saaTze, `cxeli Sokoladis~ redaqciam, sruli SemadgenlobiT,<br />
Sampanurisa da Sokoladis fonze, sazeimod gavxseniT `debiutis~ yuTebi... da<br />
umal saqmes SevudeqiT.<br />
pirveli, yvelaze sasiamovno ambavi, namuSevrebis raodenoba iyo. samive kategoriaSi<br />
(mwerloba, fotografia, ilustracia) 400-mde konkursantma miiRo monawileoba. Zalian<br />
saintereso da mravalferovani namuSevrebi iyo rogorc mwerlobaSi, ise ilustraciaSi<br />
da arCevanis gakeTeba marTla Zalian gagviWirda. naklebad moxibluli davrCiT<br />
foto-namuSevrebiT, SesaZloa imitom, rom fotoaparati, rogorc momxibvleli<br />
aqsesuari, gacilebiT met adamians abedinebs `fotografobas~. amis miuxedavad, radgan<br />
`debiuti~ araprofesionalTa konkursia, gadavwyviteT es kategoria ar gagveuqmebina, im imediT, rom konkursis<br />
foto-finalistebi momavalSi ukeTes kadrebs gadaiReben da momaval welsac `fotografiaSi~ gacilebiT meti saintereso<br />
debiutanti miiRebs monawileobas.<br />
`cxeli Sokoladis~ am nomers Tan axlavs damateba `debiuti~, sadac konkursis msvlelobis Sesaxeb ufro detaluri<br />
informaciis garda, ixilavT debiutis finalistTa namuSevrebs. konkurss hyavs Tavis `kompetenturi Jiuri~,<br />
magram Zalian dagvexmarebiT, Tu Tqvens arCevansac mogvwerT. Tu aqtiurad gamogvexmaurebiT, davawesebT damatebiT<br />
prizsac, `mkiTxvelis simpaTia~. `cxeli Sokoladis~ el-fosta ucvlelia: mpublishing@caucasus.net<br />
rac Seexeba `cxeli Sokoladis~ am nomers.<br />
erTTviani pauzis Semdeg, dagvibrunda daTo turaSvili. ufro sworad, bevri winaRobis miuxedavad, rogorc<br />
iqna, espaneTSi gafrinda daTo turaSvili da am nomridan `cxeli Sokoladi~, erTi wlis manZilze, gTavazobT mis<br />
espanur fotomoTxrobebs. aba naxeT!<br />
`cxeli Sokoladis~ am nomridan viwyebT axal rubrikas, `kulturuli ambebis mimoxilva.~ sanam spec-proeqtebisa<br />
da istoriebis kiTxvaze gadaxvidodeT, SegiZliaT salome kikaleiSvilTan erTad moTelva gaiaroT da ganvlili<br />
Tvis RirsSesaniSnav ART-movlenebs gadaavloT Tvali.<br />
giorgi gvaxaria da daviT mesxi oqtombris bolos `CeSkas~ estumrnen da Cveni Jurnalis es nomeri gTavazobT<br />
spec-proeqts aRmosavleT evropis erTi-erTi yvelaze saintereso qalaqidan, praRidan.<br />
da bolos, sulswrafoba mZlevs da mogaxsenebT: 25 dekembers gamova `cxeli Sokoladis~ saiubileo, specialuri<br />
gamoSveba, moulodnelad bevri siurpriziTa da saCuqriT. dagvelodeT!<br />
12 cxeli Sokoladi<br />
148<br />
Cineli anu<br />
inatre rame<br />
avtori: ana korZaia-samadaSvili<br />
156<br />
III<br />
spec-proeqti: ICI PARIS<br />
zamTris koleqcia<br />
167
giorgi gvaxaria<br />
`am TavSi pazolini unda movkla!~<br />
aseTi sms gavugzavne praRaSi salome asaTians,<br />
sanam `CeSkas~ dedaqalaqis (rogorc Tavad uwodeben<br />
`radio Tavisuflebis~ samSoblos) Sesaxeb statias<br />
davasrulebdi.<br />
salomem icis, ras niSnavs CemTvis pazolinis<br />
sikvdili da isic icis, rogor miWirs am kacze<br />
wera.<br />
anda ranairad unda dawero xelovanze, romelic<br />
weris im stils, saukuneebis manZilze rom damkvidrda<br />
CvenSi, represiis, Zaladobis formad aRiqvamda.<br />
giambobT raRac ambavs `Tanmimdevrulad~, (e.i.<br />
Tavs vikatuneb, rom `Tanmimdevruli~ var cxovrebaSi),<br />
konteqstidan viReb istorias da aso-aso<br />
vkuwav imas, rasac `sinamdvile~ hqvia. mere ki am<br />
daWril-dakodil dros realobad vasaReb da, rac<br />
mTavaria, honorars viReb akuwul istoriaSi.<br />
Tavis gasamarTleblad isRa mrCeba, kiTxvis niSnebiT<br />
davasrulo winadadebebi. wlebi memateba da<br />
sul ufro xSirad Cndeba kiTxvis niSani Cems teqstebSi.<br />
honorars kiTxvebSi viReb da ara pasuxebSi.<br />
ase mainc gavimarTleb Tavs `saSineli samsjavros~<br />
winaSe. roca metyvian, ras erCodi mkiTxvels,<br />
ratom urevdi Wkuas, anda, istoriam ra dagiSavao,<br />
amayad vupasuxeb _ me mxolod kiTxvebs vsvamdi.<br />
`cxeli Sokoladis~ am nomers sasTumalTan roca<br />
daidebT, Tqvens saZinebel oTaxs pier-paolo pazolinis<br />
saxeli gaanaTebs.<br />
pazolini gaanaTebs qarTul supermarketebs,<br />
jixurebs, silamazis salonebs, wignis saxlebs, sadac<br />
wigni, namcxvari, xaWapuri da lobiani erTad<br />
iyideba ukve.<br />
pier-paolo (e.i. petre da pavle erTad) mogevlinebaT<br />
am JurnaliT. me ki mere, `saSineli samsjavros~<br />
winaSe roca davdgebi, vityvi _ ubralod<br />
vikiTxe, ras erCodnen adamianebi am karg kacs, me<br />
aravin momiklavs!<br />
salome kikaleiSvili<br />
Cveni avtorebi<br />
ramdenime siaxle maqvs:<br />
1. rogorc iqna, gamovcvale Cemi foto;<br />
2. am nomridan, Sevecdebi qalaq Tbilisis kultcxovrebis<br />
siaxleebi, rac SeiZleba `mxiarulad~<br />
mogawodoT;<br />
3. da rac mTavaria, am dReebSi baTum-kvariaTis<br />
trasaze, gadarbenaze viyavi. ram gamagiJa?<br />
Cems baTum-kvariaTel respondentze, albaT ase<br />
ajobebda ambis dawyeba: `<strong>naTia</strong>s vin ar icnobs?! es<br />
xom is qalia, romelic~... ara, komblebs ar Tlis da<br />
WerSi ar awyobs...<br />
ubralod, yvela icnobs, vinc ki cxel zafxul-<br />
Si Tavs afarebs aWaras, ufro konkretulad _<br />
kvariaTs. rogor davijero, Tu erTxel mainc CasulxarT<br />
kvariaTSi, ar SesulxarT `rakuSkebian~<br />
kafeSi da ar migirTmeviaT Tevzis formis meniuze<br />
Camowerili `mxiaruli glazunebi~ an `martoxela<br />
glazuni~??? mimtan gogoze Catarebuli specdakvirvebis<br />
Semdeg ki, ar gagifiqriaT: _ vaa, es vis<br />
hgavs???<br />
magram damijereT, Tu es jer kidev ar gagike-<br />
TebiaT, nurc ecdebiT, radgan rom SeeZlos, patara<br />
warwerasac ki miikravda Sublze: `vici, vin<br />
aris frida kalo... vici, rom vgavar... ras Seukve-<br />
TavT?...~<br />
rom SemeZlos, kidev ufro bevrs davwerdi noembris<br />
bolos sacodavad gaRletili kvariaTis, Cemi<br />
da daTo mesxis voiaJis Sesaxeb... romelic mTeli<br />
dRe aCxakunebda Tavis Canon-s da siciveSi, zRvaSi<br />
Sesul <strong>naTia</strong> bolqvaZes replikebs esroda... mere ki<br />
erTi saaTi dasdevda, zurgze mandarinebiT savse<br />
godorwamokidebul biWs _ modi, firze unda gadagiRoo...<br />
me ki am dros, `svetskad~ vijeqi kvariaTis mTis<br />
kenweroSi wamokoklozinebuli saxlis ezoSi, qvemoT<br />
nacrisfer zRvas gavcqerodi, gverdiT _ mandarinis<br />
plantaciebs da aRarc Tbilisi mindoda,<br />
aRarc saxli da aRarc araferi...<br />
cxeli Sokoladi 13
ART-i<br />
gind daijereT, gind _ ara<br />
savaWro centri `ji.Ti.si”.<br />
30 oqtomberi. 21:00.<br />
14 cxeli Sokoladi<br />
avtori: salome kikaleiSvili foto: niko tarielaSvili<br />
`ukacravad, da ratom awyobT am saRamos? _ hkiTxa<br />
im dRes Jurnalistma bil makalisters (adamians, romelic<br />
am saRamos awyobda).<br />
_ da Tqven rame ginaxavT sergosi? _ kiTxvaze kiTxviT<br />
upasuxa mister bilma.<br />
_ ara. _ gaisma odnav dabneuli Jurnalistis xma.<br />
_ hoda, amitomac vakeTeb.<br />
Semodgomis erT susxian dRes, Tbilisis erT-erT<br />
savaWro centrSi, erTi Tbili saRamo gaimarTa: gaxsenebis,<br />
mogonebis, silamazis, sicocxlis... qarTul-britanuli<br />
kulturis platformis mier organizebuli _<br />
`sergo farajanovis Semodgoma _ ambebi aSiq-qeribze”.<br />
gza farajanovamde, ufro sworad, ekranamde, sadac<br />
misi bolo filmi, filmi-freska `aSiq-qeribi” unda<br />
eCvenebinaT _ broweulebiT, Zveli fardagebiT da<br />
gaSiSvlebuli xeebis dekoraciiT iyo gaformebuli.<br />
centrSi ganTavsebul did ekrans ki, filmisTvis Seqmnili<br />
gogi aleqsi-mesxiSvilis eskizebi amSvenebda. iseve,<br />
rogorc farajanovis kino, aqac yvelaferi raRac<br />
martoobis, simSvenieris da bavSvuri gulwrfelobis<br />
SegrZnebas badebda.<br />
farajanovis cxovreba xom, erT did wigns hgavs,<br />
romelsac yvelaze metad saxeli _ `gind daijereT,<br />
gind _ ara” Tu mouxdeboda:<br />
`cixeSi, kefiris Tavsaxurze, romelic tuberkuloziT<br />
daavadebulTa barakis gverdiT, nagavsayrelze<br />
ipova, sergom lursmniT amotvifra puSkinis portreti.<br />
10 wlis Semdeg, daWmuWnuli Tavsaxuri federiko<br />
felinis Cauvarda xelT, romelmac misi formis vercxlis<br />
medali gamoaWedina. dRes am medliT felinis<br />
samSobloSi gamarTul kinofestivalze, riminiSi<br />
saukeTeso filmi jildovdeba.”<br />
gind daijereT, gind _ ara... <br />
generaluri repeticia<br />
Teatraluri sardafi / rusTavelze.<br />
18 noemberi. 22:00.<br />
lifti + ekrani;<br />
savarZeli WolasTvis;<br />
da depresiaSi myofi axalgazrdebi.<br />
miuxedavad imisa, rom generaluri repeticia naxevari<br />
saaTis dagvianebiT daiwyo, ar minania: arc me, arc<br />
Cems fotos kacs da arc iq misul Sinaur stumrebs.<br />
<strong>nino</strong> basilias dramaturgia, levan wulaZis reJisura,<br />
gia marRanias qoreografia, maka SalikaSvilis<br />
da sandro jangiraSvilis tandemi _ “liftiori”, saintereso<br />
da moulodnelobebiT savse sanaxaobaa. amitomac,<br />
Tu speqtaklis gmirebiviT gawuxebT depresia,<br />
mogbezrdaT cxovreba da uars ar ityodiT drois “gemrielad”<br />
da nayofierad gatarebaze, maSin unda naxoT<br />
“liftiori” da maka SalikaSvilTan erTad ganicadoT<br />
erTi ubeduri, orsulobis mecxre TveSi da Tan depresiaSi<br />
myofi martoxela dedis Tavgadasavali. Tavgadasavali<br />
liftSi.<br />
speqtakls naxavT, amaSi darwmunebuli var. magram im<br />
monologs xom ver moismenT, romelic generaluri repeticiis<br />
win, darbazSi Wolam warmoTqva; monologs,<br />
romlisganac mSvenieri mono-speqtakli gamovidoda _<br />
Teatris reJisori Teatris reJisoris Sesaxeb. ratomac<br />
ara?!<br />
ase Tqva _ ar miyvars bevri xalxi “pragonzeo”... ar<br />
vici, ramdenad mogewonebaT Cemi axali eqsperimentio...<br />
Tu ar mogewonaT, nu SegvaginebT da gareT gasulebs<br />
vinme rom gkiTxavT, rogori iyoo, _ Tu saSinlad ar<br />
mogewonaT, ar gagvTqvaT, xelebi gaasavsaveT da ravio...<br />
P.S. Tqven ggoniaT, marTla ase ityviT? nuras ukacravad.
cxeli Sokoladi 15
ART-i<br />
erisioni<br />
17-20 noemberi. 20:00.<br />
maTi gamosvla naxes safrangeTSi da aRfrTovandnen,<br />
naxes belgiaSi da scenidan ar gauSves... maT moiares<br />
aTobiT qalaqi da qarTuli legenda msoflioSi gaavrceles.<br />
20 noembris CaTvliT, qarTvel mayurebelsac mieca<br />
saSualeba, darwmunebuliyo imaSi, rom “erisioni” miTi<br />
ki ara, realobaa. 20 noembris CaTvliT, filarmoniis<br />
sakoncerto darbazi maspinZlobda 120 wlis ansambls<br />
im programiT, riTac maT sazRvargareT aRfrTovanebuli<br />
recenziebi daimsaxures.<br />
ura, sufruli, qoreografiuli Tu rogori patriotizmis<br />
bralia, zustad ar vici, magram qarTuli<br />
xalxuri cekvebi da simRerebi momentalurad iwveven<br />
CemSi ariTmias, aRgznebas, cqmutvas da a.S. “erisionma”<br />
ki _ Tavisi daxvewili scenografiiTa da kostiumebiT,<br />
temperamentuli cekviTa da uzado teqnikiT _ Cemi<br />
patriotizmis sazomi simptomebi kidev ufro gaamravalferovna.<br />
is iyo, davamTavrebdi “erisionis” mier<br />
Sesrulebuli davluriT Tavmowonebas, rom guruli<br />
ferxuli sxvagvar patriotizms amiSlida. misi damTavrebisTanave,<br />
medole biWunebis nomeri maocebda, mere<br />
xorumis ritmebs vyvebodi, farikaobis dros satevrebis<br />
naperwklebs viTvlidi, CakruloTi vtkbebodi, aWarulsa<br />
da mxedrulze ki aRar vicodi, sad wameRo moZalebuli<br />
energia _ fexebis bakuni da mxrebis rxeva aRar<br />
mSvelida. bolos, mTeli qoreografiuli repertuaris<br />
finalur “miqsSi” ki, saerTod, im gonebadakargul turistad<br />
viqeci, pirvelad “erisionis” koncertze rom<br />
aRmoaCina saqarTvelo da Seuyvarda.<br />
am emociebs, “erisionTan” erTad, “istern promouSensac”<br />
davabraleb, romelic ansambls koncertis organizebaSi<br />
daexmara. aqve gamaxsendeba ilia WavWavaZe, romelmac<br />
1885 wels daarsebul ansambls gazeT “iveriaSi”<br />
recenziebi uZRvna da Cemi mimoxilvis gamo, Zalian Semrcxveba.<br />
amitom, Tavsac aRar gavimarTleb. <br />
16 cxeli Sokoladi<br />
erTi gamofenis Sesaxeb<br />
galerea “TMS”.<br />
28 oqtomberi. 19:00.<br />
yvelaze cudi, iciT, ra aris? rom ar SemiZlia gi-<br />
TxraT _ Tu gindaT, dadebiTi emociiT daimuxtoT,<br />
aucileblad SeirbineT aqa da aq... naxeT esa da es...<br />
iqidan gamosuli xom, Tundac cota xniT, magram mainc,<br />
cxovrebas sul sxva TvaliT SexedavT... gamoxvalT,<br />
erTs gemrielad CaisunTqavT notio haers da... mere<br />
ra, rom wvims?! ramdeni xania, ar giseirniaT wvimaSi?!<br />
yvela problemaze genialuri kabiriasaviT gageRimebaT...<br />
da neli nabijiT CauyvebiT Cabnelebuli rusTavelis<br />
prospeqts...<br />
isini Tavisi cxovrebiT cxovroben. yvelas sakuTari<br />
patroni hyavs da Tavisi adgilsamyofeli aqvs. ubralod,<br />
rodesac avtors kidev erTxel moundeba xolme<br />
Tqveni siamovneba da sakuTari qmnilebebisTvis Tvalis<br />
Sevleba _ xom kargad ariano, _ Sekrebs erTad<br />
da romelime darbazSi gamofens. Tan, ramdenime axal<br />
`mezobelsac” miufens.<br />
iSviaTad Tu naxavT ferTa iseT harmoniulobas, rasac<br />
avtori levan laRiZe zeTSi Sesrulebuli kompoziciebiT<br />
aRwevs. harmoniuloba, romelic ara marto<br />
feriT, aramed suraTis ganwyobiTac miiRweva. yvelaferi<br />
TiTqos konkretulia da amave dros abstraqtuli...<br />
TiTqmis yvela kompozicia mravalSriani teqnologiiT<br />
Sesrulebuli `kedlebia”; sxvadasxva xasiaTis, tipis da<br />
albaT sqesisac ki... ai, erT-erTi, ubralo saxlis kedeli,<br />
sadac nel-nela SenTvis patara sarkmlebs, karebs<br />
`aRmoaCen”, saidanac saocari sinaTle da siyvaruli<br />
asxivebs. ucbad amuSavdeba warmosaxva da SigniT Sedixar,<br />
SenTvis ucnob adamianebsac ki xedav...<br />
am `wiTel kedels” ki iseTi gamoxedva aqvs... uneburad,<br />
ukanac ki gaiwevi...<br />
xom geubnebiT, TiTqos araferi konkretuli... arc<br />
abstraqtuli... samagierod, imdeni siyvaruli da netareba...<br />
ase ggonia, cotac da dadnebio...
cxeli Sokoladi 17
ART-i<br />
mxatvrebis saqvelmoqmedo aqcia<br />
savaWro centri `ji.Ti.si”.<br />
14 noemberi. 17:00.<br />
`eta lari ili do-lari?” _ es kiTxva didxans awuxebda<br />
or moZme Cinels, romlebic furclebiT xelSi da<br />
dabneulobaSeparuli mzeriT, im dRes karga xans dadiodnen<br />
win da ukan, `ji.Ti.si”-s savaWro centrSi.<br />
es maSin iyo, rodesac saqarTvelos kulturis xel-<br />
Sewyobisa da ganviTarebis fondis Tavmjdomaris, mxatvar<br />
gia guguSvilis iniciativiT, dasavleT saqarTveloSi,<br />
mewyeriT da wyaldidobiT dazaralebulTa dasaxmareblad,<br />
samdRiani saqvelmoqmedo aqcia gaimarTa.<br />
aqciaSi 24 mxatvari iRebda monawileobas, romelTa namuSevrebidan<br />
Semosuli Tanxis didi nawiliT, organizatorebi<br />
sakvebi produqtebis, Tbili tansacmlis da<br />
sxva aucilebeli nivTis yidvasa da Catanas gegmavda.<br />
albaT amitomac iyo, rom dabneuli Cinelebis danaxvaze,<br />
zogma SvebiT amoisunTqa... zogma `peplebze<br />
nadiroba” gaixsena... zogma ki...<br />
bavSvurad macdurad gimzerdnen gogi xaxutaSvilis<br />
peizaJebi; ramaz CantlaZis `gamWvirvale” samyaro kidev<br />
ufro gixalisebda cxovrebas; eniTauwereli idumaleba<br />
da simSvide mohqonda poliko qlibaZis tilos<br />
_ wiTel fonze, yurze midebuli niJaris xmebs usmenda<br />
da Tavisi didroni TvalebiT rom giyurebda patara<br />
gogo; gia guguSvilis tilo ki, auxdeneli Tu asaxdeni<br />
ocnebebis molodiniT iyo `savse”...<br />
magram, rogorc Cans, 60-dan 2500 dolaramde Sefasebuli<br />
namuSevrebi, arc iseTi didi enTuziazmiT gaiyida.<br />
amitom, misma organizatorma Tavad daiwyo tansacmlis<br />
Segroveba. swored maSin, roca Cvens Jurnals<br />
gadafurclavT da am ambebs waikiTxavT, gia guguSvili,<br />
nacionaluri moZraobis daxmarebiT, xuloSi iqneba:<br />
produqtiT, saWiro nivTebiTa da tansacmliT. <br />
18 cxeli Sokoladi<br />
axali Grimask make up studio-s Sesaxeb<br />
klubi `noa-noa.”<br />
31 oqtomberi. 21:00.<br />
kari iReba da: _ isa, ukacravad, es ateliea? _ ara.<br />
cota xanSi, isev: _ ukacravad, es salonia? _ ara.<br />
da isev: _ gamarjobaa. aqve vcxovrob. davinaxe, rom<br />
raRac axali gaxsnila da damainteresa, ra aris? _<br />
studia, Grimask make up-is studia!<br />
maSin, roca mSoblebma TviTmfrinavSi Casves da amsterdamSi<br />
gauSves, namdvilad ar ufiqria: _ Caval, iq<br />
make up-is kursebs gavivli, da roca ukan davbrundebi,<br />
Cemi profesiiT daviwyeb muSaobaso. wlebis mere ki,<br />
sakuTar studias gaxsnida da cnobismoyvare xalxis<br />
dasmul aTas kiTxvas gascemda pasuxs.<br />
saSinelebis da cota Jruantelis SegrZneba winaswar<br />
geufleboda. saamisod xom yvelaferi giwyobda xels<br />
_ Rame, wvima, `noa-noas” Cabnelebuli darbazi, TiTis<br />
formis ubeduri orcxobilebi da niRbiani `uJastikebi”...<br />
rac mTavariaaa, im Rames xom helouini iyooo...<br />
kai, axla albaT TqvenTvis gaifiqreT _ ki magram, ra<br />
SuaSia aq an anuka murvaniZis studia an `noa-noa” an helouini?<br />
agixsniT TanmimdevrobiT da rogorc wesia.<br />
im saRamos, helouinis SabaT-kviras klub `noa-noa-<br />
Si” am axali studiis prezentacia imarTeboda, performansiT<br />
da msurvelebisTvis sakarnavalo makiaJis<br />
eqsperimentebiT. axali studia, romelic ara marto<br />
mravalferovani sakarnavalo, sadResaswaulo Tu yoveldRiur<br />
makiaJs SemogTavazebT, aramed gansakuTrebuli<br />
aqsesuarebisa da Casacmel-dasaxuris Seqmnazec<br />
izrunebs. Tu saWiroa, karg portfoliosac dagimzadebT,<br />
anda, sulac, Sin gestumrebaT da fotostudia<br />
“Sitwell and Lanevsky“-sTan erTad, gagalamazebT da saojaxo<br />
mxatvrul fotoebs gadagiRebT...<br />
ise, anuka murvaniZem ufro kargad daaxasiaTa Tavisi<br />
studia: `ici, ra... mokled, rac Seexeba galamazebasac<br />
da damaxinjebasac, yvelaferi Cven gvexebao”...
cxeli Sokoladi 19
20 cxeli Sokoladi
xan laura, xan izabela da xan Julia<br />
Tamara dilisken gardaicvala, monasterSi.<br />
monazvnebi dumiliT Sediodnen senakSi da<br />
swrafadve tovebdnen.<br />
yvelaferi dumda...<br />
dumdnen zarebi... damunjdnen.<br />
dumdnen anTebuli sanTlebi... damunjdnen.<br />
dumda monastris kedlebTan, Tamaras sarkmelTan<br />
mosuli iisferi kemeCis jogi...<br />
dumda moqufruli ca... damunjda...<br />
nacrisfrad Semosili monazvnebi, kandelis cxeli<br />
zeTiT zeldnen Tamaras sxeuls...<br />
Semdeg wiTel sparsul xaliCaSi Seaxvies...<br />
monazvnebi dumiliT uxmobdnen erTmaneTs...<br />
monazvnebma `WupriviT~ Sexveuli Tamara aswies...<br />
`Wupri~ TamaraTi gadaizniqa...<br />
monazvnebi dumiliT uyvirodnen uremSi Sebmul<br />
kameCebs...<br />
avtori: salome kikaleiSvili<br />
foto: levan xerxeuliZe<br />
cxeli Sokoladi 21
epeticia: `jariskaci, siyvaruli, dacvis biWi da ... prezidenti~<br />
jer iyo da Sav-TeTri foto gadauRes da uSvelebel Sav CarCoSi Cades.<br />
Tan Camokides. mere zomebi auRes, TeTrebi Caacves da ziziad, kuboSic<br />
Caawvineees...<br />
es scena asjer mainc eqneboda warmodgenili. rogor<br />
xdeba Tamara, Tavadi gudalis erTaderTi qaliSvili,<br />
sparsi Tavadi sinodalis sacole... da bolos, gonebaareuli,<br />
monastris kedlebSi, mis patara senakSi, srul<br />
martoobaSi ganutevebs suls...<br />
scenebi araerTxel warmoidgina, kadrebadac daawyo<br />
Tavis warmosaxvaSi... magram, warmosaxvaSive darCa.<br />
samwuxarod, `demonis” magivrad, im wels sxva filmi _<br />
`aSiq-qeribi” Seiqmna.<br />
arada, iciT rogor daiwyo yvelaferi? Teatralur-<br />
Tan, gaCerebaze idga, avtobuss elodeboda. ratomRac<br />
mgonia, rom im dRes wvimda, cioda da arc aravin iyo<br />
quCaSi. fiqri marto saxlSi droze miRwevasa da dedis<br />
gakeTebuli gemrieli, cxeli saWmlis garSemo trialebda<br />
roca gverdiT, Zlieri damuxruWebis gamo, Savi<br />
“volgis” borblebma ucenzurod xmamaRla daiwuiles...<br />
_ giJi, _ gaifiqra ise, rom ukan arc mouxedavs. isev<br />
Tavisaze fiqrobda, rom isev... Savi “volgis” karis xmauriani<br />
gaReba da:<br />
_ Тамара...<br />
cota xanSi isev:<br />
_ Тамаара..<br />
Tavisi saxeli ki kargad axsovda, magram ra ici, ra<br />
xdeba. mainc miixeda. manqanidan viRac WaRara kacs Tavi<br />
22 cxeli Sokoladi<br />
hqonda gamoyofili da yviroda: _ Тамаараа...<br />
_ ucnauria, garSemoc aravin dgas. vis unda eZaxdes?<br />
hm, ras bedavs?! Tavi kidev ufro maRla aswia, mzera<br />
Savi “volgis” sapirispiro mxares gaaswora da _ gaskdes<br />
Tu unda, ar gavixedavo... nu ggoniaT, rom sanam <strong>Tarxan</strong>a<br />
am yvelafers fiqrobda da akeTebda, Тамаааараааааа ga-<br />
Cerda. ara! ubralod, uceb gaigo:<br />
_ Идиотка, ты, Тамара, Тамаараа! Я тебя утвердил!!!<br />
dagabnieT? vici, vici, rom dagabnieT, Cemi bralia,<br />
yvelafers agixsniT. Teatraluris win, saswavleblis<br />
samsaxiobo fakultetis kursdamTavrebuli <strong>nino</strong> <strong>Tarxan</strong>-<strong>mouravi</strong><br />
idga. is WaRara ki, gamwarebuli rom yviroda<br />
Sua rusTavelze _ Тамара-o, sergo farajanovi iyo,<br />
romelic filmze `demoni” apirebda muSaobas. mTavari<br />
rolis, mSvenieri Tamaras rolis Semsrulebeli ki swored<br />
ase, Savi “volgiT” rom midioda rusTavelze, maSin<br />
dainaxa gaCerebaze abuzuli da daamtkica kidec. aba,<br />
Tqven ra gegonaT?!<br />
magram, `demonis” scenari scenarad darCa, reJisori<br />
farajanovi _ reJisor farajanovad. samsaxiobo fakultetis<br />
studenti ki msaxiobi gaxda, saintereso rolebiT<br />
da saintereso xmiT...<br />
`rusTavi 2”-is dubliaJis studiaSi, yvela gamxmovanebeli<br />
erTadaa TavSeyrili da pirs gaaReben Tu ara,
`rusTavi 2”-is aTi sxvadasxva filmis, serialis da<br />
gadacemis xma erTdroulad gesmis... SeuCveveli kaci<br />
erTi-ori wuTi aucileblad daibnevi... iseTi SegrZnebaa,<br />
TiTqos sadRac daikarge... televizorSi!<br />
gamodis, rom aq varT dakargulebi: me, <strong>nino</strong> <strong>Tarxan</strong>-<strong>mouravi</strong><br />
da CemTvis gaurkveveli teqnika _ grZeli<br />
RilakebiT, mrgvali RilakebiT, amoburculi RilakebiT...<br />
ambavs davubrundeT, farajanovis ambavs.<br />
Тамара-s istoriidan weliwadi iqneboda gasuli, rom<br />
farajanov_<strong>Tarxan</strong>-<strong>mouravi</strong>s gzebi isev gadaikveTa _<br />
“Sen Cemi adre gardacvlili megobari iqnebio...” jer<br />
iyo da Sav-TeTri foto gadauRes da uSvelebel Sav Car-<br />
CoSi Cades. Tan Camokides. mere zomebi auRes, TeTrebi<br />
Caacves da ziziad, kuboSic Caawvineees... ar vici, sanam<br />
kuboSi cal fexs Cadgamda, cotaTi mainc Tu ukankalebda<br />
muxlebi, magram dRemde gamoyva is ucnauri SegrZneba<br />
_ TvalebdaxuWuli, ganabuli rom iwva _ vai,<br />
movkvdio. Tan terfebiT mTeli ZaliT awveboda kubos<br />
ficars, rom ar gadmovardniliyo _ damrec kibeze CamohyavdaT<br />
da... da ra?! arc araferi, mxolod carieli<br />
kadrebi darCa. ise, erTxel gaxarebuli kolegebi daesivnen:<br />
_ <strong>Tarxan</strong>, <strong>Tarxan</strong>, ici, Seni sakubove suraTi vnaxeT<br />
erevanSio... kaco, SevdivarT farajanovis muzeumSi da<br />
ras vxedavT?! Sav CarCoSi Casmul Sens did fotoso...<br />
ubralod, arc saxeli ewera da arc gvari. hoda, Cven mivawerineToo...<br />
hm, kargi saqme uqniaT, verafers ityvi.<br />
cnobisaTvis: Tu odesme erevanSi, sergo farajanovis<br />
muzeumSi moxvdiT da kedelze <strong>nino</strong> <strong>Tarxan</strong>_<strong>mouravi</strong>s<br />
Sav CarCoSi Casmuli gadidebuli suraTi naxeT, ar SegeSindeT,<br />
yvelaferi kargadaa. es 1989 wels gadaRebu-<br />
studia<br />
grim-maska<br />
janaSias 2; tel.: 22 13 57; 877 46 59 68;<br />
cxeli Sokoladi 23<br />
el-fosta: grim_masc@yahoo.com
epeticia: `jariskaci, siyvaruli, dacvis biWi da ... prezidenti~<br />
`dasavleT evropulze Cavabareb, mere moskovSi gadaval `mimo~-Si, Zaan<br />
magari diplomati gamoval da saerTodac~...<br />
li fotoa, filmisaTvis `aRsareba”. filmi, romlis damTavreba<br />
mZimed avadmyofma reJisorma veRar moaswro.<br />
dasavleT evropulze Cavabareb...<br />
“dasavleT evropulze Cavabareb, mere moskovSi gadaval<br />
`mimo”-Si, Zaan magari diplomati gamoval da saer-<br />
Todac”... _ Tavi seriozuli gamometyvelebis mqone,<br />
portfelian biznes-vumenad warmoedgina. eh, esec warmosaxvaSive<br />
datova imitom, rom...<br />
_ deda, modi samsaxioboze Cabareba scade... ar ginda?<br />
ici ra kargia?! _ gaisma diplomatiur fakultetze Casabareblad<br />
aqtiuri mzadebis erT mSvenier dRes.<br />
”dedaCems, rusuli skola hqonda damTavrebuli. Zalian<br />
undoda msaxioboba, magram im dros Teatralur-<br />
Si rusuli seqtori ar iyo da ver Caabara.” mokled,<br />
scades. Tan isic gaTvales, rom Tu ver moxvdeboda,<br />
universitetSi sabuTebis Setanas mainc aswrebdnen, iq<br />
xom gamocdebi gvian tardeba. ase rom, ras kargavdnen?<br />
arafers. dedam leqsi SeurCia, simRerac aswavla... Tvi-<br />
24 cxeli Sokoladi<br />
Tonve gaukvirdaT, roca turebi warmatebiT gaiara.<br />
mxolod bolo rCeboda, rom isev:<br />
_ `dediko, geyo axla tyuilad jdoma, moamzade Seni<br />
inglisuri” (am sityvebSi dasavleT evropuli enebis,<br />
diplomatiuri fakulteti da gegmebi igulisxmeboda).<br />
ooo, aman ukve Zalian gaacofa. mzera Savi “volgis” sapirispiro<br />
mxares gadaitana-meTqi rom vTqvi, axlac ise,<br />
mizanmimarTulad daumizna Teatralurs da... Caabara.<br />
axla verc ki warmoudgenia, ra unda yofiliyo, rom ara<br />
Teatraluri, gizos jgufi, `mcire dasi”, studenturi<br />
gastrolebi da... Temiko WiWinaZe.<br />
raRac speqtakls dgamdnen. mgoni, `samaniSvilis dedinacvals”.<br />
biWebi sWirdebodaT da qveda jgufidan ramdenimes<br />
dauZaxes. nu ggoniaT, rom axla romantiul<br />
ambavs mogiyvebiT, Tu rogor gaicnes erTmaneTi, vin<br />
dailaparaka pirvelad, jer romels aubaTqunda guli<br />
da rame egeTi...<br />
`9 weli vmegobrobdiT. Zalian kargi megobari iyo da<br />
mere raRacnairad mivxvdiT, rom...” mokled, danarCens<br />
Tavad warmoidgenT. Cemi brali ar aris, Tavadac lako-
nurad pasuxobda yvela kiTxvas. daaxloebiT ase:<br />
me: _ debiuti `ana frankis dRiurSi...<br />
is: _ ho.<br />
me: _ albaT, saintereso da SenTvis Zalian mniSvnelovani<br />
iyo...<br />
is: _ ho.<br />
nu, mTlad ase ara, magram daaxloebiT_meTqi.<br />
“Гаиге-гавиге” _ что такое?<br />
SeiZleba ase spontanurad CabarebaSi, bavSvobaSi Catarebuli<br />
`gakveTilebi” daexmara. mTeli cxovreba<br />
momTabare cxovrebas eweoda da amitom mezoblebiT da<br />
ezos `sastaviT” didad ver daikvexnida. xan erT bebias-<br />
Tan iyo, xan meoresTan, xanac _ ded-mamasTan. ruqaze<br />
rom warmovidginoT: Celuskinelebis quCa, kutuzovi,<br />
belinski _ arc ise axlosaa. skolasac imJamindeli<br />
sacxovrebeli adgilis mixedviT icvlida. marto iyo,<br />
rogorc TviTonve ambobs _ `dedis kalTas amofarebuli<br />
bavSvi viyavio”. arc ezoSi ajliginebda mezobeli<br />
daTos velos da arc mexuTe sarTulis tyupebTan TamaSobda<br />
badmintons. ZiriTadad, xuTosnobis kandidati<br />
iyo, saxlSi Zvel nivTebs qeqavda da saSinao `performansebze”<br />
giJdeboda. raRac-raRaceebs aisxamda,<br />
Tavze da welze TeTr maqmanebs da bafTebs waikravda<br />
studia<br />
grim-maska<br />
janaSias 2; tel.: 22 13 57; 877 46 59 68;<br />
el-fosta: cxeli grim_masc@yahoo.com<br />
Sokoladi 25
epeticia<br />
maTi manqanisken SeSlili, ganwiruli saxiT viRac qali morbis... vai, es<br />
vinRaao, gaifiqra da Temikos gaxeda. magram sadaa Seni Temiko?! viRac<br />
damfrTxali, ulvaSebiani kaci ar SerCa!!!<br />
(menayine oficianti deidebi xom gaxsovT?) an braziani<br />
policieli qali gaxdeboda da a.S. rac mTavaria, giJdeboda<br />
figurul srialze. hoda, CarTavda televizors,<br />
auwevda xmas da viTom yinulze varo... Zirs dawveboda<br />
da midiii, usasrulod iwyebda srials. mimarTulebas<br />
musikis temps usadagebda... mokled, am `gakveTilebis”<br />
mere iataks sul mcire erTi-ori dRe mowmenda aRar<br />
sWirdeboda. albaT, amitomac aRar Seuyvania dedas figurul<br />
srialze.<br />
ise, simarTle unda iTqvas. cota ar iyos, ukontaqto<br />
bavSvi iyo. jer iyo da baRSi waiyvanes... ra moxda iq<br />
iseTi, ar vici, magram ori dRis mere, arcerT baRels<br />
TvaliT aRar unaxavs. skolaSi wavida da... ara, princip-<br />
Si es isev dedis brali iyo; im periodSi bavSvebis rusul<br />
skolaSi Seyvana iyo modaSi. ese igi, Zalian magari,<br />
ganaTlebuli da “svetski” Svili gyavda. arada xSir SemTxvevaSi,<br />
rogorc bavSvebs, ise maT mSoblebsac sityva<br />
ar esmodaT rusulad da mTeli 11 weli “moia_tvoias”<br />
dazepirebiT iyvnen datanjulebi. aq ki... rusulenovani<br />
bavSvi qarTul skolaSi Seiyvanes _ ase sjobso. ki,<br />
26 cxeli Sokoladi<br />
jobda, ras ambob... meoTxe klasamde xma ar amouRia.<br />
isev saxlSi, iatakze srialiT da marto TamaSiT irTobda<br />
Tavs... hoda, erT dResac skolaSi deda misula da:<br />
_ genacvale, bavSvs qarTuli cudad esmis da Tu ar<br />
SewuxdebiT, SigadaSig SeamowmeTo, _ sTxova pedagogs.<br />
Zvirfasi pedagogi, Tavis mxriv ar dabneula, arc Svilis<br />
bediT Sewuxebuli dedis gasaWiri daviwyebia da danapirebs<br />
_ “aba, ras vizamo” _ SeZlebisdagvarad xSirad<br />
asrulebda. klasSi qarxana (ara, orTografiuli Secdoma<br />
ar gegonoT, ase eZaxdnen) sul boloSi, ukanasknel<br />
merxze ijda. Zvirfasi maswavlebeli ki, lamis yoveli<br />
winadadebis Semdeg dinjad dgeboda fexze, xelis neli<br />
moZraobiT ixsnida saTvales da mTel xmaze (xom gaxsovT,<br />
ra xma amosdiT maswavleblebs?!) gahyviroda: <strong>Tarxan</strong>-<strong>mouravi</strong>,<br />
gaigeee?! <strong>nino</strong>c adgeboda da: _ gavigeeee!<br />
mere movidoda saxlSi, Cauvlida mamas, romelic Cais<br />
WiqiT da CibuxiT ijda magidasTan, werda an Targmnida<br />
da samzareuloSi dedasTan Sevidoda: _ деда, “гаигегавиге”<br />
_ что такое????
