01.03.2013 Views

nino Tarxan-mouravi iustina melnikeviCi qaquca ColoyaSvili naTia ...

nino Tarxan-mouravi iustina melnikeviCi qaquca ColoyaSvili naTia ...

nino Tarxan-mouravi iustina melnikeviCi qaquca ColoyaSvili naTia ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>nino</strong> <strong>Tarxan</strong>-<strong>mouravi</strong><br />

<strong>iustina</strong> <strong>melnikeviCi</strong><br />

<strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong><br />

<strong>naTia</strong> bolqvaZe<br />

guja burduli<br />

spec-proeqtebi:<br />

praRa<br />

ICI PARIS zamTris koleqcia<br />

dekemberi # 11<br />

fasi 5 lari<br />

giorgi gvaxaria<br />

cremliani saTvale<br />

aka morCilaZe<br />

sxvisi wignebidan amoxeuli furclebi<br />

damateba<br />

axalgazrda SemoqmedTa konkursi


es ar aris wamaxalisebeli aqcia<br />

es KLM-is axali regularuli fasebia:<br />

ekonomiuri klasi biznes klasi<br />

evropa $ 379 * -dan<br />

Cr. amerika $ 599 * -dan<br />

evropa $ 1199 * -dan<br />

Cr. amerika $ 2599 * -dan<br />

KLM-is saukeTeso fasebis misaRebad<br />

yovelTvis SeamowmeT www.klm.ge<br />

damatebiTi informaciisTvis daukavSirdiT Tqvens<br />

samogzauro saagentos an<br />

aviakompania KLM-is saTao ofiss:<br />

(995 32) 920079, 920023<br />

el-fosta: reservations@klm.com.ge<br />

*fasebi ar Seicavs aeroportis mosakrebels<br />

cxeli Sokoladi 3


`bb kompani~, kostavas 26, tel.: 98 40 24<br />

www.lavazza.com


cxeli Sokoladi 5


3+1<br />

marketinguli siaxle `isi paris~<br />

maRaziaTa qselSi<br />

fasdaklebis eleqtronuli baraTebi, sasaCuqre baraTebi<br />

da axalgazrduli proeqti `laif staili~<br />

1. fasdaklebis eleqtronuli<br />

baraTebi - maTTvis, vinc `isi paris~<br />

erTgulia:<br />

fasdaklebis 5%-iani da 20%-iani eleqtronuli bara-<br />

Tebi ufasoa da maTi miReba SegiZliaT `isi paris~ qselis<br />

Tbilisis maRaziebSi. aqve SesaZlebelia maTi gamoyenebiT<br />

produqciis SeZenac. 5%-iani baraTi gadmogecemaT im SemTxvevaSi,<br />

Tuki erT jerze 200 laris (an meti Rirebulebis)<br />

produqcias SeiZenT; 20%-ians ki miiRebs is, vinc<br />

5%-iani baraTis miRebidan 12 Tvis ganmavlobaSi 2000 laris<br />

produqcias SeiZens. xolo Tuki am Tanxis produqcias<br />

xsenebul vadaze adre iyidiT, 20%-ian baraTsac vadaze<br />

adre uproblemod miiRebT.<br />

saWiroa gvaxsovdes<br />

fasdaklebis eleqtronuli baraTebi (rogorc 5%iani,<br />

aseve 20%-iani) ZalaSia maTi gacemidan 12 Tvis<br />

ganmavlobaSi.<br />

fasdaklebis baraTebi saxelobiTia da maTi sxva<br />

pirebisTvis gadacema dauSvebelia.<br />

kompania `isi pari~ weliwadSi samjer atarebs<br />

fasdaklebiT vaWrobis kampanias (`seils~) da amitom<br />

eleqtronuli baraTebi ar gaicema, xolo ukve<br />

gacemulis moqmedeba SeCerdeba yovelwliurad 13-14<br />

Tebervals, 1-dan 8 martis CaTvliT da 1 dekembridan<br />

momdevno wlis 14 ianvris CaTvliT.<br />

6 cxeli Sokoladi<br />

2. `isi paris~ sasaCuqre baraTebi -<br />

Zvirfasi saCuqaria:<br />

gindaT gaaxaroT sayvareli adamiani? es Zalian martivia:<br />

SeiZineT sasaCuqre baraTi `isi paris~ qselis maRaziebSi<br />

da miarTviT mas. Semdeg is am baraTiT mobrZandeba<br />

CvenTan da survilisamebr SearCevs sasaCuqre baraTSi mi-<br />

TiTebuli Tanxis Sesatyvis parfiumerul Tu kosmetikur<br />

produqcias!<br />

saWiroa gvaxsovdes<br />

sasaCuqre baraTis SeZena da Semdeg misi saSualebiT<br />

produqciis SerCeva, SesaZlebelia `isi paris~ qselis<br />

maRaziebSi – Tbilissa da quTaisSi.<br />

SeZenisas, baraTSi iwereba Tanxa, romelsac misi<br />

myidveli ixdis.<br />

Tanxis odenoba ar izRudeba.<br />

sasaCuqre baraTi erTjeradia da masze miTiTebuli<br />

Tanxis Sesatyvisi produqcia erTbaSad gaicema.<br />

`isi paris~ sasaCuqre baraTebi Zalian<br />

praqtikulia im SemTxvevaSic, rodesac saCuqris<br />

adresatis gemovnebaSi maincdamainc darwmunebuli<br />

ar brZandebiT da ar gindaT,rom arCevanSi<br />

SecdeT!!!


cxeli Sokoladi 3<br />

7


8 cxeli Sokoladi<br />

3. axalgazrduli proeqti - `laif staili~!<br />

ipove Seni aromati da daipyari warmatebis mwvervalebi cnobil saxeleb-<br />

Tan erTad!<br />

Sens winaSea: antonio banderasi, gabriela sabatini, naomi kempbeli, jenifer<br />

lopesi, sindi kroufordi, meqsi, Sevinioni, mango, marko polo, puma,<br />

bruno banani _ am saxelebma ukve Secvales samyaro!gaiziare maTi warmateba<br />

da ar dagaviwydes, rom Senc SegiZlia Secvalo samyaro _ maTTan erTad!<br />

ipove Seni aromati da warmatebis gza!<br />

gamoiyene Sansi, romelsac `isi pari~ gaZlevs!<br />

produqciis fasebi iwyeba 12 laridan!<br />

da kidev erTi siaxle: `isi paris~ qselis maRaziebSi dainerga `Ria servisis~<br />

civilizebuli praqtika. stumrebs SesaZlebloba eZlevaT, axlodan daaTvalieron<br />

surnelovani produqcia da SearCion sasurveli!


cxeli Sokoladi 9


xan laura, xan izabela<br />

da xan Julia<br />

avtori: salome kikaleiSvili<br />

dekemberi<br />

10 cxeli Sokoladi<br />

20<br />

spec-proeqti Weekend<br />

mixoakani - Tbilisi<br />

avtori: sandro kakulia<br />

foto: <strong>iustina</strong> <strong>melnikeviCi</strong><br />

№ 11<br />

gv.42<br />

28<br />

spec-proeqti: Weekend<br />

avtori da foto: daviT mesxi<br />

spec-proeqti: praRa<br />

avtori: giorgi gvaxaria<br />

foto: daviT mesxi<br />

redaqtori<br />

redaqtoris TanaSemwe<br />

art redaqtori<br />

foto<br />

stilisti<br />

ilustracia<br />

dizaini<br />

distribucia<br />

42<br />

90<br />

Sorena SaverdaSvili<br />

nini bukia<br />

liza asaTiani<br />

daviT mesxi<br />

levan xerxeuliZe<br />

niko tarielaSvili<br />

gaga lomiZe<br />

maia sumbaZe / giorgi mari<br />

daviT TeTraZe<br />

mixeil dgebuaZe<br />

Tornike lorTqifaniZe<br />

nika anTiZe


<strong>naTia</strong> bolqvaZe<br />

gogna `rakuSkebiani~ kafedan<br />

avtori: salome kikaleiSvili<br />

espanuri fotomoTxrobebi<br />

daTo turaSvili<br />

nomerze muSaobdnen:<br />

ana korZaia-samadaSvili<br />

Tamar babuaZe<br />

salome kikaleiSvili<br />

giorgi gvaxaria<br />

sandro kakulia<br />

aka morCilaZe<br />

daTo turaSvili<br />

giorgi mari<br />

54<br />

128<br />

guja burduli<br />

avtori: sandro kakulia<br />

aka morCilaZis<br />

sxvisi wignebidan<br />

amoxeuli furclebi<br />

68<br />

134<br />

gamomcemeli<br />

Sps `em fabliSingi~<br />

misamarTi: Tbilisi 0105,<br />

faliaSvilis q. 108<br />

tel./faqsi: 23 37 31<br />

el-fosta: mpublishing@caucasus.net<br />

© “M Publishing” saavtoro uflebebi daculia.<br />

JurnalSi gamoqveynebuli masalebis nawilobrivi<br />

an mTliani gamoyeneba akrZalulia.<br />

qaqucistebi.<br />

IV Taoba<br />

avtori: Tamar babuaZe<br />

novela: praReli<br />

qalis ocnebis kafe<br />

Targmani: ana korZaia-samadaSvili<br />

reklamis ganTavseba<br />

Sps `msa Tbilisi~<br />

misamarTi: faliaSvilis q. 108<br />

tel./faqsi: 23 37 31<br />

el-fosta: msa@msa.ge<br />

stamba<br />

Sps `sezani~<br />

misamarTi: Tbilisi,<br />

wereTlis gamz. 140<br />

tel.: 35 70 02<br />

el-fosta: lika@cezanne-web.com<br />

80<br />

139<br />

cxeli Sokoladi 11


cremliani saTvale<br />

naRebi pitniT<br />

avtori: giorgi gvaxaria<br />

redaqtorisgan<br />

vidre `cxeli Sokoladis~ am nomris ambebs gauwyebdeT, minda axalgazrda SemoqmedTa<br />

konkursis, `debiutis~ Sesaxeb giamboT.<br />

rogorc mogexsenebaT, 10 noembers dasrulda `debiutis~ konkursantTa namuSevrebis<br />

miReba. 11 noembers, dilis 11 saaTze, `cxeli Sokoladis~ redaqciam, sruli SemadgenlobiT,<br />

Sampanurisa da Sokoladis fonze, sazeimod gavxseniT `debiutis~ yuTebi... da<br />

umal saqmes SevudeqiT.<br />

pirveli, yvelaze sasiamovno ambavi, namuSevrebis raodenoba iyo. samive kategoriaSi<br />

(mwerloba, fotografia, ilustracia) 400-mde konkursantma miiRo monawileoba. Zalian<br />

saintereso da mravalferovani namuSevrebi iyo rogorc mwerlobaSi, ise ilustraciaSi<br />

da arCevanis gakeTeba marTla Zalian gagviWirda. naklebad moxibluli davrCiT<br />

foto-namuSevrebiT, SesaZloa imitom, rom fotoaparati, rogorc momxibvleli<br />

aqsesuari, gacilebiT met adamians abedinebs `fotografobas~. amis miuxedavad, radgan<br />

`debiuti~ araprofesionalTa konkursia, gadavwyviteT es kategoria ar gagveuqmebina, im imediT, rom konkursis<br />

foto-finalistebi momavalSi ukeTes kadrebs gadaiReben da momaval welsac `fotografiaSi~ gacilebiT meti saintereso<br />

debiutanti miiRebs monawileobas.<br />

`cxeli Sokoladis~ am nomers Tan axlavs damateba `debiuti~, sadac konkursis msvlelobis Sesaxeb ufro detaluri<br />

informaciis garda, ixilavT debiutis finalistTa namuSevrebs. konkurss hyavs Tavis `kompetenturi Jiuri~,<br />

magram Zalian dagvexmarebiT, Tu Tqvens arCevansac mogvwerT. Tu aqtiurad gamogvexmaurebiT, davawesebT damatebiT<br />

prizsac, `mkiTxvelis simpaTia~. `cxeli Sokoladis~ el-fosta ucvlelia: mpublishing@caucasus.net<br />

rac Seexeba `cxeli Sokoladis~ am nomers.<br />

erTTviani pauzis Semdeg, dagvibrunda daTo turaSvili. ufro sworad, bevri winaRobis miuxedavad, rogorc<br />

iqna, espaneTSi gafrinda daTo turaSvili da am nomridan `cxeli Sokoladi~, erTi wlis manZilze, gTavazobT mis<br />

espanur fotomoTxrobebs. aba naxeT!<br />

`cxeli Sokoladis~ am nomridan viwyebT axal rubrikas, `kulturuli ambebis mimoxilva.~ sanam spec-proeqtebisa<br />

da istoriebis kiTxvaze gadaxvidodeT, SegiZliaT salome kikaleiSvilTan erTad moTelva gaiaroT da ganvlili<br />

Tvis RirsSesaniSnav ART-movlenebs gadaavloT Tvali.<br />

giorgi gvaxaria da daviT mesxi oqtombris bolos `CeSkas~ estumrnen da Cveni Jurnalis es nomeri gTavazobT<br />

spec-proeqts aRmosavleT evropis erTi-erTi yvelaze saintereso qalaqidan, praRidan.<br />

da bolos, sulswrafoba mZlevs da mogaxsenebT: 25 dekembers gamova `cxeli Sokoladis~ saiubileo, specialuri<br />