evropuli da dsT-s bazrisTvis adaptirebuli Sevroles markis axali avtomobilebi:<br />
kalosi, laceti, evanda da sxva.<br />
ganvadebiT nebismieri qarTuli bankisa da sadazRvevo kompaniis meSveobiT. fasi 8 500$-dan.<br />
kekeliZis q. 6 Sps “qarpalasi” / tel: 22 25 90; 53 07 14; 53 07 15 / faqsi: 22 25 90<br />
el. fosta: carpalace@access.sanet.ge<br />
“ХОЖДЕНИЕ ЗА ПОКУПКАМИ - ЭТА МОНОЛОГ”<br />
sergo farajanovis es sityvebi, misTvis monologicaa<br />
da Terapiac. Tu raRac awuxebs xom saerTod... gamyidvlebis<br />
sayuradRebod: Tu erT dResac, Tqveni maRaziis<br />
kari msaxiobma <strong>nino</strong> <strong>Tarxan</strong>_mouravma SemoaRo, Tan SeatyveT,<br />
rom raRac veraa... SegiZliaT CaTvaloT, rom<br />
swored TqvenTvis gausvria avroras!!!<br />
xan laura, xan izabela da xan Julia<br />
_ kargi, moval da sadils wamoviReb...<br />
_ <strong>Tarxan</strong>, ras ambob?! ra sadils, CV-s, CV-s.<br />
_ ui, ui, ra damemarTa, ho, moval da CV-s wamoviReb”.<br />
aseTi raRaceebi xSirad emarTeba, dReSi serialis samoTx<br />
serias rom gaaxmovaneb da xan laura, xan izabela<br />
da xan Julia rom iqnebi, “sadilsac” ityvi da rame uaressac.<br />
ukve Svidi an rva welia, rac yoveldRe `rus-<br />
Tavi 2”-Si, dubliaJis oTaxSi adis da... xan marianaa, xan<br />
sesi da xan mirabela. `vaimee, es xmaa... vin aris?” _ Tavpiris<br />
mtvreviT gamovarda bambebCaTxrili, ybadaRebuli<br />
viRac stomatologis kabinetidan. arada, araferi<br />
iseTi, Sevida <strong>Tarxan</strong>a misaRebSi da raRac xmamaRla iki-<br />
Txa, rasac stomatologebTan kiTxuloben xolme: visi<br />
rigia an bolo vinaa, rame aseTi.<br />
sul eCqareba, xan televiziaSi agvianebs, xan TeatrSi<br />
garbis... maSinac ase moxda, uceb gadavida manqanidan,<br />
bavSvi miacila skolaSi da ukan dabrunebuli, saswrafod<br />
Caxta manqanaSi. Tan _ midi, midi, kaco, wadi... ras<br />
ucdi, vagvianebT, vagvianebTo, _ auwia xmas. saaTs uyurebs<br />
da Tan, daorTqlili fanjridan ucnaur suraTs<br />
xedavs: maTi manqanisken SeSlili, ganwiruli saxiT vi-<br />
Rac qali morbis... vai, es vinRaao, gaifiqra da Temikos<br />
gaxeda _ Senc xom ase fiqrobo, rom... sadaa Seni Temiko?!<br />
viRac damfrTxali, ulvaSebiani kaci ar SerCa!!!<br />
jer im ucxo mZRolis cols uxsnidnen, SeeSala, qmris<br />
manqana egonao... mere uxerxulobisgan uazrod atexili<br />
sicili acales da bolos, yvela coli sakuTar qmars da<br />
manqanas daubrunda.<br />
kargia<br />
kargia, ara?! erTad midixarT TeatrSi, erTad modixarT.<br />
Temiko siamovnebiT auwevs mTel xmaze televizors,<br />
dRes xom fexburTia!!! elisabedi ukve didia, 13<br />
wlisaa da Teatralur institutSi, samsaxiobo fakultetze<br />
apirebs Cabarebas... rogorc vici, dedas ar Seu-<br />
Tavazebia _ vcadoTo...<br />
<strong>Tarxan</strong>a ki, mTeli dRe scenaze Tu televiziaSi imdens<br />
laparakobs, rom saxlSi sul munjdeba: `ise viRlebiT,<br />
rom me da Temiko saxlSi TiTqmis ar vlaparakobT”. aba,<br />
rogor kontaqtoben? ase _ m, m, m, m... <br />
cxeli Sokoladi 27
28 cxeli Sokoladi
mixoakani<br />
Tbilisi<br />
avtori: sandro kakulia<br />
foto: <strong>iustina</strong> <strong>melnikeviCi</strong><br />
cxeli Sokoladi 29
<strong>iustina</strong> da poli<br />
gza, saidanac mogzauroba iwyeba sakmaod grZelia da is adgili ki,<br />
sadac jer-jerobiT mTavrdeba, am gzisagan kidev ufro Sorsaa.<br />
30 cxeli Sokoladi
polis ojaxi poli<br />
meqsika - a.S.S - poloneTi<br />
erTi mxriv, yvelaferi meqsikis erT-erTi patara qalaqidan<br />
iwyeba. meore mxare ki _ evropaa, poloneTi da<br />
misi aseve patara qalaqi – Maklowice. Tumca SemdegSi<br />
es gzebi da mogzaurobebi ise ireva, rom Tu Cveulebrivi<br />
warmosaxvis unari, geografiulTan erTad, cota<br />
Sesusutebuli gaqvs, SeiZleba Wkuidan SeiSalo, anda<br />
grZel meridianebSi gaexvio. gaxveviT ki meridianebSi<br />
maSin gavexvie, roca <strong>iustina</strong>s da pols pirvelad Sevxvdi;<br />
meored, roca davumegobrdi; da axla mesamed,<br />
specialurad intervius Casawerad misuli, mivxvdi, rom<br />
kidev didxans momiwevs... brZola meridianebTan.<br />
poli warmoSobiT (dedis mxridan) meqsikelia. bebia<br />
da babua – Michoacan-elebi arian. es is patara meqsikuri<br />
qalaqis saxelia, zemoT rom vwerdi. mama ki germanelia.<br />
mamis germaneli mSoblebi poloneTSi cxovrobdnen,<br />
Tumca pirveli omis Semdeg, a.S.S-Si, kaliforniis<br />
Statis qalaq Los Gatos-Si gadabargdnen. qalaqis saxeli<br />
qarTulad katebs niSnavs. ho, ai ase, pirdapir _ `kate-<br />
bi~. Tanac, mravlobiT ricxvSi. amasobaSi, polis dedis<br />
ojaxmac gadawyvita, 20-iani wlebis Statebis gzas dadgomoda.<br />
iares, iares da kalifornia airCies, isev es<br />
Stati, Tumca sxva qalaqi da bevrad ufro momxibvleli<br />
saxeliT _ Santa Maria.<br />
pols pirvel, sakuTari SromiT gamomuSavebul fulze<br />
rom vkiTxe, Zlivs gaixsena: `mgoni, 14 wlis viyavi.<br />
ho, 14-is.. pensilvaniaSi, restoranSi mrecxavi viyavi,<br />
mere nayinis gamyidveli, mere...~<br />
mere? mere mexanZred muSaobda pensilvaniis erT-erT<br />
qalaqSi. moxaliseTa rigebSi iTvleboda da mudmiv mzadyofnaSi<br />
iyo. etyoba, maSvelobisa da daxmarebis survili<br />
imdenad Zlieri hqonda, rom poli verafriT moeria<br />
mas da kaliforniis mTebSi (Sierra Nevada) namdvil maSvelad<br />
daiwyo muSaoba. mere raRac samedicino kursebic<br />
gauvlia da, amerikuli sazogadoebis sazomebiT, erTi<br />
safexuriT amaRlebula _ ufleba misces, saswrafos<br />
brigadaSi emuSava. magram aRmoCnda, rom polsac hqonda<br />
cxeli Sokoladi 31
32 cxeli Sokoladi<br />
meqsiko siTi. 1999 w.
meqsika - aSS-s sazRvari 2002 w.<br />
sakuTari sazomebi, ris gamoc, samedicino brgadaSi yofnas, ufros ZmasTan wasvla amjobina. Zma ki im dros da<br />
axlac, Tu ar vcdebi, policielia. mohavis udabnosTan, romeliRac qalaqis, romeliRac ubnis romeliRac ganyofilebaSi<br />
muSaobs. patara qalaqebs da `romeliRac~ epiTetebs imitom mivmarTav, rom TviTon polic ki ibneva<br />
xolme, roca aseT dakonkretebas vTxov. ra dros saxelebi da dakonkretebebia maSin, roca poli mohavis udabnoSi,<br />
amerikuli mcxunvare mzis qveS, mis cxovrebaSi erT-erT yvelaze mniSvnelovan gadawyvetilebas iRebda: `pirvelad<br />
iq yofnisas movusmine: `bob dilans, Furry Lewis-s, MISSISSIPI-s, FRED McDowell-s da mivxvdi, rom es iyo namdvili musika<br />
_ bluzi.~<br />
usmina, usmina da TviTonac mounda dakvra. daukra kidec – tuCis garmonze. poli daufiqreblad mpasuxobs<br />
nebismier kiTxvaze, romelic musikas exeba. arc jgufis saxeli aviwydeba da gulmodgined iTvlis: Wild Borse , RenT<br />
party, Santa-CrusE...<br />
poli bavSvobidan wers... axlac... bevrs wers, Tumca sakuTari moTxrobebis gamoqveyneba arasdros ucdia mxolod<br />
imitom, rom survili ar hqonia.<br />
cxeli Sokoladi 33
krakovi 2000 w.<br />
polma kaliforniaSi poloneli gogo gaicno, romelic ramdenime TveSi colad moiyvana. es gogona poloneli,<br />
krakoveli da Tanac poloneTis moqalaqe iyo, romelic Green Card-ze ocnebobda. 1992 wlis 13 ricxvSi, paraskev<br />
dRes, polma oficialurad iqorwina.<br />
momdevno Tvis 13 ricxvSi, megobarma evropaSi mogzauroba SesTavaza. polic daTanxmda da evropuli qalaqebisaken<br />
meuRlis gareSe gaemgzavra. da ai, isev gza, Tumca axla ukve evropis gza _ amsterdami, berlini, varSava,<br />
krakovi, praRa da isev krakovi. yvelaze metad am bolo qalaqma moxibla. ifiqra, rame rom moxdes, mxolod am qalaqSi<br />
vicxovrebo. im dros verc ki warmoidgenda, rom raRac marTlac moxdeboda da mTeli Svidi wlis gatareba<br />
krakovSi mouwevda. moxdeniT ki, ori ram moxda. pirveli _ cols gaSorda da meore _ simRera iswavla. aba ise,<br />
mxolod bluzis siyvaruli da tuCis garmonze dakvra kargi samsaxuris SovnaSi ver daexmareboda.<br />
hoda, polic amRerda. magram SeerTebul StatebSi bevri arc umReria da ai, ratom:<br />
34 cxeli Sokoladi
meqsika. 1999 w.<br />
cxeli Sokoladi 35
poloneli kaTolikeebi 2001 w.<br />
poloneTi - markloviCe - krakovi - aSS - krakovi<br />
<strong>iustina</strong> <strong>melnikeviCi</strong> Zalian patara qalaq markloviCedan<br />
ufro didSi _ krakovSi gadabargda. mizezi ki, gana-<br />
Tlebisa da momavlis erTdroulad dauflebis survili<br />
iyo; momavlis dauflebis survili, romelic <strong>iustina</strong>Si<br />
dResac Zveleburad Zlieria.<br />
mokled, <strong>iustina</strong> krakovSia. studenti <strong>iustina</strong> mSoblebis<br />
nayid samoTaxian binaSi cxovrobs. ekonomist<br />
mSoblebs Zviri daujdaT, magram ekonomiurad gaTvales<br />
da gadawyvites, rom yovelTve binis qiraSi bevrad<br />
meti fuli wauvidodaT. <strong>iustina</strong> Tanamedrove mediis<br />
fakultetze swavlobs, kinos ganxriT... friadosania da<br />
amitom stipendiasac iRebs.. (ramdens _ ar vici, magram,<br />
rogorc ambobs, maSin am fulad amerikaSi gasamgzavrebeli<br />
bileTic ki SeiZina). pol rimfli ki am dros kaliforniaSi<br />
bargs alagebs, bevr tuCis garmons imaragebs<br />
da krakovisaken iRebs gezs. aq unda Sevisveno, Torem<br />
mgoni kvlav dausrulebel meridianebSi vexvevi.<br />
ho, poli krakovSia. wina Camosvlaze viRac poloneli<br />
gaucnia da axla, sanam binas da samsaxurs iSovis,<br />
masTan gaCerdeba.<br />
36 cxeli Sokoladi<br />
poli axla ukve bargis gareSe miabijebs krakovis<br />
quCebSi, Tumca arc turists hgavs da arc amerikels.<br />
principSi, poli arc aris amerikeli.<br />
krakovis yvelaze lamazi, grZeli, Zveli da xalxiT<br />
savse quCa – florianckaa. am quCaze seirnobisas, poli<br />
waawydeba or ucnobs, romlebic piriT kedlisken arian<br />
mibrunebuli da Zvel, xmarebisgan gacrecil gitarebze<br />
ukraven. erTi maRali da gamxdari, meore _ dabali....<br />
pols ucnobebi ucnaurebi moeCvena, magram araferi<br />
ukiTxavs da araferi uTqvams. an ra unda eTqva? polis<br />
Casvlidan, ramdenime Tvec ar iyo gasuli, rom misma<br />
polonelma megobarma polonur party-ze dapatiJa, viRacis<br />
saxlSi. uamrav araysa da xalxiT savse oTaxSi poli<br />
gaognebuli ijda. evropuli garToba pirvelad ixila:<br />
`amerikaSi ase ar erTobian~. ra amerika, pol? ra dros<br />
amerikaa? marTlac, ra dros polis naxevrad samSoblo<br />
iyo, roca mis win, polonur noxze, sagangebod misTvis,<br />
evropeli gogona mTeli Ramis ganmavlobaSi cekvavda...<br />
mxolod misTvis... mTeli saRamo pol rimflis mieZRvna,<br />
polma ki... im RamiT imdeni dalia, rom araferi axsovs.
cxeli Sokoladi 37
krakovi 2001 w.<br />
saelCoSi:<br />
_ ratom gindaT a.S.S-Si<br />
gamgzavreba?<br />
_ poli momenatra.<br />
_ poli vin aris?<br />
_ . . .<br />
_ ?<br />
_ poli momentra! Cemi poli...<br />
38 cxeli Sokoladi<br />
cudad axsovs. kargad ki, saSineli Tavis tkivili da am<br />
dRis Semdeg, kidev erTkviriani gadabmuli sma daamaxsovrda.<br />
is mocekvave gogona ki <strong>iustina</strong> aRmoCnda.<br />
<strong>iustina</strong> da poli erTad arian karakovSi, <strong>iustina</strong>s<br />
samoTaxian binaSi. pols polonuri ena ukve esmis da<br />
mTliand evropuli cxovrebis wess iRebs (Tumca SemdgomSi,<br />
evropulis da polonuris cnebebi polisTvisac<br />
gansxvavebuli xdeba). erT kviraSi pols ise uyvardeba<br />
studenti <strong>iustina</strong>, rom nebas rTavs, misi okeanisgaRmiseuli<br />
pirovneba polonur-evropuli cnobierebiT<br />
Secvalos. erTi kviris Semdeg, eqspatrirebuli poli<br />
kaliforniaSi brundeba. <strong>iustina</strong> marto rCeba da werilebis,<br />
namdvili werilebis weras iwyeben. 94-Si eleqtronuli<br />
fosta arapraqtikuli da araromantikuli<br />
iyo. werilebsac hqondaT gza: krakovi _ kalifornia,<br />
kalifornia _ krakovi. mere krakovi _ filadelfia da<br />
isev krakovi... pensilvania... poli Statidan StatSi gadadioda,<br />
mReroda, tuCis garmonze ukravda da, savaraudod,<br />
<strong>iustina</strong>ze fiqrobda. ara, varaudis gareSe. ase<br />
iyo. amaze imdroindeli werilebic miuTiTebs, sadac<br />
poli student <strong>iustina</strong>s StatebSi Casvlas daJinebiT<br />
sTxovs. 95-is zafxulis erT cxel dRes, <strong>iustina</strong> polisgan<br />
Zaxilis niSnebiT savse werils iRebs – `Camodiii!!!~<br />
<strong>iustina</strong> im dResve salCoSi midis da aseve uamra-
`pols vuTxari: modi, aq yvelasTan vTqvaT, rom cxra TveSi<br />
saqarTveloSi mivdivarT~.<br />
vi Zaxilis niSniT, okeanis gaRma gasamgzavrebel vizas<br />
iTxovs.<br />
ramdenime Tve erTad, iq, sxvagan... magram ise ver<br />
arian. amas orive grZnobs, raRac akliaT... ra? evrika!<br />
– evropa! ai, ra. erTad moifiqres, erTad moinatres<br />
da erTad gadawyvites – ukan, krakovisken. poli Tavisianebs<br />
daemSvidoba. <strong>iustina</strong>m ki Tavisianebi telefoniT<br />
gaafrTxila _ movdivarTo.<br />
Tanamedrove mediis fakultetze swavla dasasruls<br />
uaxlovdeboda. poli ki erT-erT restoranSi or ukrainelTan<br />
erTad ukravda; amerikulebs, iSviaTad ukrainulebs<br />
da, SigadaSig, bluzsa da jazsac gaurevdnen<br />
xolme. `gaaCnia, rogori xalxi zis. yvelasTan bluzis<br />
dakvra danaSaulia~. pols ar surda codvis Cadena. amitomac,<br />
uxmod emorCileboda gaurkvevel-dauwerel kanonebs.<br />
<strong>iustina</strong>Si ki, momavlisa da profesiis dauflebis<br />
survili sul ufro da ufro Zlieri xdeboda. krakovis<br />
yoveldRiuri dilis gazeTi – Gazeta Wyborcza im wels<br />
axali TanamSromlebis misaRebad konkurss acxadebda.<br />
<strong>iustina</strong>m brZola daiwyo da erTwliani Tavdauzogavi<br />
Sromis Semdeg, aT finalistTan erTad, pirveli seriozuli<br />
davalebac miiRo. fotoreportaJi nebismier Temaze.<br />
teqstic da fotoebic avtoris unda yofiliyo.<br />
<strong>iustina</strong>s imwamsve gauelva:<br />
_ pol, Sen xom warmoSobiT meqsikeli xar?<br />
_ ki.<br />
_ hoda, wamo ra, meqsikaSi wavideT.<br />
ai, kidev erTi gadaxlarTuli meridiani _ aeroportSi<br />
<strong>iustina</strong> fotoaparatmomarjvebuli da poli, amerikuli<br />
CanTiT, meqsikelis garegnobiT da polonuri<br />
siyvaruliT.<br />
mere iyo meqsika. poli saxlSi, <strong>iustina</strong> _ samsaxurSi.<br />
uamravi foto gadaiRo... Zalian bevri... polma daxmareba<br />
SesTavaza. <strong>iustina</strong> daTanxmda.<br />
krakovSi dabrunebulebi, im samoTaxian binaSi misvli-<br />
cxeli Sokoladi 39
Tbilisi 2002-2005 ww.<br />
sas mixvdnen, rom erTad bevr rames SeZlebdnen. ho, ratomac<br />
ara? SeZlebdnen...<br />
<strong>iustina</strong>s reportaJma gaimarjva da igi samuSaod aiyvanes.<br />
poli ki isev im restoranSi mReroda da ukravda.<br />
TiTqos yvelaferi kargad midioda. Tumca restornis<br />
mepatronem erT dRes bluzis moyvarul pols ganucxada,<br />
rom mas da misi restornis stumrebs erTi da igive<br />
musika mobezrdaT, raime egzotikuris mosmena surdaT.<br />
amitomac, Zalian ubralod, yovelgvari gafrTxilebisa<br />
da mobodiSebis gareSe, restornidan wasvla mosTxova:<br />
`me ukve Seni Semcvlelebic ki movZebneo~.<br />
restornis kari orma ucnobma SemoaRo. erTi maRali<br />
da gamxdari, meore ki dabali. Zveli, xmarebisgan gacveTili<br />
gitarebiT xelSi. Semovidnen, jer mepatrones<br />
miesalmnen, Semdeg ki polsac gaecnen:<br />
_ me gia var.<br />
_ zumba. xeli CamoarTves da aparaturasTan gadainacvles.<br />
axla ukve umuSevari poli ki krakovis im lamaz, gr-<br />
Zel da xalxiT savse quCas – florienckas miuyveboda.<br />
restornidan gamosulma ukve winaswar icoda, rom is<br />
adgili, sadac ramdenime Tvis win kedlisken mibrunebuli<br />
musikosebi ixila, carieli daxvdeboda.<br />
40 cxeli Sokoladi<br />
`verasdros warmovidgendi, rom isini, vis gamoc<br />
samsaxuri davkarge, momavalSi Cemi megobrebi gaxdebodnen~.<br />
mxolod megobrebi ki ara, saerTod, sacxovreblad<br />
maT samSobloSi gadmovidoda. asea, ucxotomelTan ur-<br />
TierTobisas verasdros warmoidgen samomavlo Sedegs.<br />
miT umetes, Tu is ucxotomeli qarTvelia.<br />
mokled, bevri rom aRar gavagrZelo, polma da <strong>iustina</strong>m<br />
giasa da zumbas sakuTari samoTaxiani krakovuli<br />
saxlis erTi oTaxi dauTmes da sul male mixvdnen, rom<br />
saqarTveloSi Causvlelad, vercerT dRes ver icocxlebdnen.<br />
TariRic daTqves:<br />
`pols vuTxari: modi, aq yvelasTan vTqvaT, rom cxra<br />
TveSi saqarTveloSi mivdivarT~.<br />
<strong>iustina</strong>m pols uTxra da poli daTanxmda.<br />
seqtemberi iwureboda. erT sakmaod gril dRes gaiRviZes<br />
da mixvdnen, rom cxra Tve ukve gasuliyo. <strong>iustina</strong><br />
samsaxurSi mivida da Tqva, rom saqarTveloSi midioda.<br />
iq uamravi reportaJis gakeTeba daavales da ise<br />
gamouSves, rogorc erT-erT morig davalebaze. magram<br />
ras ifiqrebdnen, rom erTi wlis Semdeg, maT ofisSi<br />
misul <strong>iustina</strong>s veRarasdros naxavdnen...
krakovi _ Tbilisi<br />
axla kidev gza... 2002 weli. krakovidan avtobusiT gamoemgzavrnen... ukraina, bulgareTi, TurqeTi da aWara...<br />
maxinjaurSi Casulebs, Tavi cota xniT meqsikaSi egonaT. Michoacan-s hgavda, polis winaprebis samSoblos. maxinjauridan<br />
gza TbilisSi, ufro sworad, marjaniSvilze wydeba.<br />
<strong>iustina</strong> Turme sicives ver itans. sanam krakovSi iyvnen, qarTvelebisTvis maSin ukiTxavs, rogoria zamTari<br />
TbilisSio. Tu polonurs hgavs, me iq didxans ver gavrCerdebio. megobarma qarTvelebma daawynares. uTxres, rom<br />
zamTari momxibvlelia, yinva ar icis da Tovlic iSviaTad modiso. 2002 wlis Tbilisuri zamTari ki polonurze<br />
gacilebiT mZime aRmoCnda. moTova da moyina.<br />
gza marjaniSvilze naqiravebi binidan zemo veraze nayid binamde midis da am dromde, iq Cerdeba. zemoT, mTaze...<br />
fotoebis gadasaRebad, <strong>iustina</strong> mTidan eSveba. paraskeobiT ki, poli ~smaglers inSi~ ukravs.<br />
cota xnis win, <strong>iustina</strong>m mamisgan erTi Zalian ucnauri werili miiRo, romelSic mama gaTbilisebul Svils (erTi<br />
Tvis win, <strong>iustina</strong>m saqarTvelos moqalaqeoba miiRo) erTob saintereso informacias amcnobda. Turme misi babuis<br />
ufrosi Zma sadRac aq, saqarTvelos midamoebSi daRupula da aqvea dasaflavebuli, Tumca mis saflavs versad<br />
miagnes.<br />
<strong>iustina</strong>m CaTvala, rom es iyo niSani. polmac.<br />
polisTvis meqsikas mimsgavsebuli maxinjauri, <strong>iustina</strong>sTvis ki _ daRupuli winapris dakarguli saflavi. <br />
cxeli Sokoladi 41
42 cxeli Sokoladi
spec-proeqti<br />
>>><br />
avtori: daviT mesxi<br />
cxeli Sokoladi 43
SabaTi > garToba<br />
44 cxeli Sokoladi
kvira > saxli<br />
cxeli Sokoladi 45
SabaTi > qorwili<br />
46 cxeli Sokoladi
kvira > kocna<br />
cxeli Sokoladi 47
SabaTi > lizas uyvars<br />
48 cxeli Sokoladi
kvira > musika<br />
cxeli Sokoladi 49
SabaTi > repeticia<br />
50 cxeli Sokoladi
kvira > dila<br />
cxeli Sokoladi 51
SabaTi > Sexvedra<br />
52 cxeli Sokoladi
kvira > dRiurebi<br />
cxeli Sokoladi 53
54 cxeli Sokoladi
cxeli Sokoladi 55
56 cxeli Sokoladi
`...samarSruto taqsis fanjaraSi swrafad<br />
icvleba suraTi. erTis aRqmas ver aswreb, rom<br />
uceb meore iwyeba, mesame, meoTxe... yvelaze<br />
metad ezoebSi da fanjrebSi yureba miyvars...<br />
zixar Tbilad, gaZeZgil `marSrutkaSi” da xedav...<br />
porti, sicive... civ wyalSi rogor yofen<br />
xelebs meTevzeebi, wuraven raRacas... ucbad<br />
ukan vbrundebi da raRacis amoCemebas viwyeb;<br />
feris, saxis anda sunis... davxuWav Tvalebs<br />
da vusmen borblebis, mZRolis, xmauris xmas...<br />
an mZafr suns vgrZnob da imas `mivyvebi”... ba-<br />
Tums? baTums sveli suni aqvs. magram amas ukve<br />
miveCvie...”<br />
`...saxelosno jer ar mqonda. didad arc vfiqrobdi<br />
amaze. erT dRes ezoSi vijeqi da van<br />
gogis werilebs vkiTxulobdi. wers, rom hqondes<br />
adgili, rogor saxelosnos gaakeTebda;<br />
sad ras dadgamda; amdeni nabijiT marjvniv iqneboda<br />
es... marcxniv is... uceb Zalian Semrcxva,<br />
roca ezoSi im cariel samzareulos Sevxede...<br />
me SemiZlia da arafers vakeTeb. is ki...<br />
megobrebi damexmarnen. SevRebeT. erTi kedeli<br />
dagvrCa da sul reproduqciebiT avaWreleT.<br />
mere Caplinis es werilic momitanes,<br />
romeliRac gazeTSi dabeWdila da qseroaslia<br />
_ Sens saxelosnos mouxdebao. saxelosnos<br />
prezentaciac ki gavmarTeT, wiTeli lentiT,<br />
makratliT...”<br />
cxeli Sokoladi 57
58 cxeli Sokoladi
`...erTxel Semodgomis saRamo movawyveT. foTlebi<br />
avakariT kedlebze, Werze... buxarSi cecxli... moxarSuli<br />
kartofili... murabebi...”<br />
`... maSin Zalian cioda da gansakuTrebiT mominda gazafxuli.<br />
gazafxulis saRamo gavakeTeT. saxelosnoSi<br />
Semosuls TasiT wyali unda moesva, sadac yvavilebi<br />
eyara _ xom unda igrZno gazafxuli...”<br />
`... mecxre klasi davamTavre. saskolo nivTebi Cavalage<br />
CanTaSi da skolidan gamovedi. gzaSi rom movdiodi,<br />
mivxvdi, rom mombezrda... Zalian mombezrda yvelaferi:<br />
skola Tavisi sagnebiT, xuTianebiT... Cumad gamovitane<br />
sabuTebi da teqnikumSi mivedi.<br />
g o b e l e n i _ kargad maxsovs, rogor JRerda. mar-<br />
Talia bevrs arafers meubneboda, magram mainc... bevri<br />
ar mifiqria... ubralod, ase mindoda da morCa... axla<br />
vfiqrob, rom kargad moviqeci... kidev kargi, ase moviqeci...”<br />
cxeli Sokoladi 59
60 cxeli Sokoladi
`...roca baTumis xelovnebis institutSi vswavlobdi, lamis ocnebad mqonda Tbilisis samxatvro akademia, iq<br />
swavla... `au, iq rogor ver Cavabare-meTqi”... raRac Zalian Sors romaa, miuwvdomeli... erTxel movxvdi da... mivxvdi,<br />
rom araferia gansakuTrebuli... iseTive kedlebia, iseTive gogo-biWebi dganan ezoSi... SeiZleba iqac gaakeTo<br />
rame, mTavaria gindodes. isic ki gavifiqre, _ ui, aq gamoval da zRva aRar damxvdeba-meTqi. curva ar vici, magram<br />
zRvis gareSe...”<br />
`...zogjer CemTvis cudicaa gamofenebze siaruli. roca geubnebian _ gamofenebze unda iaroT, metrebis namuSevrebi<br />
unda naxoTo, _ es gabnevs, roca Ziebis procesSi xar... misken ixrebi da... ar jobia, rom ar naxo?!...”<br />
`... maSin daviwye, roca araferi mqonda Casacmeli da mindoda, ramenairad Semecvala, gadamekeT-gadmomekeTebina<br />
rame, Tundac erTi dRisTvis... erTxans, me-18 saukunis kabebze vgiJdebodi da iseTi qvedabolo Sevikere...<br />
institutSi amiT davdiodi... axla rom vfiqrob, vxvdebi, ra marto viyavi... quCaSi viyavi, marto... gamorCeva ara,<br />
magram... `sxvebiviT” ar minda yofna... Cveulebrivad yofna... ase mgonia, maSin me _ me ar var...”<br />
cxeli Sokoladi 61
62 cxeli Sokoladi
.`...kvariaTSi sxedan da ver warmoudgeniaT, rom SeiZleba kvariaTis kafeSi muSaobde da icode vinaa frida<br />
kalo... sul imiT iwyeba _ `erT mxatvars gavxar...”, `me Sen saxeli dagarqvi. giTxra? frida...”... erTma isic ki mki-<br />
Txa, _ trockis Tu icnobo. ki, axlo megobaria da xSirad modis-meTqi...<br />
arada, masam frida filmis Semdeg gaicno... me _ xelovnebis istoriis leqciaze. momewona, rogorc gamoiyureboda,<br />
rogorc hqonda Tmebi... Tavi mivamsgavse da... misi cxovreba ufro momwons, vidre naxatebi... rogorc qali,<br />
ise momwons...”<br />
cxeli Sokoladi 63
64 cxeli Sokoladi
`...ucnauria, ara?! mTeli zafxuli kafeSi<br />
vmuSaob da am dros, ise visveneb...<br />
SemoqmedebiTad vizrdebi... kafe, xalxi,<br />
urTierToba... swored es mexmareba. Tan<br />
iRlebi, Tan isveneb... zafxulis mere,<br />
kargad vxatav xolme...”<br />
`... nel-nela vagrovebdi `rakuSkebs”<br />
da kafeSi vkidebdi... adgili aRar davtove,<br />
yvelgan Camovkide... riyis qvebic<br />
amovitane da movxate...”<br />
`...ise, iSviaTad vxatav, samkaulebs<br />
vakeTeb da vyidi... roca pirvelad gadavwyvite<br />
samkaulebis gasayidad waReba,<br />
yvelam damcina... es sad migaqvso?... yuTSi<br />
Cavyare da mainc waviRe... raime Temas vi-<br />
Reb, vamuSaveb da imis mixedviT vakeTeb...<br />
xan `matrioSkebis” Temaa, xan afrikuli,<br />
xan _ aziuri... roca hemingueis vkiTxulob,<br />
sul afrikaSi mindeba xolme... erT<br />
aziurs _ `sizmari” erqva da germanelma<br />
qalma iyida, _ Cems Svils cudi sizmrebi<br />
aqvs da uSveliso... moswonT, roca<br />
nivTebs raime saxeli aqvT... magaliTad,<br />
am sayures ra hqviao... mzaRo-meTqi... xan<br />
JuJuna myavs, xan _ mzia... mere iyidebian<br />
da... menatreba? ara, imitom, rom darwmunebuli<br />
var, meores ukeTess gavakeTeb...”<br />
`...nato donaZe iyo... almodovaris<br />
gogoo, Tqva da foto gadamiRo, romeliRac<br />
konkursze gaitana... miTxra, almodovari<br />
fridaze magariao... mere misi<br />
filmebi vnaxe... sxvanairi qalebi hyavs<br />
_ xelSeuxeblebi, Zlierebi, aranairi qaluri<br />
pewi rom ara aqvT, iseTi... me? mec<br />
Zlieri var... arasdros mitiria...”<br />
`...rom damireke, ar gamkvirvebia...<br />
imdens miReben, vicodi... odesRac raRac<br />
marTla moxdeboda...”<br />
cxeli Sokoladi 65
66 cxeli Sokoladi
cxeli Sokoladi 67
guja burduli<br />
avtori: sandro kakulia<br />
foto: daviT mesxi, piradi arqivi<br />
b-ni elguja misaReb oTaxSi SemiZRva, sadac<br />
misi patara SviliSvili raRac gaurkveveli<br />
formis saTamaSoTi TamaSobda. win feradi<br />
bukleti edo, romelsac didi asoebiT<br />
sityva `helouini~ ewera. diqtofoni<br />
da rveuli movimarjve. winaswar sul<br />
ramdenime kiTxva mqonda momzadebuli.<br />
hoda, imaT gadavavle Tvali. b-ni elguja<br />
gverdiT savarZelSi Cajda da miTxra: `Seni<br />
gulis Wirime, aba, gismen~. me bavSvs gavxede<br />
da davinaxe, Tu rogor mouRrica ferad<br />
saTamaSos Tavi da Semdeg TeTri ZafebiT<br />
gakvanZa. `helouini~!<br />
68 cxeli Sokoladi<br />
kadri filmidan `xafangi turebisaTvis~
cxeli Sokoladi 69
oTaxSi ramdenime prizs vxedav. erTi _ `sozvezdie”,<br />
1992-Si mamakacis mTavari rolis saukeTeso Sesrulebis-<br />
Tvis filmSi `uZinarTa mze~. meore ki _ CemTvis ufro<br />
nacnobi `nike”, romelic 1993 wels miiRo.<br />
ar vici, saidan daviwyo saubari. kino, simRera Tu...<br />
viin? marCelo? ho, ratomac ara?!<br />
~marCelo mastroiani~, _ batoni elguja TviTon<br />
iwyebs saubars da ixsenebs tba ladogas, sadac gadaRebebze<br />
yofila Casuli, iq gaicno marCeloc. pirdapir ase<br />
ixseniebs _ `marCelo~, TiTqos sakuTar mezobel Temuras<br />
ixsenebdeso. ixsenebs marCelos, romelic ise moxiblula<br />
b-ni elgujas simRerebiT, rom yovel saRamos,<br />
rusul-(imitom, rom peterburgia)-italiuri (imitom,<br />
rom marCeloa) sufra qarTulad gadaiqceoda xolme.<br />
samwuxarod, roca marCelo TbilisSi iyo, b-ni elguja<br />
aq ar daxvedria, ase moxda... Tumca mTavari mainc tba<br />
ladoga, gadaqarTulebuli sufra da qarTvel gujas-<br />
Tan daZmakacebuli marCeloa.<br />
ise, msaxiobobaze arc arasdros ufiqria.<br />
`bavSvobaSi sazRvao qveiToba mindoda. maSin patarebi<br />
viyaviT, da filmebi Cvenze did gavlenas axdenda. hoda,<br />
mec films vuyure da gadavwyvite”.<br />
magram daiwunes. samxedro samsaxurSi brtyelterfianobis<br />
gamo ar waiyvanes. samagierod, imis gamo, rom<br />
70 cxeli Sokoladi<br />
kadri filmidan `garigeba~ kadri filmidan `uZinarTa mze~<br />
bavSvobidan mReroda, TiTqmis yvela vokalur wresa Tu<br />
jgufSi ewereboda. ratomac ara:<br />
`smena da xma dabadebidan maqvs. dedaCemi iavnanas rom<br />
mimReroda, me albaT akvnidan meore xmas vaZlevdi”.<br />
pionerTa rigebSi yofnisas Tavi gamoiCina. 1954 wels,<br />
roca stalini msoflios erTi wlis dasaflavebuli<br />
hyavda, mTeli sabWoTa kavSiridan bulgareTis ganTqmul<br />
`oqros qviSebze~ pionerebi Seikribnen: ruseTidan<br />
xuTi, sxva saxelmwifoebidan ki _ TiTo-TiTo. SerCevis<br />
moTxovnebi sakmaod mkacri iyo _ friadosani unda yofiliyavi.<br />
b-n elgujas ki, niSnebis mimarT arc iseTi<br />
kargi damokidebuleba hqonda, Tumca sxva mxriv, yvelaferi<br />
rigze iyo. absoluturad yvela moTxovnas akmayofilebda.<br />
hoda gadawyda, rom saqarTvelodan swored<br />
elguja burduli gaemgzavreboda. sabWoTa pionerTa<br />
maspinZeli, mTel bulgarel xalxTan erTad, am qveynis<br />
prezidenti _ vilko Cerelkovi yofila. (b-n elgujas<br />
pirad fotoarqivSi swored am ukanasknelTan erTad gadaRebuli<br />
foto aRmovaCine).<br />
saqarTveloSi uamravi sigeliTa da priziT dabrunda.<br />
ara marto saxelovnebo sferoSi imarjvebda, aramed<br />
sportSic. Tumca, erTxel wesrigis darRvevisTvis kinaRam<br />
ukan daabrunes – “ne xaroSi malCikia”-o. Cxubi<br />
ar SeiZleboda da amitom azerbaijanel pioners SeuracxyofisTvis<br />
cxvirSi ajika amousva. magram gadarCa da<br />
qveyanac asaxela.
cxeli Sokoladi 71
`smena da xma dabadebidanve maqvs, dedaCemi iavnanas rom mimReroda, me<br />
akvnidan albaT meore xmas vaZlevdi~<br />
kinoSi ki motyuebiT moxvda:<br />
`Zmakacma Semacdina. damireka da miTxra: stumrebi myavs,<br />
ori saxalxo artisti. erTi _ buxuti zaqariaZe da meore<br />
rusiao, amodi da purmarili amoitaneo”.<br />
batonma elgujam megobars guli ar gautexa, Txovna<br />
Seusrula da sufrac gaiSala. ase martivad da Zveleburad<br />
Caivlida yvelaferi, rom ara iq SekrebilTa saidumlo<br />
molaparakeba. kamera sadRac siRrmeSi dauyenebiaT,<br />
ukve fokusdayenebuli. icodnen, rom b-ni elguja<br />
simReris dros Tvalebs xuWavda. amitomac, pirveli sinjebi<br />
sufraze, misgan farulad gakeTebula. gadaiRes.<br />
pirvels meorec mohyva. isev im megobarma, gasparovma<br />
moatyua. maSin Turme odesaSi yofila. daurekavs da bn<br />
elgujasTvis Camosvla uTxovia, xulignebi da quCis<br />
biWebi mxvdebian, mawuxeben da damexmareo. megobari iyo<br />
da uars rogor etyoda. odesaSi Casvlidan ramdenime<br />
kvira gavida, Tumca somexi megobris garSemo verc xuligani<br />
ixila da verc quCis biWi. daeWvda da ai, am dros<br />
gaixsna kvanZic _ im dros odesaSi vasil lisenkoc imyofeboda,<br />
romelic filmis gadaRebas apirebda. ase moxvda<br />
ukrainaSi megobris dasaxmareblad Casuli elguja<br />
72 cxeli Sokoladi<br />
kadri filmidan `gazafxuli gadis~<br />
burduli film `gansakuTrebuli daniSnulebis razmi”-s<br />
gadaRebebze.<br />
mere TviTon gasparovmac gadaiRo filmSi `daiviwyeT<br />
sityva sikvdili”.<br />
pirveli filmis gaxsenebas vTxov.<br />
`es iyo filmi `reisi pirveli, reisi ukanaskneli”. rusuli<br />
filmia, qvemexis mtyorcnelebze. erTi mZRoli asakis<br />
gamo midis da mis adgils axalgazrda mZRoli ikavebs,<br />
saqarTveloSic gamoivlian da gzad Cvens saZmakacos acnobs”.<br />
mere iyo sxva filmebic. mxatvrulebi da satelevizioebi.<br />
maT Soris, yvelaze sasiamovno telekompania<br />
“PTP”-is mier kubaze gadaRebuli `adamiani amfibias” satelevizio<br />
versia iyo. fidel kastros uTqvams, turisti<br />
yovelTvis marTaliao.<br />
`saocari adgilia kuba. gegoneba, am kunZulze xalxs araferi<br />
adardebs, arc uWirT, aravin wuwunebs, nawyeni kubeli<br />
me iq ar minaxavs. dilidan saRamomde erTobian, mRerian da
kadri filmidan `uZinarTa mze~ kadri filmidan `garigeba~<br />
`roca anapaSi Cveni filmebis warmatebis Sesaxeb gavige, sixarulisgan<br />
imdeni viyvire, rom meore dilas xma aRar mqonda~.<br />
cekvaven. sinamdvileSi ki uWirT, Tan Zalian magrad uWirT.<br />
iq jer kidev komunizmi rom aris, uSiSroebis jaSuSTa<br />
mudmivi TvalTvaliTac igrZnoba. gemze rom viyaviT, iqve<br />
kateriT ramdenime adamiani sul Tan dagvyveboda”.<br />
iyo filmi `kavkasiuri saRamo”, romelic germanelebma<br />
litvaSi gadaiRes. yvelaze didi honoraric am filmidan<br />
aiRo.<br />
saintereso gadaRebebis TvalsazrisiT, sagangebod<br />
arcerT films ar gamoarCevs, magram yvelaze didi<br />
siTboTi mainc qarTul kinoze saubrobs. `uZinarTa<br />
mze”, ”beRurebis gadafrena”, `mocurave”... asecaa. es<br />
Tbili filmebia, qarTulad Tbili filmebi. maSin mayurebelic<br />
bevrad ufro Tbili iyo.<br />
axal qarTul kinoze guli wydeba, magram imeds `gaseirneba<br />
yarabaRSi” da `Tbilisi-Tbilisi”-s mopovebuli<br />
prizebi uRvivebs.<br />
`roca anapaSi Cveni filmebis warmatebis Sesaxeb gavige,<br />
sixarulisgan imdeni viyvire, rom meore dilas xma aRar<br />
mqonda”.<br />
Tumca mxolod msaxiobobasa da gadasaReb moedans<br />
rodi ixsenebs.<br />
iyo mocekvavec. suxiSvilebis ansamblSi sami wlis<br />
ganmavlobaSi cekvavda, musikaluri Svidwledi daamTavra<br />
da... hokeistic iyo.<br />
sverdlovskis `spartakiadaze” saqarTvelos sakuTari<br />
hokeistTa nakrebi unda hyoloda. Tu sul mokle dro-<br />
Si, qarTveli sportsmenebi yinulze dgomas ar iswavlidnen,<br />
saxelmwifos jarimis saxiT, Zalian didi Tanxis<br />
gadaxda mouwevda. amitomac saswrafod Sekribes axalgazrdebi,<br />
romlebsac gamoucxades, rom dReidan isini<br />
saqarTvelos hokeistTa nakrebis wevrebi arian. saqar-<br />
TveloSi mudmivi yinuli, da miT umetes, moednisxela<br />
yinuli, albaT, milionobiT wlis winaT, saerTo gamyinvarebis<br />
Semdeg ar yofila. sad, sad Tu ara ruseTSi.<br />
hoda, Cveni nakrebic CrdiloeTisken daiZra. b-ni elgujac<br />
iyo maT rigebSi.<br />
~luJnikis~ daqiravebas da iq varjiSs didi Tanxebi<br />
sWirdeboda. imxanad ki, am kompleqsis gareT Turme<br />
wyals yinavdnen, mSvidobiani mosaxleobis gasarTobad,<br />
cxeli Sokoladi 73
musikaTmcodne da kritikosi artiom troicki TbilisSi xSirad<br />
Camodioda da umetesad maSin, roca b-ni elguja qalaqSi ar iyo. magram<br />
am ramdenime wlis win, zafxulis erT Tbil saRamos, daba wyneTSi,<br />
valeri koCarovis agarakze erTmaneTs Sexvdnen.<br />
saseirnod da sasrialod. Cveni nakrebic Turme aq varjiSobda<br />
_ ra seirnoba, ris garToba? didxans yinulze<br />
verc Zlebdnen da rom ar gayinuliyvnen, bevrs svamdnen.<br />
arays b-ni elgujas daxmarebiT Soulobdnen.<br />
` bavSvobaSi magrad davrbodi, romelime rus hokeists<br />
gamoviWerdi da boTl arayze veniZlavebodi. TiTqmis yovelTvis<br />
vigebdi”.<br />
amis mere, moskovis nakrebma 30:0 mogvigo, somxeTis<br />
nakrebTan 11:1 iTamaSes, da ukrainasTan ki 15:7 wavageT.<br />
mSvenieri Sedegia `mziani” saqarTvelosTvis.<br />
rogorc mogaxseneT, simRera bavSvobidanve daiwyo, magram<br />
romansi gansxvavebuli simReraa. gadaRebebis dros<br />
74 cxeli Sokoladi<br />
mReroda, sufrebze. ise, TavisTvis, estradaze gasvla<br />
arasdros ar undoda, arc koncertebSi monawileobis<br />
miReba, magram ase ar moxda. aw gardacvlilma rusma<br />
msaxiobma kostpetrov stepankovma simRera “Зараза” rom<br />
aCuqa da mere b-nma elgujam Tavis gemoze rom gadaamRera.<br />
mere iyo, rom... mere is iyo, rom sxvadasxva koncertze,<br />
festivalze iwvevdnen. ZiriTadad ruseTSi.<br />
aris aseTi kinofestivali `zolotoi vitas”, sadac<br />
umetesad religiur Temaze Seqmnil kinoproduqcias<br />
uCveneben. TiTqmis yovel wels iwveven b-n elgujas,<br />
romelsac ruseTis bevr qalaqSi uwevs mogzauroba da<br />
simRera: irkutski, Celiabinski... scenaze gamosvlamde,<br />
ase acxadeben:<br />
“Сейчас выступит наш Гуджа Бурдули – Грузия!” Tan uCve
cxeli Sokoladi 75
msaxiobobaze ar uocnebia da uamrav filmSi gadaiRes. koncertebze<br />
gamosvla da estradaze simRera TavSi azradac ar mosvlia, magram<br />
moskovsa Tu sxva qalaqebSi misi albomebi Sav bazarsa Tu audio<br />
maRaziebSi dRemde iyideba.<br />
neben nawyvetebs `mocuravedan”, `uZinarTa mzedan”...<br />
sityva `gruziaze” ingreva darbazi, parteridan ismis<br />
SeZaxilebi:<br />
“Грузия, мы вас любим ! Приезжайте по-чаще! Мы ваше кино<br />
любим! Мы и вас любим !” _ aseTia rusi xalxis ganwyoba.<br />
`roca rusul simReras viwyeb, meubnebian ara, qarTuli<br />
imRereo”.<br />
qarTveli Semsrulebeli uyvarT da, Sesabamisad, simRerac<br />
qarTuli undaT. gasakviri araferia.<br />
msaxiobobaze ar uocnebia da uamrav filmSi gadai-<br />
Res. koncertebze gamosvla da estradaze simRera TavSi<br />
azradac ar mosvlia, magram festivalebsa Tu sxva<br />
RonisZiebebze xSirad iwveven. albomis Caweraze serio-<br />
76 cxeli Sokoladi<br />
kadri filmidan `kavkasiuri saRamo~<br />
zulad arasdros ufiqria magram ise moxada, rom moskovsa<br />
Tu sxva qalaqebSi misi albomebi Sav bazarsa Tu<br />
audio maRaziebSi dRemde iyideba. istoria ki aseTia:<br />
lado burdulis didi xnis megobari, musikaTmcodne<br />
da kritikosi artiom troicki TbilisSi xSirad Camodioda<br />
da umetesad maSin, roca b-ni elguja qalaqSi ar<br />
iyo. magram am ramdenime wlis win, zafxulis erT Tbil<br />
saRamos, daba wyneTSi, valeri koCarovis agarakze er-<br />
TmaneTs Sexvdnen. sufras koCarovi, artiom troicki<br />
da misi meuRle da mama-Svili burdulebi usxdnen. pirvelma<br />
bakurma imRera, mere ki artioms Zalian moridebiT<br />
uTxovia: b-no elguja, viciT, rom kargad mReriT<br />
da iqneb Tqvenc imReroTo. maSin ra icoda troickim,<br />
rom b-n elgujas mosmenis Semdeg, Tvalebidan cremlebi<br />
Rapa-RupiT wamouvidoda.
kadri filmidan `garigeba~<br />
cxeli Sokoladi 77
akuri, lado, maka, inesa da guja burdulebi kadri filmidan `robinzoniada~<br />
amayobs qarTvelobiT da cotaTi reinkarnaciisac sjera. Tu<br />
RmerTis neba iqneba da Cems suls kidev daabrunebs dedamiwaze, isev<br />
saqarTveloSi davbrundebi, isev qarTveloba mindao.<br />
`vuTxari, ra iyo, SvilTan majibrebT-meTqi?... vici,<br />
rom troicki cnobili kritikosia, magram me ra menaRvleboda.<br />
vimRere rusulad - “Сероглазая”. simRera rom<br />
davamTavre, gavxede da orive ar tiris?! artiomac da<br />
misi colic! Turme Svili hyoliaT “Сероглазая”.<br />
atirebulma artiomma b-n lgujas albomis Cawera Ses-<br />
Tavaza. sad? moskovSi. ax, moskovSi didi siamovnebiT!<br />
mainc moskovia, Tanac kargi iqneba. b-n elgujas unda,<br />
rom SviliSvilebma, imaT SvilTaSvilebmac moisminon da<br />
icodnen, rogor mReroda babua elguja.<br />
`xom unda darCeT? ityvian, babuaCemi msaxiobi iyoo<br />
da filmebs naxaven, kargadac mRerodao da Canawerebs<br />
mousmenen”.<br />
78 cxeli Sokoladi<br />
SviliSvilebma isic unda icodnen, rom maTi babua<br />
didi ruseTis prezident putinsac Sexvedria nikita<br />
mixalkovis agarakze da nikolsonsac, biZaSvil Son pen-<br />
Tan erTad.<br />
b-n elgujas guli wydeba warsulze, magram mis dabrunebas<br />
ar natrobs. yvelaferi uflis nebaa. warsuli warsulia,<br />
iyo da aRar aris.<br />
amayobs qarTvelobiT da cotaTi reinkarnaciisac<br />
sjera. Tu RmerTis neba iqneba da Cems suls kidev daabrunebs<br />
dedamiwaze, isev saqarTveloSi davbrundebi,<br />
isev qarTveloba mindao.<br />
`urTierTobebi Seicvala, xalxi gadasxvaferda, cotaTi<br />
gaborotda da gauxeSda. uwin ufro metad uyvardaT~...
interviu ukve dasrulebuli iyo. mesxi burdulebis Zvel, Sav-TeTr fotoarqivs axali cifruli aparatiT fotoebs<br />
uRebda. me ki wasasvlelad vemzadebodi, roca b-nma elgujam gverdiT gamixmo, samzareulos fanjarasTan<br />
mivida, sakuTari SeSupebuli Tvalebi Tbilisis moRuSul, ganacrisfrebul cas miapyro da miTxra:<br />
`or weliwadSi mRvdeli gavxdebi, Cems sofelSi waval da iq viqnebi..”<br />
stiqarosani rom iyo, vicodi, magram mRvdlobas Tu apirebda _ ara. mere fanjaras xeli mikra da gaaRo: `naxe,<br />
axla mtredebi mofrindebian”.<br />
sul cota xanSi, fanjris rafaze ramdenime gvriti mofrinda... <br />
cxeli Sokoladi 79
avtori: Tamar babuaZe<br />
foto: levan xerxeuliZe / foto arqivi<br />
80 cxeli Sokoladi<br />
qaqucistebi.<br />
IV Taoba
noe Jordaniam saqarTvelo baTumis<br />
portidan 1921 wlis 17 marts datova.<br />
ruseTis wiTelma laSqarma saqarTvelo<br />
daikava. <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong> saqarTveloSi<br />
darCa. pirveli mebrZoli jgufis<br />
Sedgenas TiTqmis erTi weli moandoma.<br />
es maSin, roca saqarTveloSi mZafri terori<br />
mZvinvarebda. iWerdnen yvelas da<br />
dasaWerTa siaSi <strong>ColoyaSvili</strong> pirveli<br />
ewera. dagvianeba aRar SeiZleboda da<br />
1922 wlis 12 marts “saqarTvelos SeficulebiT”<br />
is tyeSi gavida. pirveli<br />
Setakeba bolSevikebTan ivnisSi moxda.<br />
maleve “xevsureTis ajanyebac” marcxiT<br />
damTavrda. wiTelma jarebma xevsureTi<br />
gadawves, magram <strong>ColoyaSvili</strong>s razmi<br />
ver mospes... Setakebebi Semodgomaze<br />
gagrZelda. erT-erT brZolaSi mokles<br />
<strong>ColoyaSvili</strong>s Zma siko. man Zma tyeSi<br />
damarxa da brZola ganagrZo... Semdegi<br />
Setakebis Semdeg, daatusaRes <strong>qaquca</strong>s<br />
meuRle da ori patara asuli. gaSmagebuli<br />
bolSevikebi misi asulis cocxlad<br />
damarxvas iTxovdnen. es aRar moxda.<br />
samagierod, daapatimres <strong>ColoyaSvili</strong>s<br />
deda, sidedri da simamri. es ukanaskneli<br />
1924 wlis ajanyebis dros daxvrites<br />
kidec... ColoyaSvilma da misma razmebma<br />
saqarTvelo mxolod maSin datoves,<br />
roca 1924 wlis ajanyeba sabolood damarcxda.<br />
1930 wels <strong>qaquca</strong> garTulebuli<br />
Wrilobisgan gardaicvala.<br />
Salva amirejibis werilis mixedviT.<br />
`ai, swored maSin damibara anderZad, rom dagvewva misi neSti...<br />
radgan ase saqarTveloSi misi Camosveneba gagviadvildeboda.~<br />
al. sulxaniSvili, `Cemi mogonebani~, san francisko, 1981 w.<br />
anderZi mxolod 75 wlis Semdeg, 2005 wlis 20 noembers Sesrulda.<br />
levilis saZmo sasaflaodan <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>s neSti<br />
TbilisSi gadmoasvenes. qaqucistebma amoisunTqes. ojaxis Sinagani<br />
kompleqsebi moixsna. umZimesi warsulis kompensaciad, maT<br />
istoriuli mniSvnelobis mqone movlena ergoT.<br />
<strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>s pirveli foto saxlSi 30-ode wlis Semdeg<br />
gaCnda. Tavidan SiSiT, malulad da wamierad gaelvebuli<br />
azriT: `es is aris, vinc...~ _ fotosTan gancdebis mTeli jaWvis<br />
da didi warsulis identifikacia xdeboda.<br />
Semdeg misi portreti kedelze Camokides, sxva fotoebic<br />
moiZies, wignebi daagroves, erTmaneTis da winaprebis mogonebebi<br />
Sekribes. refleqsadqceuli SiSic Semcirda, mere TiTqmis bolomde<br />
gaqra. mxolod xumrobis saxiT Tu iCenda Tavs sagvareulo<br />
Sekrebebze: `ramdenni varT, ar dagviWiron!~<br />
rodesac <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>s ojaxSi mesame Taoba gaCnda,<br />
tabu ukve gauqmebuli iyo. guri xunwaria TiTqos Cveulebriv<br />
bavSvad daibada. yoveli SemTxvevisTvis, gvari _ xunwaria amaze<br />
miuTiTebda. magram am ojaxSi xom mTavari gvari sul sxva iyo.<br />
siZeebisTvisac da bavSvebisTvisac, faruladac da Riadac, 1924<br />
welsac da 2005-sac aq yvelaferi `qaqucistobiT~ izomeboda.<br />
amitom guri xunwariam Tavidanve icoda, rom misi didi papa<br />
Cveulebrivi papa ar yofila. is yvelaze magari kaci iyo, xmalsac<br />
yvelaze Ronivrad iqnevda da cxeniTac yvelaze swrafad daqroda.<br />
didi papa bavSvis warmosaxvaSi realur saTavgadasavlo kinod<br />
da gamiTebul sinamdviled iqca.<br />
`<strong>qaquca</strong> im droidanve maxsovs, roca bavSvis mexsiereba garemos<br />
aRqmas iwyebs. Tavidan bolomde mis Sesaxeb bavSvobaSi araferi<br />
mouyoliaT. albaT, ubralod miTxres, Seni papa <strong>qaquca</strong>, ici, ra<br />
magari kaci iyoo? mere mec raRaceebs movkari yuri da <strong>qaquca</strong> ase<br />
amoviCeme. bavSvobidanve maxsovs ovaluri formis CarCoSi Casmuli<br />
grafikuli portreti, oTaxis kedlidan rom damyurebda.<br />
CamrCa ufrosebis dialogebic <strong>qaquca</strong>s ufros SvilTan, TamarTan<br />
gamarTuli Tavyrilobebidan da didi papa CemTvis gmirad iqca~.<br />
cxeli Sokoladi 81
82 cxeli Sokoladi
cxeli Sokoladi 83
<strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong> da Salva nebieriZe<br />
`sul vcdilobdi, aqa-iq yurmokruli <strong>qaquca</strong>s colTan gadamemowmebina.<br />
wamdauwum Sevrbodi mis oTaxSi da vekiTxebodi: buba, miTxari, cxenze<br />
magra ijda? xmals magra iqnevda?~<br />
<br />
guri xunwaria <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>s umcrosi qaliSvilis<br />
qeTias STamomavalia. ufrosis, cicnas SviliSvili<br />
daviT kilaZea.<br />
qeTia ermile yirmelaSvilze gaTxovda, misi qaliSvili<br />
megi _ xunwariaze. roca guri gaCnda, ukve is dro<br />
idga, roca 1924 wlidan dawyebuli devniTa da tanjviT,<br />
SiSiTa da kompleqsebiT gaCenili saSineli tkivili <strong>qaquca</strong>s<br />
sam qals _ meuRles <strong>nino</strong>s da qaliSvilebs Tamars<br />
(cicnas) da qeTevans (qeTias) ukve uSuSdebodaT.<br />
<strong>nino</strong> meRvineTuxucesi jer kidev cocxali iyo. vaJkaci<br />
papis mesame TaobaSi gaCenili biWi ver xvdeboda, ram<br />
gadaiara dedis, bebiebis da didi bebiis zurgze, samagierod<br />
icoda, rom kedlidan momzirali ulvaSiani da<br />
xanjliani kaci yvelaze Zlieri iyo.<br />
`sul vcdilobdi, aqa-iq yurmokruli <strong>qaquca</strong>s col-<br />
Tan gadamemowmebina. wamdauwum Sevrbodi mis oTaxSi da<br />
vekiTxebodi: buba, miTxari, cxenze magra ijda? xmals<br />
magra iqnevda? maxsovs ufrosebis reaqciac am kiTxvaze<br />
_ gulianad icinodnen. buba ki arafers meubneboda.<br />
fexebi warTmeuli hqonda, iwva zambarebian sawolze,<br />
eweoda uamrav tarian sigarets da Tavisi boxi xmiT,<br />
ZiriTadad rusulad laparakobda. <strong>qaquca</strong>ze arafers<br />
84 cxeli Sokoladi<br />
<strong>nino</strong> meRvineTuxucesi da qeTia<br />
meubneboda. me ki davxtodi mis sawolze, zambarebi<br />
Wrialebda, da vyvirodi, miTxari, miTxari, rogori papa<br />
iyo... roca zedmeti momividoda, oTaxidan gamomiyvandnen<br />
da gzaSi meweoda anas boxi xma: “Оставьте ребёнка в<br />
покое”. daaxloebiT eqvsi wlis viyavi, roca gardaicvala.<br />
maxsovs, rom gavige cudad ariso, albaT, ar mindoda<br />
misi arsad gaSveba da oTaxSi mcvelad davudeqi.<br />
stafilosferi plastmasis xmali mqonda, am xmliT mis<br />
sawolTan videqi. isic maxsovs, rogor Zlivs daiZaxa<br />
erTxel, gaiyvaneT bavSvio. zustad ar maxsovs, im Rames<br />
Tu meore dilas gardaicvala. <strong>qaquca</strong>ze aTi wliT umcrosi<br />
iyo, 75 wlis asakSi gardaicvala~.<br />
<strong>nino</strong> erT-erTi ukanaskneli reliqvia iyo. Semdeg<br />
ojaxSi darCa ori qali - ori Svili, cicna da qeTia da<br />
maTi gogonebi. maTgan ufross, megis dedis, deidis da<br />
bebiis tanjvidan umciresi, magram mainc Tavisi wili<br />
ergo. ufrosebisgan gansxvavebiT, megim arc icoda, vis<br />
gamo xdeboda es yvelaferi. mas araTu ar axsovda papa,<br />
misi foto pirvelad 13 wlis asakSi naxa, roca ojaxis<br />
axlobelma mzia baqraZem is safrangeTidan Camoitana.<br />
miuxedavad amisa, megic `qaqucistad~ gaizarda.
<strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong> frangul sanatoriumSi<br />
cxeli Sokoladi 85
<strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong> palataSi<br />
<br />
ojaxSi arc werilebi inaxeboda. Tavis droze, TiToorola,<br />
albaT, modioda, magram maSinve anadgurebdnen.<br />
fotoebs ki araTu axlo naTesavebi, im Soreuli nacnobebis<br />
ojaxebSic wvavdnen, sadac <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>s<br />
gamo, wesiT, dasakiTxad arc unda misuliyvnen.<br />
`am tabuirebuli warsulis wyalobiT, kompleqsic ki<br />
gamiCnda: rogor, aseTi magari papa myavda da kaciSvilma<br />
ar icoda mis Sesaxeb. Cemi megobrebi gakvirvebulebi<br />
miyurebdnen, roca <strong>qaquca</strong>ze vyvebodi. roca pirveli<br />
wignebi gaCnda, yidva daviwye. mniSvnelovani literaturac<br />
araferi iyo, Tumca, ambebis gagebis, situaciebis<br />
aRdgenis TvalsazrisiT, Zalian mexmareboda.<br />
Sokismomgvreli iyo, roca erovnuli moZraoba daiwyo<br />
da erT-erT demonstraciaze <strong>qaquca</strong>s bairaRi da portreti<br />
gamofines. xalxi iZaxda, es kaci vin ariso. me ki<br />
videqi Cems megobrebTan erTad da gadametebuli sixarulisgan<br />
saxeze xeli mqonda afarebuli. xalxis cnobismoyvareobas<br />
megobrebi akmayofilebdnen: `vin aris<br />
da babuamisiao~. saxeli da gvari gviTxariTo _ ismoda<br />
mere. viRacam versiac SemogvTavaza, aleqsandre batoniSviliao.<br />
viRacam Tqva _ ara, <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>ao.<br />
86 cxeli Sokoladi<br />
eg vinRa ariso... ase iyo _ Zalian bevrma ar icoda da<br />
cotam icoda~.<br />
Semdeg es situaciac gamosworda. 1989 wels <strong>qaquca</strong>s<br />
papis samosaxloSi, sofel mataanSi, pirveli qaqucobac<br />
gaimarTa.<br />
`am sofelSi Zalian lamazi ColoyaanT cixe dgas;<br />
didi cixe damrec ferdobze, romelic Zalian Soridan,<br />
TiTqmis axmetidanac Cans. galavnis SigniT RvTismSoblis<br />
Sobis patara eklesia dgas, iqve cxovrobda bolos<br />
<strong>qaquca</strong>s papida... ColoyaSvilebis saxlidan ki xeluxleblad<br />
erTaderTi kedelia darCenili, danarCeni Semdeg<br />
miaSenes, ganaaxles~.<br />
qeTias qaliSvilis, megis ocneba _ babuis saflavi enaxa<br />
parizSi, pirvelad misma vaJma, gurim aisrula. 1990 wels<br />
guri xunwaria levilSi Cavida. <strong>qaquca</strong>s neStis gadmosvenebis<br />
sakiTxi, 1924 wlis Semdeg, pirvelad ase realurad<br />
maSin dadga. Tumca, emigrantebis nawili uarze iyo. SviliSvils<br />
babuis neSti ar gamoatanes. Semdeg Tema 1997<br />
welsac wamotivtivda, 2005 wels ki <strong>ColoyaSvili</strong>s STamomavlebis<br />
ocnebis asrulebas win veRaraferi daudga.<br />
amjerad parizSi qalbatoni megi gaemgzavra.