gamoSveba, moulodnelad bevri siurpriziTa da saCuqriT. dagvelodeT!<br />

12 cxeli Sokoladi<br />

148<br />

Cineli anu<br />

inatre rame<br />

avtori: ana korZaia-samadaSvili<br />

156<br />

III<br />

spec-proeqti: ICI PARIS<br />

zamTris koleqcia<br />

167


giorgi gvaxaria<br />

`am TavSi pazolini unda movkla!~<br />

aseTi sms gavugzavne praRaSi salome asaTians,<br />

sanam `CeSkas~ dedaqalaqis (rogorc Tavad uwodeben<br />

`radio Tavisuflebis~ samSoblos) Sesaxeb statias<br />

davasrulebdi.<br />

salomem icis, ras niSnavs CemTvis pazolinis<br />

sikvdili da isic icis, rogor miWirs am kacze<br />

wera.<br />

anda ranairad unda dawero xelovanze, romelic<br />

weris im stils, saukuneebis manZilze rom damkvidrda<br />

CvenSi, represiis, Zaladobis formad aRiqvamda.<br />

giambobT raRac ambavs `Tanmimdevrulad~, (e.i.<br />

Tavs vikatuneb, rom `Tanmimdevruli~ var cxovrebaSi),<br />

konteqstidan viReb istorias da aso-aso<br />

vkuwav imas, rasac `sinamdvile~ hqvia. mere ki am<br />

daWril-dakodil dros realobad vasaReb da, rac<br />

mTavaria, honorars viReb akuwul istoriaSi.<br />

Tavis gasamarTleblad isRa mrCeba, kiTxvis niSnebiT<br />

davasrulo winadadebebi. wlebi memateba da<br />

sul ufro xSirad Cndeba kiTxvis niSani Cems teqstebSi.<br />

honorars kiTxvebSi viReb da ara pasuxebSi.<br />

ase mainc gavimarTleb Tavs `saSineli samsjavros~<br />

winaSe. roca metyvian, ras erCodi mkiTxvels,<br />

ratom urevdi Wkuas, anda, istoriam ra dagiSavao,<br />

amayad vupasuxeb _ me mxolod kiTxvebs vsvamdi.<br />

`cxeli Sokoladis~ am nomers sasTumalTan roca<br />

daidebT, Tqvens saZinebel oTaxs pier-paolo pazolinis<br />

saxeli gaanaTebs.<br />

pazolini gaanaTebs qarTul supermarketebs,<br />

jixurebs, silamazis salonebs, wignis saxlebs, sadac<br />

wigni, namcxvari, xaWapuri da lobiani erTad<br />

iyideba ukve.<br />

pier-paolo (e.i. petre da pavle erTad) mogevlinebaT<br />

am JurnaliT. me ki mere, `saSineli samsjavros~<br />

winaSe roca davdgebi, vityvi _ ubralod<br />

vikiTxe, ras erCodnen adamianebi am karg kacs, me<br />

aravin momiklavs!<br />

salome kikaleiSvili<br />

Cveni avtorebi<br />

ramdenime siaxle maqvs:<br />

1. rogorc iqna, gamovcvale Cemi foto;<br />

2. am nomridan, Sevecdebi qalaq Tbilisis kultcxovrebis<br />

siaxleebi, rac SeiZleba `mxiarulad~<br />

mogawodoT;<br />

3. da rac mTavaria, am dReebSi baTum-kvariaTis<br />

trasaze, gadarbenaze viyavi. ram gamagiJa?<br />

Cems baTum-kvariaTel respondentze, albaT ase<br />

ajobebda ambis dawyeba: `<strong>naTia</strong>s vin ar icnobs?! es<br />

xom is qalia, romelic~... ara, komblebs ar Tlis da<br />

WerSi ar awyobs...<br />

ubralod, yvela icnobs, vinc ki cxel zafxul-<br />

Si Tavs afarebs aWaras, ufro konkretulad _<br />

kvariaTs. rogor davijero, Tu erTxel mainc CasulxarT<br />

kvariaTSi, ar SesulxarT `rakuSkebian~<br />

kafeSi da ar migirTmeviaT Tevzis formis meniuze<br />

Camowerili `mxiaruli glazunebi~ an `martoxela<br />

glazuni~??? mimtan gogoze Catarebuli specdakvirvebis<br />

Semdeg ki, ar gagifiqriaT: _ vaa, es vis<br />

hgavs???<br />

magram damijereT, Tu es jer kidev ar gagike-<br />

TebiaT, nurc ecdebiT, radgan rom SeeZlos, patara<br />

warwerasac ki miikravda Sublze: `vici, vin<br />

aris frida kalo... vici, rom vgavar... ras Seukve-<br />

TavT?...~<br />

rom SemeZlos, kidev ufro bevrs davwerdi noembris<br />

bolos sacodavad gaRletili kvariaTis, Cemi<br />

da daTo mesxis voiaJis Sesaxeb... romelic mTeli<br />

dRe aCxakunebda Tavis Canon-s da siciveSi, zRvaSi<br />

Sesul <strong>naTia</strong> bolqvaZes replikebs esroda... mere ki<br />

erTi saaTi dasdevda, zurgze mandarinebiT savse<br />

godorwamokidebul biWs _ modi, firze unda gadagiRoo...<br />

me ki am dros, `svetskad~ vijeqi kvariaTis mTis<br />

kenweroSi wamokoklozinebuli saxlis ezoSi, qvemoT<br />

nacrisfer zRvas gavcqerodi, gverdiT _ mandarinis<br />

plantaciebs da aRarc Tbilisi mindoda,<br />

aRarc saxli da aRarc araferi...<br />

cxeli Sokoladi 13


ART-i<br />

gind daijereT, gind _ ara<br />

savaWro centri `ji.Ti.si”.<br />

30 oqtomberi. 21:00.<br />

14 cxeli Sokoladi<br />

avtori: salome kikaleiSvili foto: niko tarielaSvili<br />

`ukacravad, da ratom awyobT am saRamos? _ hkiTxa<br />

im dRes Jurnalistma bil makalisters (adamians, romelic<br />

am saRamos awyobda).<br />

_ da Tqven rame ginaxavT sergosi? _ kiTxvaze kiTxviT<br />

upasuxa mister bilma.<br />

_ ara. _ gaisma odnav dabneuli Jurnalistis xma.<br />

_ hoda, amitomac vakeTeb.<br />

Semodgomis erT susxian dRes, Tbilisis erT-erT<br />

savaWro centrSi, erTi Tbili saRamo gaimarTa: gaxsenebis,<br />

mogonebis, silamazis, sicocxlis... qarTul-britanuli<br />

kulturis platformis mier organizebuli _<br />

`sergo farajanovis Semodgoma _ ambebi aSiq-qeribze”.<br />

gza farajanovamde, ufro sworad, ekranamde, sadac<br />

misi bolo filmi, filmi-freska `aSiq-qeribi” unda<br />

eCvenebinaT _ broweulebiT, Zveli fardagebiT da<br />

gaSiSvlebuli xeebis dekoraciiT iyo gaformebuli.<br />

centrSi ganTavsebul did ekrans ki, filmisTvis Seqmnili<br />

gogi aleqsi-mesxiSvilis eskizebi amSvenebda. iseve,<br />

rogorc farajanovis kino, aqac yvelaferi raRac<br />

martoobis, simSvenieris da bavSvuri gulwrfelobis<br />

SegrZnebas badebda.<br />

farajanovis cxovreba xom, erT did wigns hgavs,<br />

romelsac yvelaze metad saxeli _ `gind daijereT,<br />

gind _ ara” Tu mouxdeboda:<br />

`cixeSi, kefiris Tavsaxurze, romelic tuberkuloziT<br />

daavadebulTa barakis gverdiT, nagavsayrelze<br />

ipova, sergom lursmniT amotvifra puSkinis portreti.<br />

10 wlis Semdeg, daWmuWnuli Tavsaxuri federiko<br />

felinis Cauvarda xelT, romelmac misi formis vercxlis<br />

medali gamoaWedina. dRes am medliT felinis<br />

samSobloSi gamarTul kinofestivalze, riminiSi<br />

saukeTeso filmi jildovdeba.”<br />

gind daijereT, gind _ ara... <br />

generaluri repeticia<br />

Teatraluri sardafi / rusTavelze.<br />

18 noemberi. 22:00.<br />

lifti + ekrani;<br />

savarZeli WolasTvis;<br />

da depresiaSi myofi axalgazrdebi.<br />

miuxedavad imisa, rom generaluri repeticia naxevari<br />

saaTis dagvianebiT daiwyo, ar minania: arc me, arc<br />

Cems fotos kacs da arc iq misul Sinaur stumrebs.<br />

<strong>nino</strong> basilias dramaturgia, levan wulaZis reJisura,<br />

gia marRanias qoreografia, maka SalikaSvilis<br />

da sandro jangiraSvilis tandemi _ “liftiori”, saintereso<br />

da moulodnelobebiT savse sanaxaobaa. amitomac,<br />

Tu speqtaklis gmirebiviT gawuxebT depresia,<br />

mogbezrdaT cxovreba da uars ar ityodiT drois “gemrielad”<br />

da nayofierad gatarebaze, maSin unda naxoT<br />

“liftiori” da maka SalikaSvilTan erTad ganicadoT<br />

erTi ubeduri, orsulobis mecxre TveSi da Tan depresiaSi<br />

myofi martoxela dedis Tavgadasavali. Tavgadasavali<br />

liftSi.<br />

speqtakls naxavT, amaSi darwmunebuli var. magram im<br />

monologs xom ver moismenT, romelic generaluri repeticiis<br />

win, darbazSi Wolam warmoTqva; monologs,<br />

romlisganac mSvenieri mono-speqtakli gamovidoda _<br />

Teatris reJisori Teatris reJisoris Sesaxeb. ratomac<br />

ara?!<br />

ase Tqva _ ar miyvars bevri xalxi “pragonzeo”... ar<br />

vici, ramdenad mogewonebaT Cemi axali eqsperimentio...<br />

Tu ar mogewonaT, nu SegvaginebT da gareT gasulebs<br />

vinme rom gkiTxavT, rogori iyoo, _ Tu saSinlad ar<br />

mogewonaT, ar gagvTqvaT, xelebi gaasavsaveT da ravio...<br />

P.S. Tqven ggoniaT, marTla ase ityviT? nuras ukacravad.


cxeli Sokoladi 15


ART-i<br />

erisioni<br />

17-20 noemberi. 20:00.<br />

maTi gamosvla naxes safrangeTSi da aRfrTovandnen,<br />

naxes belgiaSi da scenidan ar gauSves... maT moiares<br />

aTobiT qalaqi da qarTuli legenda msoflioSi gaavrceles.<br />

20 noembris CaTvliT, qarTvel mayurebelsac mieca<br />

saSualeba, darwmunebuliyo imaSi, rom “erisioni” miTi<br />

ki ara, realobaa. 20 noembris CaTvliT, filarmoniis<br />

sakoncerto darbazi maspinZlobda 120 wlis ansambls<br />

im programiT, riTac maT sazRvargareT aRfrTovanebuli<br />

recenziebi daimsaxures.<br />

ura, sufruli, qoreografiuli Tu rogori patriotizmis<br />

bralia, zustad ar vici, magram qarTuli<br />

xalxuri cekvebi da simRerebi momentalurad iwveven<br />

CemSi ariTmias, aRgznebas, cqmutvas da a.S. “erisionma”<br />

ki _ Tavisi daxvewili scenografiiTa da kostiumebiT,<br />

temperamentuli cekviTa da uzado teqnikiT _ Cemi<br />

patriotizmis sazomi simptomebi kidev ufro gaamravalferovna.<br />

is iyo, davamTavrebdi “erisionis” mier<br />

Sesrulebuli davluriT Tavmowonebas, rom guruli<br />

ferxuli sxvagvar patriotizms amiSlida. misi damTavrebisTanave,<br />

medole biWunebis nomeri maocebda, mere<br />

xorumis ritmebs vyvebodi, farikaobis dros satevrebis<br />

naperwklebs viTvlidi, CakruloTi vtkbebodi, aWarulsa<br />

da mxedrulze ki aRar vicodi, sad wameRo moZalebuli<br />

energia _ fexebis bakuni da mxrebis rxeva aRar<br />

mSvelida. bolos, mTeli qoreografiuli repertuaris<br />

finalur “miqsSi” ki, saerTod, im gonebadakargul turistad<br />

viqeci, pirvelad “erisionis” koncertze rom<br />

aRmoaCina saqarTvelo da Seuyvarda.<br />

am emociebs, “erisionTan” erTad, “istern promouSensac”<br />

davabraleb, romelic ansambls koncertis organizebaSi<br />

daexmara. aqve gamaxsendeba ilia WavWavaZe, romelmac<br />

1885 wels daarsebul ansambls gazeT “iveriaSi”<br />

recenziebi uZRvna da Cemi mimoxilvis gamo, Zalian Semrcxveba.<br />

amitom, Tavsac aRar gavimarTleb. <br />

16 cxeli Sokoladi<br />

erTi gamofenis Sesaxeb<br />

galerea “TMS”.<br />

28 oqtomberi. 19:00.<br />

yvelaze cudi, iciT, ra aris? rom ar SemiZlia gi-<br />

TxraT _ Tu gindaT, dadebiTi emociiT daimuxtoT,<br />

aucileblad SeirbineT aqa da aq... naxeT esa da es...<br />

iqidan gamosuli xom, Tundac cota xniT, magram mainc,<br />

cxovrebas sul sxva TvaliT SexedavT... gamoxvalT,<br />

erTs gemrielad CaisunTqavT notio haers da... mere<br />

ra, rom wvims?! ramdeni xania, ar giseirniaT wvimaSi?!<br />

yvela problemaze genialuri kabiriasaviT gageRimebaT...<br />

da neli nabijiT CauyvebiT Cabnelebuli rusTavelis<br />

prospeqts...<br />

isini Tavisi cxovrebiT cxovroben. yvelas sakuTari<br />

patroni hyavs da Tavisi adgilsamyofeli aqvs. ubralod,<br />

rodesac avtors kidev erTxel moundeba xolme<br />

Tqveni siamovneba da sakuTari qmnilebebisTvis Tvalis<br />

Sevleba _ xom kargad ariano, _ Sekrebs erTad<br />

da romelime darbazSi gamofens. Tan, ramdenime axal<br />

`mezobelsac” miufens.<br />

iSviaTad Tu naxavT ferTa iseT harmoniulobas, rasac<br />

avtori levan laRiZe zeTSi Sesrulebuli kompoziciebiT<br />

aRwevs. harmoniuloba, romelic ara marto<br />

feriT, aramed suraTis ganwyobiTac miiRweva. yvelaferi<br />

TiTqos konkretulia da amave dros abstraqtuli...<br />

TiTqmis yvela kompozicia mravalSriani teqnologiiT<br />

Sesrulebuli `kedlebia”; sxvadasxva xasiaTis, tipis da<br />

albaT sqesisac ki... ai, erT-erTi, ubralo saxlis kedeli,<br />

sadac nel-nela SenTvis patara sarkmlebs, karebs<br />

`aRmoaCen”, saidanac saocari sinaTle da siyvaruli<br />

asxivebs. ucbad amuSavdeba warmosaxva da SigniT Sedixar,<br />

SenTvis ucnob adamianebsac ki xedav...<br />

am `wiTel kedels” ki iseTi gamoxedva aqvs... uneburad,<br />

ukanac ki gaiwevi...<br />

xom geubnebiT, TiTqos araferi konkretuli... arc<br />

abstraqtuli... samagierod, imdeni siyvaruli da netareba...<br />

ase ggonia, cotac da dadnebio...


cxeli Sokoladi 17


ART-i<br />

mxatvrebis saqvelmoqmedo aqcia<br />

savaWro centri `ji.Ti.si”.<br />

14 noemberi. 17:00.<br />

`eta lari ili do-lari?” _ es kiTxva didxans awuxebda<br />

or moZme Cinels, romlebic furclebiT xelSi da<br />

dabneulobaSeparuli mzeriT, im dRes karga xans dadiodnen<br />

win da ukan, `ji.Ti.si”-s savaWro centrSi.<br />

es maSin iyo, rodesac saqarTvelos kulturis xel-<br />

Sewyobisa da ganviTarebis fondis Tavmjdomaris, mxatvar<br />

gia guguSvilis iniciativiT, dasavleT saqarTveloSi,<br />

mewyeriT da wyaldidobiT dazaralebulTa dasaxmareblad,<br />

samdRiani saqvelmoqmedo aqcia gaimarTa.<br />

aqciaSi 24 mxatvari iRebda monawileobas, romelTa namuSevrebidan<br />

Semosuli Tanxis didi nawiliT, organizatorebi<br />

sakvebi produqtebis, Tbili tansacmlis da<br />

sxva aucilebeli nivTis yidvasa da Catanas gegmavda.<br />

albaT amitomac iyo, rom dabneuli Cinelebis danaxvaze,<br />

zogma SvebiT amoisunTqa... zogma `peplebze<br />

nadiroba” gaixsena... zogma ki...<br />

bavSvurad macdurad gimzerdnen gogi xaxutaSvilis<br />

peizaJebi; ramaz CantlaZis `gamWvirvale” samyaro kidev<br />

ufro gixalisebda cxovrebas; eniTauwereli idumaleba<br />

da simSvide mohqonda poliko qlibaZis tilos<br />

_ wiTel fonze, yurze midebuli niJaris xmebs usmenda<br />

da Tavisi didroni TvalebiT rom giyurebda patara<br />

gogo; gia guguSvilis tilo ki, auxdeneli Tu asaxdeni<br />

ocnebebis molodiniT iyo `savse”...<br />

magram, rogorc Cans, 60-dan 2500 dolaramde Sefasebuli<br />

namuSevrebi, arc iseTi didi enTuziazmiT gaiyida.<br />

amitom, misma organizatorma Tavad daiwyo tansacmlis<br />

Segroveba. swored maSin, roca Cvens Jurnals<br />

gadafurclavT da am ambebs waikiTxavT, gia guguSvili,<br />

nacionaluri moZraobis daxmarebiT, xuloSi iqneba:<br />

produqtiT, saWiro nivTebiTa da tansacmliT. <br />

18 cxeli Sokoladi<br />

axali Grimask make up studio-s Sesaxeb<br />

klubi `noa-noa.”<br />

31 oqtomberi. 21:00.<br />

kari iReba da: _ isa, ukacravad, es ateliea? _ ara.<br />

cota xanSi, isev: _ ukacravad, es salonia? _ ara.<br />

da isev: _ gamarjobaa. aqve vcxovrob. davinaxe, rom<br />

raRac axali gaxsnila da damainteresa, ra aris? _<br />

studia, Grimask make up-is studia!<br />

maSin, roca mSoblebma TviTmfrinavSi Casves da amsterdamSi<br />

gauSves, namdvilad ar ufiqria: _ Caval, iq<br />

make up-is kursebs gavivli, da roca ukan davbrundebi,<br />

Cemi profesiiT daviwyeb muSaobaso. wlebis mere ki,<br />

sakuTar studias gaxsnida da cnobismoyvare xalxis<br />

dasmul aTas kiTxvas gascemda pasuxs.<br />

saSinelebis da cota Jruantelis SegrZneba winaswar<br />

geufleboda. saamisod xom yvelaferi giwyobda xels<br />

_ Rame, wvima, `noa-noas” Cabnelebuli darbazi, TiTis<br />

formis ubeduri orcxobilebi da niRbiani `uJastikebi”...<br />

rac mTavariaaa, im Rames xom helouini iyooo...<br />

kai, axla albaT TqvenTvis gaifiqreT _ ki magram, ra<br />

SuaSia aq an anuka murvaniZis studia an `noa-noa” an helouini?<br />

agixsniT TanmimdevrobiT da rogorc wesia.<br />

im saRamos, helouinis SabaT-kviras klub `noa-noa-<br />

Si” am axali studiis prezentacia imarTeboda, performansiT<br />

da msurvelebisTvis sakarnavalo makiaJis<br />

eqsperimentebiT. axali studia, romelic ara marto<br />

mravalferovani sakarnavalo, sadResaswaulo Tu yoveldRiur<br />

makiaJs SemogTavazebT, aramed gansakuTrebuli<br />

aqsesuarebisa da Casacmel-dasaxuris Seqmnazec<br />

izrunebs. Tu saWiroa, karg portfoliosac dagimzadebT,<br />

anda, sulac, Sin gestumrebaT da fotostudia<br />

“Sitwell and Lanevsky“-sTan erTad, gagalamazebT da saojaxo<br />

mxatvrul fotoebs gadagiRebT...<br />

ise, anuka murvaniZem ufro kargad daaxasiaTa Tavisi<br />

studia: `ici, ra... mokled, rac Seexeba galamazebasac<br />

da damaxinjebasac, yvelaferi Cven gvexebao”...


cxeli Sokoladi 19


20 cxeli Sokoladi


xan laura, xan izabela da xan Julia<br />

Tamara dilisken gardaicvala, monasterSi.<br />

monazvnebi dumiliT Sediodnen senakSi da<br />

swrafadve tovebdnen.<br />

yvelaferi dumda...<br />

dumdnen zarebi... damunjdnen.<br />

dumdnen anTebuli sanTlebi... damunjdnen.<br />

dumda monastris kedlebTan, Tamaras sarkmelTan<br />

mosuli iisferi kemeCis jogi...<br />

dumda moqufruli ca... damunjda...<br />

nacrisfrad Semosili monazvnebi, kandelis cxeli<br />

zeTiT zeldnen Tamaras sxeuls...<br />

Semdeg wiTel sparsul xaliCaSi Seaxvies...<br />

monazvnebi dumiliT uxmobdnen erTmaneTs...<br />

monazvnebma `WupriviT~ Sexveuli Tamara aswies...<br />

`Wupri~ TamaraTi gadaizniqa...<br />

monazvnebi dumiliT uyvirodnen uremSi Sebmul<br />

kameCebs...<br />

avtori: salome kikaleiSvili<br />

foto: levan xerxeuliZe<br />

cxeli Sokoladi 21


epeticia: `jariskaci, siyvaruli, dacvis biWi da ... prezidenti~<br />

jer iyo da Sav-TeTri foto gadauRes da uSvelebel Sav CarCoSi Cades.<br />

Tan Camokides. mere zomebi auRes, TeTrebi Caacves da ziziad, kuboSic<br />

Caawvineees...<br />

es scena asjer mainc eqneboda warmodgenili. rogor<br />

xdeba Tamara, Tavadi gudalis erTaderTi qaliSvili,<br />

sparsi Tavadi sinodalis sacole... da bolos, gonebaareuli,<br />

monastris kedlebSi, mis patara senakSi, srul<br />

martoobaSi ganutevebs suls...<br />

scenebi araerTxel warmoidgina, kadrebadac daawyo<br />

Tavis warmosaxvaSi... magram, warmosaxvaSive darCa.<br />

samwuxarod, `demonis” magivrad, im wels sxva filmi _<br />

`aSiq-qeribi” Seiqmna.<br />

arada, iciT rogor daiwyo yvelaferi? Teatralur-<br />

Tan, gaCerebaze idga, avtobuss elodeboda. ratomRac<br />

mgonia, rom im dRes wvimda, cioda da arc aravin iyo<br />

quCaSi. fiqri marto saxlSi droze miRwevasa da dedis<br />

gakeTebuli gemrieli, cxeli saWmlis garSemo trialebda<br />

roca gverdiT, Zlieri damuxruWebis gamo, Savi<br />

“volgis” borblebma ucenzurod xmamaRla daiwuiles...<br />

_ giJi, _ gaifiqra ise, rom ukan arc mouxedavs. isev<br />

Tavisaze fiqrobda, rom isev... Savi “volgis” karis xmauriani<br />

gaReba da:<br />

_ Тамара...<br />

cota xanSi isev:<br />

_ Тамаара..<br />

Tavisi saxeli ki kargad axsovda, magram ra ici, ra<br />

xdeba. mainc miixeda. manqanidan viRac WaRara kacs Tavi<br />

22 cxeli Sokoladi<br />

hqonda gamoyofili da yviroda: _ Тамаараа...<br />

_ ucnauria, garSemoc aravin dgas. vis unda eZaxdes?<br />

hm, ras bedavs?! Tavi kidev ufro maRla aswia, mzera<br />

Savi “volgis” sapirispiro mxares gaaswora da _ gaskdes<br />

Tu unda, ar gavixedavo... nu ggoniaT, rom sanam <strong>Tarxan</strong>a<br />

am yvelafers fiqrobda da akeTebda, Тамаааараааааа ga-<br />

Cerda. ara! ubralod, uceb gaigo:<br />

_ Идиотка, ты, Тамара, Тамаараа! Я тебя утвердил!!!<br />

dagabnieT? vici, vici, rom dagabnieT, Cemi bralia,<br />

yvelafers agixsniT. Teatraluris win, saswavleblis<br />

samsaxiobo fakultetis kursdamTavrebuli <strong>nino</strong> <strong>Tarxan</strong>-<strong>mouravi</strong><br />

idga. is WaRara ki, gamwarebuli rom yviroda<br />

Sua rusTavelze _ Тамара-o, sergo farajanovi iyo,<br />

romelic filmze `demoni” apirebda muSaobas. mTavari<br />

rolis, mSvenieri Tamaras rolis Semsrulebeli ki swored<br />

ase, Savi “volgiT” rom midioda rusTavelze, maSin<br />

dainaxa gaCerebaze abuzuli da daamtkica kidec. aba,<br />

Tqven ra gegonaT?!<br />

magram, `demonis” scenari scenarad darCa, reJisori<br />

farajanovi _ reJisor farajanovad. samsaxiobo fakultetis<br />

studenti ki msaxiobi gaxda, saintereso rolebiT<br />

da saintereso xmiT...<br />

`rusTavi 2”-is dubliaJis studiaSi, yvela gamxmovanebeli<br />

erTadaa TavSeyrili da pirs gaaReben Tu ara,


`rusTavi 2”-is aTi sxvadasxva filmis, serialis da<br />

gadacemis xma erTdroulad gesmis... SeuCveveli kaci<br />

erTi-ori wuTi aucileblad daibnevi... iseTi SegrZnebaa,<br />

TiTqos sadRac daikarge... televizorSi!<br />

gamodis, rom aq varT dakargulebi: me, <strong>nino</strong> <strong>Tarxan</strong>-<strong>mouravi</strong><br />

da CemTvis gaurkveveli teqnika _ grZeli<br />

RilakebiT, mrgvali RilakebiT, amoburculi RilakebiT...<br />

ambavs davubrundeT, farajanovis ambavs.<br />

Тамара-s istoriidan weliwadi iqneboda gasuli, rom<br />

farajanov_<strong>Tarxan</strong>-<strong>mouravi</strong>s gzebi isev gadaikveTa _<br />

“Sen Cemi adre gardacvlili megobari iqnebio...” jer<br />

iyo da Sav-TeTri foto gadauRes da uSvelebel Sav Car-<br />

CoSi Cades. Tan Camokides. mere zomebi auRes, TeTrebi<br />

Caacves da ziziad, kuboSic Caawvineees... ar vici, sanam<br />

kuboSi cal fexs Cadgamda, cotaTi mainc Tu ukankalebda<br />

muxlebi, magram dRemde gamoyva is ucnauri SegrZneba<br />

_ TvalebdaxuWuli, ganabuli rom iwva _ vai,<br />

movkvdio. Tan terfebiT mTeli ZaliT awveboda kubos<br />

ficars, rom ar gadmovardniliyo _ damrec kibeze CamohyavdaT<br />

da... da ra?! arc araferi, mxolod carieli<br />

kadrebi darCa. ise, erTxel gaxarebuli kolegebi daesivnen:<br />

_ <strong>Tarxan</strong>, <strong>Tarxan</strong>, ici, Seni sakubove suraTi vnaxeT<br />

erevanSio... kaco, SevdivarT farajanovis muzeumSi da<br />

ras vxedavT?! Sav CarCoSi Casmul Sens did fotoso...<br />

ubralod, arc saxeli ewera da arc gvari. hoda, Cven mivawerineToo...<br />

hm, kargi saqme uqniaT, verafers ityvi.<br />

cnobisaTvis: Tu odesme erevanSi, sergo farajanovis<br />

muzeumSi moxvdiT da kedelze <strong>nino</strong> <strong>Tarxan</strong>_<strong>mouravi</strong>s<br />

Sav CarCoSi Casmuli gadidebuli suraTi naxeT, ar SegeSindeT,<br />

yvelaferi kargadaa. es 1989 wels gadaRebu-<br />

studia<br />

grim-maska<br />

janaSias 2; tel.: 22 13 57; 877 46 59 68;<br />

cxeli Sokoladi 23<br />

el-fosta: grim_masc@yahoo.com


epeticia: `jariskaci, siyvaruli, dacvis biWi da ... prezidenti~<br />

`dasavleT evropulze Cavabareb, mere moskovSi gadaval `mimo~-Si, Zaan<br />

magari diplomati gamoval da saerTodac~...<br />

li fotoa, filmisaTvis `aRsareba”. filmi, romlis damTavreba<br />

mZimed avadmyofma reJisorma veRar moaswro.<br />

dasavleT evropulze Cavabareb...<br />

“dasavleT evropulze Cavabareb, mere moskovSi gadaval<br />

`mimo”-Si, Zaan magari diplomati gamoval da saer-<br />

Todac”... _ Tavi seriozuli gamometyvelebis mqone,<br />

portfelian biznes-vumenad warmoedgina. eh, esec warmosaxvaSive<br />

datova imitom, rom...<br />

_ deda, modi samsaxioboze Cabareba scade... ar ginda?<br />

ici ra kargia?! _ gaisma diplomatiur fakultetze Casabareblad<br />

aqtiuri mzadebis erT mSvenier dRes.<br />

”dedaCems, rusuli skola hqonda damTavrebuli. Zalian<br />

undoda msaxioboba, magram im dros Teatralur-<br />

Si rusuli seqtori ar iyo da ver Caabara.” mokled,<br />

scades. Tan isic gaTvales, rom Tu ver moxvdeboda,<br />

universitetSi sabuTebis Setanas mainc aswrebdnen, iq<br />

xom gamocdebi gvian tardeba. ase rom, ras kargavdnen?<br />

arafers. dedam leqsi SeurCia, simRerac aswavla... Tvi-<br />

24 cxeli Sokoladi<br />

Tonve gaukvirdaT, roca turebi warmatebiT gaiara.<br />

mxolod bolo rCeboda, rom isev:<br />

_ `dediko, geyo axla tyuilad jdoma, moamzade Seni<br />

inglisuri” (am sityvebSi dasavleT evropuli enebis,<br />

diplomatiuri fakulteti da gegmebi igulisxmeboda).<br />

ooo, aman ukve Zalian gaacofa. mzera Savi “volgis” sapirispiro<br />

mxares gadaitana-meTqi rom vTqvi, axlac ise,<br />

mizanmimarTulad daumizna Teatralurs da... Caabara.<br />

axla verc ki warmoudgenia, ra unda yofiliyo, rom ara<br />

Teatraluri, gizos jgufi, `mcire dasi”, studenturi<br />

gastrolebi da... Temiko WiWinaZe.<br />

raRac speqtakls dgamdnen. mgoni, `samaniSvilis dedinacvals”.<br />

biWebi sWirdebodaT da qveda jgufidan ramdenimes<br />

dauZaxes. nu ggoniaT, rom axla romantiul<br />

ambavs mogiyvebiT, Tu rogor gaicnes erTmaneTi, vin<br />

dailaparaka pirvelad, jer romels aubaTqunda guli<br />

da rame egeTi...<br />

`9 weli vmegobrobdiT. Zalian kargi megobari iyo da<br />

mere raRacnairad mivxvdiT, rom...” mokled, danarCens<br />

Tavad warmoidgenT. Cemi brali ar aris, Tavadac lako-


nurad pasuxobda yvela kiTxvas. daaxloebiT ase:<br />

me: _ debiuti `ana frankis dRiurSi...<br />

is: _ ho.<br />

me: _ albaT, saintereso da SenTvis Zalian mniSvnelovani<br />

iyo...<br />

is: _ ho.<br />

nu, mTlad ase ara, magram daaxloebiT_meTqi.<br />

“Гаиге-гавиге” _ что такое?<br />

SeiZleba ase spontanurad CabarebaSi, bavSvobaSi Catarebuli<br />

`gakveTilebi” daexmara. mTeli cxovreba<br />

momTabare cxovrebas eweoda da amitom mezoblebiT da<br />

ezos `sastaviT” didad ver daikvexnida. xan erT bebias-<br />

Tan iyo, xan meoresTan, xanac _ ded-mamasTan. ruqaze<br />

rom warmovidginoT: Celuskinelebis quCa, kutuzovi,<br />

belinski _ arc ise axlosaa. skolasac imJamindeli<br />

sacxovrebeli adgilis mixedviT icvlida. marto iyo,<br />

rogorc TviTonve ambobs _ `dedis kalTas amofarebuli<br />

bavSvi viyavio”. arc ezoSi ajliginebda mezobeli<br />

daTos velos da arc mexuTe sarTulis tyupebTan TamaSobda<br />

badmintons. ZiriTadad, xuTosnobis kandidati<br />

iyo, saxlSi Zvel nivTebs qeqavda da saSinao `performansebze”<br />

giJdeboda. raRac-raRaceebs aisxamda,<br />

Tavze da welze TeTr maqmanebs da bafTebs waikravda<br />

studia<br />

grim-maska<br />

janaSias 2; tel.: 22 13 57; 877 46 59 68;<br />

el-fosta: cxeli grim_masc@yahoo.com<br />

Sokoladi 25


epeticia<br />

maTi manqanisken SeSlili, ganwiruli saxiT viRac qali morbis... vai, es<br />

vinRaao, gaifiqra da Temikos gaxeda. magram sadaa Seni Temiko?! viRac<br />

damfrTxali, ulvaSebiani kaci ar SerCa!!!<br />

(menayine oficianti deidebi xom gaxsovT?) an braziani<br />

policieli qali gaxdeboda da a.S. rac mTavaria, giJdeboda<br />

figurul srialze. hoda, CarTavda televizors,<br />

auwevda xmas da viTom yinulze varo... Zirs dawveboda<br />

da midiii, usasrulod iwyebda srials. mimarTulebas<br />

musikis temps usadagebda... mokled, am `gakveTilebis”<br />

mere iataks sul mcire erTi-ori dRe mowmenda aRar<br />

sWirdeboda. albaT, amitomac aRar Seuyvania dedas figurul<br />

srialze.<br />

ise, simarTle unda iTqvas. cota ar iyos, ukontaqto<br />

bavSvi iyo. jer iyo da baRSi waiyvanes... ra moxda iq<br />

iseTi, ar vici, magram ori dRis mere, arcerT baRels<br />

TvaliT aRar unaxavs. skolaSi wavida da... ara, princip-<br />

Si es isev dedis brali iyo; im periodSi bavSvebis rusul<br />

skolaSi Seyvana iyo modaSi. ese igi, Zalian magari,<br />

ganaTlebuli da “svetski” Svili gyavda. arada xSir SemTxvevaSi,<br />

rogorc bavSvebs, ise maT mSoblebsac sityva<br />

ar esmodaT rusulad da mTeli 11 weli “moia_tvoias”<br />

dazepirebiT iyvnen datanjulebi. aq ki... rusulenovani<br />

bavSvi qarTul skolaSi Seiyvanes _ ase sjobso. ki,<br />

26 cxeli Sokoladi<br />

jobda, ras ambob... meoTxe klasamde xma ar amouRia.<br />

isev saxlSi, iatakze srialiT da marto TamaSiT irTobda<br />

Tavs... hoda, erT dResac skolaSi deda misula da:<br />

_ genacvale, bavSvs qarTuli cudad esmis da Tu ar<br />

SewuxdebiT, SigadaSig SeamowmeTo, _ sTxova pedagogs.<br />

Zvirfasi pedagogi, Tavis mxriv ar dabneula, arc Svilis<br />

bediT Sewuxebuli dedis gasaWiri daviwyebia da danapirebs<br />

_ “aba, ras vizamo” _ SeZlebisdagvarad xSirad<br />

asrulebda. klasSi qarxana (ara, orTografiuli Secdoma<br />

ar gegonoT, ase eZaxdnen) sul boloSi, ukanasknel<br />

merxze ijda. Zvirfasi maswavlebeli ki, lamis yoveli<br />

winadadebis Semdeg dinjad dgeboda fexze, xelis neli<br />

moZraobiT ixsnida saTvales da mTel xmaze (xom gaxsovT,<br />

ra xma amosdiT maswavleblebs?!) gahyviroda: <strong>Tarxan</strong>-<strong>mouravi</strong>,<br />

gaigeee?! <strong>nino</strong>c adgeboda da: _ gavigeeee!<br />

mere movidoda saxlSi, Cauvlida mamas, romelic Cais<br />

WiqiT da CibuxiT ijda magidasTan, werda an Targmnida<br />

da samzareuloSi dedasTan Sevidoda: _ деда, “гаигегавиге”<br />

_ что такое????


evropuli da dsT-s bazrisTvis adaptirebuli Sevroles markis axali avtomobilebi:<br />

kalosi, laceti, evanda da sxva.<br />

ganvadebiT nebismieri qarTuli bankisa da sadazRvevo kompaniis meSveobiT. fasi 8 500$-dan.<br />

kekeliZis q. 6 Sps “qarpalasi” / tel: 22 25 90; 53 07 14; 53 07 15 / faqsi: 22 25 90<br />

el. fosta: carpalace@access.sanet.ge<br />

“ХОЖДЕНИЕ ЗА ПОКУПКАМИ - ЭТА МОНОЛОГ”<br />

sergo farajanovis es sityvebi, misTvis monologicaa<br />

da Terapiac. Tu raRac awuxebs xom saerTod... gamyidvlebis<br />

sayuradRebod: Tu erT dResac, Tqveni maRaziis<br />

kari msaxiobma <strong>nino</strong> <strong>Tarxan</strong>_mouravma SemoaRo, Tan SeatyveT,<br />

rom raRac veraa... SegiZliaT CaTvaloT, rom<br />

swored TqvenTvis gausvria avroras!!!<br />

xan laura, xan izabela da xan Julia<br />

_ kargi, moval da sadils wamoviReb...<br />

_ <strong>Tarxan</strong>, ras ambob?! ra sadils, CV-s, CV-s.<br />

_ ui, ui, ra damemarTa, ho, moval da CV-s wamoviReb”.<br />

aseTi raRaceebi xSirad emarTeba, dReSi serialis samoTx<br />

serias rom gaaxmovaneb da xan laura, xan izabela<br />

da xan Julia rom iqnebi, “sadilsac” ityvi da rame uaressac.<br />

ukve Svidi an rva welia, rac yoveldRe `rus-<br />

Tavi 2”-Si, dubliaJis oTaxSi adis da... xan marianaa, xan<br />

sesi da xan mirabela. `vaimee, es xmaa... vin aris?” _ Tavpiris<br />

mtvreviT gamovarda bambebCaTxrili, ybadaRebuli<br />

viRac stomatologis kabinetidan. arada, araferi<br />

iseTi, Sevida <strong>Tarxan</strong>a misaRebSi da raRac xmamaRla iki-<br />

Txa, rasac stomatologebTan kiTxuloben xolme: visi<br />

rigia an bolo vinaa, rame aseTi.<br />

sul eCqareba, xan televiziaSi agvianebs, xan TeatrSi<br />

garbis... maSinac ase moxda, uceb gadavida manqanidan,<br />

bavSvi miacila skolaSi da ukan dabrunebuli, saswrafod<br />

Caxta manqanaSi. Tan _ midi, midi, kaco, wadi... ras<br />

ucdi, vagvianebT, vagvianebTo, _ auwia xmas. saaTs uyurebs<br />

da Tan, daorTqlili fanjridan ucnaur suraTs<br />

xedavs: maTi manqanisken SeSlili, ganwiruli saxiT vi-<br />

Rac qali morbis... vai, es vinRaao, gaifiqra da Temikos<br />

gaxeda _ Senc xom ase fiqrobo, rom... sadaa Seni Temiko?!<br />

viRac damfrTxali, ulvaSebiani kaci ar SerCa!!!<br />

jer im ucxo mZRolis cols uxsnidnen, SeeSala, qmris<br />

manqana egonao... mere uxerxulobisgan uazrod atexili<br />

sicili acales da bolos, yvela coli sakuTar qmars da<br />

manqanas daubrunda.<br />

kargia<br />

kargia, ara?! erTad midixarT TeatrSi, erTad modixarT.<br />

Temiko siamovnebiT auwevs mTel xmaze televizors,<br />

dRes xom fexburTia!!! elisabedi ukve didia, 13<br />

wlisaa da Teatralur institutSi, samsaxiobo fakultetze<br />

apirebs Cabarebas... rogorc vici, dedas ar Seu-<br />

Tavazebia _ vcadoTo...<br />

<strong>Tarxan</strong>a ki, mTeli dRe scenaze Tu televiziaSi imdens<br />

laparakobs, rom saxlSi sul munjdeba: `ise viRlebiT,<br />

rom me da Temiko saxlSi TiTqmis ar vlaparakobT”. aba,<br />

rogor kontaqtoben? ase _ m, m, m, m... <br />

cxeli Sokoladi 27


28 cxeli Sokoladi


mixoakani<br />

Tbilisi<br />

avtori: sandro kakulia<br />

foto: <strong>iustina</strong> <strong>melnikeviCi</strong><br />

cxeli Sokoladi 29


<strong>iustina</strong> da poli<br />

gza, saidanac mogzauroba iwyeba sakmaod grZelia da is adgili ki,<br />

sadac jer-jerobiT mTavrdeba, am gzisagan kidev ufro Sorsaa.<br />

30 cxeli Sokoladi


polis ojaxi poli<br />

meqsika - a.S.S - poloneTi<br />

erTi mxriv, yvelaferi meqsikis erT-erTi patara qalaqidan<br />

iwyeba. meore mxare ki _ evropaa, poloneTi da<br />

misi aseve patara qalaqi – Maklowice. Tumca SemdegSi<br />

es gzebi da mogzaurobebi ise ireva, rom Tu Cveulebrivi<br />

warmosaxvis unari, geografiulTan erTad, cota<br />

Sesusutebuli gaqvs, SeiZleba Wkuidan SeiSalo, anda<br />

grZel meridianebSi gaexvio. gaxveviT ki meridianebSi<br />

maSin gavexvie, roca <strong>iustina</strong>s da pols pirvelad Sevxvdi;<br />

meored, roca davumegobrdi; da axla mesamed,<br />

specialurad intervius Casawerad misuli, mivxvdi, rom<br />

kidev didxans momiwevs... brZola meridianebTan.<br />

poli warmoSobiT (dedis mxridan) meqsikelia. bebia<br />

da babua – Michoacan-elebi arian. es is patara meqsikuri<br />

qalaqis saxelia, zemoT rom vwerdi. mama ki germanelia.<br />

mamis germaneli mSoblebi poloneTSi cxovrobdnen,<br />

Tumca pirveli omis Semdeg, a.S.S-Si, kaliforniis<br />

Statis qalaq Los Gatos-Si gadabargdnen. qalaqis saxeli<br />

qarTulad katebs niSnavs. ho, ai ase, pirdapir _ `kate-<br />

bi~. Tanac, mravlobiT ricxvSi. amasobaSi, polis dedis<br />

ojaxmac gadawyvita, 20-iani wlebis Statebis gzas dadgomoda.<br />

iares, iares da kalifornia airCies, isev es<br />

Stati, Tumca sxva qalaqi da bevrad ufro momxibvleli<br />

saxeliT _ Santa Maria.<br />

pols pirvel, sakuTari SromiT gamomuSavebul fulze<br />

rom vkiTxe, Zlivs gaixsena: `mgoni, 14 wlis viyavi.<br />

ho, 14-is.. pensilvaniaSi, restoranSi mrecxavi viyavi,<br />

mere nayinis gamyidveli, mere...~<br />

mere? mere mexanZred muSaobda pensilvaniis erT-erT<br />

qalaqSi. moxaliseTa rigebSi iTvleboda da mudmiv mzadyofnaSi<br />

iyo. etyoba, maSvelobisa da daxmarebis survili<br />

imdenad Zlieri hqonda, rom poli verafriT moeria<br />

mas da kaliforniis mTebSi (Sierra Nevada) namdvil maSvelad<br />

daiwyo muSaoba. mere raRac samedicino kursebic<br />

gauvlia da, amerikuli sazogadoebis sazomebiT, erTi<br />

safexuriT amaRlebula _ ufleba misces, saswrafos<br />

brigadaSi emuSava. magram aRmoCnda, rom polsac hqonda<br />

cxeli Sokoladi 31


32 cxeli Sokoladi<br />

meqsiko siTi. 1999 w.