aleqsandre sulxaniSvili, romelic <strong>qaquca</strong>s gverdidan<br />
bolo wuTamde ar moSorebia, mis sikvdils ase ixsenebs:<br />
`...sadili vaWame <strong>qaquca</strong>s. erTi bewo SeWama... mere gavedi<br />
da gareT davjeqi... sul ormocdaaTma wuTma Tu<br />
gaiara, rom damiZaxa. maSinve Sevedi. saSinlad aRSfo-<br />
Tebuli da gajavrebuli damxvda. savarZlis Tavsayudze<br />
mimiTiTa, sadac or Tu sam oqros wmindanTan er-<br />
Tad, oqros jaWvze ekida jvari da Cemis xeliT tyavSi<br />
gamokerili saqarTvelos miwa, romlebsac ganuyrelad<br />
Tan atarebda <strong>qaquca</strong>. Camoxsenio, _ miTxra, rogorc ki<br />
Sevedi... `Sexseni saqarTvelos miwa, dade ai, aq, patara<br />
magidaze. es jvari da wmindanebi Cems Svils miutane;<br />
xom ici, imisiao. Turme ormocdaaTi wuTi rom CaiZina,<br />
Tavisi ufrosi Svili unaxavs sizmarSi da mas uTqvams:<br />
`mamaCemo, momeci Cemi jvari~-o, amaze iyo igi SeSfoTebuli:<br />
`axla ki gaTavda Cemi cxovreba~-o...<br />
iqneboda daaxloebiT TerTmeti saaTi, rom me da vaxtangi<br />
mis palataSi SevediT. man raRac dailaparaka.<br />
Cven maSinve mivcvivdiT. xeliT wamovuwie Tavi <strong>qaquca</strong>s.<br />
gvecekva, <strong>qaquca</strong>m ki mogvibodiSa da uari am mizeziT<br />
gviTxra: “Мои ноги только в Грузии танцуют”.<br />
ase Segrovebuli epizodebiT, guri xunwariam yvela<br />
im kiTxvas gasca pasuxi, romelTac boxxmiani didi bebo,<br />
<strong>nino</strong>, mdumared xvdeboda. magidaze mimofantuli yavisferi<br />
fotoebis fonze, mesame Taobis SviliSvili <strong>qaquca</strong>s<br />
portrets CarTuli diqtofonisTvis spontanurad<br />
ase aRadgens:<br />
`misi nivTebidan araferi SemogvrCa. saSa sulxaniSvilis<br />
mogonebidan vici aseTi ram: saSa gaWirvebaSi Cavardnila,<br />
swavlisas binis qiras veRar ixdida. <strong>qaquca</strong>s<br />
erTi Zvirfasi saTuTune hqonia. saSas ambavi rom gaugia,<br />
daubarebia, saTuTune miucia da uTqvams: _ aiRe<br />
es da saxlis patrons mieci; sanam swavlas daamTavreb,<br />
TavisTan gacxovrebso.<br />
...papaCemi ajanyebis damarcxebisTanave ar gaqceula.<br />
daaxloebiT aTi dRe, Tavisi razmiT Tbiliss utrialebda,<br />
riTac, faqtobrivad, sikvdils eZebda. bolSevikebic<br />
Riad ver ebrZodnen, gaafTrebul xalxTan Sejaxebas<br />
yvela erideboda. bolos <strong>qaquca</strong>s SeuTvales,<br />
`Sexseni saqarTvelos miwa, dade ai, aq, patara magidaze. es jvari da<br />
wmindanebi Cems Svils miutane; xom ici, imisiao. Turme rom CaiZina,<br />
Tavisi ufrosi Svili unaxavs sizmarSi da mas uTqvams: `mamaCemo, momeci<br />
Cemi jvari~-o, amaze iyo igi SeSfoTebuli: `axla ki gaTavda Cemi<br />
cxovreba~-o...<br />
man kidev daixriala. ai, is iyo ukanaskneli xma am didi<br />
mebrZolisa, romelic TviT sikvdilsac ki vefxviviT<br />
ebrZoda!~<br />
aleqsandre sulxaniSvilis es mogoneba mxolod erTerTia,<br />
romelic guri xunwarias saxlSi gayviTlebulgacrecil<br />
wignebSi inaxeba. aq ar aqvT <strong>qaquca</strong>s naqoni<br />
nivTebi (erTaderT nivTs _ mis naqon qamar-xanjals<br />
aleqsandre sulxaniSvilma Zlivs mouyara Tavi da 1988<br />
wels paata nacvliSvils san franciskodan TbilisSi gamoatana.<br />
axla reliqvia xelovnebis muzeumSi inaxeba).<br />
samagierod, ukve blomad aqvT wignebi, fotoebi da er-<br />
TmaneTis mogonebebi, romelTac yvelaze saTuTad ufr-<br />
Txildebian. am ojaxSi dRemde rekaven moxuci axloblebic,<br />
ganvlili cxovrebidan axlad wamotivtivebul<br />
detalebs ixseneben da <strong>qaquca</strong>s portrets axal-axali<br />
StrixebiT amdidreben: oTaxSi qalbatoni megi Semodis,<br />
guris gaixmobs da eubneba: axla marina mxeiZem dareka<br />
(suxiSvilebis pirveli ansamblis mocekvavem) da aseTi<br />
ram miambo: `<strong>qaquca</strong> ubadlod cekvavda qarTul cekvebs.<br />
saxlganTqmuli mocekvave iyo. Cven erTadac gvicekvia.<br />
wlebis Semdeg, parizSi Sevxvdi, iqac gvTxoves, erTad<br />
gagatarebT da Sen ojaxis wayvanis uflebas mogcemTo.<br />
<strong>qaquca</strong>m piroba wauyena, rom maSin yvela misi TanmxlebisTvis<br />
ojaxis wevrebi unda gaeyolebinaT. bolSevikebma<br />
winadadeba ar miiRes da <strong>qaquca</strong>mac Tavisi Svili da<br />
ori gogona _ 7 wlis Tamari da 3 wlis qeTevani Tbilis-<br />
Si datova. deda da Svilebi, <strong>qaquca</strong>s sidedrTan erTad,<br />
metexis cixeSi Casves, dakiTxvaze siaruli patarebsac<br />
uwevdaT~.<br />
ori-sami wlis Semdeg, ojaxis wayvanis Tema dRis<br />
wesrigSi kvlav damdgara. magram am jerze <strong>nino</strong>s deda<br />
gamxdara cudad da marto ver dautovebia. 1930 wels<br />
<strong>qaquca</strong>c gardaicvala da ase SerCa misi col-Svili saqarTvelos.<br />
omis periodSi <strong>nino</strong> da cicna aiyvanes da yazaxeTSi<br />
samudamo gadasaxleba miusajes. am dros qeTia ukve ga-<br />
Txovili iyo. sanam ermile yirmelaSvili SeirTavda colad,<br />
sxva saqmro hyolia, romelsac qeTia bolo wuTs<br />
miutovebia _ gvaris da mamis gamo. ermile ki didi qaqucisti<br />
yofila. amis gamo, iosebis mama, anu, qeTias<br />
mamamTilic dauWeriaT. qeTiam amdens veRar gauZlo,<br />
mohkida xeli Tavis eqvsi wlis megis da dedasTan da<br />
cxeli Sokoladi 87
dasTan wavida. ojaxi iqac mZimed cxovrobda. erTxel<br />
cicna iseT sasowarkveTilebaSi Cavardnila, rom saWmelSi<br />
sawamlavi Caiyara, Tavsac iklavda da dedas, das<br />
da patara disSvilsac klavda. bolo wuTs uyviria, ar<br />
WamoTo.<br />
ojaxi eqvsi wlis Semdeg Seiwyales da daabrunes. naqiraveb<br />
saxlebSi cxovrobdnen. <strong>nino</strong> qargavda, cicna keravda<br />
da amiT gahqondaT Tavi. zamTarSi, roca Zalian<br />
cioda, dedaCemi bebiis moqsovili da welze jvaredinad<br />
gakruli SaliT dadioda. yvelafris miuxedavad, <strong>qaquca</strong>s<br />
arcerT qals, arc meuRles, arc qaliSvilebs da<br />
arc SviliSvilebs sayveduri arasdros dascdeniaT.<br />
eWvqveS <strong>qaquca</strong>s arCevani araTu mis cols, simamr-sidedrsac<br />
arasdros dauyenebiaT. yvelam kargad gaigo,<br />
rom <strong>qaquca</strong>m, ubralod, am saqmisTvis gadado Tavi. er-<br />
Txel Turme megobrebma uTxres, ras akeTeb, bavSvebi<br />
codoebi ar ariano? <strong>qaquca</strong>s upasuxia: ara uSavs, kerketi<br />
kaklebi gamovleno. albaT, rogor ukvdeboda guli,<br />
magram xmamaRla arafers ambobda. gmirad iyo dabadebuli.<br />
gmiri an xar, an _ ara. mTeli am ambidan misi sargebeli<br />
minusebSi Tu gaizomeba. araferi darCenia, mauzerebis<br />
zuzunis, miwaze Zilis, tyeSi kenkriT kvebis,<br />
Wrilobebis, colis da Svilebis mudmivi monatrebis,<br />
88 cxeli Sokoladi<br />
maT winaSe danaSaulis grZnobis da damarcxebis garda.<br />
miuxedavad amisa, yvela mis gverdiT myofi amtkicebda,<br />
rom <strong>qaquca</strong>s energia gadamdebi iyo. laCaric rom Sesuliyo<br />
masTan, ukan lomiviT gamodioda _ iseT energias<br />
asxivebda Turme.<br />
erTi moxucis naambobi maxsovs. ajanyeba ukve damarcxebis<br />
piras yofila. SeTqmulTa imedgadawuruli jgufi<br />
RamiT erT saxlSi imaleboda. kriWaSekrulebi isxdnen,<br />
caxcaxebdnen da <strong>qaquca</strong>s elodebodnen. Tan varaudobdnen,<br />
albaT gaburZgnuli wveriT mova, mouvleli<br />
da daRlilio. uceb CoCqoli amtydara, viRacam daiZaxa,<br />
1945 w. dasavleT yazaxeTi, sofeli Sipovo, cicna, megi, <strong>nino</strong> da qeTia metexis cixidan gamosuli cicna da qeTia<br />
bebiaCemi <strong>nino</strong> ixsenebda, qalebi sul Tvalebs uJuJunebdneno. wavidoda<br />
axalgazrda col-qmari sadme mejlisze. <strong>qaquca</strong> maSinve yuradRebis<br />
centrSi moeqceoda. <strong>nino</strong> ityoda, “КАКУЦ, МНЕ ПЛОХО”-o, es gaxedavda<br />
gorozi mzeriT, arafers hkiTxavda, gareT gavidoda, “КУЧЕР”-o,<br />
gasZaxebda da cols saxlSi gaagzavnida.<br />
<strong>qaquca</strong> movidao da Semosula gawkipinebuli, evropul<br />
smokingSi gamowyobili, sufTad gaparsuli wveriT da<br />
xeljoxiT, romelic, saWiroebis SemTxvevaSi, xmlad gadakeTdeboda<br />
xolme da farikaobisTvis iyenebda... Tavisi<br />
garegnobiTac ki amxnevebda sxvebs. Tvalebacimcimebuli,<br />
sixaruliT dadioda, sxvanairad amden rames ver<br />
gauZlebda.<br />
keTili kaci yofila. danarCenebi tyveebis daxvretas<br />
iTxovdnen xolme. <strong>qaquca</strong> ki icavda, aravis xvretda.<br />
samarTlianic iyo. erT kniazs ase uxumria: muSa daiqirava,<br />
zurgze gadaajda da meoTxe sarTulze, erT-erTi<br />
Tavadis saxlSi gamarTul wveulebaze ase gamocxadda.
guri xunwaria ojaxTan erTad. qeTevan, elisabed da ana ColoyaSvilebi<br />
<strong>qaquca</strong>m rom es dainaxa, kniazs Camosvla ubrZana, muSas<br />
ki uTxra, moajeqi zurgze Sens batons da qveviT Caayvanine<br />
Tavio, mere gaognebul Tavads miaZaxa _ ukan Seni<br />
fexiT amodio.<br />
rogorc miyvebian, kargi garegnobis kaci yofila.<br />
wvrili weli hqonia da ganieri mxrebi. yovelTvis welSi<br />
gamarTuli ijda. simRera, cekva da kargi qeifi uyvarda.<br />
bebiaCemi <strong>nino</strong> ixsenebda, qalebi sul Tvalebs uJu-<br />
Junebdneno. wavidoda axalgazrda col-qmari sadme mejlisze.<br />
<strong>qaquca</strong> maSinve yuradRebis centrSi moeqceoda.<br />
<strong>nino</strong> ityoda, “Какуц, мне плохо”-o, es gaxedavda gorozi<br />
mzeriT, arafers hkiTxavda, gareT gavidoda, “Кучер”o,<br />
gasZaxebda da cols saxlSi gaagzavnida. TviTon,<br />
megobrebTan erTad, ori-sami dRiT daikargeboda, magram<br />
garTobis gamo, saqmes arasdros Ralatobda. roca<br />
ajanyebisTvis mzadeba daiwyo, `saqarTvelos Seficulebs~<br />
ori mTavari muxli Seudgina: mTeli am drois<br />
ganmavlobaSi, maT ar hqondaT daTrobis da qalebTan<br />
garTobis ufleba.<br />
<br />
1924 wlis ajanyebis damarcxebis Semdeg, <strong>qaquca</strong> ColoyaSvilma<br />
saqarTvelo bolom datova.<br />
samSoblos 2005 wlis noemberSi daubrunda. anderZi<br />
75 wlis Tavze asrulda. warsulic nawilobriv meordeba<br />
_ dResac, mis ojaxSi ori patara gogo izrdeba, ana<br />
da elisabedi, oRond gvarad xunwariebi. guris kidev<br />
ufrosi qaliSvili, qeTevani hyavs _ pirveli qorwinebidan.<br />
or nabolaraze ase ambobs: `am bavSvebs rom uyurebT,<br />
erTi babua <strong>qaquca</strong> hyavdaT, meore, dedis mxridan _<br />
qristefore kaTolikosi~.<br />
gogoebma es yvelaferi ician. realuri legendebi-<br />
Ta da gamiTebuli istoriuli faqtebiT, maTi bavSvuri<br />
STabeWdilebebi TviTneburad iqmneba. didi papa kvlavac<br />
kedlidan iyureba, oRond Zveli droebisgan gansxvavebiT,<br />
patarebs <strong>qaquca</strong>s saxeliT Tavmowoneba aRar<br />
ekrZalebaT.<br />
aseTi magari gogoebi arian qeTevani, elisabedi da ana<br />
_ qaqucistebis meoTxe Taobidan. <br />
intervius organizebisTvis madlobas vuxdiT kulturis<br />
saministros sazogadoebasTan urTierTobis departaments.<br />
cxeli Sokoladi 89
spec-proeqti: praRa<br />
avtori: giorgi gvaxaria<br />
foto: daviT mesxi<br />
90 cxeli Sokoladi
cxeli Sokoladi 91
92 cxeli Sokoladi<br />
kafkas saxl-muzeumi
zogjer iseTi STabeWdileba mrCeba, rom<br />
bavSvoba saerTod ar mqonia. yovel SemTxvevaSi,<br />
verafriT vigoneb im periods, zRaprebs<br />
rom miyveboda vinme. mgoni, yovelTvis mZulda<br />
zRaprebi da amitom ar miambobdnen.<br />
sabWoTa epoqaSi, egreT wodebuli centraluri<br />
televiziiT gadacema gadioda, aseTi<br />
saxelwodebiT _ «В гостях у сказки». (SeiZleba<br />
dResac gadis). bavSvebi zRaprebs uyurebdnen<br />
da mere zRapris personaJebs xatavdnen. sicocxle<br />
aRar mindoda, eg gadacema roca iwyeboda<br />
xolme. axla ar maxsovs, ra maRizianebda<br />
– zRaprebze msjeloba, bavSvebis naxatebi<br />
avtori: giorgi gvaxaria<br />
foto: daviT mesxi<br />
`reqviemis~<br />
fonze<br />
Tu sabWoTa filmebi, romelsac am gadacemaSi<br />
uCvenebdnen. mogvianebiT Sevityve, rom komunisturi<br />
epoqis kinozRaprebis absoluturi<br />
umravlesoba Cexoslovakiis socialisturi<br />
respublikis dedaqalaqSi, praRaSi iyo gada-<br />
Rebuli.<br />
praRaSi pirvelad maSin movxvdi, roca sabWo-<br />
Ta kavSiri gagania «perestroikiT» cxovrobda.<br />
CvenSi ukve SeiZleboda Tavisuflad laparaki,<br />
aq ki – ara. firfitebis maRaziaSi Cemi sayvareli<br />
momRerali, edita gruberova vikiTxe.<br />
momeCvena, rom gamyidvels es gvari gagonili<br />
ar hqonda. davukonkrete, «emigrantka»... am sityvis<br />
gagonebaze feri ecvala da administratori<br />
moixmo. kinaRam damapatimres.<br />
cxeli Sokoladi 93
vaclavis moedani, praRa<br />
meored aqaurobas 90-iani wlebis dasawyisSi vestumre.<br />
sabWoTa jarebi jer kidev idgnen praRaSi, amitom aq<br />
uvizod Camosvla SeiZleboda. maSin erTi maRaziis SesasvlelSi<br />
qarTuli warwera davinaxe: «servizi «madona»<br />
ar gvaqvs!» rogorc Cans, im qarTvelebis sayuradRebod<br />
gaakres, Sof-turebs rom awyobdnen Cexoslovakia-<br />
Si. Tanac, qarTulad daweres. rusul enas aq 1968 wlis<br />
agvistos Semdeg ar wyaloben.<br />
mere milan kunderas «yofierebis autaneli simsubuqe»<br />
wavikiTxe. amave saxelwodebis filmic vnaxe, deniel<br />
dei-liuisiTa da Juliet binoSiT mTavar rolebSi. gau-<br />
Taveblad SemeZlo laparaki im studentebze, romlebmac<br />
praRaSi, sabWoTa tankebis Sesvlis Semdeg, vaclavis<br />
moedanze Tavi daiwves. dResac SemiZlia tomebi davwero<br />
egreT wodebul «adamianur socializmze», piradad<br />
CemTvis, idealur politikur sistemaze, romlis aSenebasac<br />
cdilobda dubCeki 60-ian wlebSi da romlisganac<br />
bevri, Zalian bevri ram gadaiRo vaclav havelma.<br />
magram politikiT Tavs ar SegawyenT. miT umetes, sa-<br />
94 cxeli Sokoladi<br />
qarTveloSi sityva «socializmi» xalxSi Zalian cud<br />
asociaciebs aRZravs.<br />
arc praRis RirsSesaniSnaobebze vapireb weras. aqaur<br />
arqiteqturul Zeglebze imdeni dawerila, rom me raRa<br />
unda davamato?<br />
Tumca, bodiSi... mgoni, zRaprebiT daviwyeT. praRa ki<br />
imitom iqca kinozRaprebis dekoraciad, rom zRapruli<br />
arqiteqturiT gamoirCeva. me ki swored am «zRapruli<br />
arqiteqturis» gamo ver avitane es qalaqi.<br />
ver avitane da, bedi ar ginda? maincdamainc aq da ara,<br />
magaliTad, Cems sayvarel budapeStSi, gaixsna «radio<br />
Tavisuflebis» centraluri biuro, romelsac Cven, radios<br />
Tbiliseli TanamSromlebi vemorCilebiT.<br />
vinc praRasa da budapeStSi namyofia, aRmosavleT<br />
(dRes ukve centraluri) evropis am or qalaqs aucileblad<br />
Seadarebs erTmaneTs. dagegmarebac msgavsi aqvT,<br />
dizainic. magram gansxvavebac aSkaraa – budapeSti, Tavisi<br />
grandiozuli dunaiT, uzomod bevri sivrciT da<br />
Cemi sayvareli «turoS taSkaTi» («xaWos CanTa»), feno
praRa, 25 Tebervali, 1988 weli. foto: karel kudlini<br />
kadri filmidan `yofierebis autaneli simsubuqe~<br />
cxeli Sokoladi 95
96 cxeli Sokoladi<br />
karlis xidi
vani namcxvriT, romlis msgavsi msoflios arcerT qalaqSi<br />
ar cxveba. da praRa – Tavisi patara quCa-labirinTebiT,<br />
infantiluri koSkebiT da uzarmazar Sopingad<br />
qceuli vaclavis moedniT... adgils, sadac 1968 wels<br />
sisxli daiRvara, dRes eqvssarTuliani maRazia «bata»<br />
(Cexurad «batia» – misi mflobeli Cexi yofila) gadmohyurebs.<br />
mogwonT «batas» fexsacmeli?<br />
sul mikvirda, ram gaagiJa marina cvetaeva, praRa-<br />
Si minda, praRaSi mindao, rom gaiZaxoda. ar SeeSinda,<br />
Zveli qalaqis oRro-CoRro quCebSi roca daikarga? am<br />
labirinTidan gamoZromas xom veraferi Svelis _ verc<br />
Zveli koSkebis Spilebi, verc mdinare vltava. marTlac,<br />
franc kafkad gaqcevs es klaustrofobiuli sivrce,<br />
xoWo – urCxulad mogeCveneba!<br />
gsiamovnebT, roca geSiniaT?<br />
saSiSi da `Savi~ legendebi, icocxle, magrad yvarebiaT<br />
Cexebs.<br />
ai, Tundac `astrologiuri saaTi~ aviRoT Zvel pra-<br />
RaSi. aTasobiT turisti yovel erT saaTSi erTxel<br />
ikribeba 600 wlis winaT Seqmnil atraqcionTan. yvelafers<br />
SeityobT am saaTze _ mTvaris fazebs, mzis mdebareobas,<br />
varskvlavebis ganlagebas. yvelafers, garda<br />
imisa, Tu romeli saaTia... legendis Tanaxmad, saaTis<br />
amwyobma, panuSma Seityo, rom qalaqis xelisufleba mis<br />
dabrmavebas apirebda, raTa mas sxva qalaqebisTvisac ar<br />
Seeqmna aseTi saswauli. panuSma koSkSi SeaRwia, saaTis<br />
rTuli meqanizmi moSala da mokluli `Svilis~ gverdiT,<br />
sasikvdilod daeca. mas mere, panuSis saaTis meqanizmis<br />
saidumlos gasagebad da astrologiuri saaTis xelaxla<br />
asamuSaveblad, praRas erTi saukune dasWirda.<br />
anda, praRis erT-erTi mTavari RirsSesaniSnaoba<br />
– karlis xidi aviRoT – 500 metri sigrZis nageboba,<br />
qandakebebiT, romelic msoflios nebismier did muzeums<br />
daamSvenebda. praRis mTavari xidi Turme 100 weli<br />
cxeli Sokoladi 97
98 cxeli Sokoladi<br />
praRis `staroe mestos~ quCa-labirinTebi
praRis satelevizio anZa fausti<br />
Sendeboda, magram misi fundamenti vera da ver gaamagres.<br />
bolos, saZirkvels moxarSuli kvercxebi Caudes<br />
da xidi gamagrda. realisturi legendaa, ara?<br />
nu iRimebiT, `kvercxebis ambavs~ Sua saukuneebis mecnierebi<br />
adastureben. ufro sworad, astrologebi da<br />
alqimikosebi, romlebic praRaSi mecnierebze ufro metad<br />
fasobdnen. isini taZrebis mSeneblobaSi monawileobdnen,<br />
raTa ama Tu im varskvlavis qveS, zustad moe-<br />
ZebnaT adgili. Cexi monarqebi piradad patiJebdnen maT<br />
TavianT sasaxleebSi, didZal fuls uxdidnen, laboratoriebs<br />
uSenebdnen, raTa ukvdavebis wamali gamoegonebinaT.<br />
ratom surdaT Cexebs ukvdaveba ase Zlier? ratom<br />
daibada fausti maincdamainc praRaSi? ratom gesmis aq<br />
ganuwyvetliv mocartis «reqviemi»? pirdapir yurebSi<br />
«CagZaxis» es musika maSinac ki, roca «staroe mestos»<br />
labirinTSi ikargebi, bindbundSi (praRaSi «rbili» ga-<br />
naTeba uyvarT) rukas misCerebixar da gasasvlels ver<br />
poulob.<br />
kafka – jandabas misi Tavi, rilke, cvetaeva, mere<br />
muxa... yvelani cotaTi Serekilebi iyvnen. amitom, bunebrivia,<br />
rom praRaze SeiSalnen. swored maTi qalaqis<br />
sanaxavad Camodian aq turistebi (praRa msoflios im aT<br />
qalaqSi Sedis, sadac wlis ganmavlobaSi yvelaze meti<br />
turisti Cadis). magram mocartma raRa dakarga am qalaqSi?<br />
amaze xSirad mifiqria, Tumca pasuxs, mgoni, pirvelad<br />
mivakvlie, roca daTo mesxTan erTad, «cxeli Sokoladis»<br />
am proeqtze muSaoba daviwye; roca pirvelad vixile<br />
Semodgoma praRaSi – «zlata praRa»!<br />
yvelaze didxans mesxma praRis satelevizio anZasTan<br />
aCxakuna Tavisi kamera. ecineboda am uzarmazar ur-<br />
Cxulze, romelsac didTaviani bavSvebi miuyvebian.<br />
cxeli Sokoladi 99
praRis ubani `JiSkovi~<br />
bavSvebis qandakebebs vgulisxmob, ra Tqma unda.<br />
SuaRameze, proletaruli raionis, JiSkovis SesasvlelSi<br />
dadgmul satelevizio anZas Tu dainaxavT, Sei-<br />
Zleba guli gagiskdeT am maxinji balRebis danaxvaze _<br />
zogi anZaze rom adis, zogi ki qveviT mococavs.<br />
mesxi mokvda siciliT. sicili ki, mogexsenebaT, gadamdebia<br />
da SiSis gadasalaxavad saukeTeso saSualebaa.<br />
amis mere, aRarc JiSkovSi gaseirnebis geSinia («boSebiTaa<br />
dasaxlebuli!» _ afrTxileben turistebs praRelebi).<br />
miuyvebi mis quCebs, Cvens «sololaks» rom mogagonebs,<br />
Sedixar aqaur ludxanebSi, sadac veRar xedav<br />
«zRapruli praRis» sanaxavad Camosul turistebs<br />
da rwmundebi: imisTvis, rom gaigo rogoria qalaqi, mis<br />
centrs unda moSorde, unda gaarRvio Sopingad qceuli<br />
sivrce (fotoaparatebiT SeiaraRebuli turistebi xom<br />
Taviseburi «myidvelebi» arian – isini xom qalaqis<br />
100 cxeli Sokoladi<br />
egreT wodebul «RirsSesaniSnaobas» yiduloben). mere<br />
ki, roca qalaqs dainaxav da ara qalaqis gaprialebul<br />
vitrinas, SeiZleba sul sxva TvaliT Sexedo imas, rac<br />
ar mogwonda, rac gaSinebda, xelovnuri da butaforuli<br />
gegona.<br />
wels pirvelad mivxvdi _ zomiereba, yovelTvis rom<br />
maRizianebda praRaSi – zomieri arqiteqtura, zomieri<br />
xalxi, qmnis qalaqs, romelic mxolod da mxolod<br />
adamianzea «gamoWrili». amitomac uwodes Cexebma TavianT<br />
revolucias «xaverdovani», TavianT socializms<br />
ki – «adamianuri». magram Cven, da ara marto Cven, xom<br />
gadaCveulebi varT aseT zomierebas; Cven xom vnebebi<br />
gvinda, xmauri. sityva «socializmi» xom (Tundac «adamianuri»)<br />
Zalian cud asociaciebs aRZravs CvenSi.<br />
ara, politikaze arafers davwer. mxolod literaturul<br />
kafe «slaviaze» mogaxsenebT, _ im kafeze, sa
cxeli Sokoladi 101
literaturuli kafe `slavia~<br />
dac, rogorc amboben, «xaverdovani revolucia» daigegma, romelsac vaclav havelis fotoebi amSvenebs, radgan<br />
CexeTis axla ukve yofil prezidents Zalian yvarebia «slaviaSi» yavis daleva.<br />
«slavia», oci wlis win, erTma kerZo pirma iyida, magram axali mepatrone mis gaxsnas ar Cqarobda, elodeboda,<br />
rodis gaizrdeboda fasebi uZrav qonebaze. xalxma xmauri atexa, saqmeSi TviT vaclav haveli Caeria, magram amaod.<br />
90-iani wlebis dasawyisSi, praRaSi xmauriani sasamarTlo gaimarTa, romelmac qalaqs Tavisi es margaliti daubruna.<br />
diax, «slavia» namdvili margalitia. Cemi azriT, swored es literaturuli kafe da ara, magaliTad, Cexi mefeebis<br />
gapranWuli sasaxle gamoxatavs praRis xasiaTs. uzarmazari darbazi yovelTvis gadaWedilia xalxiT, magram isea<br />
dagegmarebuli, rom aravin gawuxebs – ggonia, rom marto xar.<br />
praRaSi rom vcxovrobde, «slaviaSi» davsaxldebodi!<br />
da aqauri «vaSlis Strudeli»?! ver warmoidgenT, rogoria! arafriT Camouvardeba budapeStis «turoS taSkas».<br />
praRa arafriT Camouvardeba Cems sayvarel budapeSts!<br />
ar vici, ratom momewona ase 2005 wlis Semodgomaze «CeSkas» dedaqalaqi? viRacam Tqva, asakSi rom Sedixar, bavSvobaSi<br />
brundebio.<br />
male, albaT, zRaprebis kiTxvasac daviwyeb. erTi unda gavigo, isev xom ar gadis «В гостях у сказки» ruseTis arxebze?<br />
<br />
102 cxeli Sokoladi
literaturuli kafe `slavia~<br />
cxeli Sokoladi 103
praRa. 1989<br />
104 cxeli Sokoladi
karel kudlini:<br />
`fotografia-kontaqtia~<br />
avtori: giorgi gvaxaria foto: karel kudlini<br />
Tavisi personaluri vebsaitis (www.cudlin.com) mTavar<br />
gverdze dabeWdil fotoze, ise moixura palto Tavze,<br />
TiTqos praRaSi ki ara, sadRac, CrdiloeT polusze<br />
iyos. magram mTlad ver daimala kapiuSonadqceul<br />
paltoSi, sicivisgan mobuzulma cxir-piri sasunTqad<br />
gamoyo, Tvali ki _ dasanaxad.<br />
cxvir-piric SeeZlo daemala. igi xom mzeriT sunTqavs<br />
da erTi Tvalic hyofnis imisTvis, rom dainaxos, vin<br />
ras warmoadgens. am fotoze cota SeSinebuli mzera<br />
aqvs, magram ara imitom, rom adamianebs ar endoba. piriqiT,<br />
cdilobs yvelagan da yvelaferSi raRac kargi<br />
aRmoaCinos da eSinia, mTlad Serekilad ar gamovacxadoT.<br />
karel kudlini namdvilad ar aris franc kafkas gmiri.<br />
ukvirs kidec im xalxis, vinc samyaros labirinTad<br />
aRiqvams, visac sivrceSi gadaadgileba panikaSi agdebs.<br />
ambobs, rom dRevandeli dRiT cxovrobs, arafers gegmavs,<br />
Tumca ocneba uyvars – mogzaurobas natrobs.<br />
fotografia misTvis `vizualuri dRiuria~, romel-<br />
Sic karikaturuli personaJebi ar xvdebian, maSinac ki,<br />
roca sazogadoebaSi aseT suraTebze dakveTa izrdeba.<br />
xalxs uyvars, roca fotografi viRacaze qilikobs.<br />
gansakuTrebiT `saerTo mterze~.<br />
cxeli Sokoladi 105
praRa. 1984<br />
Cexebi, magaliTad, didi xania SeTanxmdnen, rom komunizmis epoqa karikaturis JanrSi unda gadawydes, unda `viRadaoT~<br />
am sicrueze, dRes ukve ararsebul saxelmwifoze – Cexoslovakiaze. magram kudlini `bazris~ moTxovnas ar<br />
emorCileba. misi `komunisturi praRa~, _ Sav-TeTri fotoebi, romelic, rogorc Tavad ambobs, `meore xaverdovan<br />
revoluciamde~, e.i. 80-ian wlebSi gadaiRo, _ imdenad `Cumia~, imdenad moklebulia am epoqisTvis damaxasiaTebel<br />
aforiaqebulobas, yvirilisgan xmaCawyvetil personaJebsa da publicistur paToss, rom gegoneba fotografi komunistur<br />
praRaSi ki ara, Sav-TeTr kunZulze cxovrobs, sadac dro didi xania gaCerebulia.<br />
106 cxeli Sokoladi
praRa. 1981<br />
anda, am sabWoTa jariskacebs SexedeT _ sabWoTa armiis nawilebs, romelic kudlinma maSin gadaiRo, roca es<br />
xalxi Cexoslovakias tovebda; roca isini kinwiskvriT gaagdes qveynidan.<br />
magram karel kudlini arc aq qilikobs.<br />
`okupantebi unda gadaviRo~, _ veubnebodi yvelas, roca kamera movimarjve da sabWoTa jariskacebis gadasaRebad<br />
gavemarTe. magram mere, ubralo jariskacebi gavicani da mivxvdi, rom Cveulebrivi adamianebi arian. isini aq viRacam<br />
gamoagzavna da maTTvis aq yofna ufro mZime iyo, vidre sabWoTa kavSiris teritoriaze samsaxuri~.<br />
cxeli Sokoladi 107
praRa. 1998<br />
amas gviyveba da TiTqos amayobs Tavisi klasikuri aparatiT (`cifruli~ nervebs uSlis), romelmac sxvanairad<br />
daanaxa es xalxi.<br />
warmoidgineT: mogces kamera, gTxoves axalqalaqSi wasvla da rusuli armiis ukanaskneli narCenebis gadaReba.<br />
`abjari~ gaxdeba Tqveni aparati, aba ra! fotoebiT iZiebT Surs maTze, vinc sicocxle gaumwares Tqvens xalxs!<br />
an isini rogor Segxvdebian, damarcxebulebi da Seuracxyofilebi? Tqveni `abjris~ danaxvaze, egreve iaraRze<br />
gaikraven xels. isedac midis, isedac emSvidobeba dapyrobil mamuls, SeiZleba aiZulon, rom iaraRs samudamod<br />
daemSvidobos da Tqven es gindaT gadaiRoT? es gindaT dautovoT istorias?<br />
108 cxeli Sokoladi
praRa. 1984<br />
cxeli Sokoladi 109
praRa. 1985<br />
`problemebi mqonda oficrebTan, eSinodaT, rame cudi ar gadameRo, an, rogorc Tavad aRniSnavdnen, sxvanairad<br />
ar gadameRo. naxevari saaTi momces. mere naxes suraTebi da mixvdnen, rom mteri ar var~, _ ambobs kareli da iRimeba.<br />
mere ki gvakvirdeba, rogor vaTvalierebT am suraTebs, rogor aRviqvamT 1991 wels gadaRebul am `saerTo<br />
mters~. erTi weli iRebda am xalxs, aqac SeCerebul dros aRbeWdavda.<br />
mere jariskacebi wavidnen da am banakebSi ltolvilebi daasaxles – avRanelebi, rusebi, ukrainelebi.<br />
`movaswari da is ramdenime dRe gadaviRe, roca ltolvilebi da jariskacebi jer kidev erTad cxovrobdnen.<br />
sabWoTa jariskacebi da is xalxi, vinc `jariskacul sistemas~ gamoeqca. aRmoCnda, rom maT Soris ar iyo didi<br />
gansxvaveba. banakis yofam yvela gaaerTiana~.<br />
110 cxeli Sokoladi
praRa. 1988<br />
mas, saerTod, aseTi, gaerTianebuli samyaro ufro uyvars, vidre daSlili da daqucmacebuli. `xaverdovani revoluciis~<br />
seriac, SesaZloa, imitom gadaiRo, rom xalxi erTad iyo maSin... Tanac, vis gverdiT! ara yvirilisgan<br />
xmaCawyvetili beladis, aramed Cumi da Cafiqrebuli vaclav havelis gverdiT.<br />
`revoluciis gadaReba gansakuTrebiT sainteresoa, Tqven mainc xom iciT, qarTvelebma?~<br />
gvinda vuTxraT, revolucias da mis belads gaaCnia... magram iseTi aRfrTovanebiT yveba Tavisuflebaze, romelic<br />
Cexebma komunisturi sistemis daSlis Semdeg moipoves, rom ar vawyvetinebT<br />
`praRa Zalian swrafad icvleba, yoveli dRe gadasaRebia~.<br />
cxeli Sokoladi 111
praRa. 1983<br />
praRa saxes icvlis. magram karel kudlins isev Sav-TeTri kunZulebi izidavs; iq, sadac dro gayinulia, adamianebs<br />
ukeT aqvT gaazrebuli, Tu ra undaT da rogor unda icxovron.<br />
`yofili sabWoTa kavSiris qveynebSi jer kidev aris aseTi adgilebi. 90-ian wlebSi, roca Cexebs Tavisufali gadaadgilebis<br />
saSualeba mogvces, Cemi kolegebi dasavleTSi gaiWrnen. me ki ukrainis mTian soflebSi vimogzaure. aq<br />
jer kidev SeiZleba iseTi raRaceebis naxva, rac Tanamedrove samyaroSi aRar arsebobs~.<br />
isev `kapiuSonSi~ unda damalva? isev siTbosa da simSvideSi livlivs natrobs? amas ra jobia, daculad da usafr-<br />
Txod igrZno sxeuli da mxolod Tvals misce `gadaadgilebis~ saSualeba?<br />
`komunistebis dros, emigraciaze mec vfiqrobdi, magram moxuci mSoblebis mitoveba ar SemeZlo. mere erTma<br />
112 cxeli Sokoladi
miloviCe, bohemia. 1991<br />
megobarma, romelic dasavleT evropaSi cxovrobda, 80-iani wlebis bolos miTxra, jobia aq darCe da gadaiRo,<br />
dasavleTSi cxovreba Zalian gaZneldao~.<br />
gaZnelda fotografebisTvisac. miT umetes iseTi fotografebisTvis, rogoric kudlinia. igi xom arc `socialur<br />
JanrSi~ muSaobs, romeliRac saerTaSoriso organizaciidan rom miiRos dafinanseba da komerciul fotografiasac<br />
gaurbis – sareklamo fotos mxolod maSin iRebs, roca axsendeba, rom ase, `kapiuSonSi~ damaluli, ojaxs<br />
(coli mxatvaria. israelSi mogzaurobis dros gaicno) ver gamokvebav.<br />
`evropaSi fotos gayidva dRes Znelia. amerikaSi an iaponiaSi kidev iyideba, magram aq – araferi~.<br />
gvinda vkiTxoT, ratom `araferi~? kudlinis fotoebi xom dRes msoflios saukeTeso samxatvro darbazebs amSvenebs<br />
_ kiolnSi, lozanaSi, londonSi, berlinSia gamofenili... magram ver vekiTxebiT, vgrZnobT, rom ar uyvars<br />
warmatebebze saubari.<br />
cxeli Sokoladi 113
praRa. 1979<br />
`me var gamoCenili fotografi? nu aWarbebT. sxva sityva moifiqreT!~<br />