meqsika - aSS-s sazRvari 2002 w.<br />

sakuTari sazomebi, ris gamoc, samedicino brgadaSi yofnas, ufros ZmasTan wasvla amjobina. Zma ki im dros da<br />

axlac, Tu ar vcdebi, policielia. mohavis udabnosTan, romeliRac qalaqis, romeliRac ubnis romeliRac ganyofilebaSi<br />

muSaobs. patara qalaqebs da `romeliRac~ epiTetebs imitom mivmarTav, rom TviTon polic ki ibneva<br />

xolme, roca aseT dakonkretebas vTxov. ra dros saxelebi da dakonkretebebia maSin, roca poli mohavis udabnoSi,<br />

amerikuli mcxunvare mzis qveS, mis cxovrebaSi erT-erT yvelaze mniSvnelovan gadawyvetilebas iRebda: `pirvelad<br />

iq yofnisas movusmine: `bob dilans, Furry Lewis-s, MISSISSIPI-s, FRED McDowell-s da mivxvdi, rom es iyo namdvili musika<br />

_ bluzi.~<br />

usmina, usmina da TviTonac mounda dakvra. daukra kidec – tuCis garmonze. poli daufiqreblad mpasuxobs<br />

nebismier kiTxvaze, romelic musikas exeba. arc jgufis saxeli aviwydeba da gulmodgined iTvlis: Wild Borse , RenT<br />

party, Santa-CrusE...<br />

poli bavSvobidan wers... axlac... bevrs wers, Tumca sakuTari moTxrobebis gamoqveyneba arasdros ucdia mxolod<br />

imitom, rom survili ar hqonia.<br />

cxeli Sokoladi 33


krakovi 2000 w.<br />

polma kaliforniaSi poloneli gogo gaicno, romelic ramdenime TveSi colad moiyvana. es gogona poloneli,<br />

krakoveli da Tanac poloneTis moqalaqe iyo, romelic Green Card-ze ocnebobda. 1992 wlis 13 ricxvSi, paraskev<br />

dRes, polma oficialurad iqorwina.<br />

momdevno Tvis 13 ricxvSi, megobarma evropaSi mogzauroba SesTavaza. polic daTanxmda da evropuli qalaqebisaken<br />

meuRlis gareSe gaemgzavra. da ai, isev gza, Tumca axla ukve evropis gza _ amsterdami, berlini, varSava,<br />

krakovi, praRa da isev krakovi. yvelaze metad am bolo qalaqma moxibla. ifiqra, rame rom moxdes, mxolod am qalaqSi<br />

vicxovrebo. im dros verc ki warmoidgenda, rom raRac marTlac moxdeboda da mTeli Svidi wlis gatareba<br />

krakovSi mouwevda. moxdeniT ki, ori ram moxda. pirveli _ cols gaSorda da meore _ simRera iswavla. aba ise,<br />

mxolod bluzis siyvaruli da tuCis garmonze dakvra kargi samsaxuris SovnaSi ver daexmareboda.<br />

hoda, polic amRerda. magram SeerTebul StatebSi bevri arc umReria da ai, ratom:<br />

34 cxeli Sokoladi


meqsika. 1999 w.<br />

cxeli Sokoladi 35


poloneli kaTolikeebi 2001 w.<br />

poloneTi - markloviCe - krakovi - aSS - krakovi<br />

<strong>iustina</strong> <strong>melnikeviCi</strong> Zalian patara qalaq markloviCedan<br />

ufro didSi _ krakovSi gadabargda. mizezi ki, gana-<br />

Tlebisa da momavlis erTdroulad dauflebis survili<br />

iyo; momavlis dauflebis survili, romelic <strong>iustina</strong>Si<br />

dResac Zveleburad Zlieria.<br />

mokled, <strong>iustina</strong> krakovSia. studenti <strong>iustina</strong> mSoblebis<br />

nayid samoTaxian binaSi cxovrobs. ekonomist<br />

mSoblebs Zviri daujdaT, magram ekonomiurad gaTvales<br />

da gadawyvites, rom yovelTve binis qiraSi bevrad<br />

meti fuli wauvidodaT. <strong>iustina</strong> Tanamedrove mediis<br />

fakultetze swavlobs, kinos ganxriT... friadosania da<br />

amitom stipendiasac iRebs.. (ramdens _ ar vici, magram,<br />

rogorc ambobs, maSin am fulad amerikaSi gasamgzavrebeli<br />

bileTic ki SeiZina). pol rimfli ki am dros kaliforniaSi<br />

bargs alagebs, bevr tuCis garmons imaragebs<br />

da krakovisaken iRebs gezs. aq unda Sevisveno, Torem<br />

mgoni kvlav dausrulebel meridianebSi vexvevi.<br />

ho, poli krakovSia. wina Camosvlaze viRac poloneli<br />

gaucnia da axla, sanam binas da samsaxurs iSovis,<br />

masTan gaCerdeba.<br />

36 cxeli Sokoladi<br />

poli axla ukve bargis gareSe miabijebs krakovis<br />

quCebSi, Tumca arc turists hgavs da arc amerikels.<br />

principSi, poli arc aris amerikeli.<br />

krakovis yvelaze lamazi, grZeli, Zveli da xalxiT<br />

savse quCa – florianckaa. am quCaze seirnobisas, poli<br />

waawydeba or ucnobs, romlebic piriT kedlisken arian<br />

mibrunebuli da Zvel, xmarebisgan gacrecil gitarebze<br />

ukraven. erTi maRali da gamxdari, meore _ dabali....<br />

pols ucnobebi ucnaurebi moeCvena, magram araferi<br />

ukiTxavs da araferi uTqvams. an ra unda eTqva? polis<br />

Casvlidan, ramdenime Tvec ar iyo gasuli, rom misma<br />

polonelma megobarma polonur party-ze dapatiJa, viRacis<br />

saxlSi. uamrav araysa da xalxiT savse oTaxSi poli<br />

gaognebuli ijda. evropuli garToba pirvelad ixila:<br />

`amerikaSi ase ar erTobian~. ra amerika, pol? ra dros<br />

amerikaa? marTlac, ra dros polis naxevrad samSoblo<br />

iyo, roca mis win, polonur noxze, sagangebod misTvis,<br />

evropeli gogona mTeli Ramis ganmavlobaSi cekvavda...<br />

mxolod misTvis... mTeli saRamo pol rimflis mieZRvna,<br />

polma ki... im RamiT imdeni dalia, rom araferi axsovs.


cxeli Sokoladi 37


krakovi 2001 w.<br />

saelCoSi:<br />

_ ratom gindaT a.S.S-Si<br />

gamgzavreba?<br />

_ poli momenatra.<br />

_ poli vin aris?<br />

_ . . .<br />

_ ?<br />

_ poli momentra! Cemi poli...<br />

38 cxeli Sokoladi<br />

cudad axsovs. kargad ki, saSineli Tavis tkivili da am<br />

dRis Semdeg, kidev erTkviriani gadabmuli sma daamaxsovrda.<br />

is mocekvave gogona ki <strong>iustina</strong> aRmoCnda.<br />

<strong>iustina</strong> da poli erTad arian karakovSi, <strong>iustina</strong>s<br />

samoTaxian binaSi. pols polonuri ena ukve esmis da<br />

mTliand evropuli cxovrebis wess iRebs (Tumca SemdgomSi,<br />

evropulis da polonuris cnebebi polisTvisac<br />

gansxvavebuli xdeba). erT kviraSi pols ise uyvardeba<br />

studenti <strong>iustina</strong>, rom nebas rTavs, misi okeanisgaRmiseuli<br />

pirovneba polonur-evropuli cnobierebiT<br />

Secvalos. erTi kviris Semdeg, eqspatrirebuli poli<br />

kaliforniaSi brundeba. <strong>iustina</strong> marto rCeba da werilebis,<br />

namdvili werilebis weras iwyeben. 94-Si eleqtronuli<br />

fosta arapraqtikuli da araromantikuli<br />

iyo. werilebsac hqondaT gza: krakovi _ kalifornia,<br />

kalifornia _ krakovi. mere krakovi _ filadelfia da<br />

isev krakovi... pensilvania... poli Statidan StatSi gadadioda,<br />

mReroda, tuCis garmonze ukravda da, savaraudod,<br />

<strong>iustina</strong>ze fiqrobda. ara, varaudis gareSe. ase<br />

iyo. amaze imdroindeli werilebic miuTiTebs, sadac<br />

poli student <strong>iustina</strong>s StatebSi Casvlas daJinebiT<br />

sTxovs. 95-is zafxulis erT cxel dRes, <strong>iustina</strong> polisgan<br />

Zaxilis niSnebiT savse werils iRebs – `Camodiii!!!~<br />

<strong>iustina</strong> im dResve salCoSi midis da aseve uamra-


`pols vuTxari: modi, aq yvelasTan vTqvaT, rom cxra TveSi<br />

saqarTveloSi mivdivarT~.<br />

vi Zaxilis niSniT, okeanis gaRma gasamgzavrebel vizas<br />

iTxovs.<br />

ramdenime Tve erTad, iq, sxvagan... magram ise ver<br />

arian. amas orive grZnobs, raRac akliaT... ra? evrika!<br />

– evropa! ai, ra. erTad moifiqres, erTad moinatres<br />

da erTad gadawyvites – ukan, krakovisken. poli Tavisianebs<br />

daemSvidoba. <strong>iustina</strong>m ki Tavisianebi telefoniT<br />

gaafrTxila _ movdivarTo.<br />

Tanamedrove mediis fakultetze swavla dasasruls<br />

uaxlovdeboda. poli ki erT-erT restoranSi or ukrainelTan<br />

erTad ukravda; amerikulebs, iSviaTad ukrainulebs<br />

da, SigadaSig, bluzsa da jazsac gaurevdnen<br />

xolme. `gaaCnia, rogori xalxi zis. yvelasTan bluzis<br />

dakvra danaSaulia~. pols ar surda codvis Cadena. amitomac,<br />

uxmod emorCileboda gaurkvevel-dauwerel kanonebs.<br />

<strong>iustina</strong>Si ki, momavlisa da profesiis dauflebis<br />

survili sul ufro da ufro Zlieri xdeboda. krakovis<br />

yoveldRiuri dilis gazeTi – Gazeta Wyborcza im wels<br />

axali TanamSromlebis misaRebad konkurss acxadebda.<br />

<strong>iustina</strong>m brZola daiwyo da erTwliani Tavdauzogavi<br />

Sromis Semdeg, aT finalistTan erTad, pirveli seriozuli<br />

davalebac miiRo. fotoreportaJi nebismier Temaze.<br />

teqstic da fotoebic avtoris unda yofiliyo.<br />

<strong>iustina</strong>s imwamsve gauelva:<br />

_ pol, Sen xom warmoSobiT meqsikeli xar?<br />

_ ki.<br />

_ hoda, wamo ra, meqsikaSi wavideT.<br />

ai, kidev erTi gadaxlarTuli meridiani _ aeroportSi<br />

<strong>iustina</strong> fotoaparatmomarjvebuli da poli, amerikuli<br />

CanTiT, meqsikelis garegnobiT da polonuri<br />

siyvaruliT.<br />

mere iyo meqsika. poli saxlSi, <strong>iustina</strong> _ samsaxurSi.<br />

uamravi foto gadaiRo... Zalian bevri... polma daxmareba<br />

SesTavaza. <strong>iustina</strong> daTanxmda.<br />

krakovSi dabrunebulebi, im samoTaxian binaSi misvli-<br />

cxeli Sokoladi 39


Tbilisi 2002-2005 ww.<br />

sas mixvdnen, rom erTad bevr rames SeZlebdnen. ho, ratomac<br />

ara? SeZlebdnen...<br />

<strong>iustina</strong>s reportaJma gaimarjva da igi samuSaod aiyvanes.<br />

poli ki isev im restoranSi mReroda da ukravda.<br />

TiTqos yvelaferi kargad midioda. Tumca restornis<br />

mepatronem erT dRes bluzis moyvarul pols ganucxada,<br />

rom mas da misi restornis stumrebs erTi da igive<br />

musika mobezrdaT, raime egzotikuris mosmena surdaT.<br />

amitomac, Zalian ubralod, yovelgvari gafrTxilebisa<br />

da mobodiSebis gareSe, restornidan wasvla mosTxova:<br />

`me ukve Seni Semcvlelebic ki movZebneo~.<br />

restornis kari orma ucnobma SemoaRo. erTi maRali<br />

da gamxdari, meore ki dabali. Zveli, xmarebisgan gacveTili<br />

gitarebiT xelSi. Semovidnen, jer mepatrones<br />

miesalmnen, Semdeg ki polsac gaecnen:<br />

_ me gia var.<br />

_ zumba. xeli CamoarTves da aparaturasTan gadainacvles.<br />

axla ukve umuSevari poli ki krakovis im lamaz, gr-<br />

Zel da xalxiT savse quCas – florienckas miuyveboda.<br />

restornidan gamosulma ukve winaswar icoda, rom is<br />

adgili, sadac ramdenime Tvis win kedlisken mibrunebuli<br />

musikosebi ixila, carieli daxvdeboda.<br />

40 cxeli Sokoladi<br />

`verasdros warmovidgendi, rom isini, vis gamoc<br />

samsaxuri davkarge, momavalSi Cemi megobrebi gaxdebodnen~.<br />

mxolod megobrebi ki ara, saerTod, sacxovreblad<br />

maT samSobloSi gadmovidoda. asea, ucxotomelTan ur-<br />

TierTobisas verasdros warmoidgen samomavlo Sedegs.<br />

miT umetes, Tu is ucxotomeli qarTvelia.<br />

mokled, bevri rom aRar gavagrZelo, polma da <strong>iustina</strong>m<br />

giasa da zumbas sakuTari samoTaxiani krakovuli<br />

saxlis erTi oTaxi dauTmes da sul male mixvdnen, rom<br />

saqarTveloSi Causvlelad, vercerT dRes ver icocxlebdnen.<br />

TariRic daTqves:<br />

`pols vuTxari: modi, aq yvelasTan vTqvaT, rom cxra<br />

TveSi saqarTveloSi mivdivarT~.<br />

<strong>iustina</strong>m pols uTxra da poli daTanxmda.<br />

seqtemberi iwureboda. erT sakmaod gril dRes gaiRviZes<br />

da mixvdnen, rom cxra Tve ukve gasuliyo. <strong>iustina</strong><br />

samsaxurSi mivida da Tqva, rom saqarTveloSi midioda.<br />

iq uamravi reportaJis gakeTeba daavales da ise<br />

gamouSves, rogorc erT-erT morig davalebaze. magram<br />

ras ifiqrebdnen, rom erTi wlis Semdeg, maT ofisSi<br />

misul <strong>iustina</strong>s veRarasdros naxavdnen...


krakovi _ Tbilisi<br />

axla kidev gza... 2002 weli. krakovidan avtobusiT gamoemgzavrnen... ukraina, bulgareTi, TurqeTi da aWara...<br />

maxinjaurSi Casulebs, Tavi cota xniT meqsikaSi egonaT. Michoacan-s hgavda, polis winaprebis samSoblos. maxinjauridan<br />

gza TbilisSi, ufro sworad, marjaniSvilze wydeba.<br />

<strong>iustina</strong> Turme sicives ver itans. sanam krakovSi iyvnen, qarTvelebisTvis maSin ukiTxavs, rogoria zamTari<br />

TbilisSio. Tu polonurs hgavs, me iq didxans ver gavrCerdebio. megobarma qarTvelebma daawynares. uTxres, rom<br />

zamTari momxibvlelia, yinva ar icis da Tovlic iSviaTad modiso. 2002 wlis Tbilisuri zamTari ki polonurze<br />

gacilebiT mZime aRmoCnda. moTova da moyina.<br />

gza marjaniSvilze naqiravebi binidan zemo veraze nayid binamde midis da am dromde, iq Cerdeba. zemoT, mTaze...<br />

fotoebis gadasaRebad, <strong>iustina</strong> mTidan eSveba. paraskeobiT ki, poli ~smaglers inSi~ ukravs.<br />

cota xnis win, <strong>iustina</strong>m mamisgan erTi Zalian ucnauri werili miiRo, romelSic mama gaTbilisebul Svils (erTi<br />