magram ise davSordiT, rom sxva sityva ver movifiqreT. misi vebsaiti rom vnaxeT, maSin mivxvdiT mxolod – es<br />
45 wlis kaci Zalian morcxvia da `kapiuSonSi~ imitom imaleba.<br />
mokled, tipiuri praRelia. ar xmaurobs, ar geZaxis, magram arc gemaleba. giyurebs da Sengan elis moqmedebas.<br />
misi mizani urTierTobaa da ara, magaliTad, ludvigis galereaSi damkvidreba.<br />
`fotografi rom ar vyofiliyavi, gana amdens vimogzaurebdi? gana amden SesaniSnav adamians gavicnobdi?~<br />
Zalian unda saqarTveloSi Camosvla. sadRac gaugia, rom aq Tavze paltoebs ar ifareben da urTierTobebiT<br />
cxovroben. icis, rom TbilisSi aravin kiTxavs – es gindaT gadaiRoT? es gindaT dautovoT istorias? <br />
114 cxeli Sokoladi
praRa. 1999<br />
praRa. 1997<br />
praRa. 1986<br />
cxeli Sokoladi 115
avtori: giorgi gvaxaria<br />
foto: daviT mesxi<br />
TanamSromlebze narkvevi dagiweriaT?<br />
piradad me, ver vixseneb qarTvel mwerals, an Jurnalists, romelsac<br />
erTi `muzis~ saxiT, yvela TanamSromeli erTad moevlina.<br />
giambobT im xuT adamianze, romelTa xmebi `radio Tavisuflebis~<br />
eTerSi yoveldRe ismis.<br />
va(o)Singtonsa da T(t)fi<br />
116 cxeli Sokoladi<br />
`laparakobs radio Tavisufleba praRidan!~
liss Soris... praR(h)aSi<br />
cxeli Sokoladi 117
daviT kakabaZe, lela gabunia da miSa kakabaZe<br />
rom icodeT, rogori qarTuli icis daTo kakabaZem! ramdeni maswavla ukve! Tumca mas ra uWirs, 1993 wlidan saqarTveloSi<br />
ar cxovrobs; jer miunxenSi daiwyo muSaoba, mere ki _ praRaSi gadabargda. aq araa da ar esmis sityvebi<br />
`cvetSi~, `stoprocenti~, `itogSi~...<br />
[gaxsovT, rogori xma aqvs eTerSi? dabali meore bani... Tumca xma<br />
cota eweva xolme, roca Tbilisis Worebs vuyvebi. `kai kaco?!~... es<br />
rom ar Tqvas, ar SeuZlia.]<br />
118 cxeli Sokoladi
sxva dros ki, xmas ar uwevs. SeniSvnasac iseT tonSi mogcems, TiTqos kompliments gikeTebs. daTos meuRle,<br />
mxatvari lela gabunia marwmunebs, rom `radio Tavisuflebis~ qarTuli samsaxuris ufrosma gabrazebac icis. ar<br />
mjera...<br />
es Taviseburi `kastingi~ (ase damyveba felinis aCrdili yvelgan, praRaSic ki) daTom Zvel qalaqSi, kafe `dolCe<br />
vitaSi~ dagviniSna. lelasTan da Tavis umcros SvilTan, miSikosTan erTad movida. miSas, romelsac didi warmatebebi<br />
aqvs CogburTSi da romelsac daTo yvela matCze dayveba, iseTi mowiwebiT uyurebda, rom sabolood mivxvdi,<br />
qarTvel colebs qmris `buad~ warmodgena CveviaT. am kacs wonasworobidan veraferi gamoiyvans!<br />
albaT amitomac gaitaca sportma, gansakuTrebiT fexburTma. stadionze emociebisgan iRvreba. cnobili qarTveli<br />
Jurnalistis, gazeT `lelos~ redaqtoris, mixeil kakabaZis Svilma (Tavis droze, miSa kakabaZem sportul gazeTSi<br />
saqarTvelos cekas dadgenilebis dabeWdvaze uari Tqva, risTvisac samsaxuri daatovebines), germanistobas<br />
Tavi daaneba da sportuli mimomxilveloba daiwyo. mere `radio TavisuflebaSi~ moxvda, wels ki Cveni Sefi gaxda.<br />
ara, Sefi ara _ bosi... es sityva ufro uxdeba... da ara imitom, rom gankargulebebis gacema uyvars. ubralod, taniTaa<br />
didi da dabali bani aqvs...<br />
cxeli Sokoladi 119
ana da sofiko ramiSvilebi<br />
biZina ramiSvili, Tavis germanul-qarTul ojaxTan erTad, praRis aeroportTan axlaxans gadabargda. meuRle,<br />
andrea Seferi (aqac germania!) slavistia _ praRaSi, amerikul skolaSi aswavlis germanuls. bavSvebic, ana da sofiko,<br />
amerikul skolaSi swavloben. ana _ fortepianosa da saqsofonze ukravs, sofo _ klarnetze. mamis kvals<br />
gahyvnen _ biZina gvimtkicebs, rom<br />
[mis uzarmazar saxlSi yvelaze Zvirfasi nivTi (misTvis, ra Tqma<br />
unda) musikaluri centria. TviTmfrinavebis xmaurSi, vagneris<br />
mosmena zogjer Wirs. magram jandabas vagneri, roca praRidan<br />
gaqcevis iluzia SegiZlia Seiqmna.]<br />
120 cxeli Sokoladi
iZina ramiSvili<br />
oRond ar ifiqroT, rom xinkali da goWis Tavi enatreba da Tavisi fanjridan Tvalcremliani Secqeris yovel<br />
samSabaTs da SabaTs TviTmfrinavs `praRa-Tbilisi~... eg rom uTxraT, gagiJdeba da daJinebiT dagiwyebT mtkicebas,<br />
kosmopoliti varo; iseTi daJinebiT, rom bodiSic SeiZleba mouxadoT. Tumca amgvari daJineba eWvs aRZravs,<br />
rom biZinas marTlac Zalian enatreba Tbilisi (radioSi igi `veterania~ _ 1991 wlidan muSaobs). ra Tqma unda, ara<br />
xinkali da goWis Tavi, da arc is Tbilisi, Cven rom gvergo bedad _ amas rogor aitans vagneris fani... gamogonili<br />
Tbilisi enatreba, _ qalaqi, sadac ver gaigonebT sityvebs `cvetSi~, `stoprocenti~, `itogSi~...<br />
cxeli Sokoladi 121
oqropir ruxaZe<br />
praRis samsaxurs kidev erTi bani hyavs _ oqropir ruxaZe. oqros mSoblebma etyoba icodnen, rom es ucnauri<br />
da daviwyebuli saxeli Svilis xasiaTze aucileblad imoqmedebda. oqro marTlac oqropiria! xma xom lamazi aqvs,<br />
sityvebi ki iseTi icis, yvelas daajerebs, rom qarTul enas JReradobiT msoflioSi vercerTi ena ver Seedreba.<br />
yovel SemTxvevaSi, Cexuri misTvis ase kargad namdvilad ar JRers da arc praRaa misi ocnebis qalaqi.<br />
[`aramyudro qalaqia, sadac mxolod turistebi grZnoben Tavs<br />
122 cxeli Sokoladi<br />
kargad - ambobs oqro - imitom, rom TavianTi qalaqebidan<br />
raRacas gaurbian. Cvenc raRacas gavurbivarT - turistebi<br />
ara, magram ucxoelebi varT. Tu romelime qalaqSi cxovrob,<br />
iqaurobiT unda icxovro. aq es Wirs. is ra cxovrebaa, qalaqis<br />
gverds rom gadaSli gazeTSi da araferi rom ar gaRelvebs.~]
agrat ruxaZe oqropiri da <strong>nino</strong><br />
oqro `radio TavisuflebaSi~ 1996 wlidan muSaobs, rac imas niSnavs, rom sxvebisgan gansxvavebiT, snoburi miunxenidan<br />
postkomunistur praRaSi gadasaxleba mas ar unda gaWirveboda. magram ar gamouvida _ xan germania enatreba,<br />
xanac Tbilisi.<br />
`Cems Svilebs qalaqi Zalian moswonT. ufrosi Svili, <strong>nino</strong>, romelic germaniaSi swavlobs, ardadegebs mxolod aq<br />
atarebs. moswonT, magram ara arqiteqturis gamo _ megobrebi hyavT aq da imitom~.<br />
nonos garda, oqrosa da mis meuRles, <strong>nino</strong>s, kidev erTi Svili hyavT, `oqropirze~ ufro egzotikuri saxeliT _<br />
bagrati... inglisur skolaSi swavlobs. top-models hgavs. `kastingze~, romelic oqrosTan saxlSi (Zalian `svetski~<br />
raionSi ki cxovrobs Cveni oqropiri) gaimarTa, sul ramdenime wuTiT Semoirbina da cekvis gakveTilze gaiWra.<br />
istoriaSi `bagratebi~ _ `Zlevamosilebis~ saxeliT arian xolme moxseniebulni. ar aris gamoricxuli, am saxelmac<br />
gaamarTlos da bagrat ruxaZem mainc miaRwios `radio Tavisuflebis~ qarTvelebis integracias `CeSkas~ dedaqalaqSi;<br />
Torem mTeli cxovreba marTla turisti xom ar iqnebi?<br />
`Zalian miWirs praRaze raime konkretulis Tqma. sanam aq CamovidodiT, CemTvis es mocartis, kafkas, rilkes,<br />
marina cvetaevas qalaqi iyo. mas mere, rac aq gadmovediT, praRasTan, ZiriTadad, samsaxuri asocirdeba. ase mgonia,<br />
samsaxurSi vcxovrob. arCevanis saSualeba rom mqondes, ver vityvi, rom praRas sacxovreblad avirCevdi, magram<br />
wlebis ganmavlobaSi, aqaurobas miveCvie da sakmaod kargad vgrZnob Tavs. Tumca, ase mgonia, kosmopoliti var da<br />
amitom raime adgilisTvis `Cemi saxlis~ darqmeva miWirs.<br />
praRis aeroportSi dabruneba msiamovnebs. gansakuTrebiT maSin, roca Tbilisis aeroportidan miwevs xolme aq<br />
Camosvla. Tanac, albaT imitom, rom qalaqis gareubanSi, aeroportTan axlos vcxovrob.~<br />
cxeli Sokoladi 123
manana da tomaSi konstantine da maqsimiliani<br />
manana alibegaSvilma, romelsac `radio Tavisuflebis~ msmeneli mariam Wiaurelis saxeliT icnobs (sul maviwydeba<br />
vkiTxo, ratom gvesaubreba fsevdonimiT. etyoba, qarTveli emigrantebis tradicia gaagrZela), Tavis<br />
binaSi, praRaSi daaxloebiT aseTi Tbilisi moiwyo.<br />
klasikuri `multikulturuli~ saxlia, sadac ramdenime enaze saubroben.... gasagebicaa, ratom. meuRle, tomaS<br />
kuzma, polonelia, romelic mananam 80-ian wlebSi, laifcigis universitetSi swavlis dros gaicno. erTmaneTs _<br />
germanulad, bavSvebs inglisur-germanul-qarTul-polonurad elaparakebian. oRond enebs erTmaneTSi arasdros<br />
ureven. `me da tomaSma Suri-muri rom daviwyeT...~ _ iwyebs manana.<br />
ucnauri xalxia es praReli qarTvelebi! saidan gaaxsenda sityva `Suri-muri~? am sityvaze CemTan erTad, mis Svilebs,<br />
konstantinesa da maqsimiliansac ecinebaT. konstantine, mananas sityvebiT rom vTqvaT, `gitaras etrfis~...<br />
mananas ki roiali uyvars. maT saxlSi pirvelad vnaxe roiali sayurisiT (`Tavisuflebis~ xalxi araviTar SemTxvevaSi<br />
ar ityvis sityvas `nauSniki~). roca manana ukravs, SeiZleba `CeSkebi~ Sewuxdnen.<br />
magram manana mainc ukravs da Tan, praRaze gviyveba:<br />
124 cxeli Sokoladi
manana alibegaSvili<br />
[`praRa adre ufro pirquSi mSvenierebiT gamoirCeoda,<br />
axla garemontda da abrWyvialda. silamaziT sruliad<br />
gansakuTrebuli qalaqia, magram ver vityvi, Tavs<br />
Sinaurulad vgrZnob-meTqi. Cexebi mSvenieri xalxia, magram<br />
Cemi gamocdilebiT, urTierTobaSi did iniciativas ar<br />
iCenen. amitom, maTTan dasaaxloveblad dro da mondomeba<br />
gWirdeba. dro ki momuSave, wvrilSvilis patronisTvis,<br />
mogexsenebaT, didi fufunebaa~]<br />
Tanac, ratom unda dakargo dro ucnob Cexebze, roca saxlSi sayurisiani roiali gidgas?<br />
cxeli Sokoladi 125
salome asaTiani<br />
[`amaT yvelas gavacocxleb! xom ar SeiZleba mudmiv emigraciaSi<br />
126 cxeli Sokoladi<br />
cxovreba?~ _ xumrobs xolme salome asaTiani, romelmac sul<br />
sami Tvea, rac `Tavisuflebis~ qarTul samsaxurSi daiwyo<br />
muSaoba. salomem yvelaze kargad icis, ra xdeba dRes TbilisSi,<br />
amitom cota ukvirs, roca praReli qarTvelebi sruli<br />
seriozulobiT msjeloben Temaze: `lukaSenko Tu lukaSenka?~...]<br />
salomeze verafers vityvi, magram me is droc maxsovs, roca aq diskusia gaimarTa, Temaze _ `praRa Tu praha~...<br />
kidev kargi, `praRa~ gadawyvites, Torem salomes ver gadaurCebodnen.<br />
salome aq yvelaze axalgazrdaa. Tavisi kolegebisgan gansxvavebiT, wvrilSvili ara hyavs. qmari, adriani, florenciis<br />
universitetSi sadisertacio Temaze muSaobs. amitom, praRis yvelaze `andergraundul~ da yvelaze proletarul<br />
raionSi, JiJkovSi dasaxlebuli salome, aucileblad gamonaxavs dros `xaverdovani revoluciisTvis~,
adriani da salome<br />
Cahkidebs xels danarCen oTx qarTvels da iseT praRas aCvenebs, romelic qalaqgareT naqiravebi saxlebidan arasdros<br />
daunaxavT; iseT Cexebs gaacnobs, romlebic gaocebisgan pirs daaRebineben... am patara SeTqmulebaSi salomes<br />
aucileblad eyoleba Tanamoazreebi _ daTos, oqros, biZinasa da mananas Svilebi. `kai kaco?~, gakvirvebas ver damalavs<br />
Cveni bosi, manana sayurisebs moixsnis, oqro _ qalaqis gazeTiT dainteresdeba, biZinas ki, bolos da bolos,<br />
Seawuxebs TviTmfrinavis guguni da mocartis, kafkas, rilkes, marina cvetaevas qalaqs daubrundeba.<br />
[cnobisaTvis: `radio Tavisufleba~, romelsac<br />
SeerTebuli Statebis kongresi afinansebs, 1952 wels<br />
daarsda. dResdReobiT, Tavis programebs 20 enaze<br />
gadascems. 1995 wels `radio Tavisuflebis~ ofisi<br />
miunxenidan praRaSi gadavida. `radio Tavisuflebam~<br />
da radio `Tavisufalma evropam~ vaclavis moedanTan<br />
axlos mdebare Senoba Suaze gaiyves. esaa uRimRamo,<br />
Savi minis kubi, romelic TiTqos siraqlemas fexebze<br />
dgas. odesRac am SenobaSi Cexoslovakiis parlamentis<br />
sxdomebi imarTeboda. komunizmis kraxis Semdeg,<br />
SeerTebulma Statebma es saxli Zalian, Zalian<br />
simbolur fasad - erT dolarad iqirava.] <br />
cxeli Sokoladi 127
espanuri fotomoTxrobebi daTo turaSvili<br />
revolucia <br />
revoluciiT, samoqalaqo omiTa da diqtaturiT, espanelebis gakvirveba Zalian Znelia, magram roca igeben, rom<br />
saqarTvelodan var, aucileblad mekiTxebian vardebis revoluciis Sesaxeb, romelic rogorc maT axsovT, axlaxans<br />
moxda. istoriisTvis albaT araferia, magram ukve ori weli gavida im 23 noembris Semdeg da mec mainteresebs, ra<br />
Seicvala am ori wlis manZilze, rogorc es erTma aqaurma profesorma mkiTxa. rac mas vupasuxe, Tavis marTleba<br />
ufro aris, magram revolucia marTla hgavs seqss da seqssa da revolucias vnebebi warmarTaven da ara civi, pragmatuli<br />
tvini da goneba. amitomac, revoluciis dros (rogorc seqsSi), TviTon procesi sasiamovnoa, magram revolucias<br />
Sedegad yovelTvis problemebi moaqvs da maTi mogvareba, Zalian xSirad, Zalian Zneli da miuRwevelia.<br />
seqsis Semdeg gaCenil bavSvsac yvelaze metad sWirdeba zrunva da movla da rogor tkbiladac ar unda geCvenebodes<br />
is, rac bavSvis dabadebas win uswrebda, pampersebze sirbili mainc arasasiamovnoa.<br />
Cveni postrevoluciuri problemebis arsebobac gasagebia da gasagebia isic, rom yvelafers dro sWirdeba. gaugebaria<br />
(CemTvis piradad) rogor axerxeben adamianebi xelisuflebaSi moxvedris Semdeg, im ideebisa da faseulobebis<br />
ase swrafad daviwyebas, romelic manamde hqondaT. espaneTidanac ise Cans, rom xelisufleba saqarTveloSi<br />
mainc axerxebs (or kviraSi erTxel mainc) iseTi Temis aqtualizacias, romelzec xdeba yuradRebis koncentrireba<br />
swored imitom, rom Cvenma sazogadoebam im mTavarze ar ifiqros, risTvisac revoluciebi saerTod xdeba. axali<br />
asfalti da kargi gza Zalian mniSvnelovania saxelmwifosaTvis, magram saxelmwifoSi mTavari mainc sasamarTloa,<br />
radgan Zlieri saxelmwifos is adamianebi hqmnian, romelTac aqvT samarTali, Rirseba da Tavisufleba...<br />
128 cxeli Sokoladi
toboso <br />
espaneTSi am adamianebze axlobeli, me aravin myavs da maT xSirad TiTqmis yoveldRe vxvdebi. isini madridis centrSi,<br />
espaneTis moedanze cxovroben da cxovroben yvelgan, sadac literatura uyvarT, sadac uyvarT servantesi<br />
da misi don kixote. kacs, romelmac samyaros arsebobis mTavar saidumlos miagno, swored don kixote hqvia da ara<br />
don kixoti, rogorc es nikoloz avaliSvilma Targmna jer kidev XIX saukuneSi da qarTulad, am maxvilgonieri<br />
raindis saxeli, dRemde SecdomiT JRers. nikoloz avaliSvils verafers vusayvedurebT da piriqiT _ albaT nebismieri<br />
qarTveli CemsaviT amayi da bednieri iqneba nikoloz avaliSvilis gamo, Tu tobosoSi, dulsineas mSobliur<br />
sofelSi moxvdeba. tobosoSi moxvedra mainc ar amcdeboda, magram ar megona, Tu madridSi Casvlidan mesame dResve<br />
don kixotes nakvalevs gavuyvebodi universitetis avtobusiT da swored iberiul sofel tobosoSi, servantesis<br />
centrSi vnaxe nikoloz avaliSvilis gviandeli, 1967 wels gamocemuli qarTuli “don kixote”. tobosos muzeumSi<br />
am saocari wignis TiTqmis yvelanairi Targmani inaxeba, rac ki arsebobs, magram Cveni “don kixote” maincdamainc<br />
baskuris gverdiT aris gadaSlili. ar vici, vin moifiqra es ganlageba da arc is vici, rogor moxvda qarTuli wigni<br />
tobosoSi, magram didad rom gavixare, maxsovs da isic maxsovs, rom sanam muzeumi daiketeboda, qarTuli “don<br />
kixote” yvelas vaCvene, vinc axlos Caiara da vinc moSorebiT idga, mere isini rom movipatiJe, cota dafrTxnen<br />
kidec...<br />
el toboso, ramdenime aTasi wlis win Cveni naTesavi iberielebis mier daarsebuli, erT-erTi uZvelesi, dulsineas<br />
mSobliuri sofelia, magram servantesma arcerTxel, arsad ar daafiqsira don kixotes warmomavloba da dRemde<br />
am upiratesobas espaneTis Svidi sofeli ecileba erTmaneTs. Tumca me mainc mgonia, rom don kixote lamanCeli<br />
qarTlis romeliRac sofelSi daibada ufro adre, vidre Tavad servantesi gaCndeboda imisTvis, rom adamianTa<br />
arseboba gaemarTlebina...<br />
cxeli Sokoladi 129
espanuri fotomoTxrobebi daTo turaSvili<br />
qalebi <br />
espaneTSi Cemze maRali da Cems colze lamazi qali mxolod ines sastrea, romelsac me ver Sevwvdebi da amitomac<br />
am mxriv, Zalian mSvidad var. frankos dros rom Camovsuliyavi espaneTSi, Cemi colic ufro mSvidad iqneboda,<br />
radgan maSin espaneTSi mxolod dabali da msuqani qalebi arsebobdnen. fransisko franko, romelic ormoci weli<br />
marTavda espaneTs, espanel qalebs muSaobas ukrZalavda (garda iSviaTi gamonaklisebisa) da espaneli qalebic<br />
(saxlSi jdomisa da Wamisagan) usaSvelod suqdebodnen. rogorc espaneli kacebi amboben, gardacvalebisTanave,<br />
qalebi quCebSi gamocvivdnen, kabebi daimokles, sigaretis moweva daiwyes da gabozdnen. Suaxnisa da asakovani mamakacebi<br />
espaneTSi, gaTamamebuli espaneli qalis danaxvisas, axlac amboben CvenTvis kargad nacnob frazas: franko<br />
rom cocxali iyos...<br />
cnobili kinoklasikosi pedro almodovari imitomac ar uyvars yvelas espaneTSi da gansakuTrebiT ki qalebs,<br />
rom misi filmebis personaJebs, zogjer marTla Zalian hgvanan espaneli qalebi da simarTle ki, mogexsenebaT,<br />
yvelgan mwarea.<br />
emansipirebuli qalebisadmi Segueba ki espanel kacebs (da miT umetes, maCoizmiT Sepyrobilebs), Zalian uWirT<br />
da colebisa da sayvarlebis (da saerTod qalebis) mokvlis faqtebi Tanamedrove espaneTSic Zalian xSiria. am problemas<br />
aq uamravi telegadacema da sagazeTo statia eZRvneba, magram jer-jerobiT _ uSedegod, radgan espanelebs<br />
iseve uWirT iyvnen evropelebi, rogorc Cven, magram maT (CvenTan SedarebiT), erTi upiratesoba gaaCniaT, romlis<br />
gamoc, espanelebs evrokavSiris miRma aravin datovebs da Tavic qudSi aqvT.<br />
sxvaTa Soris, aseTi gamoTqma (TiTqmis imave mniSvnelobiT) espaneTSic arsebobs da es fraza pirvelad koridaze<br />
movismine, sadac pirvelad vnaxe ormoci aTasi gawvalebuli espaneli qali, Tumca, amis Sesaxeb sxva dros, momavali<br />
Sexvedrisas...<br />
130 cxeli Sokoladi
okeriebi <br />
Cemi alqtorados Tema (risTvisac espanelebma komplunteses stipendia momces), aris iberiuli eTnogenezi da<br />
Cemi Rrma rwmeniT, espanelebi da qarTvelebi im uZvelesi da postatlantiduri, saerToiberiuli civilizaciis<br />
memkvidreebi arian, romelic win uswrebda elinur-romaulsa Tu sxva evropul epoqebsa da kulturebs. zemoTqmulis<br />
dasamtkiceblad, yvela mimarTulebiT aris saWiro kvleva-Zieba da analogiebi (maT Soris zedapirulic<br />
advilad aRmosaCenia), toponimikaSic arsebobs da Tanamedrove espanur enaSic. arsebobs gasaocari msgavseba-paralelebi<br />
xasiaTis Taviseburebebsa da tradiciebTan. arsebobs unikaluri damTxvevebi gramatikul struqturebsa<br />
da totemur etimologiebSi. arsebobs bevri, zRva masala, romlis kvlevasac dro sWirdeba, magram arsebobs Ria,<br />
identurobis marTlac TvalSisacemi SemTxvevebi da nebismieri qarTveli, kataloniis nebismieri skolis nebismier<br />
klasSi, siis amokiTxvisas rom daeswros, Tavi samegrelos romelime skolis romelime klasSi egoneba. mowafeebis<br />
Sewuxeba da saswavlo procesis Sefaseba rom ar dagvWirdes, kidev ufro ucnauri magaliTis moyvana SemiZlia da<br />
kataloniis amJamindeli prezidentis gvari aris margali. paskual margali darwmunebulia, rom igi katalonieli<br />
koCia da samegrelosa da saqarTvelos Sesaxeb, SeiZleba araferi icodes da amaSi gasakviri araferia. sakvirvelia<br />
Cveni, qarTvelebis pasiuroba _ aseTi axlo naTesavebi gvyavdes evropaSi da survilic ar gvqondes, rom xma mainc<br />
mivawvdinoT aRmosavleT iberiidan dasavleTis, espaneTis iberielebs.<br />
pirvelive dRes, madridis universitetSi, pirvelsave profesors (romelic gamacnes), sanam imis axsnas davuwyebdi,<br />
ra akavSirebs espaneTTan saqarTvelos, gvari vkiTxe. bokeria varo, _ miTxra RimiliT da xelic gamomiwoda<br />
Zalian energiulad da mec sixaruliT CamovarTvi da aRar vuTxari is, rasac Cemi coli am SemTxvevaSi metyoda:<br />
sakuTari samSoblodan espaneTSi `kuriers~ rom gamoeqcevi da madridis universitetSi pirvelive gacnobili profesori,<br />
gvarad bokeria aRmoCndeba, marTla uaresis Rirsi xar…<br />
cxeli Sokoladi 131
espanuri fotomoTxrobebi daTo turaSvili<br />
siesta <br />
siesta Cemi droa. espaneTSi _ SuadRe. roca mravaltanjul espanel xalxs mSvidad sZinavs da me ki vwer. siesta<br />
Cveneburad SuadRes hqvia (daaxloebiT oridan xuTamde), roca espanelebi iZineben da espaneTSi yelaferi iketeba.<br />
siesta maTTvis wminda saqmea da SuadRisas Zili aucilebelia, radgan espanelebs (yvelafrisTvis) Rame ufro<br />
uyvarT, vidre dRe da Rame am qveyanaSi Wamas, magaliTad, saRamos aTi saaTidan iwyeben. espanelebi RimiliTa da<br />
siamayiT aRniSnaven xolme (sakmaod xSirad), rom espaneTSi dRe mamrobiTi sqesisaa (El dia) da Rame ki mdedrobiTis:<br />
La noche… amitomac ar unda gaikvirvo, rom kinoTeatrebSi seansebi Ramis pirvel saaTzec iwyeba da espaneTis darbazebs<br />
yvelaze meti mayurebeli xSirad swored aseT dros hyavs. am movlenas madruyada hqvia, rac ganTiads niSnavs<br />
da simarTle rom vTqva, espaneTSi araferi makvirvebs, radgan es qveyana zustad iseTi damxvda, rogoric bavSvobidan<br />
megona rom iyo da madridis universitetSi moxvedrazec marTla bavSvobidan vocnebobdi. universiteti,<br />
sadac vswavlob, mecamete saukuneSia daarsebuli da am universitetiT iseve amayoben espanelebi, rogorc Tavisi<br />
kulturiTa da literaturiT. marTalia espanuri stipendiis mopovebas erTi weli velodi da marTla gavwvaldi,<br />
magram Cems (espanuris) pedagogs, sofo feiqriSvils (vinc pirvelma mirCia am stipendiis mosapoveblad espaneTSi<br />
sabuTebis gagzavna), roca davbrundebi, minda, rom Zegli davudga TbilisSi, sadac (rogorc aq Sevityve) ZeglebisTvis<br />
adgilebi gaTavisuflda. albaT sofo maswavlebeli araTu Zeglis, biustis dadgmazedac ar damTanxmdeba,<br />
magram namdvilad ekuTvnis, radgan universitetis saxli, sadac me vcxovrob (espaneTis saxelmwifo biujetis xarjze),<br />
madridis centrSi, samefo parkSia aSenebuli da dilaobiT Citebis WikWiki maRviZebs. Tavad universitetSi ki,<br />
Cemi doqtoratis stipendia imis uflebas maZlevs, rom swored im leqciebs daveswro, romelTa mosmenac yvelaze<br />
metad mindoda (mWirdeboda Zalian) da mainteresebda.<br />
erTaderTi, rac madridSi maklia, Cemi ojaxia da SeiZleba amitomac, araTu SuadRisas, RamiTac Zlivs viZineb da<br />
verasodes gavxdebi espaneli, radgan verasodes gavakeTeb siestas, romelic espanelebis cxovrebis nawilia. amitomac,<br />
siesta Cemia (Tundac moparuli) da SuadRisas, roca espanelebi iZineben, me vwer...<br />
132 cxeli Sokoladi
misamarTi: erekle meores 15<br />
tel.: 893 330 520<br />
cxeli Sokoladi 133
134 cxeli Sokoladi<br />
aka morCilaZis<br />
sxvisi wignebidan<br />
amoxeuli furclebi<br />
SeagroveT aka morCilaZis `sxvisi wignebidan amoxeuli furclebi~ -is<br />
10 nomris ganmavlobaSi {XI.2005 - VIII.2006} da saCuqrad miiReT aka morCilaZis<br />
ilustracia: maia sumbaZe<br />
axali wigni `mister diqslis mdumare yuTi~ avtografiT <br />
gaikecos
16<br />
amsterdamuli maTrobela balaxebis didi trfiali gaxldaT<br />
da balaxzed gvarian rameebsac moixmarda xolme. am inglisels<br />
ki erT TrobaSi daumxanagda amsterdamis xevxuvebSi<br />
moxetiale mavani ucxotomeli, romelic inglisels ara<br />
gamorCenis, aramed sulieri erTobisa da tyupiscaluri<br />
gatacebis gamo daumegobrda.<br />
ingliseli xelmokle iyo, namdvil balaxze ijda fexmor-<br />
Txmuli da gitarasac aJRrialebda, win ki muyaos kolofi<br />
egdo, sadac guldenebi grovdeboda. zogjer ise gamovidoda,<br />
rom inglisels romelime duqanSic ki uSvebdnen dasakravad.<br />
oRondac erT kviraSi agdebdnen, radgan daatyobdnen,<br />
rom uvargisi muSakia, TumcaRa arcTu uvargisi memusike.<br />
hoda, am damegobrebul jeils saxelad plexanoveli mogela<br />
erqva, Tumc ingliselma, romelsac Tavis mxriv, aseve<br />
erqva raRac, plexanovelobis arsisa araferi icoda, magram<br />
ki SesTxovda xolme plexanovel mogelas, wamiyvane im Sen<br />
qalaq plexanovSi, Tu yvelani egeTi magari biWebi xarT, mec<br />
didad momewoneba Sennair laR qalaqelebSi cxovrebao.<br />
plexanoveli mogela uxsnida, qalaq plexanovSi axla omia<br />
da kvamli dgas, xolo roca yvelaferi Cawynardeba, aucileblad<br />
wavideTo. memusike imdenad keTili kaci iyo, rom<br />
plexanovel mogelas ekiTxeboda, im Sens plexanov-qalaq-<br />
Si inglisurad xom laparakobeno. plexanoveli mogela ki<br />
uxsnida, ra Tqma undao, oRondac plexanovur dialeqtzeo.<br />
eg araferio, uxaroda nikolas niklbis, Sotlandielebze<br />
uaresad xom ar laparakoben anda koknebze uaresado.<br />
qalaq plexanovis adaT-wesebsa da istoriaze ZiriTadad<br />
maSin laparakobdnen, roca balax-bulaxiT kargad gamo-<br />
Tvrebodnen xolme da plexanoveli mogelas gongaxsnilobas<br />
sazRvari ar hqonda, xolo ingliseli imgvari jentlmenobiT<br />
ityuebda Tavs, rom sanam sicilisgan ganadgurebuli<br />
plexanoveli mogela an mwvane balaxze, an ingliselis patara<br />
oTaxis arcTu sufTa noxze xoxavda, mister niklbi filosofiuri<br />
RimiliT akanturebda Tavs da ambobda:<br />
_ fle ha nou... fle ha nou...<br />
erT naSuadRevsac, plexanoveli mogela ingliselis<br />
14<br />
da maT patara qoxSi miiyvana, Rabrailma erTi kargi qisa<br />
moinadira sovdagrebis ubanSi da imdeni musikosi moiyvana<br />
qoxTan, rom galavnis quCaze zeibis kvnesa aravis gaugonia.<br />
imis Semdeg, bevrma wyalma Caiara, qalaqi xan vis darCa, xan<br />
_ vis.<br />
Zroxis Tavi ki Zneli mosapari iyo. Rabrailma miwaze<br />
mTeli saxaSe rigi da misi Semogareni daxaza. Zneli is iyo,<br />
rom yasbebs Zroxebis Tavebi erTmaneTze ise daelagebinaT,<br />
rom SeumCnevlad mxolod sul zemoTas aReba SeiZleboda.<br />
qvemoTa rigebidan romelime rom gamogeZro, mTeli piramida<br />
daiSleboda. aseT dros moparva ki ara, gataceba gamovidoda<br />
da Rabrails TavisTvis gaqceviT unda eSvela. aseTi ram,<br />
karga xani iyo, aRar gaekeTebina _ muxli Zveleburad aRar<br />
uWrida. sul zeda Zroxis Tavs ki ver Sewvdeboda.<br />
Rabrails Zroxis Tavi pirvel da meore locvebs Soris<br />
unda moepara. im dros bazris rigebSi bevri xalxi ireoda.<br />
beber qurds erTi Zveli tomara hqonda, romelSic Zroxis<br />
Tavi kargad Caeteoda. <br />
1<br />
3
qurds, Rabrails, bolos iR-<br />
beber balma umtyuna.<br />
ori dRis ganmavlobaSi, is saxaSe daxlebs zveravda, sadac<br />
erTmaneTze piramidulad alagia Zroxis moWrili Tavebi.<br />
Rabrails swadda, rom Zroxis Tavi aecocebina daxlidan, Tan<br />
niari da xmiadebi esagzla da galavanTan mcxovrebi Tavis<br />
amxanagi, aseve beberi TirqaS moxani moenaxulebina. am RviniT<br />
xeldamSvenebuli rom mividoda, TirqaS mohani, romelic<br />
bolo dros Zalian mowyenili iyo, Tavis qoxSi, Wilofze<br />
wamowolili da mdumare daxvdeboda.<br />
Zroxis Tavs did qvabSi Caadgamdnen da blomad mariliTa<br />
da nivriT Sekmazuls Seeqceodnen, rac ueWvelad xasiaTze<br />
moiyvanda TarqaS mohans. es ki Zalian undoda beber Rabrails.<br />
TirqaS mohans keTili coli hyavda, zeibi, oRondac,<br />
radgan qmari Wilofze iwva da Wers Sescqeroda, Werze ki<br />
raRac mwerebi dabobRavdnen, zeibic uxasiaTod iyo. zeibi<br />
bazarSi naqsov yelsamagrebs yidda, romlebsac Tavadve qsovda,<br />
magram bolo dros Zafs veRar yidulobda.<br />
Rabrails undoda, rom saimisodac moepara xuTi koWa<br />
feradi Zafebisa, raTa zeibs eqsova da naqsovi gaeyida.<br />
beberi qurdi, Rabraili da TirqaS mohani zeTuriis mmarTvelis<br />
jarSi, odesRac jariskacebad iyvnen. mravali qveyana<br />
moiares da mraval qalaqs miadgnen. imdeni naxes, rom See-<br />
ZloT mezRapreebic Seqmniliyvnen: moednebze Camosxdebodnen<br />
da uamrav xalxs Semoikrebdnen garSemo. win spilenZis jamebs<br />
dailagebdnen da iq dayrili Semowiruli fulis wkriali maT<br />
monaTxrobs met xalissa da mondomebas Sematebda.<br />
oRond es saqme arc wamouwyiaT, radgan Txroba ar See-<br />
ZloT. TirqaS mohans ar gamosdioda, Rabrails ki eSinoda,<br />
vaiTu tyuil-marTlis trialSi, msmenelebma iseTi SekiTxvebi<br />
dagvisvan, rom ver vupasuxoT da mere, rogorc matyuarebi,<br />
sasamarTlos gadagvceno. mogexsenebaT, zRaparSi<br />
sinamdvile unda yofiliyo Cawnuli.<br />
am saqmeze Tavidanve xeli aiRes, TirqaS mohanma kalaTebis<br />
wvnas mihyo xeli, Rabrailma ki qurdobas. orives uyvarda<br />
momReralTa smena da rodesac TirqaS mohanma coli SeirTo<br />
2<br />
oTaxidan gamosuli, mxiaruli CamorbeniT mouyveboda im<br />
sabralo sastumros viwro kibes da gonebac utkbilesad<br />
hqonda areuli. ase rom, uaxloess burger kingSi gamoskdomas<br />
apirebda da swored am dros, kibeze amomavali qali ver<br />
dainaxa, ufro gogos rom etyvian CvenSi da pirdapir mTeli<br />
xalisiTa da mondomebiT Seaskda ise, rom... <br />
15<br />
vdi, ra? sxvebs ar uTxra... sircxvilia sikvdilis mere... ar<br />
Segawuxebs, Camova, wautirebs da wava... saflavze moiyvane...<br />
plexanoveli mogela fiqrobda, netav amsterdami rogoriao.<br />
vakisparkeli levikos naTqvamze mesamed da sabolood<br />
gaecina.<br />
_ Camoval, to, sul iq ki ar viqnebi...<br />
vakisparkelma levikom gazeT `7 dRes~ kide waaxia da zed<br />
cifrebi Caamwkriva.<br />
_ aha...<br />
_ ar mokvde, ra? _ Sescina plexanovelma mogelam. _ ar<br />
gvinda eg bazari...<br />
vakisparkelma levikom xeli Caiqnia, naCqarevad gadakocna<br />
da wavida.<br />
plexanoveli mogela aRelda, mowia da mowia sigareti,<br />
isunTqa Rrmad da xmauriT, Tarodan wigni gamoaZro da<br />