Tvis win, <strong>iustina</strong>m saqarTvelos moqalaqeoba miiRo) erTob saintereso informacias amcnobda. Turme misi babuis<br />

ufrosi Zma sadRac aq, saqarTvelos midamoebSi daRupula da aqvea dasaflavebuli, Tumca mis saflavs versad<br />

miagnes.<br />

<strong>iustina</strong>m CaTvala, rom es iyo niSani. polmac.<br />

polisTvis meqsikas mimsgavsebuli maxinjauri, <strong>iustina</strong>sTvis ki _ daRupuli winapris dakarguli saflavi. <br />

cxeli Sokoladi 41


42 cxeli Sokoladi


spec-proeqti<br />

>>><br />

avtori: daviT mesxi<br />

cxeli Sokoladi 43


SabaTi > garToba<br />

44 cxeli Sokoladi


kvira > saxli<br />

cxeli Sokoladi 45


SabaTi > qorwili<br />

46 cxeli Sokoladi


kvira > kocna<br />

cxeli Sokoladi 47


SabaTi > lizas uyvars<br />

48 cxeli Sokoladi


kvira > musika<br />

cxeli Sokoladi 49


SabaTi > repeticia<br />

50 cxeli Sokoladi


kvira > dila<br />

cxeli Sokoladi 51


SabaTi > Sexvedra<br />

52 cxeli Sokoladi


kvira > dRiurebi<br />

cxeli Sokoladi 53


54 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 55


56 cxeli Sokoladi


`...samarSruto taqsis fanjaraSi swrafad<br />

icvleba suraTi. erTis aRqmas ver aswreb, rom<br />

uceb meore iwyeba, mesame, meoTxe... yvelaze<br />

metad ezoebSi da fanjrebSi yureba miyvars...<br />

zixar Tbilad, gaZeZgil `marSrutkaSi” da xedav...<br />

porti, sicive... civ wyalSi rogor yofen<br />

xelebs meTevzeebi, wuraven raRacas... ucbad<br />

ukan vbrundebi da raRacis amoCemebas viwyeb;<br />

feris, saxis anda sunis... davxuWav Tvalebs<br />

da vusmen borblebis, mZRolis, xmauris xmas...<br />

an mZafr suns vgrZnob da imas `mivyvebi”... ba-<br />

Tums? baTums sveli suni aqvs. magram amas ukve<br />

miveCvie...”<br />

`...saxelosno jer ar mqonda. didad arc vfiqrobdi<br />

amaze. erT dRes ezoSi vijeqi da van<br />

gogis werilebs vkiTxulobdi. wers, rom hqondes<br />

adgili, rogor saxelosnos gaakeTebda;<br />

sad ras dadgamda; amdeni nabijiT marjvniv iqneboda<br />

es... marcxniv is... uceb Zalian Semrcxva,<br />

roca ezoSi im cariel samzareulos Sevxede...<br />

me SemiZlia da arafers vakeTeb. is ki...<br />

megobrebi damexmarnen. SevRebeT. erTi kedeli<br />

dagvrCa da sul reproduqciebiT avaWreleT.<br />

mere Caplinis es werilic momitanes,<br />

romeliRac gazeTSi dabeWdila da qseroaslia<br />

_ Sens saxelosnos mouxdebao. saxelosnos<br />

prezentaciac ki gavmarTeT, wiTeli lentiT,<br />

makratliT...”<br />

cxeli Sokoladi 57


58 cxeli Sokoladi


`...erTxel Semodgomis saRamo movawyveT. foTlebi<br />

avakariT kedlebze, Werze... buxarSi cecxli... moxarSuli<br />

kartofili... murabebi...”<br />

`... maSin Zalian cioda da gansakuTrebiT mominda gazafxuli.<br />

gazafxulis saRamo gavakeTeT. saxelosnoSi<br />

Semosuls TasiT wyali unda moesva, sadac yvavilebi<br />

eyara _ xom unda igrZno gazafxuli...”<br />

`... mecxre klasi davamTavre. saskolo nivTebi Cavalage<br />

CanTaSi da skolidan gamovedi. gzaSi rom movdiodi,<br />

mivxvdi, rom mombezrda... Zalian mombezrda yvelaferi:<br />

skola Tavisi sagnebiT, xuTianebiT... Cumad gamovitane<br />

sabuTebi da teqnikumSi mivedi.<br />

g o b e l e n i _ kargad maxsovs, rogor JRerda. mar-<br />

Talia bevrs arafers meubneboda, magram mainc... bevri<br />

ar mifiqria... ubralod, ase mindoda da morCa... axla<br />

vfiqrob, rom kargad moviqeci... kidev kargi, ase moviqeci...”<br />

cxeli Sokoladi 59


60 cxeli Sokoladi


`...roca baTumis xelovnebis institutSi vswavlobdi, lamis ocnebad mqonda Tbilisis samxatvro akademia, iq<br />

swavla... `au, iq rogor ver Cavabare-meTqi”... raRac Zalian Sors romaa, miuwvdomeli... erTxel movxvdi da... mivxvdi,<br />

rom araferia gansakuTrebuli... iseTive kedlebia, iseTive gogo-biWebi dganan ezoSi... SeiZleba iqac gaakeTo<br />

rame, mTavaria gindodes. isic ki gavifiqre, _ ui, aq gamoval da zRva aRar damxvdeba-meTqi. curva ar vici, magram<br />

zRvis gareSe...”<br />

`...zogjer CemTvis cudicaa gamofenebze siaruli. roca geubnebian _ gamofenebze unda iaroT, metrebis namuSevrebi<br />

unda naxoTo, _ es gabnevs, roca Ziebis procesSi xar... misken ixrebi da... ar jobia, rom ar naxo?!...”<br />

`... maSin daviwye, roca araferi mqonda Casacmeli da mindoda, ramenairad Semecvala, gadamekeT-gadmomekeTebina<br />

rame, Tundac erTi dRisTvis... erTxans, me-18 saukunis kabebze vgiJdebodi da iseTi qvedabolo Sevikere...<br />

institutSi amiT davdiodi... axla rom vfiqrob, vxvdebi, ra marto viyavi... quCaSi viyavi, marto... gamorCeva ara,<br />

magram... `sxvebiviT” ar minda yofna... Cveulebrivad yofna... ase mgonia, maSin me _ me ar var...”<br />

cxeli Sokoladi 61


62 cxeli Sokoladi


.`...kvariaTSi sxedan da ver warmoudgeniaT, rom SeiZleba kvariaTis kafeSi muSaobde da icode vinaa frida<br />

kalo... sul imiT iwyeba _ `erT mxatvars gavxar...”, `me Sen saxeli dagarqvi. giTxra? frida...”... erTma isic ki mki-<br />

Txa, _ trockis Tu icnobo. ki, axlo megobaria da xSirad modis-meTqi...<br />

arada, masam frida filmis Semdeg gaicno... me _ xelovnebis istoriis leqciaze. momewona, rogorc gamoiyureboda,<br />

rogorc hqonda Tmebi... Tavi mivamsgavse da... misi cxovreba ufro momwons, vidre naxatebi... rogorc qali,<br />

ise momwons...”<br />

cxeli Sokoladi 63


64 cxeli Sokoladi


`...ucnauria, ara?! mTeli zafxuli kafeSi<br />

vmuSaob da am dros, ise visveneb...<br />

SemoqmedebiTad vizrdebi... kafe, xalxi,<br />

urTierToba... swored es mexmareba. Tan<br />

iRlebi, Tan isveneb... zafxulis mere,<br />

kargad vxatav xolme...”<br />

`... nel-nela vagrovebdi `rakuSkebs”<br />

da kafeSi vkidebdi... adgili aRar davtove,<br />

yvelgan Camovkide... riyis qvebic<br />

amovitane da movxate...”<br />

`...ise, iSviaTad vxatav, samkaulebs<br />

vakeTeb da vyidi... roca pirvelad gadavwyvite<br />

samkaulebis gasayidad waReba,<br />

yvelam damcina... es sad migaqvso?... yuTSi<br />

Cavyare da mainc waviRe... raime Temas vi-<br />

Reb, vamuSaveb da imis mixedviT vakeTeb...<br />

xan `matrioSkebis” Temaa, xan afrikuli,<br />

xan _ aziuri... roca hemingueis vkiTxulob,<br />

sul afrikaSi mindeba xolme... erT<br />

aziurs _ `sizmari” erqva da germanelma<br />

qalma iyida, _ Cems Svils cudi sizmrebi<br />

aqvs da uSveliso... moswonT, roca<br />

nivTebs raime saxeli aqvT... magaliTad,<br />

am sayures ra hqviao... mzaRo-meTqi... xan<br />

JuJuna myavs, xan _ mzia... mere iyidebian<br />

da... menatreba? ara, imitom, rom darwmunebuli<br />

var, meores ukeTess gavakeTeb...”<br />

`...nato donaZe iyo... almodovaris<br />

gogoo, Tqva da foto gadamiRo, romeliRac<br />

konkursze gaitana... miTxra, almodovari<br />

fridaze magariao... mere misi<br />

filmebi vnaxe... sxvanairi qalebi hyavs<br />

_ xelSeuxeblebi, Zlierebi, aranairi qaluri<br />

pewi rom ara aqvT, iseTi... me? mec<br />

Zlieri var... arasdros mitiria...”<br />

`...rom damireke, ar gamkvirvebia...<br />

imdens miReben, vicodi... odesRac raRac<br />

marTla moxdeboda...”<br />

cxeli Sokoladi 65


66 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 67


guja burduli<br />

avtori: sandro kakulia<br />

foto: daviT mesxi, piradi arqivi<br />

b-ni elguja misaReb oTaxSi SemiZRva, sadac<br />

misi patara SviliSvili raRac gaurkveveli<br />

formis saTamaSoTi TamaSobda. win feradi<br />

bukleti edo, romelsac didi asoebiT<br />

sityva `helouini~ ewera. diqtofoni<br />

da rveuli movimarjve. winaswar sul<br />

ramdenime kiTxva mqonda momzadebuli.<br />

hoda, imaT gadavavle Tvali. b-ni elguja<br />

gverdiT savarZelSi Cajda da miTxra: `Seni<br />

gulis Wirime, aba, gismen~. me bavSvs gavxede<br />

da davinaxe, Tu rogor mouRrica ferad<br />

saTamaSos Tavi da Semdeg TeTri ZafebiT<br />

gakvanZa. `helouini~!<br />

68 cxeli Sokoladi<br />

kadri filmidan `xafangi turebisaTvis~


cxeli Sokoladi 69


oTaxSi ramdenime prizs vxedav. erTi _ `sozvezdie”,<br />

1992-Si mamakacis mTavari rolis saukeTeso Sesrulebis-<br />

Tvis filmSi `uZinarTa mze~. meore ki _ CemTvis ufro<br />

nacnobi `nike”, romelic 1993 wels miiRo.<br />

ar vici, saidan daviwyo saubari. kino, simRera Tu...<br />

viin? marCelo? ho, ratomac ara?!<br />

~marCelo mastroiani~, _ batoni elguja TviTon<br />

iwyebs saubars da ixsenebs tba ladogas, sadac gadaRebebze<br />

yofila Casuli, iq gaicno marCeloc. pirdapir ase<br />

ixseniebs _ `marCelo~, TiTqos sakuTar mezobel Temuras<br />

ixsenebdeso. ixsenebs marCelos, romelic ise moxiblula<br />

b-ni elgujas simRerebiT, rom yovel saRamos,<br />

rusul-(imitom, rom peterburgia)-italiuri (imitom,<br />

rom marCeloa) sufra qarTulad gadaiqceoda xolme.<br />

samwuxarod, roca marCelo TbilisSi iyo, b-ni elguja<br />

aq ar daxvedria, ase moxda... Tumca mTavari mainc tba<br />

ladoga, gadaqarTulebuli sufra da qarTvel gujas-<br />

Tan daZmakacebuli marCeloa.<br />

ise, msaxiobobaze arc arasdros ufiqria.<br />

`bavSvobaSi sazRvao qveiToba mindoda. maSin patarebi<br />

viyaviT, da filmebi Cvenze did gavlenas axdenda. hoda,<br />

mec films vuyure da gadavwyvite”.<br />

magram daiwunes. samxedro samsaxurSi brtyelterfianobis<br />

gamo ar waiyvanes. samagierod, imis gamo, rom<br />

70 cxeli Sokoladi<br />

kadri filmidan `garigeba~ kadri filmidan `uZinarTa mze~<br />

bavSvobidan mReroda, TiTqmis yvela vokalur wresa Tu<br />

jgufSi ewereboda. ratomac ara:<br />

`smena da xma dabadebidan maqvs. dedaCemi iavnanas rom<br />

mimReroda, me albaT akvnidan meore xmas vaZlevdi”.<br />

pionerTa rigebSi yofnisas Tavi gamoiCina. 1954 wels,<br />

roca stalini msoflios erTi wlis dasaflavebuli<br />

hyavda, mTeli sabWoTa kavSiridan bulgareTis ganTqmul<br />

`oqros qviSebze~ pionerebi Seikribnen: ruseTidan<br />

xuTi, sxva saxelmwifoebidan ki _ TiTo-TiTo. SerCevis<br />

moTxovnebi sakmaod mkacri iyo _ friadosani unda yofiliyavi.<br />

b-n elgujas ki, niSnebis mimarT arc iseTi<br />

kargi damokidebuleba hqonda, Tumca sxva mxriv, yvelaferi<br />

rigze iyo. absoluturad yvela moTxovnas akmayofilebda.<br />

hoda gadawyda, rom saqarTvelodan swored<br />

elguja burduli gaemgzavreboda. sabWoTa pionerTa<br />

maspinZeli, mTel bulgarel xalxTan erTad, am qveynis<br />

prezidenti _ vilko Cerelkovi yofila. (b-n elgujas<br />

pirad fotoarqivSi swored am ukanasknelTan erTad gadaRebuli<br />

foto aRmovaCine).<br />

saqarTveloSi uamravi sigeliTa da priziT dabrunda.<br />

ara marto saxelovnebo sferoSi imarjvebda, aramed<br />

sportSic. Tumca, erTxel wesrigis darRvevisTvis kinaRam<br />

ukan daabrunes – “ne xaroSi malCikia”-o. Cxubi<br />

ar SeiZleboda da amitom azerbaijanel pioners SeuracxyofisTvis<br />

cxvirSi ajika amousva. magram gadarCa da<br />

qveyanac asaxela.