gazeTis naxevi Sig Cado.<br />
es iyo dikensis ocdamesame tomi.<br />
da axla, plexanovel mogelas aRar axsovda, romel wignSi<br />
Seinaxa telefonis nomriani gazeTis naxevi.<br />
amsterdami iseTi adgilia, arc dikensi axsovda da arc<br />
tomis nomeri.<br />
Tan, sami weliwadi gavida.<br />
imas ki xvdeboda, rom wigni mesame da meeqvse Taroebs<br />
Soris ideboda: nomris Sesanaxad arc daixreboda da arc<br />
skamze Sedgeboda, ise rogorc babua akeTebda xolme, roca<br />
fulebs malavda wignebSi. <br />
9.<br />
mraval patara quCas Soris, amsterdamSi aris erTi patara<br />
quCa, sadac mraval patara da Ratak sastumros Soris, erTi<br />
patara da Rataki sastumroa, romelsac ... hqvia. is sastumro<br />
axlac iqa dgas da amitomac misi saxelis gamxela ar egebis.<br />
im sastumroSi karga xans idga erTi ingliseli, romelic<br />
13
plexanovel mogelas sma ar uyvarda.<br />
4. mas maTrobela balaxebi erCivna.<br />
sma didad arc vakisparkel levikos uyvarda, oRondac<br />
zogjer, roca isa da plexanoveli mogela Camosxdebodnen<br />
xolme mogelas biblioTekaSi, or-sam Wiqas gadahkravda, radgan<br />
plexanovel mogelasTan laparaki uyvarda da am ori-sami<br />
WiqiT met salaparako xaliss moipovebda.<br />
erTxelac vakisparkeli leviko plexanovel mogelasTan<br />
mibodialda da radgan karga xani iyo ar enaxa, metad Seicxada<br />
roca Seityo, rom plexanoveli mogela meore diliT<br />
amsterdams mifrinavda da Tanac, samudamod.<br />
vabSeo, ase Tqva plexanovelma mogelam da samudamoc eg<br />
aris.<br />
plexanoveli mogela adrec ambobda, waval, davaxvev am<br />
dawyevlili adgilidan da aRarc Camovalo. ara, ki Camoval<br />
xolme dedaCemis da Tqvens sanaxavad, mara, vabSe wavalo.<br />
xoda, midioda.<br />
isxdnen da sisuleleebze laparakobdnen.<br />
ra unda ilaparako, roca Zmakaci miemgzavreba da Tan<br />
samudamod?<br />
vakisparkel levikosac undoda, rom wasuliyo, magram<br />
ambobda, iq yvelaferi Tavidan unda daiwyo da me rom rame<br />
xelaxla daviwyo, Cems col-Svils ra eSveleba am datboril<br />
miwebzeo.<br />
hoda, uceb vakisparkelma levikom plexanovel mogelas<br />
uTxra:<br />
_ mogel, to, me ro movkvdebi, Sen aq ar iqnebi?<br />
plexanovelma mogelam Caicina.<br />
_ aq viqnebi... _ uTxra tkbilad, _ romel wels apireb...<br />
_ male, _ mxrebi aiCeCa vakisparkelma levikom. _ Sen aq ar<br />
iqnebi...<br />
da moiwyina.<br />
plexanovelma mogelam kidev ufro STambeWdavad Caicina.<br />
_ mismine, _ Tqva vakisparkelma levikom. _ erT telefonis<br />
nomers mogcem, ro movkvdebi, dareke da uTxari, leviko<br />
mokvda-Tqo... Seileba giTxras, Camovalo da Tu Camova, dax-<br />
12<br />
gzebi, romlebic wignebidanac gemaxsovrebaT da Zveli drois kargi<br />
amerikuli filmebidanac.<br />
aris gzajvaredini, sadac tradiciuli amerikuli duqani dgas. am<br />
gzebze, cxadia, moZraoben manqanebi da avtobusebi. vercxlisferi<br />
amerikuli avtobusebi, iribi safanjre CarCoebiT, maRali kibiT da ase<br />
Semdeg. anu, es 60-iani wlebis ieria 20-iani wlebis dasawyisSi, rac warmoudgenelia,<br />
magram araferi uWirs. warmoudgeneli sxvac bevri iqneba.<br />
mTeli moqmedeba swored rom im duqanSi viTardeba, romlis kar-<br />
Tanac gansazRvrul saaTebze Cerdeba samgzavro avtobusebi da xalxi<br />
wasaxemseblad Semodis. iq martoxela manqaniani mgzavric bevria. gzajvaredinis<br />
oTxi gza oTxi sxvadasxva qalaqisken midis da es qalaqebi<br />
sul sxvadasxva manZiliTaa daSorebuli duqans. patara qalaqebia:<br />
vTqvaT, hqviaT milborni, santa lusia, babingtoni da kopilatopa<br />
(ori anglosaqsuri, erTi laTinuri da erTic indieluri saxeli).<br />
duqans hqvia “miT loufis gzajvaredini.” “miT louf” xorcis karga<br />
mozrdil naWers niSnavs da am duqanSiac mTavar kerZad ganTqmuli<br />
xorcis naWeria, barbeqiuulad aSiSxinebuli.<br />
meduqnes frenki davarqvaT da keTil da ubralo, Ronier kacad vaqcioT.<br />
mzareulad erTi zangi davuyenoT, romelsac raime bibliuri<br />
saxeli movugonoT, vTqvaT, ebi, abraami. modiT, es zangi mxiaruli,<br />
matyuara da kargi mTxrobeli iyos. ise hyvebodes amxela amerikis<br />
ambebs, TiTqos yvela qalaqSi Zma an biZaSvili hyavdes, da amas<br />
seriozulad amtkicebdes. ra Tqma unda, unda gvyavdes mimtani da<br />
damlagebeli qalic, ubeduri, tkiviliani, momlodine bolo Sansisa,<br />
ganmcdeli, mRelvare, meduqnis frTisqveS myofi da ususuri. qals<br />
erqvas virjinia, raic sayovelTao xumrobis sagani Seiqneba, radgan is<br />
nerviulad Seukivlebs xolme damcinavebs, virjini ara varo.<br />
es iyos duqnis mTeli Semadgenloba, udabnoSi ki egdos koiotebisagan<br />
pirwmindad gamoxruli Zroxis Tavis qala, romelic mzis<br />
sxivebs ireklavs: rogorc kinoebSic gvinaxavs da aseve, borxesi rom<br />
migvaniSnebs.<br />
gzis ambavi amerikuli ambavia. Zlier momwons did da ukec gzebze<br />
Casafrebuli faTerakebi.<br />
axla ukve Cerdeba pirveli avtobusi da mosadile mgzavrebic<br />
duqanSi Semolagdebian. ra Tqma unda, frenki yvela mZRols icnobs.<br />
mgzavrebs Soris ki aris erTi Zvelmodur Sav kostiumSi gamowyobili<br />
kaci, romelic ar Wams da daxlTan ikavebs adgils. metad sainteresod<br />
da ucnaurad molaparake kacia. miRebul sasmelze, ludze uars<br />
ambobs da frenks SeuCndeba, Rvino Tu gaqvso. frenki aqauri glexuri<br />
cxovrebis ambebs mouTxrobs, riTac uxsnis, ratom ar aqvs Rvino:<br />
Rvino kaliforniaSiao. bolos da bolos, frenki raRac boTls<br />
ipovis. es sidris boTlia. Tumca duqanSi aravin icis, ra aris sidri.<br />
7
xuTi scena davwere da Zalian momewyi-<br />
piesis na. saerTod, ar vici piesebis wera. ki<br />
viswavle, magram mwyindeba. Tanac, piesa scenis axlos unda iwerebodes,<br />
me kidev bolos rodis viyavi TeatrSi? Cems cols emaxsovreba.<br />
am piesazec ase damemarTa, davwere xuTi scena da momewyina. is<br />
xuTi scenac erT weliwadSi davwere, metismeti moclilobis dros.<br />
TiTogverdiani scenebia, meti ki ara. erTi oci scenis mimateba rom<br />
SemZleboda, piesa gamovidoda. Tumca, Zneli warmosadgenia, rom<br />
vinmes daedga. rogorc mogaxseneT, roca piesis dadgmas gadawyveten,<br />
aucileblad damwers miiwveven da scenis axlo Camosvamen: uamboben,<br />
rogor unda gadaakeTon misi piesa, raTa scenas moergos da es<br />
yoveli reJisoris Txovna-rwmunebiT gadakeTeba, Tavad damwerma unda<br />
gaswios, zogjer dReSi aTjerac. amaze mosawyeni saqme adamianisTvis,<br />
romelic Teatris sisxli da xorci ar aris, Znelad moiZebneba.<br />
namdvili dramaturgi albaT sxva ramea, magram moyvaruli dramaturgis<br />
pirobaze, namdvilad ase iqneba. reJisorma yovelTvis icis,<br />
ra aris zedmeti piesaSi, Sen kidev Tavi unda uqnio da Tan imuSao. ra<br />
mZuls da gauTavebeli gadakeTeba. Tumca, albaT saqme moiTxovs.<br />
am piesas ki, romlis xuTi scenis Sesaxebac mogaxsenebdiT, mainc<br />
aravin dadgamda. iq araferi xdeboda iseTi da replikebSic veraferi<br />
sibrZne iyo dafaruli, rom vinme Cafiqreboda. Tavad siuJeti momewona<br />
da vifiqre, yvelaze iolad mxolod dialogebiT gamova-meTqi.<br />
mainc mosawyeni gamovida.<br />
piesa Carlz bukovskis dabadebis dRes, anu im dRes exeboda, roca<br />
germaniaSi, erT patara qalaqSi daibada amerikeli mwerali Carlz<br />
bukovski, SemdgomSi fostalioni, Jurnalisti, loTi, meqalTane da,<br />
amis miuxedavad, bare oTxmoci wignis avtori, saerTod ki Zalian<br />
magari mwerali da albaT poetic. anu piesa exeboda 1920 wlis 16<br />
agvistos, im dRes, roca germaniaSi daibada mister bukovski.<br />
oRondac saqme es iyo, rom piesis moqmedeba amerikis udabnoSi<br />
unda ganviTarebuliyo. anu germaniaSi ibadeba bukovski da ra xdeba<br />
am dros amerikis udabnoSi, ufro dasavleTisken? anu, ratom da<br />
rogor ibadeba aseTi da aseTi mwerali da vin gaxlavT mis Tavs motriale<br />
angelozebi da demonebi misi dabadebis saaTs?<br />
es saaTi egeb mniSvnelovanic yofiliyo, vinaidan droiTi gansxvaveba<br />
amerikis dasavleTsa da evropas Soris erTob didia, anu buki Tu<br />
dRisiT daibada, amerikaSi wina Rame iqneboda.<br />
mokled, piesaSi sulac ar unda yofiliyo naxsenebi mister bukovski,<br />
bolosRa unda gagvego, rom es pativcemuli loTi mwerali piesaSi<br />
momxdari ambebis Semdeg ibadeba.<br />
erTi sityviT, amerikis udabno, ufro dasavleTisken (swored los<br />
anjelesSi cxovrobda bukovski) da am udabnoSi gaWrili amerikuli<br />
6<br />
es ucnauri kaci ki daTanxmdeba, davlevo da nel-nela wrupavs am<br />
sidrs. ise, rom sanam sxvebi sadiloben, boTls naxevramde daiyvans<br />
da metad moulodnel rameebsac wamoisvris. laparakSi irkveva, rom<br />
igi aRmosavleTidanaa da Zalian Soridan modis. ebi aRmosavleTis<br />
Sesaxeb iwyebs Txrobas, rac virjinias abrazebs. sabolood askvnian,<br />
rom radgan es kaci aRmosavleTeli yofila, Rvinoc amitom uyvars,<br />
radgan aRmosavleTSi sxvanairi gemovnebis xalxi cxovrobs: filadelfiaSi,<br />
bostonSi da sxvagan. axali inglisis xalxia.<br />
avtobusis mZRoli daZvris zars Semohkravs, Tumc ki es sidris<br />
msmeli kaci fexs iTrevs da frenks gamohkiTxavs, aq sxva avtobusebic<br />
xom Camoivliano. mokled, es patara kaci im avtobuss aRar mihyveba<br />
da daxlis kuTxeSi Camomjdari, agrZelebs smas.<br />
amasobaSi irkveva, rom am kacs mister porteri hqvia da xelobiT<br />
mcire fokusebis ostatia. iseTi, rom ityvian, araviTari jado,<br />
saWiroa mxolod xelis siswrafeo. Tumca, Tavis ileTebs aravis<br />
uCvenebs, zis daxlis kuTxeSi, ylupavs sidrs da mere ki Tavis Zvel<br />
Slapas Camoifxatavs da CasTvlems.<br />
es Cven gvgonia, rom CasTvlems, Torem iseTi kaci Cans, rom egeb<br />
sulac ar CasTvlems. amis mimaniSnebeli rameebi CvenTvis Cans, Torem<br />
frenki da misianebi arc ukvirdebian. Camovardnil siCumeSi, roca<br />
`miT loufis” duqanSi sami-oTxi martoxela mZRolia darCenili, ebi<br />
virjinias gamojavrebas iwyebs da radgan virjinias ambebi duqanSi<br />
yvelam icis, erTi tragikomikuri scenac gaTamaSdeba. swored aq irkveva,<br />
rom virjinia rTuli da ubeduri qalia da, wesiT, unda Segecodos.<br />
Tumca ki mainc ibrZvis da ebis gamojavrebebs yurs ar ugdebs.<br />
amasobaSi kidev modis erTi avtobusi da dRe ki Ramisken ixreba.<br />
mister porteri moulodnelad ifxizlebs da frenks hkiTxavs,<br />
RamiT am duqans ketavT Tu arao. frenki auxsnis, rom naSuaRamevs<br />
ori avtobusi Camoivlis da amitom, mas da misianebs morigeoba aqvT<br />
dawesebuli. irkveva, rom mister porteri arc am avtobuss mihyveba da<br />
saerTodac ar unda wasvla, Tanac zusti daniSnulebis adgili ar aqvs.<br />
swored am dros, duqnis karTan mZlavri muxruWis xma gaismis da<br />
mcnobebi xvdebian, rom fostalioni movida. fostalioni Carli<br />
loTi da Rriala vinmea, didad uzrdeli da enabinZuri. is xmauriT<br />
Semovardeba duqanSi da yviris, virjinia momiyvaneTo, Tanac xelSi<br />
konverts afrialebs. bedad, virjinia oTaxSi ar aris, frenki ki swrafad<br />
gamoglejs konverts xelidan Carlis da daxlqveS malavs.<br />
amas mosdevs Carlis mRelvare da bundovani monologi virjinias<br />
ubedurebis, uniWobisa da sacodaobis Sesaxeb. SemTvrali Carli<br />
gahyviris, rom virjinia ukacobam gaagiJa.<br />
aq Cven SevityobT erT patara ambavs, rom virjinia poeti yofila<br />
da xSirad agzavnis leqsebs nairgvar amerikul JurnalebSi, TumcaRa<br />
8<br />
leqsebs ar ubeWdaven da uarTan erTad, ukan ugzavnian. es werilebi<br />
yovelTvis Carlis moaqvs da cxadia, manac kargad icis virjinias<br />
cxovreba, oRondac amas sulac ar uyurebs mimteveblurad da<br />
yovelives ukacobas abralebs. frenki mkacrad awynarebs Carlis da<br />
afrTxilebs, am uarze xma ar amoiRo, Torem qali ueWvelad Tavs<br />
moiklavs, bolo imedis gzavnili iyoo.<br />
aq ki unda mivadgeT mcire ganmartebas, swored manamde, sanam mister<br />
porteri da Carli erTmaneTs gamoelaparakebian. poeti qali duqanSi<br />
rom WurWels recxavs da leqsebs ar ubeWdaven, radgan amerikaa,<br />
egeb emili dikinsonsac gaxsenebdeT. oRondac, ase ar aris, vinaidan<br />
armhesteli qalis leqsebma sul sxva mizezTa gamo ver gaikvlia gza<br />
Jurnalebisken. amas safuZvlad sxva ambavi udevs _ o‘henris moTxroba<br />
`municipaluri angariSi” (kidev sxva saxelic unda erqvas, Tu ara<br />
vcdebi). es moTxroba sulac ara hgavs o‘henris sxva moTxrobebs.<br />
im moTxrobaSi aRwerilia, rogor Cava, Tu ara vcdebi, qalaq neSvils<br />
erTi Jurnalis warmomadgeneli, raTa iq didebuli poeti qali<br />
ipovos, romelic am Jurnals saucxoo da gulSiCamwvdom leqsebs<br />
ugzavnis. es warmomadgeneli Seiqneba mowme am qalis dramatuli<br />
cxovrebisa da RamiT swored am sabralo arsebis gulisTvis Cadenl<br />
mkvlelobasac Seeswreba. poetis axvari qmari zustad ise Rrialebs,<br />
rogorc Cveni fostalioni da qals tanjavs. Zalian magari moTxrobaa,<br />
me Tu mkiTxavT.<br />
aq imaze unda CavfiqrdeT, rom `miT loufSi” CarCenil kacs mister<br />
porteri hqvia, rac imas unda niSnavdes, rom is, mgoni, am moTxrobis<br />
avtori, o‘henri unda iyos. am ukanasknelis namdvili saxeli da gvari<br />
xom uiliam sidni porteria.<br />
imaSi, rom mgzavri o‘henri gaxlavT, kidev erTxel davrwmundebiT<br />
swored maSin, roca fostalioni Carli mas laparaks gaubams,<br />
mister porteri ki mas saTiTeebis fokusiT fuls ugebs. am fokusiT<br />
o‘henris TaRliTi gmiri jef petersi (Tu endi takeri. swored vTqva,<br />
romeli, aRar maxsovs) erT Zalian mdidar fermers gaabiTurebs.<br />
mokled, fokusebis ostati es idumali mgzavri mwerali o‘henri<br />
yofila, romelic 60-iani wlebis avtobusiT movida 30-iani wlebis<br />
duqanSi, 20-ian wlebSi, 10-ian wlebSi ki gardaclili iyo. ese igi,<br />
es kaci mTlad o‘henri ar aris, magram o‘henric aris. anu, raRac<br />
zRaprulia anu araamqveyniuri. is saidanRac, damaluli adgilebidan<br />
gamoZvra da ratom movida aqa? pirdapirve mogaxsenebT: imitom,<br />
rom mister bukovski unda daibados, oRond amis Sesaxeb piesis sxva<br />
monawileebma, mkiTxvelebma da mayureblebma araferi ician. piesa<br />
dawerili arc aris da amitom, gamxelac ar iqneba didi codva.<br />
ganvagrZoT Txroba: <br />
9
praReli qalis<br />
ocnebis kafe<br />
lenka rainerovas moTxrobidan<br />
Targmani: ana korZaia-samadaSvili<br />
ilustracia: giorgi mari
140 cxeli Sokoladi<br />
Cems praRaSi seirnobisas, xSirad vekiTxebi xolme<br />
sakuTar Tavs, Tu ra iqna yavaxanebi, sadac erTi finjani<br />
Savi yavis smisas (egreT wodebuli Turquli Cven-<br />
Tan, dideba RmerTs, saerTod ar arsebobda), naxevari an<br />
Tundac mTeli dRis ganmavlobaSi SeiZleboda kamaTi da<br />
gegmebis dawyoba, mravlis gageba, saintereso adamianebisTvis<br />
Tvalyuris devneba an sulac maTi gacnoba, ma-<br />
TTan damegobreba da mTlad didi siyvarulis povnac?<br />
da vinaidan isini aRar arsebobs, im Soreuli wlebis<br />
savaneebi, siamovnebiT vocnebob xolme Cems, sulmTlad<br />
pirovnul, praRul ocnebas.<br />
aseT dros mgonia xolme, rom sadRac, burusSi, molurjo-monacrisfro<br />
nislSi, gamwvanebuli gumbaTebisa<br />
da cadaRmarTuli samrekloebis Tavze, yavaxana arsebobs,<br />
iq mravali patara magida dgas, da TiToeul am magidasTan<br />
mjdomma SeiZleba Cvens qalaqs Camoxedos, da<br />
TiTqmis yoveli maTgani, vinc iqidan dagvcqeris, odes-<br />
Rac aq cxovrobda. da me maT vicnobdi. cxadia, zogier-<br />
Ts mxolod wignebidan _ maT mier an maT Sesaxeb dawerili<br />
wignebidan, _ zogs mxolod suraTebidan, zogs<br />
misi musikis wyalobiT. zogierTi maTgani Cemi axlobeli<br />
iyo, zogs kargad vicnobdi, maTTan vmegobrobdi, da<br />
SeiZleba iTqvas, rom miuxedavad Cvens Soris gawolili<br />
kosmiuri manZilisa, kvlav maT megobrad vrCebi...<br />
...morwmune rom vyofiliyavi, zemoT, aramiwier yavaxanaSi<br />
msxdom Cems megobrebs erTgvar mfarvel angelozebad<br />
miviCnevdi. arada, Cems ocnebis kafeSi motriale<br />
pirovnebebs, Cvens rigebSi yofnisas, am zeciur arsebebTan<br />
araferi hqondaT saerTo. magram vin icis!<br />
garda amisa _ Cemi mfarveli angelozi? romeli Rmer-
Ti gamomigzavnida? da ra enaze unda mimemarTa misTvis?<br />
dedaCemis germanulad, mamaCemis Cexurad Tu Cemi winaprebis<br />
ebraulad? iqneb ufali RmerTi aTaswleulTa<br />
mijnaze axal, CvenTvis jer ucnob enas mimarTavs, rom<br />
dedamiwis yvela mcxovrebi fuWi, xelovnuri sazRvrebidan<br />
gaiyvanos da erTobliv cxovrebas aziaros. aseTi<br />
RmerTi namdvilad Cveni mxsneli iqneboda. praRaSi is<br />
jer arasodes gamoCenila.<br />
da ase xdeba, rom gansacdelSi Cavardnili, TxovniT<br />
an CiviliT ocnebis yavaxanis mudmiv stumrebs mivmar-<br />
Tav xolme: Tqven, hei, iq, sadRac rom xarT, miSveleT,<br />
Tqven xom iciT, ra unda gavakeTo an gadavwyvito! vqna<br />
Tu ar vqna? ucnauria _ aseT dros marTlac vxvdebi,<br />
yovel SemTxvevaSi, mgonia, rom vxvdebi, ra unda vqna<br />
an ar vqna. maS, mainc mfarveli angelozebi arian? aramiwieri<br />
yavis WiqiT xelSi msxdomni? ratomac ara.<br />
ocdaaTiani wlebis bolos praRaSi, melantrixgases<br />
#7-Si vcxovrobdi. nomeri 14, didebuli, daTvebiT<br />
Semkuli portaliT, mweral egon evin kiSis dabadebis<br />
saxlia. roca #7-is sxvenSi, Cems oTaxSi davide bina,<br />
daTvebian saxlSi jerac cxovrobda kiSis deda, ara<br />
marto misi vaJebis, aramed mravali megobris siyvaruliTa<br />
da pativiscemiT ganebivrebuli. ramdeni wlisa<br />
iqneboda axla, roca mis egoneks asaTze meti weli aqvs<br />
ukan motovebuli? ras ityoda es ori dRevandel melantrixgaseze?<br />
amJamad aq erTi daxvewili restorania Sesabamisad<br />
daxvewili fasebiT, romelsac restorani “muxa” hqvia,<br />
da Cvens Tanamemamule mxatvar alfons muxasTan mxolod<br />
saxeli Tu akavSirebs; odnav moSorebiT aris jan-<br />
cxeli Sokoladi 141
saRi produqtebis firmis maRazia, saxelad Country life, da erT dros Cemi sacxovrebeli saxlis mopirdapire mxares<br />
patara, eleganturi kafeteriaa. ramdenime wliT adre, aq saeWvo sastumro iyo, ramdenime saaTiT rom aqiravebs<br />
xolme oTaxebs, saRamoobiT mis win, trotuarze, gogoebi idgnen, romlebic yvelaze xSirad daiarebodnen mokle<br />
quCaze, iseve, rogorc maTi klienti literatorebi, hitleris mesame raixidan emigrirebuli antifaSistebi da<br />
egon ervinis praReli megobrebi, romlebic kiSis dedasTan miirTmevdnen yavas da namcxvars da Tu rame iyo, saqmian<br />
daxmarebasac iRebdnen. saerTaSoriso turizmi? aseTi ram melantrixgaseze maSin aravis molandebia...<br />
...ocnebis kafeSi isini, visac guSin brZenebad vTvlidiT, idumali dumiliT duman.<br />
maSinac ki, roca praRis sasaflaoze misi brinjaos Tavi moipares, kiSma Tavisi zeciuri kafedan araferi Sematyobina.<br />
ise moxda, rom mxolod ramdenime kviris Semdeg, isic SemTxveviT, vewvie krematoriums da masTan erTad<br />
kolumbariums, da aRmovaCine, rom iq erTi patara svetiRa idga, momwvano TeTri marmarilosi, kiSis da misi colis,<br />
gizelas saxelebiT, da iqidan, saidanac wesiT brinjaos Tavs unda Camoexeda, qvidan mxolod erTi Jangiani WanWiki<br />
iyo amoSverili.<br />
“egonek, “ _ daviZaxe gancvifrebulma. “Tavi ra iqna?”<br />
“partiul amxanagebs ergoT“, _ iyo mSrali pasuxi, da amas kiSisTvis tipiuri gamokvlevis Sedegebic mohyva: ”dRes<br />
ferad liTonze lamis ufro didi moTxovnaa, vidre keTilSobil liTonebze. brinjao Sav bazarze saukeTeso saqonlad<br />
iTvleba, Tan kiSis Tavi! metis gageba Tu ginda, liTonebis gasaRebis saerTaSoriso bazarze kompetentur<br />
specialists unda mimarTo. ramdenjer giTxari, rom mxolod gadamowmebul informacias unda daeyrdno xolme,<br />
gansakuTrebiT, aseT viTarebaSi”.<br />
142 cxeli Sokoladi
am gansakuTrebul viTarebaSi gadamowmebul informacias versad movipovebdi, Zalianac rom mondomeboda. roca<br />
momxdaris gamo sagazeTo narkvevSi aRSfoTeba gamovTqvi, quCaSi ucnobi Tanamemamuleebi maCerebdnen xolme da<br />
mekiTxebodnen: “dagibrunes Tqveni kiSi?” Cemi sayvareli praRelebi!<br />
Tavi daabrunes, ufro sworad, aRadgines, Cexuri Jurnal “signalisa” da hamburguli “Spigelis” erToblivi iniciativiT.<br />
“axla isev gamTeldi, egonek, uwindelze odnav ufro STambeWdavadac ki gamoiyurebi,” _ mivmarTe mas, roca axali<br />
liTonis Tavi daamagres da zar-zeimiT gaxsnes.<br />
kiSma warbebi awia, avtomaturad dawvda axal, aq mxolod samoTxis surneliT gaJRenTil sigarets...<br />
...ukanaskneli msoflio omis dros parizis sapyrobileSi da mere, zustad aTi wlis Tavze, Cemi gulis gasaxe-<br />
Tqad, praRis “socialisturSi”, kargi erTi weliwadi martom gavatare sakanSi. iqac jiutad ar vTmobdi Cems ocnebebs,<br />
Tumca Zalian Znelad vaxerxebdi imas, rom sizmrebi koSmarebad ar gadamqceoda.<br />
im katastroful viTarebaSi, ocnebis kafe daxuruli iyo. mis mudmiv stumrebs daxmarebisTvis ver mivmarTavdi,<br />
es azradac ar momsvlia. iqneb imxanad keTilma sulma dedamiwasa da egreT wodebul zecas Soris gaumWvirvale<br />
farda dauSva (galavani araviTar SemTxvevaSi ar aRumarTavs!), raTa is borotmoqmedebebi, romlebmac aq ormocdaaTianebSi<br />
ase gaSala frTebi, meocnebeTa sivrces ar Sexeboda.<br />
imxanad zecaSi violinoebze aRar ukravdnen, da romc daekraT, isini arasworad iqneboda awyobili. amas ki yavaxanis<br />
zogi stumari namdvilad mZimed gadaitanda. maxsendeba, magaliTad, maqs brodi, patara tanis kaci, odnav<br />
cxeli Sokoladi 143
144 cxeli Sokoladi<br />
welSi moxrili, SavTvaleba, romelic bavSvobaSi axal<br />
germanul TeatrSi mxvdeboda xolme, roca dedas saopero<br />
premierebze davyavdi. scenaze mdgomi momRerlebi,<br />
orkestrantebi da Tavis amaRlebul adgilze aRmarTuli<br />
diriJori mas nerviulad gaxedavdnen xolme, roca<br />
mayurebels taSisTvis uxdidnen madlobas. aba, brodic<br />
ukravs taSs? damTavrebisTanave xom ar gavida? da Tu<br />
gavida, neta, praRis yoveldRiuri gazeTis dilis gamoSvebaSi<br />
rogor kritikas dawers? Seaqebs Tu miwasTan<br />
gaasworebs? Tu, RmerTma ar hqnas, da yvelafers gulgrili,<br />
arafrismTqmeli SefasebiT dausvams wertils?<br />
praReli Teatris moyvarulebisTvis praRis yoveldRiur<br />
gazeTSi maqs brodis mier gamoqveynebul recenzias<br />
gadamwyveti mniSvneloba hqonda: rac mas moewoneboda,<br />
rogorc wesi, maTi mosawonic iyo. visac is zurgs<br />
aqcevda, is arc maTTvis iqneboda misaRebi.<br />
mas, SemdgomSi israelis habimas Teatris dramaturgs,<br />
mxolod erTxel Sevexe, isic, gakvriT.<br />
“aRar gexsomebaT, batono brod“, _ Sevkadre mas Semdeg,<br />
rac misTvis sruliad umniSvnelo da CemTvis<br />
imxanad ucnaurad aRmgznebi saubris Semdeg, sinaTlis<br />
wlebi iyo gasuli. “Stefanis gimnaziis moswavleTa akademiaSi,<br />
romelSic manamade didi xniT adre, Tqvenc dadiodiT,<br />
klasis damrigebelma, profesorma oskar konma<br />
wargidginaT Cemi Tavi, rogorc niWieri gogo, romelic<br />
scenaze SeamCnieT, da gkiTxaT, ramiT xom ver damexmarebodiT,<br />
radgan me, misda samwuxarod, mSoblebis xelmokleobis<br />
gamo, swavlis gagrZelebas ver vaxerxebdi,<br />
arada, _ mas ase miaCnda, _ udavod SemoqmedebiTi niWiT<br />
viyavi dajildovebuli”.
“SesaZlebelia“ _ TqviT Tqven maSin da Savi TvalebiT<br />
amaTvalier-CamaTvaliereT, “iqneb erTxel gamomiaroT,<br />
patara qaliSvilo. yoveldRe redaqciaSi var. iqneb...”<br />
da winadadeba aRar daasruleT.<br />
“axlave daiviwye,” gadawyvita dedaCemma mtkiced, ise,<br />
rom verc Seepasuxebodi, roca am “fantastikuri Sansis”<br />
Sesaxeb movaxsene. “aseTi dausrulebeli winadadebebi<br />
axalgazrda gogonebisTvis Zalian saxifaToa”.<br />
ase damTavrda Cemi SemoqmedebiTi kariera, ise, rom<br />
arc dawyebula, da maqs brodTan axlaRa SemiZlia ur-<br />
TierToba, miwieri xlarTebisgan gaTavisuflebis Semdeg,<br />
_ ise, rogorc gamexardeba...<br />
...maSin, roca praRul yavaxanebSi, romlebSic mudmiv<br />
stumrebs TavianTi magidebi hqondaT da aq, Cvens qu-<br />
CebSic dadiodnen yvelafris gamgebi batoni mimtanebi,<br />
roca jerac cnobili iyo, literatorTa ra wres Sexvdebodi<br />
kafe “metroSi”, “unionkaSi” Tu “nacionalkafeSi”,<br />
roca arasodes acdebodi Cexi da germanulenovani<br />
mwerlebis Sereul wres kafe “arkoSi”, _ maSin<br />
isic SegxvdebodaT, maRali, mxrebSi moxrili figura<br />
praReli avtorisa, romelic aRgznebuli da xmauriani<br />
sazogadoebis mSvid wevrad iyo aRiarebuli; romelic<br />
yoveldRiurad ar Cndeboda, xandaxan gamoivlida xolme,<br />
xSirad avadmyofobda da praRidan xSirad miemgzavreboda.<br />
Cems ocnebis kafeSi franc kafkas mtkice adgili<br />
aqvs miCneuli. SemiZlia gavesaubro xolme, Tumca<br />
is imxanad gadavida maradisobaSi, roca me sul patara<br />
bavSvi viyavi.<br />
“SeamCnieT, batono kafka, rom praRaSi Tqveni gamosaxulebiT<br />
Ria baraTebs hyidian?”<br />
cxeli Sokoladi 145
“marTla?” _ fermkrTal saxeze msubuqma Rimilma gadaurbina. “magram rilkesac hyidian, verfelsac da sxvebsac,<br />
ara?”<br />
“cxadia, magram hiti _ bodiSi ki momiTxovia, _ hiti mainc Tqvena xarT... bolo dros praRis erTgvari simbolo<br />
gaxdiT, batono kafka. ara, marTla, es Zalian TvalSisacemia. rogor mogwonT is ambavi, rom italieli Tu espaneli,<br />
germaneli Tu amerikeli gogonebi, ase vTqvaT, guliT dagatareben? naxeT, rogoraa TeTr da zurmuxtisfer,<br />
Jolosfer da laJvardisfer maisurebze asaxuli Tqveni portreti turistul mkerdebze gadaWimuli?”...<br />
...ocnebis yavaxanaSi siCume Camowva. yvela me mismens, franc kafka dums. Tumca, etyoba, rom interesiT mismens.<br />
yurebi da mokled gakreWili Tavi odnav aefakla...<br />
...“yavaxanebi, rogorebic gvaxsovda da dRemde gvaxsovs, praRaSi TiTqmis sul gaqra, magram kafka xelaxla dagvibrunda,”<br />
_ miTxra cota xnis winaT safrangeTidan Camosulma stumarma. “es sulac araa gasakviri am jadosnur<br />
qalaqSi”...<br />
146 cxeli Sokoladi
FM 99.6
giorgi gvaxaria / cremliani saTvale<br />
naRebi pitniT<br />
mesame nawili 1975 / 76
`gogi, dom kinoSi rodis gaiCiTebi?~ _ momaZaxebda xolme akademiaSi irakli kobiZe, Cemsave<br />
fakultetze rom swavlobda esTetikis specialobiT.<br />
diax, sabWoTa saqarTveloSi maSin aseTi sagani iswavleboda _ `esTetika~. arsebobda<br />
esTetikis saxelmZRvaneloc, romlis avtori wignis SesavalSive amtkicebda, silamaze dedaa,<br />
Sroma ki mamao.<br />
irakli esTetikis saxelmZRvanelozec qilikobda, mis avtorzec da im specialobazec,<br />
romelic Tavad airCia. Tumca yvelaze daundobeli mainc fakultetis komkavSiris mdivnis<br />
mimarT iyo. dainaxavda Tu ara am gogos, egreve dauyvirebda xolme: `guSin daginaxe,<br />
rogor ezasavebodi wiTel kuTxeSi pavka korCagins~. roca amas ityoda, `dom kinoSi~ Cemi<br />
gaCiTvis ambavi lamis komplimentad meCveneboda.<br />
miT umetes, irakli arafers aWarbebda. kinos saxlSi drodadro marTlac `viCiTebodi~.<br />
Tumca 1975 wels egreT wodebul `daxurul Cvenebebze~ am SenobaSi SeRweva ufro Zneli<br />
iyo, vidre Led Zeppelin-is axali albomis, `Physical Graffi ti~-is Sovna (sinaTle mWirdebao,<br />
moTqvamda aq planti), axladgamosuli sigaretis `soiuz-apolonis~ SeZena, anda, 70-iani<br />
wlebis yvelaze Zvirfasi jinsebiT, `vrangleriT~ gaseirneba rusTavelze.<br />
magram sad unda wasuliyavi rusTavelze breJnevis epoqis saqarTveloSi? opera speqtaklebs<br />
jer kidev saburTaloze, profkavSirebis sasaxleSi marTavda, `kavkasiur carcis<br />
wreze~ moxvedra xom, saerTod, SeuZlebeli iyo. Tanac, bileTi romc geSova, jinsebiT xom<br />
ar mixvidodi TeatrSi? sabWoTa saqarTveloSi es TiTqmis revoluciis tolfasi iqneboda.<br />
miT umetes `carcis wreze~, romlis premieriTac rusTavelis TeatrSi 1975/76 wlis sezoni<br />
gaixsna da romlis sanaxavad mTeli qarTuli elita dairazma.<br />
sturuas Teatraluri karuseli, iseve rogorc sasamarTlo, Tavisi loTi mosamarTliT,<br />
gadaiqca abrakadabrad, romelSic maRali da mdabali uaryofilia, ierarqia _ ugulvebelyofili,<br />
reglamenti _ gadmoyiravebuli... speqtaklSi policiuri goneba uZluria,<br />
rom am karnavals Cawvdes... magram Tavisuflebis gancda unda gadaedos ubralo mayurebels,<br />
romelic igrZnobs, rom Semoqmedia da e.i. SeuZlia raRac Secvalos am samyaroSi Tu<br />
ara, am qveyanaSi, sakuTar TavSi mainc.<br />
ase undoda `horizontaluri kulturis~ mexotbes _ bertold brexts. ase unda<br />
sturuasac. Tumca warmodgena ar maqvs, ras fiqrobda reJisori, anda Tundac ramaz<br />
CxikvaZe, roca `kavkasiuris~ pirvel speqtaklebze darbazs SeaTvalierebda xolme; roca<br />
Secqeroda speqtaklze mobrZanebul cekas mdivnebs, TavianTi colebiT. cekas mdivnebis<br />
mdivnebs da cekas mdivnebis colebis parikmaxerebs, “manikiurSCicebs”, cekas im maRaziis<br />
gamyidvelebs, sadac Tavisuflad iSoveboda `soiuz-apoloni~ 60 kapikad, cekas mdivnebisa<br />
da maTi colebis Svilebs, yvelas gulis gasaxeTqad, `Physical Graffi ti~ rom hqondaT saxlSi<br />
da `cicinaTeladan~ gamotanili jinsebiT rom dabrZandebodnen.<br />
anda ratom aRfrTovanda es xalxi `carcis wriT~? ratom RiRinebda antraqtebSi `iyideT,<br />
iyideT, iyideT rame~? viTom sakuTar Tavs dascinoda? ver getyviT. msajuli ar var,<br />
azdakiviT. verc imaze davdeb Tavs, rom didad ganvsxvavdebodi am xalxisgan.