cxeli Sokoladi 71


`smena da xma dabadebidanve maqvs, dedaCemi iavnanas rom mimReroda, me<br />

akvnidan albaT meore xmas vaZlevdi~<br />

kinoSi ki motyuebiT moxvda:<br />

`Zmakacma Semacdina. damireka da miTxra: stumrebi myavs,<br />

ori saxalxo artisti. erTi _ buxuti zaqariaZe da meore<br />

rusiao, amodi da purmarili amoitaneo”.<br />

batonma elgujam megobars guli ar gautexa, Txovna<br />

Seusrula da sufrac gaiSala. ase martivad da Zveleburad<br />

Caivlida yvelaferi, rom ara iq SekrebilTa saidumlo<br />

molaparakeba. kamera sadRac siRrmeSi dauyenebiaT,<br />

ukve fokusdayenebuli. icodnen, rom b-ni elguja<br />

simReris dros Tvalebs xuWavda. amitomac, pirveli sinjebi<br />

sufraze, misgan farulad gakeTebula. gadaiRes.<br />

pirvels meorec mohyva. isev im megobarma, gasparovma<br />

moatyua. maSin Turme odesaSi yofila. daurekavs da bn<br />

elgujasTvis Camosvla uTxovia, xulignebi da quCis<br />

biWebi mxvdebian, mawuxeben da damexmareo. megobari iyo<br />

da uars rogor etyoda. odesaSi Casvlidan ramdenime<br />

kvira gavida, Tumca somexi megobris garSemo verc xuligani<br />

ixila da verc quCis biWi. daeWvda da ai, am dros<br />

gaixsna kvanZic _ im dros odesaSi vasil lisenkoc imyofeboda,<br />

romelic filmis gadaRebas apirebda. ase moxvda<br />

ukrainaSi megobris dasaxmareblad Casuli elguja<br />

72 cxeli Sokoladi<br />

kadri filmidan `gazafxuli gadis~<br />

burduli film `gansakuTrebuli daniSnulebis razmi”-s<br />

gadaRebebze.<br />

mere TviTon gasparovmac gadaiRo filmSi `daiviwyeT<br />

sityva sikvdili”.<br />

pirveli filmis gaxsenebas vTxov.<br />

`es iyo filmi `reisi pirveli, reisi ukanaskneli”. rusuli<br />

filmia, qvemexis mtyorcnelebze. erTi mZRoli asakis<br />

gamo midis da mis adgils axalgazrda mZRoli ikavebs,<br />

saqarTveloSic gamoivlian da gzad Cvens saZmakacos acnobs”.<br />

mere iyo sxva filmebic. mxatvrulebi da satelevizioebi.<br />

maT Soris, yvelaze sasiamovno telekompania<br />

“PTP”-is mier kubaze gadaRebuli `adamiani amfibias” satelevizio<br />

versia iyo. fidel kastros uTqvams, turisti<br />

yovelTvis marTaliao.<br />

`saocari adgilia kuba. gegoneba, am kunZulze xalxs araferi<br />

adardebs, arc uWirT, aravin wuwunebs, nawyeni kubeli<br />

me iq ar minaxavs. dilidan saRamomde erTobian, mRerian da


kadri filmidan `uZinarTa mze~ kadri filmidan `garigeba~<br />

`roca anapaSi Cveni filmebis warmatebis Sesaxeb gavige, sixarulisgan<br />

imdeni viyvire, rom meore dilas xma aRar mqonda~.<br />

cekvaven. sinamdvileSi ki uWirT, Tan Zalian magrad uWirT.<br />

iq jer kidev komunizmi rom aris, uSiSroebis jaSuSTa<br />

mudmivi TvalTvaliTac igrZnoba. gemze rom viyaviT, iqve<br />

kateriT ramdenime adamiani sul Tan dagvyveboda”.<br />

iyo filmi `kavkasiuri saRamo”, romelic germanelebma<br />

litvaSi gadaiRes. yvelaze didi honoraric am filmidan<br />

aiRo.<br />

saintereso gadaRebebis TvalsazrisiT, sagangebod<br />

arcerT films ar gamoarCevs, magram yvelaze didi<br />

siTboTi mainc qarTul kinoze saubrobs. `uZinarTa<br />

mze”, ”beRurebis gadafrena”, `mocurave”... asecaa. es<br />

Tbili filmebia, qarTulad Tbili filmebi. maSin mayurebelic<br />

bevrad ufro Tbili iyo.<br />

axal qarTul kinoze guli wydeba, magram imeds `gaseirneba<br />

yarabaRSi” da `Tbilisi-Tbilisi”-s mopovebuli<br />

prizebi uRvivebs.<br />

`roca anapaSi Cveni filmebis warmatebis Sesaxeb gavige,<br />

sixarulisgan imdeni viyvire, rom meore dilas xma aRar<br />

mqonda”.<br />

Tumca mxolod msaxiobobasa da gadasaReb moedans<br />

rodi ixsenebs.<br />

iyo mocekvavec. suxiSvilebis ansamblSi sami wlis<br />

ganmavlobaSi cekvavda, musikaluri Svidwledi daamTavra<br />

da... hokeistic iyo.<br />

sverdlovskis `spartakiadaze” saqarTvelos sakuTari<br />

hokeistTa nakrebi unda hyoloda. Tu sul mokle dro-<br />

Si, qarTveli sportsmenebi yinulze dgomas ar iswavlidnen,<br />

saxelmwifos jarimis saxiT, Zalian didi Tanxis<br />

gadaxda mouwevda. amitomac saswrafod Sekribes axalgazrdebi,<br />

romlebsac gamoucxades, rom dReidan isini<br />

saqarTvelos hokeistTa nakrebis wevrebi arian. saqar-<br />

TveloSi mudmivi yinuli, da miT umetes, moednisxela<br />

yinuli, albaT, milionobiT wlis winaT, saerTo gamyinvarebis<br />

Semdeg ar yofila. sad, sad Tu ara ruseTSi.<br />

hoda, Cveni nakrebic CrdiloeTisken daiZra. b-ni elgujac<br />

iyo maT rigebSi.<br />

~luJnikis~ daqiravebas da iq varjiSs didi Tanxebi<br />

sWirdeboda. imxanad ki, am kompleqsis gareT Turme<br />

wyals yinavdnen, mSvidobiani mosaxleobis gasarTobad,<br />

cxeli Sokoladi 73


musikaTmcodne da kritikosi artiom troicki TbilisSi xSirad<br />

Camodioda da umetesad maSin, roca b-ni elguja qalaqSi ar iyo. magram<br />

am ramdenime wlis win, zafxulis erT Tbil saRamos, daba wyneTSi,<br />

valeri koCarovis agarakze erTmaneTs Sexvdnen.<br />

saseirnod da sasrialod. Cveni nakrebic Turme aq varjiSobda<br />

_ ra seirnoba, ris garToba? didxans yinulze<br />

verc Zlebdnen da rom ar gayinuliyvnen, bevrs svamdnen.<br />

arays b-ni elgujas daxmarebiT Soulobdnen.<br />

` bavSvobaSi magrad davrbodi, romelime rus hokeists<br />

gamoviWerdi da boTl arayze veniZlavebodi. TiTqmis yovelTvis<br />

vigebdi”.<br />

amis mere, moskovis nakrebma 30:0 mogvigo, somxeTis<br />

nakrebTan 11:1 iTamaSes, da ukrainasTan ki 15:7 wavageT.<br />

mSvenieri Sedegia `mziani” saqarTvelosTvis.<br />

rogorc mogaxseneT, simRera bavSvobidanve daiwyo, magram<br />

romansi gansxvavebuli simReraa. gadaRebebis dros<br />

74 cxeli Sokoladi<br />

mReroda, sufrebze. ise, TavisTvis, estradaze gasvla<br />

arasdros ar undoda, arc koncertebSi monawileobis<br />

miReba, magram ase ar moxda. aw gardacvlilma rusma<br />

msaxiobma kostpetrov stepankovma simRera “Зараза” rom<br />

aCuqa da mere b-nma elgujam Tavis gemoze rom gadaamRera.<br />

mere iyo, rom... mere is iyo, rom sxvadasxva koncertze,<br />

festivalze iwvevdnen. ZiriTadad ruseTSi.<br />

aris aseTi kinofestivali `zolotoi vitas”, sadac<br />

umetesad religiur Temaze Seqmnil kinoproduqcias<br />

uCveneben. TiTqmis yovel wels iwveven b-n elgujas,<br />

romelsac ruseTis bevr qalaqSi uwevs mogzauroba da<br />

simRera: irkutski, Celiabinski... scenaze gamosvlamde,<br />

ase acxadeben:<br />

“Сейчас выступит наш Гуджа Бурдули – Грузия!” Tan uCve


cxeli Sokoladi 75


msaxiobobaze ar uocnebia da uamrav filmSi gadaiRes. koncertebze<br />

gamosvla da estradaze simRera TavSi azradac ar mosvlia, magram<br />

moskovsa Tu sxva qalaqebSi misi albomebi Sav bazarsa Tu audio<br />

maRaziebSi dRemde iyideba.<br />

neben nawyvetebs `mocuravedan”, `uZinarTa mzedan”...<br />

sityva `gruziaze” ingreva darbazi, parteridan ismis<br />

SeZaxilebi:<br />

“Грузия, мы вас любим ! Приезжайте по-чаще! Мы ваше кино<br />

любим! Мы и вас любим !” _ aseTia rusi xalxis ganwyoba.<br />

`roca rusul simReras viwyeb, meubnebian ara, qarTuli<br />

imRereo”.<br />

qarTveli Semsrulebeli uyvarT da, Sesabamisad, simRerac<br />

qarTuli undaT. gasakviri araferia.<br />

msaxiobobaze ar uocnebia da uamrav filmSi gadai-<br />

Res. koncertebze gamosvla da estradaze simRera TavSi<br />

azradac ar mosvlia, magram festivalebsa Tu sxva<br />

RonisZiebebze xSirad iwveven. albomis Caweraze serio-<br />

76 cxeli Sokoladi<br />

kadri filmidan `kavkasiuri saRamo~<br />

zulad arasdros ufiqria magram ise moxada, rom moskovsa<br />

Tu sxva qalaqebSi misi albomebi Sav bazarsa Tu<br />

audio maRaziebSi dRemde iyideba. istoria ki aseTia:<br />

lado burdulis didi xnis megobari, musikaTmcodne<br />

da kritikosi artiom troicki TbilisSi xSirad Camodioda<br />

da umetesad maSin, roca b-ni elguja qalaqSi ar<br />

iyo. magram am ramdenime wlis win, zafxulis erT Tbil<br />

saRamos, daba wyneTSi, valeri koCarovis agarakze er-<br />

TmaneTs Sexvdnen. sufras koCarovi, artiom troicki<br />

da misi meuRle da mama-Svili burdulebi usxdnen. pirvelma<br />

bakurma imRera, mere ki artioms Zalian moridebiT<br />

uTxovia: b-no elguja, viciT, rom kargad mReriT<br />

da iqneb Tqvenc imReroTo. maSin ra icoda troickim,<br />

rom b-n elgujas mosmenis Semdeg, Tvalebidan cremlebi<br />

Rapa-RupiT wamouvidoda.


kadri filmidan `garigeba~<br />

cxeli Sokoladi 77


akuri, lado, maka, inesa da guja burdulebi kadri filmidan `robinzoniada~<br />

amayobs qarTvelobiT da cotaTi reinkarnaciisac sjera. Tu<br />

RmerTis neba iqneba da Cems suls kidev daabrunebs dedamiwaze, isev<br />

saqarTveloSi davbrundebi, isev qarTveloba mindao.<br />

`vuTxari, ra iyo, SvilTan majibrebT-meTqi?... vici,<br />

rom troicki cnobili kritikosia, magram me ra menaRvleboda.<br />

vimRere rusulad - “Сероглазая”. simRera rom<br />

davamTavre, gavxede da orive ar tiris?! artiomac da<br />

misi colic! Turme Svili hyoliaT “Сероглазая”.<br />

atirebulma artiomma b-n lgujas albomis Cawera Ses-<br />

Tavaza. sad? moskovSi. ax, moskovSi didi siamovnebiT!<br />

mainc moskovia, Tanac kargi iqneba. b-n elgujas unda,<br />

rom SviliSvilebma, imaT SvilTaSvilebmac moisminon da<br />

icodnen, rogor mReroda babua elguja.<br />

`xom unda darCeT? ityvian, babuaCemi msaxiobi iyoo<br />

da filmebs naxaven, kargadac mRerodao da Canawerebs<br />

mousmenen”.<br />

78 cxeli Sokoladi<br />

SviliSvilebma isic unda icodnen, rom maTi babua<br />

didi ruseTis prezident putinsac Sexvedria nikita<br />

mixalkovis agarakze da nikolsonsac, biZaSvil Son pen-<br />

Tan erTad.<br />

b-n elgujas guli wydeba warsulze, magram mis dabrunebas<br />

ar natrobs. yvelaferi uflis nebaa. warsuli warsulia,<br />

iyo da aRar aris.<br />

amayobs qarTvelobiT da cotaTi reinkarnaciisac<br />

sjera. Tu RmerTis neba iqneba da Cems suls kidev daabrunebs<br />

dedamiwaze, isev saqarTveloSi davbrundebi,<br />

isev qarTveloba mindao.<br />

`urTierTobebi Seicvala, xalxi gadasxvaferda, cotaTi<br />

gaborotda da gauxeSda. uwin ufro metad uyvardaT~...


interviu ukve dasrulebuli iyo. mesxi burdulebis Zvel, Sav-TeTr fotoarqivs axali cifruli aparatiT fotoebs<br />

uRebda. me ki wasasvlelad vemzadebodi, roca b-nma elgujam gverdiT gamixmo, samzareulos fanjarasTan<br />

mivida, sakuTari SeSupebuli Tvalebi Tbilisis moRuSul, ganacrisfrebul cas miapyro da miTxra:<br />

`or weliwadSi mRvdeli gavxdebi, Cems sofelSi waval da iq viqnebi..”<br />

stiqarosani rom iyo, vicodi, magram mRvdlobas Tu apirebda _ ara. mere fanjaras xeli mikra da gaaRo: `naxe,<br />

axla mtredebi mofrindebian”.<br />

sul cota xanSi, fanjris rafaze ramdenime gvriti mofrinda... <br />

cxeli Sokoladi 79


avtori: Tamar babuaZe<br />

foto: levan xerxeuliZe / foto arqivi<br />

80 cxeli Sokoladi<br />

qaqucistebi.<br />

IV Taoba


noe Jordaniam saqarTvelo baTumis<br />

portidan 1921 wlis 17 marts datova.<br />

ruseTis wiTelma laSqarma saqarTvelo<br />

daikava. <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong> saqarTveloSi<br />

darCa. pirveli mebrZoli jgufis<br />

Sedgenas TiTqmis erTi weli moandoma.<br />

es maSin, roca saqarTveloSi mZafri terori<br />

mZvinvarebda. iWerdnen yvelas da<br />

dasaWerTa siaSi <strong>ColoyaSvili</strong> pirveli<br />

ewera. dagvianeba aRar SeiZleboda da<br />

1922 wlis 12 marts “saqarTvelos SeficulebiT”<br />

is tyeSi gavida. pirveli<br />

Setakeba bolSevikebTan ivnisSi moxda.<br />

maleve “xevsureTis ajanyebac” marcxiT<br />

damTavrda. wiTelma jarebma xevsureTi<br />

gadawves, magram <strong>ColoyaSvili</strong>s razmi<br />

ver mospes... Setakebebi Semodgomaze<br />

gagrZelda. erT-erT brZolaSi mokles<br />

<strong>ColoyaSvili</strong>s Zma siko. man Zma tyeSi<br />

damarxa da brZola ganagrZo... Semdegi<br />

Setakebis Semdeg, daatusaRes <strong>qaquca</strong>s<br />

meuRle da ori patara asuli. gaSmagebuli<br />

bolSevikebi misi asulis cocxlad<br />

damarxvas iTxovdnen. es aRar moxda.<br />

samagierod, daapatimres <strong>ColoyaSvili</strong>s<br />

deda, sidedri da simamri. es ukanaskneli<br />

1924 wlis ajanyebis dros daxvrites<br />

kidec... ColoyaSvilma da misma razmebma<br />

saqarTvelo mxolod maSin datoves,<br />

roca 1924 wlis ajanyeba sabolood damarcxda.<br />

1930 wels <strong>qaquca</strong> garTulebuli<br />

Wrilobisgan gardaicvala.<br />

Salva amirejibis werilis mixedviT.<br />

`ai, swored maSin damibara anderZad, rom dagvewva misi neSti...<br />

radgan ase saqarTveloSi misi Camosveneba gagviadvildeboda.~<br />

al. sulxaniSvili, `Cemi mogonebani~, san francisko, 1981 w.<br />

anderZi mxolod 75 wlis Semdeg, 2005 wlis 20 noembers Sesrulda.<br />

levilis saZmo sasaflaodan <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>s neSti<br />

TbilisSi gadmoasvenes. qaqucistebma amoisunTqes. ojaxis Sinagani<br />

kompleqsebi moixsna. umZimesi warsulis kompensaciad, maT<br />

istoriuli mniSvnelobis mqone movlena ergoT.<br />

<strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>s pirveli foto saxlSi 30-ode wlis Semdeg<br />

gaCnda. Tavidan SiSiT, malulad da wamierad gaelvebuli<br />

azriT: `es is aris, vinc...~ _ fotosTan gancdebis mTeli jaWvis<br />

da didi warsulis identifikacia xdeboda.<br />

Semdeg misi portreti kedelze Camokides, sxva fotoebic<br />

moiZies, wignebi daagroves, erTmaneTis da winaprebis mogonebebi<br />

Sekribes. refleqsadqceuli SiSic Semcirda, mere TiTqmis bolomde<br />

gaqra. mxolod xumrobis saxiT Tu iCenda Tavs sagvareulo<br />

Sekrebebze: `ramdenni varT, ar dagviWiron!~<br />

rodesac <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>s ojaxSi mesame Taoba gaCnda,<br />

tabu ukve gauqmebuli iyo. guri xunwaria TiTqos Cveulebriv<br />

bavSvad daibada. yoveli SemTxvevisTvis, gvari _ xunwaria amaze<br />

miuTiTebda. magram am ojaxSi xom mTavari gvari sul sxva iyo.<br />

siZeebisTvisac da bavSvebisTvisac, faruladac da Riadac, 1924<br />

welsac da 2005-sac aq yvelaferi `qaqucistobiT~ izomeboda.<br />

amitom guri xunwariam Tavidanve icoda, rom misi didi papa<br />

Cveulebrivi papa ar yofila. is yvelaze magari kaci iyo, xmalsac<br />

yvelaze Ronivrad iqnevda da cxeniTac yvelaze swrafad daqroda.<br />

didi papa bavSvis warmosaxvaSi realur saTavgadasavlo kinod<br />

da gamiTebul sinamdviled iqca.<br />

`<strong>qaquca</strong> im droidanve maxsovs, roca bavSvis mexsiereba garemos<br />

aRqmas iwyebs. Tavidan bolomde mis Sesaxeb bavSvobaSi araferi<br />

mouyoliaT. albaT, ubralod miTxres, Seni papa <strong>qaquca</strong>, ici, ra<br />

magari kaci iyoo? mere mec raRaceebs movkari yuri da <strong>qaquca</strong> ase<br />

amoviCeme. bavSvobidanve maxsovs ovaluri formis CarCoSi Casmuli<br />

grafikuli portreti, oTaxis kedlidan rom damyurebda.<br />

CamrCa ufrosebis dialogebic <strong>qaquca</strong>s ufros SvilTan, TamarTan<br />

gamarTuli Tavyrilobebidan da didi papa CemTvis gmirad iqca~.<br />

cxeli Sokoladi 81


82 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 83


<strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong> da Salva nebieriZe<br />

`sul vcdilobdi, aqa-iq yurmokruli <strong>qaquca</strong>s colTan gadamemowmebina.<br />

wamdauwum Sevrbodi mis oTaxSi da vekiTxebodi: buba, miTxari, cxenze<br />

magra ijda? xmals magra iqnevda?~<br />

<br />

guri xunwaria <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>s umcrosi qaliSvilis<br />

qeTias STamomavalia. ufrosis, cicnas SviliSvili<br />

daviT kilaZea.<br />

qeTia ermile yirmelaSvilze gaTxovda, misi qaliSvili<br />

megi _ xunwariaze. roca guri gaCnda, ukve is dro<br />

idga, roca 1924 wlidan dawyebuli devniTa da tanjviT,<br />

SiSiTa da kompleqsebiT gaCenili saSineli tkivili <strong>qaquca</strong>s<br />

sam qals _ meuRles <strong>nino</strong>s da qaliSvilebs Tamars<br />

(cicnas) da qeTevans (qeTias) ukve uSuSdebodaT.<br />

<strong>nino</strong> meRvineTuxucesi jer kidev cocxali iyo. vaJkaci<br />

papis mesame TaobaSi gaCenili biWi ver xvdeboda, ram<br />

gadaiara dedis, bebiebis da didi bebiis zurgze, samagierod<br />

icoda, rom kedlidan momzirali ulvaSiani da<br />

xanjliani kaci yvelaze Zlieri iyo.<br />

`sul vcdilobdi, aqa-iq yurmokruli <strong>qaquca</strong>s col-<br />

Tan gadamemowmebina. wamdauwum Sevrbodi mis oTaxSi da<br />

vekiTxebodi: buba, miTxari, cxenze magra ijda? xmals<br />

magra iqnevda? maxsovs ufrosebis reaqciac am kiTxvaze<br />

_ gulianad icinodnen. buba ki arafers meubneboda.<br />

fexebi warTmeuli hqonda, iwva zambarebian sawolze,<br />

eweoda uamrav tarian sigarets da Tavisi boxi xmiT,<br />

ZiriTadad rusulad laparakobda. <strong>qaquca</strong>ze arafers<br />

84 cxeli Sokoladi<br />

<strong>nino</strong> meRvineTuxucesi da qeTia<br />

meubneboda. me ki davxtodi mis sawolze, zambarebi<br />

Wrialebda, da vyvirodi, miTxari, miTxari, rogori papa<br />

iyo... roca zedmeti momividoda, oTaxidan gamomiyvandnen<br />

da gzaSi meweoda anas boxi xma: “Оставьте ребёнка в<br />

покое”. daaxloebiT eqvsi wlis viyavi, roca gardaicvala.<br />

maxsovs, rom gavige cudad ariso, albaT, ar mindoda<br />

misi arsad gaSveba da oTaxSi mcvelad davudeqi.<br />

stafilosferi plastmasis xmali mqonda, am xmliT mis<br />

sawolTan videqi. isic maxsovs, rogor Zlivs daiZaxa<br />

erTxel, gaiyvaneT bavSvio. zustad ar maxsovs, im Rames<br />

Tu meore dilas gardaicvala. <strong>qaquca</strong>ze aTi wliT umcrosi<br />

iyo, 75 wlis asakSi gardaicvala~.<br />

<strong>nino</strong> erT-erTi ukanaskneli reliqvia iyo. Semdeg<br />

ojaxSi darCa ori qali - ori Svili, cicna da qeTia da<br />

maTi gogonebi. maTgan ufross, megis dedis, deidis da<br />

bebiis tanjvidan umciresi, magram mainc Tavisi wili<br />

ergo. ufrosebisgan gansxvavebiT, megim arc icoda, vis<br />

gamo xdeboda es yvelaferi. mas araTu ar axsovda papa,<br />

misi foto pirvelad 13 wlis asakSi naxa, roca ojaxis<br />

axlobelma mzia baqraZem is safrangeTidan Camoitana.<br />

miuxedavad amisa, megic `qaqucistad~ gaizarda.


<strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong> frangul sanatoriumSi<br />

cxeli Sokoladi 85


<strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong> palataSi<br />

<br />

ojaxSi arc werilebi inaxeboda. Tavis droze, TiToorola,<br />

albaT, modioda, magram maSinve anadgurebdnen.<br />

fotoebs ki araTu axlo naTesavebi, im Soreuli nacnobebis<br />

ojaxebSic wvavdnen, sadac <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>s<br />

gamo, wesiT, dasakiTxad arc unda misuliyvnen.<br />

`am tabuirebuli warsulis wyalobiT, kompleqsic ki<br />

gamiCnda: rogor, aseTi magari papa myavda da kaciSvilma<br />

ar icoda mis Sesaxeb. Cemi megobrebi gakvirvebulebi<br />

miyurebdnen, roca <strong>qaquca</strong>ze vyvebodi. roca pirveli<br />

wignebi gaCnda, yidva daviwye. mniSvnelovani literaturac<br />

araferi iyo, Tumca, ambebis gagebis, situaciebis<br />

aRdgenis TvalsazrisiT, Zalian mexmareboda.<br />

Sokismomgvreli iyo, roca erovnuli moZraoba daiwyo<br />

da erT-erT demonstraciaze <strong>qaquca</strong>s bairaRi da portreti<br />

gamofines. xalxi iZaxda, es kaci vin ariso. me ki<br />

videqi Cems megobrebTan erTad da gadametebuli sixarulisgan<br />

saxeze xeli mqonda afarebuli. xalxis cnobismoyvareobas<br />

megobrebi akmayofilebdnen: `vin aris<br />

da babuamisiao~. saxeli da gvari gviTxariTo _ ismoda<br />

mere. viRacam versiac SemogvTavaza, aleqsandre batoniSviliao.<br />

viRacam Tqva _ ara, <strong>qaquca</strong> <strong>ColoyaSvili</strong>ao.<br />

86 cxeli Sokoladi<br />

eg vinRa ariso... ase iyo _ Zalian bevrma ar icoda da<br />

cotam icoda~.<br />

Semdeg es situaciac gamosworda. 1989 wels <strong>qaquca</strong>s<br />

papis samosaxloSi, sofel mataanSi, pirveli qaqucobac<br />

gaimarTa.<br />

`am sofelSi Zalian lamazi ColoyaanT cixe dgas;<br />

didi cixe damrec ferdobze, romelic Zalian Soridan,<br />

TiTqmis axmetidanac Cans. galavnis SigniT RvTismSoblis<br />

Sobis patara eklesia dgas, iqve cxovrobda bolos<br />

<strong>qaquca</strong>s papida... ColoyaSvilebis saxlidan ki xeluxleblad<br />

erTaderTi kedelia darCenili, danarCeni Semdeg<br />

miaSenes, ganaaxles~.<br />

qeTias qaliSvilis, megis ocneba _ babuis saflavi enaxa<br />

parizSi, pirvelad misma vaJma, gurim aisrula. 1990 wels<br />

guri xunwaria levilSi Cavida. <strong>qaquca</strong>s neStis gadmosvenebis<br />

sakiTxi, 1924 wlis Semdeg, pirvelad ase realurad<br />

maSin dadga. Tumca, emigrantebis nawili uarze iyo. SviliSvils<br />

babuis neSti ar gamoatanes. Semdeg Tema 1997<br />

welsac wamotivtivda, 2005 wels ki <strong>ColoyaSvili</strong>s STamomavlebis<br />

ocnebis asrulebas win veRaraferi daudga.<br />

amjerad parizSi qalbatoni megi gaemgzavra.


aleqsandre sulxaniSvili, romelic <strong>qaquca</strong>s gverdidan<br />

bolo wuTamde ar moSorebia, mis sikvdils ase ixsenebs:<br />

`...sadili vaWame <strong>qaquca</strong>s. erTi bewo SeWama... mere gavedi<br />

da gareT davjeqi... sul ormocdaaTma wuTma Tu<br />

gaiara, rom damiZaxa. maSinve Sevedi. saSinlad aRSfo-<br />

Tebuli da gajavrebuli damxvda. savarZlis Tavsayudze<br />

mimiTiTa, sadac or Tu sam oqros wmindanTan er-<br />

Tad, oqros jaWvze ekida jvari da Cemis xeliT tyavSi<br />

gamokerili saqarTvelos miwa, romlebsac ganuyrelad<br />

Tan atarebda <strong>qaquca</strong>. Camoxsenio, _ miTxra, rogorc ki<br />

Sevedi... `Sexseni saqarTvelos miwa, dade ai, aq, patara<br />

magidaze. es jvari da wmindanebi Cems Svils miutane;<br />

xom ici, imisiao. Turme ormocdaaTi wuTi rom CaiZina,<br />

Tavisi ufrosi Svili unaxavs sizmarSi da mas uTqvams:<br />

`mamaCemo, momeci Cemi jvari~-o, amaze iyo igi SeSfoTebuli:<br />

`axla ki gaTavda Cemi cxovreba~-o...<br />

iqneboda daaxloebiT TerTmeti saaTi, rom me da vaxtangi<br />

mis palataSi SevediT. man raRac dailaparaka.<br />

Cven maSinve mivcvivdiT. xeliT wamovuwie Tavi <strong>qaquca</strong>s.<br />

gvecekva, <strong>qaquca</strong>m ki mogvibodiSa da uari am mizeziT<br />

gviTxra: “Мои ноги только в Грузии танцуют”.<br />

ase Segrovebuli epizodebiT, guri xunwariam yvela<br />

im kiTxvas gasca pasuxi, romelTac boxxmiani didi bebo,<br />

<strong>nino</strong>, mdumared xvdeboda. magidaze mimofantuli yavisferi<br />

fotoebis fonze, mesame Taobis SviliSvili <strong>qaquca</strong>s<br />

portrets CarTuli diqtofonisTvis spontanurad<br />

ase aRadgens:<br />

`misi nivTebidan araferi SemogvrCa. saSa sulxaniSvilis<br />

mogonebidan vici aseTi ram: saSa gaWirvebaSi Cavardnila,<br />

swavlisas binis qiras veRar ixdida. <strong>qaquca</strong>s<br />

erTi Zvirfasi saTuTune hqonia. saSas ambavi rom gaugia,<br />

daubarebia, saTuTune miucia da uTqvams: _ aiRe<br />

es da saxlis patrons mieci; sanam swavlas daamTavreb,<br />

TavisTan gacxovrebso.<br />

...papaCemi ajanyebis damarcxebisTanave ar gaqceula.<br />

daaxloebiT aTi dRe, Tavisi razmiT Tbiliss utrialebda,<br />

riTac, faqtobrivad, sikvdils eZebda. bolSevikebic<br />

Riad ver ebrZodnen, gaafTrebul xalxTan Sejaxebas<br />

yvela erideboda. bolos <strong>qaquca</strong>s SeuTvales,<br />

`Sexseni saqarTvelos miwa, dade ai, aq, patara magidaze. es jvari da<br />

wmindanebi Cems Svils miutane; xom ici, imisiao. Turme rom CaiZina,<br />

Tavisi ufrosi Svili unaxavs sizmarSi da mas uTqvams: `mamaCemo, momeci<br />

Cemi jvari~-o, amaze iyo igi SeSfoTebuli: `axla ki gaTavda Cemi<br />

cxovreba~-o...<br />

man kidev daixriala. ai, is iyo ukanaskneli xma am didi<br />

mebrZolisa, romelic TviT sikvdilsac ki vefxviviT<br />

ebrZoda!~<br />

aleqsandre sulxaniSvilis es mogoneba mxolod erTerTia,<br />

romelic guri xunwarias saxlSi gayviTlebulgacrecil<br />

wignebSi inaxeba. aq ar aqvT <strong>qaquca</strong>s naqoni<br />

nivTebi (erTaderT nivTs _ mis naqon qamar-xanjals<br />

aleqsandre sulxaniSvilma Zlivs mouyara Tavi da 1988<br />

wels paata nacvliSvils san franciskodan TbilisSi gamoatana.<br />

axla reliqvia xelovnebis muzeumSi inaxeba).<br />

samagierod, ukve blomad aqvT wignebi, fotoebi da er-<br />

TmaneTis mogonebebi, romelTac yvelaze saTuTad ufr-<br />

Txildebian. am ojaxSi dRemde rekaven moxuci axloblebic,<br />

ganvlili cxovrebidan axlad wamotivtivebul<br />

detalebs ixseneben da <strong>qaquca</strong>s portrets axal-axali<br />

StrixebiT amdidreben: oTaxSi qalbatoni megi Semodis,<br />

guris gaixmobs da eubneba: axla marina mxeiZem dareka<br />

(suxiSvilebis pirveli ansamblis mocekvavem) da aseTi<br />

ram miambo: `<strong>qaquca</strong> ubadlod cekvavda qarTul cekvebs.<br />

saxlganTqmuli mocekvave iyo. Cven erTadac gvicekvia.<br />

wlebis Semdeg, parizSi Sevxvdi, iqac gvTxoves, erTad<br />

gagatarebT da Sen ojaxis wayvanis uflebas mogcemTo.<br />

<strong>qaquca</strong>m piroba wauyena, rom maSin yvela misi TanmxlebisTvis<br />

ojaxis wevrebi unda gaeyolebinaT. bolSevikebma<br />

winadadeba ar miiRes da <strong>qaquca</strong>mac Tavisi Svili da<br />

ori gogona _ 7 wlis Tamari da 3 wlis qeTevani Tbilis-<br />

Si datova. deda da Svilebi, <strong>qaquca</strong>s sidedrTan erTad,<br />

metexis cixeSi Casves, dakiTxvaze siaruli patarebsac<br />

uwevdaT~.<br />

ori-sami wlis Semdeg, ojaxis wayvanis Tema dRis<br />

wesrigSi kvlav damdgara. magram am jerze <strong>nino</strong>s deda<br />

gamxdara cudad da marto ver dautovebia. 1930 wels<br />

<strong>qaquca</strong>c gardaicvala da ase SerCa misi col-Svili saqarTvelos.<br />

omis periodSi <strong>nino</strong> da cicna aiyvanes da yazaxeTSi<br />

samudamo gadasaxleba miusajes. am dros qeTia ukve ga-<br />

Txovili iyo. sanam ermile yirmelaSvili SeirTavda colad,<br />

sxva saqmro hyolia, romelsac qeTia bolo wuTs<br />

miutovebia _ gvaris da mamis gamo. ermile ki didi qaqucisti<br />

yofila. amis gamo, iosebis mama, anu, qeTias<br />

mamamTilic dauWeriaT. qeTiam amdens veRar gauZlo,<br />

mohkida xeli Tavis eqvsi wlis megis da dedasTan da<br />

cxeli Sokoladi 87


dasTan wavida. ojaxi iqac mZimed cxovrobda. erTxel<br />

cicna iseT sasowarkveTilebaSi Cavardnila, rom saWmelSi<br />

sawamlavi Caiyara, Tavsac iklavda da dedas, das<br />

da patara disSvilsac klavda. bolo wuTs uyviria, ar<br />

WamoTo.<br />

ojaxi eqvsi wlis Semdeg Seiwyales da daabrunes. naqiraveb<br />

saxlebSi cxovrobdnen. <strong>nino</strong> qargavda, cicna keravda<br />

da amiT gahqondaT Tavi. zamTarSi, roca Zalian<br />

cioda, dedaCemi bebiis moqsovili da welze jvaredinad<br />

gakruli SaliT dadioda. yvelafris miuxedavad, <strong>qaquca</strong>s<br />

arcerT qals, arc meuRles, arc qaliSvilebs da<br />

arc SviliSvilebs sayveduri arasdros dascdeniaT.<br />

eWvqveS <strong>qaquca</strong>s arCevani araTu mis cols, simamr-sidedrsac<br />

arasdros dauyenebiaT. yvelam kargad gaigo,<br />

rom <strong>qaquca</strong>m, ubralod, am saqmisTvis gadado Tavi. er-<br />

Txel Turme megobrebma uTxres, ras akeTeb, bavSvebi<br />

codoebi ar ariano? <strong>qaquca</strong>s upasuxia: ara uSavs, kerketi<br />

kaklebi gamovleno. albaT, rogor ukvdeboda guli,<br />

magram xmamaRla arafers ambobda. gmirad iyo dabadebuli.<br />

gmiri an xar, an _ ara. mTeli am ambidan misi sargebeli<br />

minusebSi Tu gaizomeba. araferi darCenia, mauzerebis<br />

zuzunis, miwaze Zilis, tyeSi kenkriT kvebis,<br />

Wrilobebis, colis da Svilebis mudmivi monatrebis,<br />

88 cxeli Sokoladi<br />

maT winaSe danaSaulis grZnobis da damarcxebis garda.<br />

miuxedavad amisa, yvela mis gverdiT myofi amtkicebda,<br />

rom <strong>qaquca</strong>s energia gadamdebi iyo. laCaric rom Sesuliyo<br />

masTan, ukan lomiviT gamodioda _ iseT energias<br />

asxivebda Turme.<br />

erTi moxucis naambobi maxsovs. ajanyeba ukve damarcxebis<br />

piras yofila. SeTqmulTa imedgadawuruli jgufi<br />

RamiT erT saxlSi imaleboda. kriWaSekrulebi isxdnen,<br />

caxcaxebdnen da <strong>qaquca</strong>s elodebodnen. Tan varaudobdnen,<br />

albaT gaburZgnuli wveriT mova, mouvleli<br />

da daRlilio. uceb CoCqoli amtydara, viRacam daiZaxa,<br />

1945 w. dasavleT yazaxeTi, sofeli Sipovo, cicna, megi, <strong>nino</strong> da qeTia metexis cixidan gamosuli cicna da qeTia<br />

bebiaCemi <strong>nino</strong> ixsenebda, qalebi sul Tvalebs uJuJunebdneno. wavidoda<br />

axalgazrda col-qmari sadme mejlisze. <strong>qaquca</strong> maSinve yuradRebis<br />

centrSi moeqceoda. <strong>nino</strong> ityoda, “КАКУЦ, МНЕ ПЛОХО”-o, es gaxedavda<br />

gorozi mzeriT, arafers hkiTxavda, gareT gavidoda, “КУЧЕР”-o,<br />

gasZaxebda da cols saxlSi gaagzavnida.<br />

<strong>qaquca</strong> movidao da Semosula gawkipinebuli, evropul<br />

smokingSi gamowyobili, sufTad gaparsuli wveriT da<br />

xeljoxiT, romelic, saWiroebis SemTxvevaSi, xmlad gadakeTdeboda<br />

xolme da farikaobisTvis iyenebda... Tavisi<br />

garegnobiTac ki amxnevebda sxvebs. Tvalebacimcimebuli,<br />

sixaruliT dadioda, sxvanairad amden rames ver<br />

gauZlebda.<br />

keTili kaci yofila. danarCenebi tyveebis daxvretas<br />

iTxovdnen xolme. <strong>qaquca</strong> ki icavda, aravis xvretda.<br />

samarTlianic iyo. erT kniazs ase uxumria: muSa daiqirava,<br />

zurgze gadaajda da meoTxe sarTulze, erT-erTi<br />

Tavadis saxlSi gamarTul wveulebaze ase gamocxadda.


guri xunwaria ojaxTan erTad. qeTevan, elisabed da ana ColoyaSvilebi<br />

<strong>qaquca</strong>m rom es dainaxa, kniazs Camosvla ubrZana, muSas<br />

ki uTxra, moajeqi zurgze Sens batons da qveviT Caayvanine<br />

Tavio, mere gaognebul Tavads miaZaxa _ ukan Seni<br />

fexiT amodio.<br />

rogorc miyvebian, kargi garegnobis kaci yofila.<br />

wvrili weli hqonia da ganieri mxrebi. yovelTvis welSi<br />

gamarTuli ijda. simRera, cekva da kargi qeifi uyvarda.<br />

bebiaCemi <strong>nino</strong> ixsenebda, qalebi sul Tvalebs uJu-<br />

Junebdneno. wavidoda axalgazrda col-qmari sadme mejlisze.<br />

<strong>qaquca</strong> maSinve yuradRebis centrSi moeqceoda.<br />

<strong>nino</strong> ityoda, “Какуц, мне плохо”-o, es gaxedavda gorozi<br />

mzeriT, arafers hkiTxavda, gareT gavidoda, “Кучер”o,<br />

gasZaxebda da cols saxlSi gaagzavnida. TviTon,<br />

megobrebTan erTad, ori-sami dRiT daikargeboda, magram<br />

garTobis gamo, saqmes arasdros Ralatobda. roca<br />

ajanyebisTvis mzadeba daiwyo, `saqarTvelos Seficulebs~<br />

ori mTavari muxli Seudgina: mTeli am drois<br />

ganmavlobaSi, maT ar hqondaT daTrobis da qalebTan<br />

garTobis ufleba.<br />

<br />

1924 wlis ajanyebis damarcxebis Semdeg, <strong>qaquca</strong> ColoyaSvilma<br />