150 cxeli Sokoladi<br />
`vrangleri~ ara, magram `Lois~-i ki mqonda da Zalianac vamayobdi Cemi jinsebiT, romelSi<br />
gamowyobilic rusTavelis TeatrSi ara, magram rusTavelze, laRiZis wylebSi<br />
marTlac xSirad `viCiTebodi~.<br />
`laRiZis wylebi~ _ rusTavelze, damwvari da jerac araRadgenili operis pirdapir,<br />
70-iani wlebis TbilisSi erTaderTi feradi dawesebuleba iyo. did kolbebSi<br />
Casxmuli `Sokoladi~, `limoni~, `pitna~, `naRebi~ qmnida Wrel mozaikas, romelic<br />
warmoudgenel Tavisuflebas _ arCevanis Tavisuflebas aniWebda momxmarebels! mxolod<br />
da mxolod Tqvenze da ara Tqvens mSobelze, megobarze, meore naxevarze, ara<br />
pavka korCaginis memkvidreze (pionerTa xelmZRvanelebs aq xSirad mohyavdaT bavSvebi<br />
eqskursiaze) iyo damokidebuli, Tu ras airCevdiT. feradi wylis arCevani uamravi<br />
kombinaciis (da rekombinaciis) saSualebas qmnida _ `naRebi SokoladiT~, `naRebi pitniT~,<br />
`alubali limoniT~ da a.S. `Sokoladi~ ori kapikiT ufro Zviri Rirda, vidre<br />
sxva sasmeli da etyoba, gansakuTrebiT popularuli iyo _ Sokoladis WurWeli yvelaze<br />
adre Tavisufldeboda xolme. `Sokoladis~ fasi _ 7 kapiki, molaresac awyobda.<br />
rogorc wesi, xurdas aq aravin abrunebda.<br />
komunisturi baraqisa da, amave dros, komunisturi warRvnis es simbolo, maqsimalurad<br />
amarTlebda devizs, romelsac 1976 wels eduard SevardnaZis xelisuflebam<br />
cekas sagangebo plenumi miuZRvna: `yvelaferi adamianisTvis, yvelaferi adamianis materialuri<br />
keTildReobisTvis~. sasiamovno Jruantels iwvevda, magaliTad, `naRebi<br />
pitniT~ paxmeliaze, roca normalur adamians, rogorc wesi, sZuls es `materialuri<br />
keTildReoba~. miT umetes, roca 70-iani wlebis sabWoTa saqarTveloSi uxdeba cxovreba<br />
da `figura~ Saqriani RviniT aqvs gaJRenTili.<br />
akademiis, konservatoriisa da Teatraluris studentebisTvis umoklesi iyo es<br />
gza _ paxmeliidan feradi eqstazisken. paxmeliidan gamosvla koleqtiurad xdeboda.<br />
nabaxusevze, leqciebs Soris, studentebi pitnian naRebs svamdnen da netarebisgan<br />
ise ubrwyindebodaT Tvalebi, rogorc el grekos kangaclil, haerSi (Tu wyalSi?)<br />
molivlive personaJebs. zogi TiTqos gangeb itovebda tuCebze xuTkapikian naRebis<br />
sirofs, raTa `laRiZis wylebis~ xmauriani darbazidan gamosvlis Semdeg, rusTavelze<br />
seirnobisas, cota xniT kidev etarebina materialuri keTildReobis wveTebi.<br />
`Zmakac, ruseTSi mivdivar da jinsebi mWirdeba. Sarvali unda gaixado da damiTmo!~<br />
_ Tavdapirvelad verc ki mivxvdi, rom swored me mommarTavda es JRali, tanmorCili<br />
biWi, aqamde didxans rom makvirdeboda, Tu rogor vsvamdi pitnian naRebs Cems jgufel<br />
gogonebTan erTad.<br />
70-iani wlebis saqarTveloSi `jinsebis gaxda~ egreT wodebuli `uSankebis~ moxdas<br />
Caenacvla. `uSankebis~ moda ar gasula; ubralod, xalxma Wkuas mouxmo da quCaSi<br />
bewviani qudis Sekvra daiwyo. ase veRaravin mogvardeboda quCaSi uknidan da ~namuss~<br />
veRar agxdida. magram ZviradRirebuli jinsebis gamo, riskze wasvla namdvilad Rirda.<br />
miT umetes, roca `klienti~ fizikuri siZlieriT ar gamoirCeoda da arc kunTmagari<br />
dacva axlda.<br />
CemsaviT.<br />
ra Tqma unda, SemeSinda. Tumca gogoebis Semrcxva da iseTi saxe miviRe, TiTqos<br />
didi xnis nacnobs velaparakebodi. gavuRime kidec (amas yovelTvis vakeTeb, roca ar<br />
vici, rogor moviqce): `ara... es jinsebi naCuqaria, ver dagiTmob~.<br />
JRalma Rimilze RimiliTve mipasuxa. Tbilisi patara qalaqia, ver gameqcevi, amitom<br />
modi, iqiT gavideT da movilaparakoTo.
leqciaze gvagviandeboda. gogoebs niSani miveci, wasuliyvnen. me ki iqve, laRiZis wylebTan, romeliRac ezoSi<br />
Sevyevi. Tan vfiqrobdi, netav rogor apirebs Cemi cisferi `Lois~-is gaxdas? davuSvaT, mizans miaRwia, me raRa unda<br />
Camacvas, Tavisi daxeuli Sarvali? an jgufelebisTvis ra unda meTqva? anda, saxlSi rogor gamemarTlebina Tavi?<br />
ezo sruliad carieli iyo. viRacis fanjridan radios xma ismoda. diqtori laparakobda `mavne tradiciebTan<br />
da wes-CveulebebTan brZolis gaZlierebis~ dadgenilebaze, romelic saqarTvelos kompartiis cekam 1975 wlis<br />
noemberSi miiRo.<br />
meti damajereblobisTvis im qalaqis saxeli miTxra, sadac `wasvlas~ apirebda _ rostovi. rogorc mogvianebiT<br />
gamoirkva, jinsebze monadireebi amiT qurduli samyaros warmomadgenlebad asaRebdnen xolme Tavs.<br />
magram me ra vicodi qurdebis ena? me ra vicodi, rom qurdebSi tyuili ar modioda, arc dapireba da arc aseTi<br />
mravalmniSvnelovani Rimili? `TeTri bairaRebi~, mTeli saqarTvelo rom kargavda Wkuas, wakiTxuli ar mqonda.<br />
arc rusTavelis Teatris maSindeli hiti _ `sabraldebo daskvna~ minaxavs.<br />
`jinsebs ver gavixdi. Tu ginda fuls mogcem, 60 maneTi maqvs~. es iciT ras hgavs? vinme rom gTxovT, 100 lari<br />
masesxeo da uxerxulobisgan (Tu am `vinmes~ moSorebis mizniT) rom upasuxebT, asi lari ar maqvs, mxolod 5 lari<br />
midevs jibeSio. mere ukve `vinmes~ gaaCnia. an ukmayofilo mzeras miiRebs da gageclebaT; anda, ityvis, kai, jandabas,<br />
mome eg 5 lario... mere jibeSi CaiyofT xels da 5 laris nacvlad, maincdamainc oclarians amoiRebT.<br />
fulis xsenebaze, JRalma el grekos personaJebiviT gadmoatriala Tvalis gugebi.<br />
`xval, 12 saaTze, am ezoSi vxvdebiT erTmaneTs, velodebi 60 maneTs... da icode, rusTavelze versad gameqcevi.<br />
xo, damaviwyda, me gurama mqvia. ubanSi yvela micnobs. `qurTi gurama~ ikiTxe da getyvian, vin var~.<br />
susti biWi ki viyavi, magram arc iseTi upatrono, am JRal qurTs rom daveCagre. imave saRamos skolis megobrebs<br />
davukavSirdi. biWebi dampirdnen, rom paemanze gamomyvebodnen, Tumca erTma, goCa svanaZem isic miTxra, arafers<br />
ar unda dapirebodi, amaze pasuxis gacema mogiwevso.<br />
cxeli Sokoladi 151
JRali guramas gamo, erTi diskusia gamovtove. meore dRes, akademiis ezoSi xalxi axal ambavs ganixilavda _ andrei<br />
saxarovs wignisTvis `Cems qveyanaze da samyaroze~, romelSic cnobili fizikosi dasavleTis samyaros `samar-<br />
Tlian sistemas~ uwodebs, nobelis premia mianiWes. akademiis inteleqtualebi ise msjelobdnen, TiTqos zepirad<br />
icodnen saxarovis wigni. asea. inteleqtualebi, gansakuTrebiT studentobis xanaSi, iSviaTad aRiareben TavianTi<br />
ganaTlebulobis SemosazRvrulobas da iviwyeben, ras ambobda maTze ufro Wkviani xalxi _ mxolod is viciT, rom<br />
araferi viciTo.<br />
`am xalxSi yofnas isev guramasTan bazari mirCevnia!~ _ vifiqre CemTvis da sirbil-sirbiliT movkurcxle guramasTan<br />
paemanze. biWebi ukve aq iyvnen. JRalma daagviana. amdeni xalxis danaxvaze feri ecvala. marTlac el grekos<br />
personaJiviT `kangaclili~ gaxda. Tumca ukan daxevas, rogorc Cans, ar apirebda. didxans ebazra goCa svanaZes<br />
Cems dapirebaze, ase ar xdebao, mayuTi unda momces, `kacur pontSio~, Tu Zaan gaatrakebT, biWebis moyvana mec<br />
SemiZlia, mTel rusTavels dagayenebT plexanovelebso. Zalian magrad eWira Tavi. ise magrad, rom... rogor vTqva,<br />
vgrZnobdi, rom momwonda kidec misi gabeduleba, misi Seupovroba. Tanac, raRac saocari qarTuliT laparakobda.<br />
drodadro yvelasTvis daviwyebul sityvebs iyenebda. `magis daqonqil jinsebze ar vambob~ _ ase brZana. iciT, ra<br />
aris `daqonqili~? saxlSi rom mivedi, leqsikonSi vnaxe _ `daZvelebuls~ niSnavda Turme...<br />
qurdebis xsenebam Cemi biWebic daafrTxo. vgrZnobdi, rom yvelas erTad gverxeoda, magram RmerTi xom yovel-<br />
Tvis Cndeba gaWirvebaSi... roca `mouxmob~ xolme, ra Tqma unda.<br />
rostovi! gana JRalmac ar icrua? ratom dagvaviwyda es ambavi?<br />
rostovis xsenebaze, cota daibna da marTlac kacurad aRiara tyuili. imdenad kacurad, rom vifiqre, eg `TeTri<br />
bairaRebi~, mgoni, marTla wasakiTxia-meTqi. magram Tavisas ar iSlida _ me amas arafers davpirebivar, magas ki 60<br />
maneTi aqvs valio.<br />
bolos, voroncovelma goCam gverdze gaiyvana. sul ramdenime wuTSi sicil-siciliT dabrundnen.<br />
`gamosavali erTia, gogi. dom kinoSi raRac pornografia gadis, `aTas erTi Rame~. rogorme mosawvevi unda iSovo<br />
da waiyvano es kaci!~<br />
albaT JRalma daaskvna, rom pier-paolo pazolinis `aTas erTi Rame~ pornografia iyo. marTlac gadioda im<br />
dros kinos saxlSi, `daxurul Cvenebebze~. Tanac rogori programa iyo! formanis `viRacam gugulis budes gadaufrina~,<br />
lindsei andersonis `iRbliani~, ori pazolini - `dekameroni~ da `aTas erTi Rame~.<br />
raRa unda meqna? Cemi megobris, vaxo visockis mama, qarTuli saoperatoro skolis veterani feliqs visocki<br />
kinematografistTa kavSiris wevri iyo. `daxurul Cvenebebze~ am xalxs kavSiri 2-2 mosawvevs urigebda. wina dRes<br />
swored vaxom maCvena `O lucky man!~ da formanis filmi, romelsac Tbiliselebi “Кукушка”-s eZaxdnen. es akademiis<br />
studentebs awuxebdaT andrei saxarovis bedi, Torem Tbilisi maSin marto `kukuSkaze~ laparakobda. ratomRac<br />
aravin miaqcia yuradReba, rogor daawyvila moskovma es filmebi (`daxurul Cvenebebs~ swored moskovi awyobda.<br />
firebi aralegalurad iyo dabeWdili. amitom, rogorc wesi, Sav-TeTr aslebs gviCvenebdnen).<br />
formanis filmi msxverpliT mTavrdeba. makmerfi iRupeba. mis saqmes ki, `bunebis Svili~, indieli agvirgvinebs<br />
_ jojoxeTidan garbis. didi xnis mere, uaRresad simpaTiuri kaci, fsiqiatri giorgi berulava `fsiqoSi~ ityvis:<br />
`meRimeba, rodesac qarTvelebi amboben, kolosaluri stresi gadavitaneTo, radgan yvelaze didi stresi adamianis<br />
cxovrebaSi dabadebaa. rodesac samoTxidan gamogaZeveben, realuri samoTxidan, rasac 9 Tvis ganmavlobaSi ganicdidi,<br />
amaze didi stresi ar arsebobs~.<br />
da is axalgazrda kaci? trevesi `iRblianidan~? rogor unda samoTxeSi! magram ar icis, sad unda eZebos. ver<br />
xvdeba, rom axali adamiani ibadeba maSin, roca sakuTar Tavs gaacnobierebs, dainaxavs `istoriul procesSi~, Tavis<br />
Tavs TviTon uxelmZRvanelebs da ar daelodeba, Tu ras Seqmnian misgan damTrgunveli institutebi.<br />
zustad ase Tqva pazolinim, roca Tavis ideologiur kerpze _ antonio gramSize Camovarda saubari. regresi _<br />
velurobis mimarTulebiT, civilizaciis sawinaaRmdegod... civilizaciisa, romelmac es damTrgunveli institutebi<br />
Seqmna da sikeTe moutana mosaxleobis mxolod mcire nawils, sicocxliT daukmayofilebloba ki normad aqcia.<br />
swored daukmayofileblobam gadaaqcia samyaro fetiSizmisa da dogmatizmis jojoxeTad. qalis SiSveli sxeulic<br />
ki koka-kolasa da `marlboros~ gautola, deviziT _ `iyideT, iyideT, iyideT rame!~<br />
152 cxeli Sokoladi
atom ver xvdeboda amas andrei saxarovi, romelmac dasavleTi lamis samoTxed daxata da amisaTvis nobelis<br />
premiiTac dajildovda?<br />
ratom ver dainaxa pazoliniSi es yvelaferi `daxurul Cvenebebze~ moxvedrilma sazogadoebam?<br />
ai, afanase gavixsenoT, magaliTad; Tbiliseli loTi, romelic imxanad kinos saxlis dacvis ufrosad muSaobda.<br />
daxurul Cvenebebze karebSi idga da situacias mkacrad akontrolebda. amboben, rom mas kinos saxlis direqtoric<br />
ki ver ubrZanebda, esa da es ubileTod SeuSvio. bevrjer cemes kidec. magram wiTelcxviriani afanase mainc<br />
medgrad idga.<br />
arada, ramdenjer momityuebia afanase! ramdenjer<br />
SevmZvralvar kinos saxlSi daxatuli<br />
mosawvevebiT! da ramdeni kargi filmi minaxavs<br />
ase, `daxurul Cvenebebze~! (`qseroqsi~ imxanad<br />
ar arsebobda, Torem saerTod dedas vutirebdi!)<br />
vin iyo es afanase, ra rjida, ase Cinebulad<br />
rom asrulebda Tavis misias? qarTvelebma gaaborotes<br />
da ase iZia Suri? Tu, pazolinis<br />
sityvebiT rom vTqvaT, `kulturiT daukmayofilebloba~<br />
tanjavda... an, ubralod, iqneb<br />
CamorCa imas, rasac Wkviani xalxi `progress~<br />
uwodebs, qarTulic ver iswavla kargad. amitom<br />
arafris keTeba ar SeeZlo, karebSi dgomis<br />
garda.<br />
an es JRali gurama vin iyo? ra jandaba undoda<br />
Cemgan? an pazolinisgan? `dom kinoSi ga-<br />
CiTvaze~ ocnebobda Tu marTla pornografiis<br />
naxvas eloda 1975 wlis saqarTveloSi? guramas<br />
unda enaxa `aTas erTi Rame~ da visockis _ ara?<br />
Zalian Semrcxva, magram sxva gza ar mqonda.<br />
vaxos mosawvevi vTxove.<br />
Cemda gasaocrad, is biWebic movidnen, guramas<br />
rom gaurCies saqme. `daxatuli mosawvevebiT~<br />
SemoZvrnen darbazSi da ase aRmovCndiT cekas<br />
mdivnebis, maTi colebis, maTi parikmaxerebis,<br />
`manikiurSCicebisa” da 70-iani wlebis qarTuli<br />
inteligenciis gverdiT. im drois sxva, bobola<br />
qurdebis msgavsad, Cveni guramac harmoniulad<br />
Caewera `dom kinos~ garemoSi. saerTod, `zastois<br />
xanis~ saqarTveloSi inteligenciam ostaturad<br />
moaxerxa komunist CinovnikebTan, maT<br />
mfarvel kanonier qurdebTan integracia, Camoyalibda,<br />
rogorc `klasi~, moeqca komunisturfeodaluri<br />
piramidis saTaveSi, safuZveli<br />
Cauyara patriarqalurisa da aristokratulis<br />
raRac gasaocar sinTezs, romelic momdevno<br />
wlebSi saqarTvelos ganviTarebis (Tu ganuvi-<br />
Tareblobis) meqanizmi gaxdeba. aseT sivrceSi<br />
xalxs uyureben, rogorc pasiur da uformo<br />
masas, romlisganac yvelafris gamoZerwva SeiZleba... adamiani, romelic am kargad organizebuli piramidis dangrevas<br />
Seecdeba, romelic Taroebad dawyobili ierarqiis, am `amaoebis bazris~ (Tu supermarketis) arev-darevas,<br />
abrakadabrad qcevas moindomebs, egreT wodebuli `marTlmsajulebis~ msxverpli gaxdeba. mas ara loTi da masxara<br />
azdaki, aramed avtomatiani inteligencia, anda, `klasisa~ da misi ideologiis guSagi _ sasamarTlo ganikiTxavs.<br />
aseT sasamarTlos araerTxel `ganuxilavs~ pazolinis moRvaweoba. mas uCioda yvela, visac ar ezareboda, mas<br />
utevdnen memarjveneebi da memarcxeneebi, faSistebi da komunistebi, kaTolikeebi da marqsistebi; xolo mas Semdeg,<br />
cxeli Sokoladi 153
154 cxeli Sokoladi<br />
rac ganacxada, dRes erotika komerciad iqca, seqss _ monobis saSualebad iyenebeno,<br />
pazolinis `seqs-industriis qurdobac~ aumxedrda.<br />
`dekameronma~ aSkarad daabnia kinos saxlSi aRsagznebad mobrZanebuli qarTuli partiul-aristokratul-qurduli<br />
elita. es ra sWirT? ulamazes SiSvel sxeulebs xedaven<br />
da gulic ki ar uCqardebaT? avad xom ar gaxdnen? ratom ar ubrwyindebaT Tvalebi el<br />
grekos personaJebiviT? ratom ar utrialdebaT gugebi bokaCo-pazolinis erotikis<br />
danaxvaze? an es `aTas erTi Rame~ raRaa? `amis wakiTxvas gvikrZalavdnen mSoblebi bavSvobaSi?~.<br />
`ra acinebT am gogo-biWebs seqsis dros, ratom ar oxraven?~<br />
`aTas erTi Ramis~ meaTe wuTze publikam daSla daiwyo. JRalma, romelic Cemsa da<br />
goCa svanaZes Soris ijda, ukana rigebisken gaixeda da aSkarad Cems gasagonad Tqva Tavisi<br />
originaluri qarTuliT: `es xalxi groS-kapikad ar Rirs!~. biWebs gaecinaT. magram<br />
guramas, rogorc Cans, ar ainteresebda maTi azri. filmis damTavrebisTanave mkiTxa,<br />
gamagebine erTi, es pazolini ra kaciao.<br />
2005 wels mcxovrebo, mravaltanjulo qarTvelo xalxo, Tqven ver warmoidgenT,<br />
raoden saamoa, raoden tkbili, raoden narnari (ai, iseTi, paxmeliaze, Tvalis gugebi<br />
rom gadmogitrialdebaT laRiZis wylis dalevis Semdeg), roca ijerebT im Wkviani kacis<br />
lozungs: “Красота спасёт мир!”. gana ase ar moxda axla? Cvenma JRalma lumpenma, am<br />
erTma sawyalma qurTma biWma, veraferi rom ver moaxerxa cxovrebaSi, saxelmwifoc rom<br />
waarTves, miwac, `dvornikad~ rom monaTles qarTvelebma, Tavisi samoTxe kapadokiaSi<br />
gadaRebul `aTas erT RameSi~ dainaxa. biWebmac kveri daukres, magaria pazolinio da<br />
aseT xalxs, aba, rogor gavuSvebdi saxlSi: ~60 maneTi maqvs, wamodiT, biWebo, davlioT<br />
sadme~.<br />
goCam da biWebma kargad icodnen Cemi xasiaTi, arc gakvirvebiaT. ai, JRalma ki iseTi<br />
saxe miiRo, TiTqos pazolinis axali filmis sanaxavad vepatiJebodi.<br />
oh, es reJisoris Tu diriJoris kompleqsi! es ZvelTaZveli seni, rom xalxi Seni<br />
survilis mixedviT `ataro~ da aiZulo, siamovneba igrZnos! 60 lari amaSi rogor damenaneboda.<br />
biWebma laRiZis wylebTan rom restorania, sardafSi, maincdamainc is airCies. mgoni,<br />
`firosmani~ erqva maSin. `zastois epoqis~ sufra gavSaleT _ bevri jonjoli, boloki,<br />
puri, gayinuli xorcisgan damzadebuli katleti da, raRa Tqma unda, Saqriani Rvino,<br />
romelmac ori Wiqis mere ise damartya TavSi, rom yvelaferi davfqvi, rasac pazolinize<br />
vfiqrobdi... arc is xalxi damaviwyda, ~groS-kapikad rom ar Rirs~... JRali<br />
pirdaRebuli mismenda _ ra jinsebi, ris rostovi, ra voroncovi da ris qurdebi! rom<br />
icodeT, ra vuqeni?! TviTon ar svamda (religia ukrZalavT neta?), magram Cveni Semyure,<br />
mgoni isic SeTvra. gviambo, rogor dascinodnen skolaSi, `riJa qurTs~ eZaxdnen; rogor<br />
gadaiyvanes rusul skolaSi, sadac agreTve masxrad igdebdnen. gviambo Tavis mravalricxovan<br />
ojaxze, imaze, rom ver eteodnen 2 oTaxSi da mSoblebs TiTqmis ver xedavda.<br />
gaognda, roca biWebs vuTxari, _ ai, kaci, ai pazolinis personaJi, amaT aRmerTebda<br />
swored, radgan marto amaT SemorCaT-meTqi Rirseba.<br />
`nametani ar mogivides, jinsebic ar gaixado axla~ _ miCurCula voroncovelma goCam,<br />
roca JRals viqtor boJoviCis wigns “Cовременные западные кинорежиссёры” davpirdi.<br />
`laRiZesTan vdgavar xolme, xuTSabaTobiT, iq SegiZlia mnaxo da momitano~ _ es Tqva<br />
da wavida.<br />
meore dRes ise mtkioda Tavi da Cemi saqcielis ise mrcxvenoda, is 60 maneTic ise<br />
damenana, rom sakuTar Tavs protesti gamovucxade da loginidan ar avdeqi. 1975 wlis<br />
noemberSi Zalian cioda. radiatorebs ki mTavroba ara da ar rTavda. mZulda cxovreba<br />
da sabWoTa saqarTvelo.
im qurT guramas, ra Tqma unda, ar gamovxmaurebivar. ufro metic, xuTSabaTobiT gogoebs pitniani naRebis dasalevad<br />
aRar mivyvebodi. ra unda meTqva Cemi jgufelebisTvis, rogor amexsna, rom kacs, jinsebs rom mxdida da<br />
fuls marTmevda, viqtor boJoviCis wigns vakiTxebdi?<br />
magram erT TveSi isev gamiCnda guramas naxvis survili.<br />
1976 wlis ianvarSi fostalionma Jurnali “Искусство кино” mogvitana. sadRac bolo gverdze, rubrikaSi<br />
“Синерама” dabeWdili iyo cnoba pazolinis mkvlelobis Sesaxeb. 1975 wlis 2 noembers, ostiis plaJze upoviaT misi<br />
gvami, e.i. im dros, roca `firosmanSi~ lamis mis sadRegrZelos vsvamdiT, pazolini ukve mkvdari iyo. aTasi sisulele<br />
ewera _ komunisti reJisori faSistebma mokleso, vatikanma ar apatia `gamoxdomebio~, miuxedavad `froidistul-trockistuli<br />
ideologiis~ (?) gavlenisa, mainc progresuli iyoo da a.S. magram aseTma idioturma teqstma ki<br />
ar gamacofa, _ Tqven warmoidgineT imanac ki ara, rom pazolini mokles (man miiRo is, rasac yvelaze metad natrobda<br />
_ sakuTari fexiT avida golgoTaze!)... _ Wkuidan SemSala dagvianebulma informaciam, iman, rom daiRupa meoce<br />
saukuneSi aRorZinebis epoqidan mosuli<br />
geniosi. Cven ki, Tbiliselebma,<br />
es ambavi mxolod 2 Tvis Semdeg SevityveT.<br />
magram vis ainteresebda aq pazolini?<br />
qarTuli partiul-aristokratul-qurduli<br />
elita sul sxva xalxs,<br />
sul sxvanair kulturas etrfoda.<br />
saSinelebaa martoobis aseTi gancda.<br />
saSinelebaa, roca marto giwevs<br />
micvalebulis datireba.<br />
`JRali!~, `xuTSabaTi~, `laRiZis<br />
wylebi~ - es sityvebi erTad momivida<br />
TavSi. magram im kviraSi gurama<br />
`wylebTan~ ver vnaxe. verc erTi kviris<br />
Semdeg. Tanac, akademiaSi gamocdebi<br />
gvqonda da rusTavelze iSviaTad<br />
mixdeboda gavla.<br />
axali semestris dawyebasTan erTad,<br />
roca qveyanaSi cudi xmebi gavrcelda,<br />
_ moskovs konstituciis Secvla unda,<br />
qarTuli ena saxelmwifo ena aRar iqnebao,<br />
_ bolos da bolos davinaxe<br />
Cemi `JRali~ laRiZis SesasvlelTan.<br />
buTxuza biWi edga win, violinoTi<br />
xelSi da saqmes urCevda.<br />
`ici, pazolini, orives ase rom Segviyvarda,<br />
ukve mokluli iyo maSin~ _<br />
misalmebisTanave es mivaZaxe.<br />
`pazolini vinaa?~<br />
mindoda gamexsenebina misTvis yvelaferi,<br />
magram vigrZeni, rom ar mismenda.<br />
jinsebs uTvalierebda buTxuza<br />
musikoss. <br />
cxeli Sokoladi 155
warmogidgenT<br />
Cineli anu inatre rame<br />
III seria wina seriaSi...<br />
<br />
avtori: ana-korZaia samadaSvili foto: levan xerxeuliZe<br />
monawileobdnen: liza - nestan niJaraZe, gaga- zurab alaverdaSvili, edika - guram wibaxaSvili, TaTuTa - <strong>nino</strong><br />
xoStaria, dediko - maia asaTiani, liliko da ziziko - marika da jokonda svaniZeebi<br />
156 cxeli Sokoladi<br />
© ”M Publishing” saavtoro uflebebi daculia.<br />
JurnalSi gamoqveynebuli masalebis nawilobrivi an mTliani gamoyeneba akrZalulia.
AUDIO<br />
amJamad samzareuloSi ukve liza da edika isxdnen. `ra<br />
idiotizmia,~ fiqrobda liza. Tumca kmayofilic iyo:<br />
edikam da TaTuTam gagas gamo gacofeba iolad gadaagorebines,<br />
esec xom saqmea?<br />
TaTuTas maqsis mercxlebis qveS, taxtze eZina, tkbilad<br />
da lamazad. `geiSebs lamazad Zilsac aswavlidnen,~<br />
gaaxsenda lizas da gaecina _ TviTon sul iwixleboda<br />
xolme. kargi gogo yofila es TaTuTa, neta, ratom idebilebda<br />
Tavs?<br />
edikam auxsna, rom misgan, anu lizasgan gansxvavebiT,<br />
TaTuTa friad Wkviani qali iyo da zustad xvdeboda _<br />
rac ufro lenCad xar, miT ukeT gaqvs saqme awyobili.<br />
_ mixvda amas da axla pasuxi aRar moeTxoveba, _ ganmarta<br />
edikam. _ Sen rom mihqaro rame, magrad mogxvdeba,<br />
amaze ki, krupnadac rom mihqaros, ubralod ityvian, ra<br />
sayvareliao.<br />
samzareulos magidasTan, savarZelSi mokalaTebuli<br />
edika gulmodgined ilukmeboda, ise gemrielad, rom<br />
lizasac ki mada gaexsna, arada, Rrma bavSvobaSic ar usauzmia<br />
_ dedas xom adre adgoma ar SeeZlo.<br />
_ dedaSeni ra bedSia? _ hkiTxa edikam.<br />
vai?! marTla jadoqaria es Cemisa?<br />
_ dedaCemi ram gagaxsena?<br />
_ ra vici, gamaxsenda.<br />
_ gaTxovda. ori Tvea. Wame, Wame, ra problemaa. kacs<br />
gahyva iseTs, neta me da Sen mogvca: didi fulis da kidev<br />
raRac-raRaceebis patronia.<br />
_ Sen eg ra ici? _ gaecina edikas.<br />
_ me gavacani.<br />
_ va!?<br />
_ ho. Cemi, ra giTxra, kaci iyo, ra, da mere dediko<br />
iTxova colad.<br />
_ va! me vicnob?<br />
_ jvari gweria.<br />
_ va.<br />
deda, romelsac ar SeuZlia<br />
lizas dediko odesRac lamazi gogo iyo. amJamad is<br />
lamazi qalia. Tan, Zalian movlili. ra-ra, da Tavis movla<br />
lizas dedas kargad SeuZlia.<br />
magram meti araferi SeuZlia da arc arasodes SeeZlo.<br />
arasodes. sul axalgazrda roca iyo, arc maSin SeeZlo<br />
rame. is Tavis dasTan da mis ubedur dRes dabadebul<br />
qmarTan erTad cxovrobda da Tavs uvlida. is ar swavlobda,<br />
radgan gamocdebis gamo inerviulebda da es ar<br />
SeeZlo. mas, cxadia, arc saxlSi SeeZlo ramis gakeTeba,<br />
gansakuTrebiT ar SeeZlo iatakis dagva, WurWlis da Te-<br />
Treulis garecxva da saWmlis gakeTeba. mokled, araferi<br />
ar SeeZlo.<br />
unda iTqvas, rom arc Tavad misi atana iyo SesaZlebeli,<br />
amitom bevri ifiqra Tu cota ifiqra, dis qmarma, anu<br />
siZem, baRiani saxli gacvala, ris Sedegadac gamouvida<br />
mSvenieri samoTaxiani bina vakeSi da ori oTaxi sololakSi,<br />
komunalurSi, sadac, cxadia, col-qmari dasaxlda,<br />
radgan lizas momaval dedas saerTo samzareulo da<br />
mezoblebTan urTierToba ar SeeZlo. mas arc gauremontebel<br />
binaSi Sesaxleba SeeZlo, amitom dam da siZem bina<br />
VIDEO<br />
deda, adamiani-manipulatori<br />
lizikos deda. asaki nu SegaSfoTebT, marTla<br />
lizas dedaa. rogorc Cans, ar berdeba _ sad<br />
SeuZlia amdeni...<br />
cxeli Sokoladi 157
VIDEO AUDIO<br />
jer gaaremontes da Sig mere SeabrZanes, zar-zeimiTa da<br />
taS-fanduriT. da sazeimod dahpirda, sadils yoveldRe<br />
mogicunculebo, da samsaxuric uSova TavisTan, institutSi,<br />
mdivnad. meti raRa.<br />
male gairkva, rom mas arc muSaoba SeeZlo: roca<br />
uTxres, aqa da aq darekeo, aRmoCnda, rom ucxosTan darekva<br />
ar SeeZlo.<br />
mere isic gairkva, rom martos cxovrebac ar SeeZlo.<br />
_ kai, is saxli gavaqiravoT, _ dayabulda siZe.<br />
_ vaime, ara, ar SemiZlia! ise kuklasaviT movawye, Sig<br />
rogor SevuSva vinme? ar SemiZlia! _ da kvlav dasTan<br />
da siZesTan darCa. ijda, frCxilebs iwesrigebda – gamudmebiT,<br />
neta ra hqonda aseTi mosawesrigebeli? _ da<br />
kviraSi orjer Tavisi kuklasaviT saxlis sanaxavad dadioda<br />
xolme.<br />
erT mSvenier saRamos Sin dabrunebul siZes gabrwyinebulma<br />
moaxsena:<br />
_ ici, Cven bao gveyoleba!<br />
_ raa?<br />
_ bavSvi eyoleba, _ auxsna colma da atirda.<br />
o, rogor eama siZes! ifiqra, gavasaReo! ifiqra, vaSa,<br />
vaSao! sul mJavanaZe rom yofiliyo mama, imasac Sestenida,<br />
es namdvilad SeeZlo! maS, vinaa is bednieri?<br />
_ vaime, ver getyvi, _ iyo pasuxi. _ ar SemiZlia.<br />
_ fexebis aweva xom kargad SegeZlo! _ bRaoda siZe,<br />
magram sul tyuilad.<br />
_ nu yviri, xom ici, ar SemiZlia, _ gauwyra colisda<br />
da protestis niSnad televizors xma auwia.<br />
ase daibada liza. miuxedavad imisa, rom aseTebi, rogorc<br />
wesi, ar SeeZlo, dedam is Tavad gaaCina, oRond<br />
mere deidam da biZiam gazardes, radgan dedas arc uZiloba<br />
SeeZlo da arc kakaSkebi. fu, kakaSka!<br />
mere siZe mokvda, sul martivad, manqanam gaitana. ise<br />
ganicada lizas dedam, ise ganicada, sulieri wonasworobis<br />
aRsadgenad mTeli Tve likanSi mouwia yofna! mere<br />
deidac mokvda _ gagecinebaT, da isic manqanam gaitana,<br />
da dedam Tqva, rom saxlSi, sadac amdeni ubedureba datrialda,<br />
cxovreba ar SeuZlia da arc lizasTan erTad<br />
cxovreba SeuZlia. ra mZime xasiaTi gaqvs, liziko!<br />
kviraSi erTxel deda lizas urekavda, ewuwuneboda da<br />
davalebebs aZlevda xolme. Zalian uWirda, sawyals, amitom<br />
lizam irbina, bina gauyida da ufro patara uyida,<br />
da dedas is fuli sul eleoda da eleoda, da vaime,<br />
rogor ar SeeZlo amis atana! ise Zalian ar SeeZlo, rom<br />
kinaRam avad gaxda, da amitom cota xniT lizasTan gadasaxlda:<br />
martos yofna ar SeeZlo.<br />
aRarc mouwia martod yofna, mSvenieri kaci moCangla<br />
lizasas. uh, mSvenieri kaci iyo: xelgaSlili, keTilSobili,<br />
daCagrulTa qomagi, da sul oriode Tvis winaT<br />
lizas egona, rom morCa misi xetiali siyvarulis orRobeebSi,<br />
rom aris, asrulda ocneba! magram zRapruli<br />
ufliswulis gulma patara, daucveli qalis sevdas ver<br />
gauZlo da dediko, nazi, qaluri da moxdenili, colad<br />
iTxova.<br />
samwuxarod, liza goimi aRmoCnda: dedas da yofil sayvarels<br />
ver gaugo da aRarc erTs aRar elaparakeboda.<br />
deda, rogor ar SeeZlo lizas dedas aseTi raRaceebi!<br />
158 cxeli Sokoladi
AUDIO<br />
...<br />
_ au, ra vWame?!<br />
_ midi, midi, _ edika gaRimebuli uyurebda. _ diliT<br />
unda isauzmo xolme. janSi midis. saerTod, raRac, xdebi,<br />
ha? ar momwons eg ambavi. xom ici, мужчина не собака,<br />
на кости не бросается.<br />
_ moica, ra, _ ise, ki eama lizas, magram xom ar SeimCnevda.<br />
_ Zmurad, es TaTuTa sad iSove?<br />
_ ar mogewona?<br />
_ magrad, _ gulwrfelad upasuxa lizam. _ ubralod,<br />
Tavidan megona, rom Clungi iyo da ra yofila? magari<br />
iyo _ `me ra, ar minda?~ rom gaixada, gaviTiSe.<br />
_ Segetyo, _ edika Zalian gamxiarulda.<br />
_ amas xSirad akeTebs?<br />
_ pirvelad qna. saerTod, yvelafers pirvelad Svreba<br />
xolme. magari tipia.<br />
_ malaca, TaTuTa! _ aRfrTovanda liza. _ ai, malaca!<br />
_ gmadlob, lamazo! _ TaTuTa ise Cumad Semosuliyo,<br />
liza SekrTa kidec. _ oRond me TaTuTa ar mqvia.<br />
_ hehe! _ gaerTo edika.<br />
_ ra gixaria, dampalo, _ gajavrda liza.<br />
_ kai, ra, _ TaTuTam ugrZelesi fexebi edikas muxlebze<br />
Semoawyo. _ CvenSi mosula.<br />
...rogori ucnauri saRamoebi icis noemberma. ise dagiRamdeba,<br />
verc mixvdebi, dRe rogor an ratom gavida.<br />
tkbilad sxedan samzareuloSi edika, TaTuTa da liza,<br />
gagaseuli sanTlebic ki daanTes... `beboebTan xval<br />
waval, moeswreba,~ _ fiqrobda liza, oRond nela, zarmacad.<br />
`mainc Cemi iqneba Cemi milionebi...~<br />
_ ...egeni aranairad ar arian mariSkas bebiebi, _ hyveboda<br />
edika. _ orive gauTxovaria. ra pontSi awvebian<br />
bebiobas, azrze ara var. Sen rad ginda, ha? aRar ityvi?<br />
kai, kai. mokled, me Tu rame mesmis, magari Sebertyili<br />
sastavia. im saRamos, gogo rom miviyvane, koniaki aagdes,<br />
madlierebis ambavi megona, mara ara, TviTon svamen da<br />
mTlad marto sma, etyoba, utydebodaT.<br />
_ maica, _ CaerTo TaTuTa. _ plexanoveli liliko da<br />
ziziko? lilisTan musikaze davdiodi, azrze var.<br />
_ raze mixvdi, rom egeni arian, smaze? _ gaxalisda<br />
liza.<br />
_ ra gecineba, marTla magrad svamen, oRond denaturatebs<br />
ki ara, sul magari sasmeli aqvT. rom icode,<br />
fulic magrad aqvT, oRond saidan, azrze ara var. Cemi<br />
ocdaxuTi lariT, iasnia, ar cxovrobdnen, azrze ara<br />
var, Tavs saerTod ras iwvalebda, me magari uniWo bavSvi<br />
viyavi, magari usmeno da Tan kliaozniki.<br />
_ hyidian albaT raRaceebs, _ ivarauda lizam.<br />
_ ara, piriqiT, yiduloben, mTeli mSrali xidis saqsi<br />
saxlSi ulagiaT.<br />
_ ra Wirad undaT?<br />
_ ra vici. evasebaT. Sen ra pontSi unda aadge?<br />
_ Tavi daanebe, _ edika isev saWmels dawvda. vah, ramdeni<br />
Casdis da ar suqdeba! _ mainc arafers getyvis.<br />
_ kai, nu ityvi. ise, Tu ginda, wamogyvebi, _ SesTavaza<br />
TaTuTam.<br />
_ ara, sayvarelo, me TviTon vizam.<br />
VIDEO<br />
cxeli Sokoladi 159
VIDEO AUDIO<br />
160 cxeli Sokoladi<br />
_ OK.<br />
`ra kargia,~ fiqrobda liza. `TaTuTamac gaamarTla.<br />
e, gaga, Se debilo... rogor mezareba marto xetiali...~<br />
_ es vinRaa? _ ikiTxa uceb TaTuTam.<br />
gaga. gasaRebi Tan wauRia, viriSvils. `ra Cumad dadis,<br />
katasaviT”, ifiqra lizam.<br />
_ privet, simpatiuro! _ xeli auwia TaTuTam.<br />
_ ra iyo, dagrCa rame? _ rogor ezareboda lizas<br />
Cxubi!<br />
_ erTi wuTiT, sul erTi wuTiT modi, ra... bodiSi...<br />
liz, modi ra...<br />
ra zrdili biWia es gaga, gagiJdeba kaci... ra iyo?<br />
_ lizo, me morCa, wamovedi. sul. moica, moica. marTla.<br />
deda momikvdes. moica, ra!<br />
_ edika, TaTuTa, _ gaacno samzareuloSi dabrunebulma<br />
lizam. _ es gagaa. edik, esaa gaga.<br />
_ me ar mqvia TaTuTa, mara OK. ar mogeridos, _ gaamxneva<br />
TaTuTam. _ davai, daje da moyevi, problemaa?<br />
_ ho, _ gamoexmaura lizac, _ problemaa?<br />
_ davai, davai, _ Seaguliana edikam. _ ra iyo?<br />
da gagam daiwyo: rom guSindels aqeTia, sul xedavs<br />
da aRar SeuZlia. rom sul iqaa, sadac gaga, rom coli<br />
isev eCxuba, ras bodavo, aravinac ar ariso, arada, aris,<br />
marTla, aris, sul yvelgan, dRisiTac _ ki ar daesizmra,<br />
marTla, fanjaraSic Semoixeda, merve sarTulze,<br />
da colma uTxra, kaifobo, da gaga gamxecda, da liza,<br />
au, liza, daviviwyoT, rac iyo, ra!!!<br />
liza gawiwmatda.<br />
_ uCemod mowie, Se lawirako?<br />
_ moica, _ Tqva uceb edikam, iseTi xmiT, rom samzareuloSi<br />
siCume Camowva. _ vis xedav?<br />
_ maqss, _ Tqva gagam CurCuliT. _ maqsimas. guSinwin<br />
rom giTxari, liz, eg mokvda-meTqi. axla zis da eweva.<br />
sul. Tan miyurebs.<br />
kvlav siCume. TaTuTam da edikam erTmaneTs gadaxedes.<br />
TaTuTam edikas muxlebidan fexebi Camoawyo. edikam<br />
ikiTxa:<br />
_ mariSkas xoteis eZeb, liza?<br />
yvelani lizas miaCerdnen. edika adga da lizas moexvia.<br />
_ Zalian frTxilad iyavi.<br />
_ Zalian frTxilad iyavi, _ eqosaviT gaimeora TaTu-<br />
Tam.<br />
gareT bneloda da cioda, aq ki, samzareuloSi, sanTlebi<br />
parpalebda, lurjad Camowva sigaretis boli, da<br />
gagam icoda, rom moigo, saxlSi dabrunda, da aq aRaravin<br />
awyeninebda, yvelas eyvareboda: lizasac, am viRac<br />
edikasac da mis qalsac. gaga bufets mieyuda da Tbilad,<br />
guliTadad gauRima edikas mier datovebul savarZelSi<br />
mokalaTebul maqss. imanac gauRima da Tvali Caukra.<br />
...<br />
liliko da ziziko iseT asakSi iyvnen, rom Tavs mixailovskelebad<br />
Tvlidnen. gaga, mogexsenebaT, mniSvnelovnad<br />
iyo im naTel epoqas amcdari, amitom verafriT ver<br />
gaigo, patara, TeTrsayeloiani bebo ras eubneboda:<br />
_ ras damdgarxar varancovis pamiatnikiviT?<br />
amitom karebSi idga Tavisi uSvelebeli TaiguliT
AUDIO<br />
xelSi da uazrod iRimeboda.<br />
_ batono?<br />
_ Sedi, _ CasCurCula lizam da zurgSi idayvi odnav<br />
hkra.<br />
oTaxi iyo umSvenieresi: maRalWeriani, raRac, bevrku-<br />
Txeebiani, maRali RumeliT. idga antikvaruli aveji da<br />
gagasa da lizas gasaocrad, kedlebze sruliad moulodneli<br />
plakati iyo gakruli _ Ce gevara.<br />
_ dasxediT, lamazebo! _ JRurtulebda TeTrsayeloiani.<br />
_ deda, ra lamazi biWi xar Sena!<br />
_ gmadlobT, _ liza Tvalebs ar ujerebda: gaga<br />
gawiTlda. Sav dReSi iyo, aRar icoda, Taiguli sad wae-<br />
Ro, Tvalebi sad waeRo _ TeTrTmiani, TeTrsayeloiani<br />
moxuci qali, kafelis Rumeli da Ce komandante! gadaireva<br />
kaci.<br />
_ Senc mogwons, ho? _ CaekiTxa lizas TeTrsayeloiani.<br />
_ cota ki hgavxar. Cemo lamazo! _ gagas Tan Taiguli<br />
gamoarTva, Tan zurgze miefera, yvelafers erTad Svreboda,<br />
Tan saSinel tempSi. _ ziziko, naxe, ra xalxia!<br />
meore oTaxidan meore moxuci gamovida, cota ufro<br />
maRali. amas sayelos nacvlad margalitis mZivi ekeTa,<br />
da odesRac lombardSi namuSevari liza mixvda, rom es<br />
namdvili margaliti iyo.<br />
_ moxvediT, Cemo oqroebo? Чай, Зизи! _ zizikoc ra<br />
aqtiuri yofila! _ ra lamazi yvavilebia! gaixade, Cemi<br />
gogo, gaixade! rogori lamazi gogo xar!<br />
_ da biWi rogoria? _ lilim ukve yvelaferi moaswro,<br />
yvavilebi langarSi Caawyo, lizas qurTuki gamoarTva,<br />
Tan gagas usvamda da usvamda zurgze xels da gagac sul<br />
ufro ibneoda da sul ufro metad ubedurdeboda.<br />
aseTive saocari siswrafiT gaiSala Cais sufrac, saidanRac<br />
gaCnda koniaki, _ `henesi~, ai, mesmis beboebi!<br />
lizas motanili namcxvrebi ukve did vercxlis sinze<br />
iyo Camolagebuli, da beboebi laparakobdnen da laparakobdnen.<br />
_ mogwons, ho, komandante? magari kacia! eh, ufro<br />
axalgazrda rom vyofiliyavi... _ WikWikebda lili. _<br />
naxe, ra gogo viyavi! Tan rogor vcekvavdi! _ kedelze<br />
Camokidebul suraTze miuTiTa. _ Он бы точно не устоял!<br />
lizas reti daesxa. beboebTan Zalian Tbiloda.<br />
_ me liza var, es gaga...<br />
_ Zalian kargia! ra kargebi xarT, ra lamazebi!<br />
_ didi bodiSi, TqvenTan moweva SeiZleba? _ naxe, gaga<br />
ras gakadnierda!<br />
_ aba ra, Cemo sayvarelo, _ aRelda lili. magidaze<br />
uceb gaCnda uzarmazari niJara da orive bebom uceb<br />
gaabola, lizas mTlad gasaCanageblad, `qemeli~.<br />
_ miirTvi, gexvewebi! naxe, liliko, ra gemrieli rameebi<br />
mogvitanes bavSvebma...<br />
`raRaca veraa aq wesrigSi,~ fiqrobda liza. gaga bebiebTan<br />
erTad koniaks urtyamda, samarcxvino siswrafiT<br />
da raodenobiT, liza ki fiqrobda: `ra xdeba? ratom<br />
arafers gvekiTxebian? ar ainteresebT, ratom moveTeriT?~<br />
lili da zizi ki ar Cumdebodnen:<br />
_ lamazi iyo, ara, Cveni liliko? ise, arc me viyavi<br />
uSno, ai, naxe?<br />
_ es saqorwilo kabaa? _ gagas koniakma uSvela, metyvelebis<br />
unari aRudga da lizas gulis gasaxeTqad,<br />
VIDEO<br />
cxeli Sokoladi 161
VIDEO AUDIO<br />
aSkarad komfortulad grZnobda Tavs.<br />
_ ara, ra hqvia imas, выпускной бал, _ auxsna zizim.<br />
lili gagas ganuwyvetliv efereboda da es ukanaskneli<br />
ise gamoTayvanda, rom TviTonac dauwyo xelze xelis<br />
cacuni.<br />
_ zizikos damTavrebuli aqvs keTilSobil qalTa instituti,<br />
medalica aqvs, _ gaamayda lili da lizas miutrialda.<br />
_ Ты же носишь брошки, моя хорошая?<br />
_ diax, _ upasuxa lizam.<br />
_ zizi? _ gadaxeda lilim.<br />
_ Ну? _ upasuxa zizim.<br />
lizas win, magidaze, gaCnda gulsabnevi. Zalian, Zalian<br />
lamazi.<br />
_ au, ra magaria, _ wamodga gaga. _ ra aris es?<br />
_ topazi, oqrosferi, _ upasuxa zizim. _ es Cemi medalia.<br />
axla Senia. naxe, rogor mogixdeba!<br />
lizas amdeni aRar SeeZlo.<br />
_ qalbatono zizi! _ wamodga liza. _ da qalbatono<br />
lili. me var liza, es gaga, Tqven viRacaSi agerieT. Cven<br />
aravin ara varT, Cven varT liza da gaga, da varT mariSkas<br />
nacnobebi, da mariSkas veZebT, da misi misamarTi<br />
gvindoda gagvego, da meti araferi, da...<br />
_ ho, ho, _ upasuxa mSvidad lilim. isev gagas usvamda<br />
Tavze xels, meore mis mxarze Camodebuli da gaga,<br />
idioti, im xelze kocnida. oh, gaga, gamoxval gareT!<br />
_ ra `ho~, qalbatono lili! me liza var! me ara var<br />
aravin! ratom unda maCuqoT aseTi Zalian, ai, saSinlad<br />
Zvirfasi nivTi? me aravin ara var!<br />
_ Ты моя золотая, _ zizi gulaCuyebuli uyurebda.<br />
`gavgiJdi,~ ifiqra lizam.<br />
_ xom magari gogoa Cemi lizo? _ gaisma gagas xma.<br />
`gagac giJia,~ ifiqra lizam, `sul giJebi arian~.<br />
_ Zalian, _ gauxardaT beboebs, _ ai, Zalian!<br />
_ gexvewebiT, _ Tqva lizam Cumad, _ gexvewebiT, ga-<br />
CumdiT, ra... erTi wuTiT... Zalian didi bodiSi. me wavedi.<br />
gaga?<br />
da uceb lizam dainaxa, rogori sasowarkveTiT CaeWida<br />
gagas lilikos patara xeli. mere dainaxa, rom zizim<br />
gulsabnevi magidaze dado da Tavi Caqindra. zizi tiroda,<br />
Cumad, sacodavad. lili gagas nacemi cugas TvalebiT<br />
Sescqeroda.<br />
gagam lilikos frTxilad gaaSvebina xeli, wamodga,<br />
Tavze akoca da Tqva:<br />
_ ra sisulelea, liz, me Caval marto, ra, mgeli SemWams<br />
Tu ra? _ da mere zizis miubrunda: _ arays amovitan,<br />
liza koniaks ver svams. Tqvenc xom ar gindaT, rame<br />
damabaroT?<br />
_ gvaqvs arayi! _ dasZaxa lilim. _ ar ginda Casvla!<br />
magari arayi gvaqvs! zizi! Водку!<br />
162 cxeli Sokoladi<br />
gagrZeleba Semdeg nomerSi>>>
COLDPLAY<br />
X&Y<br />
coldplay, ocdameerTe saukunis erT-erTi<br />
yvelaze mniSvnelovani sityva britanuli<br />
musikis istoriaSi. 2005 wels gamovida maTi<br />
axali, rigiT mesame albomi x&y, romelsac<br />
naklebi gamoxmaureba mohyva, Tumca Cemi<br />
azriT, es albomic sakmaod sainteresoa da<br />
yvela coldplay-s msmenels vurCevdi am albomis<br />
kargad mosmenas.<br />
“square one” _ ase ewodeba pirvel track-s<br />
albomidan, romelsac TviTon coldplay-s wevrebi<br />
erT-erT saukeTesod Tvlian, rasac<br />
me ar daveTanxmebodi da varCevdi simReras<br />
“fi x you“ _ erT-erTi marTlac saukeTeso simRera,<br />
rac coldplay-s Seuqmnia, miuxedavad<br />
misi `gadamtkbari~ teqstisa. Semdeg modis<br />
“what if“, romelic oasis-is ar iyos, the beatles-is<br />
“a day in the life”-s mogvagonebs. aseve<br />
Zalian kargi track-ebia “swallowed in the sea”<br />
da “low”. es simRerebi absoluturad sxvanairad<br />
JRers wina coldplay-s albomebTan<br />
SedarebiT da TiTqos 80-ianebis elferic<br />
dahkravs. yvelaze metad “80-ianuri” JReradobis<br />
simRera ki “talk” aris, romlis mTavari<br />
Tema eleqtronuli jgufi kraftwerk-is<br />
“computer love”-idan aris aRebuli. aRvniSnavdi<br />
singls “speed of sound”, romelic cota-<br />
Ti wina albomidan (a rush of blood to the head)<br />
simRera “clocks”-s waagavs, Tumca SeiZleba<br />
“speed of sound” -is “clocks”-s vamjobino kidec.<br />
da bolos Tormet track-iani albomis<br />
mecamete bonus track-i “till kingdom comes”. es<br />
simRera Johny Cash-is mier aris dawerili,<br />
romelic ise gardaicvala, rom am simReris<br />
Cawera ver moaswro. Tumca es coldplay-m ganaxorciela<br />
da albomic amiT mTavrdeba.<br />
DOVES<br />
SOME CITIES<br />
manCesterul jguf doves-s pirvelad 2001<br />
wels movusmine, ramac Cemze didi STabeWdileba<br />
moaxdina. Tumca es jgufi saqar-<br />
TveloSi ratomRac naklebadaa cnobili.<br />
rac Seexeba maT axal alboms some cities, es<br />
albomi 2005 wels gamosul albomebSi namdvilad<br />
erT-erTi saukeTesoa da, saerTod,<br />
Cemi azriT, doves-s susti albomi jer ar<br />
gamouSvia. (albaT yvela dameTanxmeba, visac<br />
wina ori albomi aqvs mosmenili: “lost<br />
souls”(2000) da “last broadcast”(2002).<br />
albomi 11 track-isagan Sedgeba. pirveli<br />
track-ia “some cities” Semdegi ki “black and<br />
white town”, romelic albaT yvelaze kargi<br />
track-ia albomSi da gasakviric ar unda iyos,<br />
rom pirvel singlad swored es simRera gamovida.<br />
“almost forgot myself” ki raRacnairad<br />
60-ian wlebSi mabrunebs da TiTqos jguf<br />
the kinks-s magonebs, rasac ver vityvi simReraze<br />
“snowden” da mis ucnaur aranJirebaze.<br />
aseve, albomSi gamorCeulad kargi simRerebia:<br />
“the storm” da “shadow of salford”, romlebsac<br />
gitaristi Jez Williams-i mReris (drameri<br />
Andy Williams-is Zma), rac Zalian acocxlebs<br />
alboms. “sky stars falling” ki albomis yvelaze<br />
temperamentiani da mxiaruli nawilia,<br />
romelic sul axlaxans gamovida singlad.<br />
da bolos “ambition”, romliTac albomi ase<br />
mSvidad da wynarad sruldeba.<br />
avtori: giorgi mari musika<br />
OASIS<br />
DON’T BELIEVE THE TRUTH<br />
am bolo dros vusmendi oasis-is axal alboms<br />
“don’t believe the truth”, romelic jgufis<br />
meeqvse studiuri albomia. marTali<br />
giTxraT, Cems sayvarel oasis-is albomebad<br />
mainc “(what’s the story) morning glory?” da ”defi<br />
nitely maybe” rCeba, Tumca es ukanasknelic<br />
SeiZleba mesame adgilas davayeno.<br />
albomi 11 track-isagan Sedgeba. mas xsnis<br />
simRera ”turn up the sun”, romelic dawerilia<br />
basisti Andy Bell-is mier, energiulia da<br />
sakmaod individualuri. mas mosdevs “mucky<br />
fi ngers” (Noel Gallagher). igi 60-iani wlebis<br />
JReradobisaa da Zalian mogvagonebs “the<br />
velvet underground”-s. albomidan pirvel<br />
singls ”lyla”-s ki namdvilad etyoba axali<br />
drameris, Zak Starkey-s (Ringo Starr-is Svili)<br />
xeli, romelic Zalian kargad moergo jgufs.<br />
es kidev ufro kargad Cans simReraSi<br />
“the importance of being idle”. igi erT-erTi<br />
saukeTesoa albomSi. aseve aRvniSnavdi “A<br />
bell will ring” da “keep a dream alive”-s. am simRerebis<br />
energiuli gitaris partiebi da<br />
Liam-is saukeTeso vokali gvarwmunebs, rom<br />
oasis isev Zvelebur formas ubrundeba. aseve<br />
yuradRebas gavamaxvilebdi Liam Gallagher-is<br />
sam simReraze _ “love like a bomb”, “guess<br />
god thinks i’m abel” da “meaning of soul”. es simRerebi<br />
Zalian gansxvavebulia Zveli oasisisagan,<br />
JReradoba ufro akustikuria da<br />
bevrad mdidaria instrumentebiT. Tumca,<br />
The Beatles-isadmi oasis-is siyvaruli mainc<br />
ar “ganelebula”, rac sakmaod SesamCnevia<br />
simReraSi “let there be love”, romelic albaT<br />
“super” variantia albomis dasasruleblad.<br />
ase rom, mousmineT.
wignebi<br />
damTxvevebi da SemTxvevebi<br />
daviT javaxiSvili<br />
gamomcemloba `diogene~<br />
2005 w.<br />
es wigni TiTqmis im periodSi gamoica,<br />
roca Tbilisi daviT javaxiSvilis panaSvidebze<br />
dadioda. mis gamocemas avtori<br />
Zalian eloda. amitom Cveni interesic am<br />
patara krebulis mimarT, cota ar iyos, sevdanarevi<br />
gamovida.<br />
aq “Tavmoyrilia Cems Tavs gadaxdenili<br />
ambebi, romelTagan xuTi – damTxvevaa, anu<br />
saswauli, danarCeni ki Cveulebrivi ambebia,<br />
anu SemTxvevebi. xuTi saswauli erTi kacis<br />
cxovrebaSi – cotaa Tu bevri? ar vici, magram,<br />
vfiqrob, sakmarisia imisTvis, rom Tavgadakluli<br />
aTeistic ki wamiT Caafiqros<br />
da erTxel mainc, Tundac malulad, eWvis<br />
TvaliT aaxedos caSi” – wers avtori winasityvaobaSi.<br />
xuTad xuT saswauls 18 SemTxveva mosdevs.<br />
Tumca, rom ar waikiTxo sarCevi, gansxvavebas<br />
damTxvevebs da SemTxvevebs Soris,<br />
Txrobis Zalian sada stilis gamo verc<br />
SeamCnev. mizanic esaa – naklebi filosofiuroba<br />
da yvelaze dasamaxsovrebeli<br />
cxovrebiseuli epizodebis gaxseneba.<br />
TviTon avtori gvirCevs: “es krebuli<br />
gaxlavT sadme matarebelSi an dacarielebul<br />
agarakze, mowyenilobis Jams metnaklebad<br />
saxaliso sakiTxavi, SeZlebisdagvarad<br />
gantvirTuli “filosofosobis”<br />
mcdelobisagan”.<br />
164 cxeli Sokoladi<br />
avtori: Tamar babuaZe<br />
axali saukune<br />
literaturuli Jurnali<br />
2005 w.<br />
am gamocemas uamravi intervalebi hqonda,<br />
magram hyavda kidev ufro meti mkiTxveli,<br />
romelic moTminebiT, xSirad TveobiTac<br />
eloda sayvareli Jurnalis gamosvlas. ase<br />
iyo 90-ianebidan dawyebuli; “limonaTis<br />
qveyanas”, “lodi nasaydrals” da kidev bevr<br />
gaxmaurebul Tu ubralod mkiTxvelisTvis<br />
sayvarel teqsts publika am Jurnalis furclebidan<br />
ecnoboda.<br />
yoveli xangrZlivi pauzis Semdeg, mainc<br />
rCeboda imedi, rom es boloa – amieridan<br />
Jurnali SesaSuri punqtualobiT gamova.<br />
es imedi axlac aqtualuria. Tanac imeds<br />
gaumjobesebuli poligrafiuli xarisxi<br />
amZafrebs. axal saukuneSi gamosul “XX<br />
saukunes”, ubralod, “TabukaSvilebis Jurnali”<br />
hqvia, magram moculobis da Sinaarsis<br />
gaTvaliswinebiT, ufro literaturul almanaxs<br />
hgavs, vidre Jurnals.<br />
“TabukaSvilebis JurnalSi” tradicia ar<br />
irRveva da samive TabukaSvilTan erTad,<br />
sxva sayvareli avtorebic ibeWdeba (ricxviT<br />
meore adgilze samadaSvilebi gadian).<br />
guram wibaxaSviliseuli garekani ki – erT<br />
ramed Rirs! is kidev erTxel gvaxsenebs,<br />
rom Jurnali TabukaSvilebis ki aris, magram<br />
sinamdvileSi yvela im mkiTxvels ekuTvnis,<br />
visTvisac literatura iseTive aucilebeli<br />
saarsebo saSualebaa, rogorc – puri!..<br />
A. progresiv rok-eqskursi<br />
giorgi benaSvili, aCiko benaSvili<br />
tomi pirveli<br />
2005 w.<br />
ra xdeba maSin, roca qalaqSi 2 aprils<br />
Tovs? progresulad moazrovneTa fiqreb-<br />
Si, Turme, am dros zustad aseTive originaluri<br />
ideebi ibadeba. am eleqtronul<br />
wigns reklama ar hqonia, magram “mwvane<br />
talRis” msmenelebSi mainc popularobiT<br />
sargeblobs. es imitom, rom radios erTguli<br />
msmenelebi kargad icnoben gamocemis<br />
ukan damalul “xmas” – arCil benaSvils,<br />
romelsac imedi aqvs, rom progresiv rokis<br />
erTguli msmenelis wyalobiT, aso A-ze<br />
Sekrebili rok-jgufebis nusxas anbanis bolomde<br />
Caiyvans.<br />
jer-jerobiT ki xelT gvaqvs mravaltomian<br />
eleqtronul enciklopediad Cafiqrebuli<br />
gamocemis pirveli tomi, aso A da<br />
mosaloci saqme: “Cvens enciklopedias ABBA<br />
ki ar xsnis, aramed braziliuri jgufi A<br />
Barca do Sol. diskze bevri cnobili, naklebad<br />
cnobili da mxolod Zalian erTguli<br />
progresiv rokis msmenelebis wreSi cnobili<br />
jgufebis Sesaxeb ixilavT amomwurav<br />
informacias. Tanac, kiTxvis process am<br />
jgufebis yvelaze saxasiaTo musikaluri<br />
Canaweri gagimravalferovnebT.<br />
mokled, Tu gsurT enciklopediuri rokcodna<br />
– diski TqvenTvis miswreba iqneba.<br />
daarwmuneT gamocemis avtorebi, rom<br />
progresulad azrovnebT da rom arc roki<br />
momkvdara!
`kika~<br />
sad: kinodarbazi “amarkordi”<br />
rodis: noemberi<br />
reJisori: pedro almodovari<br />
gainteresebT kosmetologi qalis Tavga-<br />
dasavali?<br />
misi vnebiani cxovreba?<br />
uSreti seqsi?<br />
moralur-amoraluri ambebi?<br />
sasacilo Tavgadasavlebi?<br />
kolorituli tipaJebi?<br />
CaxlarTuli urTierTobebi?<br />
kaSkaSa ferebi da vnebiani qalebi?<br />
metis Tqma arc aris saWiro.<br />
es pedro almodovaris “kikaa”.<br />
avtori: salome kikaleiSvilifilmebi<br />
`hari poteri da cecxlis Tasi~<br />
sad: kinoTeatrebi “amirani” , “rusTaveli”<br />
rodis: dekemberi<br />
reJisori: maikl niueli<br />
im wels hogvartsSi jadoqarTa Sejibri<br />
gaimarTa; yvelaze STambeWdavi da saSiSi Sejibri,<br />
romelSic jadoqarTa sami evropuli<br />
skolis warmomadgeneli monawileobda:<br />
hogvartsis, Sarmbatonis da durmstrangis.<br />
TiToeulis amocana _ magiaSi gamocdis warmatebiT<br />
Cabareba da cecxlis Tasis mopoveba<br />
iyo. magram, yvelasTvis moulodnelad,<br />
Sejibrze meoTxe _ erTaderTi da ganumeorebeli<br />
hari poteri gamoCnda...<br />
joan roulingma unda Tqvas: _ kaco, es<br />
ra saocreba damiweria, rom iReben da iReben<br />
Cemi wignis mixedviT filmebso... rogor<br />
hyvarebiaT fantastika, mfrinavi jadoqrebi<br />
da keTil-boroti istoriebio... Tumca,<br />
roulings im gakapasebuli qarTveli dedisTvis<br />
ar mousmenia, romelic ramdenime<br />
dRis win, wignis maRaziaSi Sevarda da lan-<br />
ZRva-ginebis qar-cecxlSi gaaxvia sawyali<br />
gamyidveli _ Tqve urwmunoebo, es raebs<br />
yidiTo...<br />
ise, CvenSi darCes da es raSi unda ainteresebdes<br />
roulings, reJisor maikl niuels<br />
an im mayurebels, romelic poteris axal<br />
Tavgadasavlebs sulmouTqmelad elodeboda?!<br />
arc araferSi. hoda, amitomac, Tavisuflad<br />
SegiZliaT dekembris bolos,<br />
saaxalwlo ganwyobis fonze, mixvideT da<br />
ukve gazrdili haris jadosnuri ambebi<br />
naxoT. erTaderTi, kinoTeatris arCeva mogiwevT.<br />
popularul saTavgadasavlo films<br />
xom Tbilisis orive kinoTeatri uSvebs.<br />
P.S. harrypotter.warnerbros.com _ es ise, gasarTobad.<br />
`king kongi~<br />
sad: kinoTeatrebi “amirani”, “rusTaveli”<br />
rodis: dekemberi<br />
reJisori: piter jeqsoni<br />
kinodokumentalistTa jgufi, sumatras<br />
sanapirosTan axlos, erT-erT kunZulze gaemgzavra.<br />
unda daamtkicon an piriqiT, unda<br />
uaryon miTi uzarmazari maimunis arsebobis<br />
Sesaxeb, romelsac moferebiT _ Cemo king<br />
kongoo, ase eZaxian. magram ai, saocreba...<br />
junglis gaukvalav gzebze bodialisas, ara<br />
marto kongs, da aqedan gamomdinare did<br />
maimuns, aramed istoriamdeli periodis<br />
cxovelebs da frinvelebs gadaeyrebian.<br />
esec Sen... zustad amas hqvia _ vais gaveyare<br />
da uis Seveyareo... magram sazriani,<br />
guladi amerikelebi ris amerikelebi arian,<br />
yvela situaciidan gamosavali rom ar moZebnon?!<br />
moiyvanen erT sawyal lamaz gogos,<br />
daanaxeben kongs _ ai, naxe ra lamaziao, da<br />
is degeneratic gamoyveba ukan... mokled,<br />
maimunsac daiWeren, Tvalsac agicremlianeben<br />
da dolbi-sistemis wyalobiT, erTi-ors<br />
kargadac dagayrueben...<br />
king kongi xom iseTi popularuli gmiria,<br />
romelzec msoflios TiTqmis yvela qveyanaSi<br />
gadaRebula, dawerila da daxatula...<br />
Tu am yvelafers imasac davumatebT, rom<br />
bavSvobaSi uTuod nanaxi geqnebaT jesika<br />
lanjis monawileobiT gadaRebuli Zveli<br />
king kongi, maSin udavod unda waxvideT,<br />
nostalgiurad gaixsenoT _ bavSvobac, didi<br />
maimunic da amerikelebis uSreti simamacec.<br />
cxeli Sokoladi 165
adio ucnobis ambebi<br />
dila mSvidobisa!<br />
Cems erT-erT udides miRwevad imas vTvli, rom im dros, roca `ucnobi~ saqarTvelos dila mSvidobisas<br />
usurvebs xolme, mSvidad mZinavs. magram zogjer, mainc gamoxteba cudi dRe da gaRviZeba miwevs, rac sul ar<br />
mixaria.<br />
me ar maqvs televizori _ nervul sistemas vufrTxildebi, magram maqvs radio, da ori kargi gogo cdilobs<br />
xolme, is cudi dilebi dResaswaulad gadamiqcion. Tu cudi dila maT gamo midgeba, anu merTvebian _ saZageli<br />
sityvaa, magram ase hqvia imas, rom alionze telefoni ayvirdeba xolme, _ iseT sityvebs meubnebian, rom<br />
guli miCuydeba da mere mTeli dRe Tavi merlin monrosa da virjinia vulfis erToblivi inkarnacia mgonia.<br />
Tu CemTan arca aqvT saqme, mainc mixaria maTi xmis gagoneba, radgan mixsnian: nu geSinia, ana Cemo! dRes kargi<br />
dRe iqneba, Tan Zalian! gareT briyvi mezoblis manqana ki ar Wyivis, TeTri cxeni Wixvinebs, zed Semomjdari<br />
ufliswuli gareT gelodeba da gaWedili avtobusiT ki ara, zRapruli raSiT migiyvans iq, sadac dilidan<br />
unda atexo klaviaturis raka-ruki...<br />
mokled, imis Tqma minda, rom Tu diliT pirveli stumrebi nata asaTiani da nini bukia geyolebaT, marTlac<br />
mSvidobis dila gagiTendebaT. da Tu am dros adgoma da gareT gavardna arc giwevT, CarTeT radiomimRebebi,<br />
_ mainc `ucnobi~ ar gaqvT amoCemebuli?! _ mousmineT gogoebs da Zili mere ganagrZeT. ormagad kargi dila<br />
gamogivaT, radgan Sebrunebuli sizmari yovelTvis tkbilia.<br />
166 cxeli Sokoladi<br />
avtori: ana korZaia-samadaSvili