saqarTvelo bolom datova.<br />

samSoblos 2005 wlis noemberSi daubrunda. anderZi<br />

75 wlis Tavze asrulda. warsulic nawilobriv meordeba<br />

_ dResac, mis ojaxSi ori patara gogo izrdeba, ana<br />

da elisabedi, oRond gvarad xunwariebi. guris kidev<br />

ufrosi qaliSvili, qeTevani hyavs _ pirveli qorwinebidan.<br />

or nabolaraze ase ambobs: `am bavSvebs rom uyurebT,<br />

erTi babua <strong>qaquca</strong> hyavdaT, meore, dedis mxridan _<br />

qristefore kaTolikosi~.<br />

gogoebma es yvelaferi ician. realuri legendebi-<br />

Ta da gamiTebuli istoriuli faqtebiT, maTi bavSvuri<br />

STabeWdilebebi TviTneburad iqmneba. didi papa kvlavac<br />

kedlidan iyureba, oRond Zveli droebisgan gansxvavebiT,<br />

patarebs <strong>qaquca</strong>s saxeliT Tavmowoneba aRar<br />

ekrZalebaT.<br />

aseTi magari gogoebi arian qeTevani, elisabedi da ana<br />

_ qaqucistebis meoTxe Taobidan. <br />

intervius organizebisTvis madlobas vuxdiT kulturis<br />

saministros sazogadoebasTan urTierTobis departaments.<br />

cxeli Sokoladi 89


spec-proeqti: praRa<br />

avtori: giorgi gvaxaria<br />

foto: daviT mesxi<br />

90 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 91


92 cxeli Sokoladi<br />

kafkas saxl-muzeumi


zogjer iseTi STabeWdileba mrCeba, rom<br />

bavSvoba saerTod ar mqonia. yovel SemTxvevaSi,<br />

verafriT vigoneb im periods, zRaprebs<br />

rom miyveboda vinme. mgoni, yovelTvis mZulda<br />

zRaprebi da amitom ar miambobdnen.<br />

sabWoTa epoqaSi, egreT wodebuli centraluri<br />

televiziiT gadacema gadioda, aseTi<br />

saxelwodebiT _ «В гостях у сказки». (SeiZleba<br />

dResac gadis). bavSvebi zRaprebs uyurebdnen<br />

da mere zRapris personaJebs xatavdnen. sicocxle<br />

aRar mindoda, eg gadacema roca iwyeboda<br />

xolme. axla ar maxsovs, ra maRizianebda<br />

– zRaprebze msjeloba, bavSvebis naxatebi<br />

avtori: giorgi gvaxaria<br />

foto: daviT mesxi<br />

`reqviemis~<br />

fonze<br />

Tu sabWoTa filmebi, romelsac am gadacemaSi<br />

uCvenebdnen. mogvianebiT Sevityve, rom komunisturi<br />

epoqis kinozRaprebis absoluturi<br />

umravlesoba Cexoslovakiis socialisturi<br />

respublikis dedaqalaqSi, praRaSi iyo gada-<br />

Rebuli.<br />

praRaSi pirvelad maSin movxvdi, roca sabWo-<br />

Ta kavSiri gagania «perestroikiT» cxovrobda.<br />

CvenSi ukve SeiZleboda Tavisuflad laparaki,<br />

aq ki – ara. firfitebis maRaziaSi Cemi sayvareli<br />

momRerali, edita gruberova vikiTxe.<br />

momeCvena, rom gamyidvels es gvari gagonili<br />

ar hqonda. davukonkrete, «emigrantka»... am sityvis<br />

gagonebaze feri ecvala da administratori<br />

moixmo. kinaRam damapatimres.<br />

cxeli Sokoladi 93


vaclavis moedani, praRa<br />

meored aqaurobas 90-iani wlebis dasawyisSi vestumre.<br />

sabWoTa jarebi jer kidev idgnen praRaSi, amitom aq<br />

uvizod Camosvla SeiZleboda. maSin erTi maRaziis SesasvlelSi<br />

qarTuli warwera davinaxe: «servizi «madona»<br />

ar gvaqvs!» rogorc Cans, im qarTvelebis sayuradRebod<br />

gaakres, Sof-turebs rom awyobdnen Cexoslovakia-<br />

Si. Tanac, qarTulad daweres. rusul enas aq 1968 wlis<br />

agvistos Semdeg ar wyaloben.<br />

mere milan kunderas «yofierebis autaneli simsubuqe»<br />

wavikiTxe. amave saxelwodebis filmic vnaxe, deniel<br />

dei-liuisiTa da Juliet binoSiT mTavar rolebSi. gau-<br />

Taveblad SemeZlo laparaki im studentebze, romlebmac<br />

praRaSi, sabWoTa tankebis Sesvlis Semdeg, vaclavis<br />

moedanze Tavi daiwves. dResac SemiZlia tomebi davwero<br />

egreT wodebul «adamianur socializmze», piradad<br />

CemTvis, idealur politikur sistemaze, romlis aSenebasac<br />

cdilobda dubCeki 60-ian wlebSi da romlisganac<br />

bevri, Zalian bevri ram gadaiRo vaclav havelma.<br />

magram politikiT Tavs ar SegawyenT. miT umetes, sa-<br />

94 cxeli Sokoladi<br />

qarTveloSi sityva «socializmi» xalxSi Zalian cud<br />

asociaciebs aRZravs.<br />

arc praRis RirsSesaniSnaobebze vapireb weras. aqaur<br />

arqiteqturul Zeglebze imdeni dawerila, rom me raRa<br />

unda davamato?<br />

Tumca, bodiSi... mgoni, zRaprebiT daviwyeT. praRa ki<br />

imitom iqca kinozRaprebis dekoraciad, rom zRapruli<br />

arqiteqturiT gamoirCeva. me ki swored am «zRapruli<br />

arqiteqturis» gamo ver avitane es qalaqi.<br />

ver avitane da, bedi ar ginda? maincdamainc aq da ara,<br />

magaliTad, Cems sayvarel budapeStSi, gaixsna «radio<br />

Tavisuflebis» centraluri biuro, romelsac Cven, radios<br />

Tbiliseli TanamSromlebi vemorCilebiT.<br />

vinc praRasa da budapeStSi namyofia, aRmosavleT<br />

(dRes ukve centraluri) evropis am or qalaqs aucileblad<br />

Seadarebs erTmaneTs. dagegmarebac msgavsi aqvT,<br />

dizainic. magram gansxvavebac aSkaraa – budapeSti, Tavisi<br />

grandiozuli dunaiT, uzomod bevri sivrciT da<br />

Cemi sayvareli «turoS taSkaTi» («xaWos CanTa»), feno


praRa, 25 Tebervali, 1988 weli. foto: karel kudlini<br />

kadri filmidan `yofierebis autaneli simsubuqe~<br />

cxeli Sokoladi 95


96 cxeli Sokoladi<br />

karlis xidi


vani namcxvriT, romlis msgavsi msoflios arcerT qalaqSi<br />

ar cxveba. da praRa – Tavisi patara quCa-labirinTebiT,<br />

infantiluri koSkebiT da uzarmazar Sopingad<br />

qceuli vaclavis moedniT... adgils, sadac 1968 wels<br />

sisxli daiRvara, dRes eqvssarTuliani maRazia «bata»<br />

(Cexurad «batia» – misi mflobeli Cexi yofila) gadmohyurebs.<br />

mogwonT «batas» fexsacmeli?<br />

sul mikvirda, ram gaagiJa marina cvetaeva, praRa-<br />

Si minda, praRaSi mindao, rom gaiZaxoda. ar SeeSinda,<br />

Zveli qalaqis oRro-CoRro quCebSi roca daikarga? am<br />

labirinTidan gamoZromas xom veraferi Svelis _ verc<br />

Zveli koSkebis Spilebi, verc mdinare vltava. marTlac,<br />

franc kafkad gaqcevs es klaustrofobiuli sivrce,<br />

xoWo – urCxulad mogeCveneba!<br />

gsiamovnebT, roca geSiniaT?<br />

saSiSi da `Savi~ legendebi, icocxle, magrad yvarebiaT<br />

Cexebs.<br />

ai, Tundac `astrologiuri saaTi~ aviRoT Zvel pra-<br />

RaSi. aTasobiT turisti yovel erT saaTSi erTxel<br />

ikribeba 600 wlis winaT Seqmnil atraqcionTan. yvelafers<br />

SeityobT am saaTze _ mTvaris fazebs, mzis mdebareobas,<br />

varskvlavebis ganlagebas. yvelafers, garda<br />

imisa, Tu romeli saaTia... legendis Tanaxmad, saaTis<br />

amwyobma, panuSma Seityo, rom qalaqis xelisufleba mis<br />

dabrmavebas apirebda, raTa mas sxva qalaqebisTvisac ar<br />

Seeqmna aseTi saswauli. panuSma koSkSi SeaRwia, saaTis<br />

rTuli meqanizmi moSala da mokluli `Svilis~ gverdiT,<br />

sasikvdilod daeca. mas mere, panuSis saaTis meqanizmis<br />

saidumlos gasagebad da astrologiuri saaTis xelaxla<br />

asamuSaveblad, praRas erTi saukune dasWirda.<br />

anda, praRis erT-erTi mTavari RirsSesaniSnaoba<br />

– karlis xidi aviRoT – 500 metri sigrZis nageboba,<br />

qandakebebiT, romelic msoflios nebismier did muzeums<br />

daamSvenebda. praRis mTavari xidi Turme 100 weli<br />

cxeli Sokoladi 97


98 cxeli Sokoladi<br />

praRis `staroe mestos~ quCa-labirinTebi


praRis satelevizio anZa fausti<br />

Sendeboda, magram misi fundamenti vera da ver gaamagres.<br />

bolos, saZirkvels moxarSuli kvercxebi Caudes<br />

da xidi gamagrda. realisturi legendaa, ara?<br />

nu iRimebiT, `kvercxebis ambavs~ Sua saukuneebis mecnierebi<br />

adastureben. ufro sworad, astrologebi da<br />

alqimikosebi, romlebic praRaSi mecnierebze ufro metad<br />

fasobdnen. isini taZrebis mSeneblobaSi monawileobdnen,<br />

raTa ama Tu im varskvlavis qveS, zustad moe-<br />

ZebnaT adgili. Cexi monarqebi piradad patiJebdnen maT<br />

TavianT sasaxleebSi, didZal fuls uxdidnen, laboratoriebs<br />

uSenebdnen, raTa ukvdavebis wamali gamoegonebinaT.<br />

ratom surdaT Cexebs ukvdaveba ase Zlier? ratom<br />

daibada fausti maincdamainc praRaSi? ratom gesmis aq<br />

ganuwyvetliv mocartis «reqviemi»? pirdapir yurebSi<br />

«CagZaxis» es musika maSinac ki, roca «staroe mestos»<br />

labirinTSi ikargebi, bindbundSi (praRaSi «rbili» ga-<br />

naTeba uyvarT) rukas misCerebixar da gasasvlels ver<br />

poulob.<br />

kafka – jandabas misi Tavi, rilke, cvetaeva, mere<br />

muxa... yvelani cotaTi Serekilebi iyvnen. amitom, bunebrivia,<br />

rom praRaze SeiSalnen. swored maTi qalaqis<br />

sanaxavad Camodian aq turistebi (praRa msoflios im aT<br />

qalaqSi Sedis, sadac wlis ganmavlobaSi yvelaze meti<br />

turisti Cadis). magram mocartma raRa dakarga am qalaqSi?<br />

amaze xSirad mifiqria, Tumca pasuxs, mgoni, pirvelad<br />

mivakvlie, roca daTo mesxTan erTad, «cxeli Sokoladis»<br />

am proeqtze muSaoba daviwye; roca pirvelad vixile<br />

Semodgoma praRaSi – «zlata praRa»!<br />

yvelaze didxans mesxma praRis satelevizio anZasTan<br />

aCxakuna Tavisi kamera. ecineboda am uzarmazar ur-<br />

Cxulze, romelsac didTaviani bavSvebi miuyvebian.<br />

cxeli Sokoladi 99


praRis ubani `JiSkovi~<br />

bavSvebis qandakebebs vgulisxmob, ra Tqma unda.<br />

SuaRameze, proletaruli raionis, JiSkovis SesasvlelSi<br />

dadgmul satelevizio anZas Tu dainaxavT, Sei-<br />

Zleba guli gagiskdeT am maxinji balRebis danaxvaze _<br />

zogi anZaze rom adis, zogi ki qveviT mococavs.<br />

mesxi mokvda siciliT. sicili ki, mogexsenebaT, gadamdebia<br />

da SiSis gadasalaxavad saukeTeso saSualebaa.<br />

amis mere, aRarc JiSkovSi gaseirnebis geSinia («boSebiTaa<br />

dasaxlebuli!» _ afrTxileben turistebs praRelebi).<br />

miuyvebi mis quCebs, Cvens «sololaks» rom mogagonebs,<br />

Sedixar aqaur ludxanebSi, sadac veRar xedav<br />

«zRapruli praRis» sanaxavad Camosul turistebs<br />

da rwmundebi: imisTvis, rom gaigo rogoria qalaqi, mis<br />

centrs unda moSorde, unda gaarRvio Sopingad qceuli<br />

sivrce (fotoaparatebiT SeiaraRebuli turistebi xom<br />

Taviseburi «myidvelebi» arian – isini xom qalaqis<br />

100 cxeli Sokoladi<br />

egreT wodebul «RirsSesaniSnaobas» yiduloben). mere<br />

ki, roca qalaqs dainaxav da ara qalaqis gaprialebul<br />

vitrinas, SeiZleba sul sxva TvaliT Sexedo imas, rac<br />

ar mogwonda, rac gaSinebda, xelovnuri da butaforuli<br />

gegona.<br />

wels pirvelad mivxvdi _ zomiereba, yovelTvis rom<br />

maRizianebda praRaSi – zomieri arqiteqtura, zomieri<br />

xalxi, qmnis qalaqs, romelic mxolod da mxolod<br />

adamianzea «gamoWrili». amitomac uwodes Cexebma TavianT<br />

revolucias «xaverdovani», TavianT socializms<br />

ki – «adamianuri». magram Cven, da ara marto Cven, xom<br />

gadaCveulebi varT aseT zomierebas; Cven xom vnebebi<br />

gvinda, xmauri. sityva «socializmi» xom (Tundac «adamianuri»)<br />

Zalian cud asociaciebs aRZravs CvenSi.<br />

ara, politikaze arafers davwer. mxolod literaturul<br />

kafe «slaviaze» mogaxsenebT, _ im kafeze, sa


cxeli Sokoladi 101


literaturuli kafe `slavia~<br />

dac, rogorc amboben, «xaverdovani revolucia» daigegma, romelsac vaclav havelis fotoebi amSvenebs, radgan<br />

CexeTis axla ukve yofil prezidents Zalian yvarebia «slaviaSi» yavis daleva.<br />

«slavia», oci wlis win, erTma kerZo pirma iyida, magram axali mepatrone mis gaxsnas ar Cqarobda, elodeboda,<br />

rodis gaizrdeboda fasebi uZrav qonebaze. xalxma xmauri atexa, saqmeSi TviT vaclav haveli Caeria, magram amaod.<br />

90-iani wlebis dasawyisSi, praRaSi xmauriani sasamarTlo gaimarTa, romelmac qalaqs Tavisi es margaliti daubruna.<br />

diax, «slavia» namdvili margalitia. Cemi azriT, swored es literaturuli kafe da ara, magaliTad, Cexi mefeebis<br />

gapranWuli sasaxle gamoxatavs praRis xasiaTs. uzarmazari darbazi yovelTvis gadaWedilia xalxiT, magram isea<br />

dagegmarebuli, rom aravin gawuxebs – ggonia, rom marto xar.<br />

praRaSi rom vcxovrobde, «slaviaSi» davsaxldebodi!<br />

da aqauri «vaSlis Strudeli»?! ver warmoidgenT, rogoria! arafriT Camouvardeba budapeStis «turoS taSkas».<br />

praRa arafriT Camouvardeba Cems sayvarel budapeSts!<br />

ar vici, ratom momewona ase 2005 wlis Semodgomaze «CeSkas» dedaqalaqi? viRacam Tqva, asakSi rom Sedixar, bavSvobaSi<br />

brundebio.<br />

male, albaT, zRaprebis kiTxvasac daviwyeb. erTi unda gavigo, isev xom ar gadis «В гостях у сказки» ruseTis arxebze?<br />

<br />

102 cxeli Sokoladi


literaturuli kafe `slavia~<br />

cxeli Sokoladi 103


praRa. 1989<br />

104 cxeli Sokoladi


karel kudlini:<br />

`fotografia-kontaqtia~<br />

avtori: giorgi gvaxaria foto: karel kudlini<br />

Tavisi personaluri vebsaitis (www.cudlin.com) mTavar<br />

gverdze dabeWdil fotoze, ise moixura palto Tavze,<br />

TiTqos praRaSi ki ara, sadRac, CrdiloeT polusze<br />

iyos. magram mTlad ver daimala kapiuSonadqceul<br />

paltoSi, sicivisgan mobuzulma cxir-piri sasunTqad<br />

gamoyo, Tvali ki _ dasanaxad.<br />

cxvir-piric SeeZlo daemala. igi xom mzeriT sunTqavs<br />

da erTi Tvalic hyofnis imisTvis, rom dainaxos, vin<br />

ras warmoadgens. am fotoze cota SeSinebuli mzera<br />

aqvs, magram ara imitom, rom adamianebs ar endoba. piriqiT,<br />

cdilobs yvelagan da yvelaferSi raRac kargi<br />

aRmoaCinos da eSinia, mTlad Serekilad ar gamovacxadoT.<br />

karel kudlini namdvilad ar aris franc kafkas gmiri.<br />

ukvirs kidec im xalxis, vinc samyaros labirinTad<br />

aRiqvams, visac sivrceSi gadaadgileba panikaSi agdebs.<br />

ambobs, rom dRevandeli dRiT cxovrobs, arafers gegmavs,<br />

Tumca ocneba uyvars – mogzaurobas natrobs.<br />

fotografia misTvis `vizualuri dRiuria~, romel-<br />

Sic karikaturuli personaJebi ar xvdebian, maSinac ki,<br />

roca sazogadoebaSi aseT suraTebze dakveTa izrdeba.<br />

xalxs uyvars, roca fotografi viRacaze qilikobs.<br />

gansakuTrebiT `saerTo mterze~.<br />

cxeli Sokoladi 105


praRa. 1984<br />

Cexebi, magaliTad, didi xania SeTanxmdnen, rom komunizmis epoqa karikaturis JanrSi unda gadawydes, unda `viRadaoT~<br />

am sicrueze, dRes ukve ararsebul saxelmwifoze – Cexoslovakiaze. magram kudlini `bazris~ moTxovnas ar<br />

emorCileba. misi `komunisturi praRa~, _ Sav-TeTri fotoebi, romelic, rogorc Tavad ambobs, `meore xaverdovan<br />

revoluciamde~, e.i. 80-ian wlebSi gadaiRo, _ imdenad `Cumia~, imdenad moklebulia am epoqisTvis damaxasiaTebel<br />

aforiaqebulobas, yvirilisgan xmaCawyvetil personaJebsa da publicistur paToss, rom gegoneba fotografi komunistur<br />

praRaSi ki ara, Sav-TeTr kunZulze cxovrobs, sadac dro didi xania gaCerebulia.<br />

106 cxeli Sokoladi


praRa. 1981<br />

anda, am sabWoTa jariskacebs SexedeT _ sabWoTa armiis nawilebs, romelic kudlinma maSin gadaiRo, roca es<br />

xalxi Cexoslovakias tovebda; roca isini kinwiskvriT gaagdes qveynidan.<br />

magram karel kudlini arc aq qilikobs.<br />

`okupantebi unda gadaviRo~, _ veubnebodi yvelas, roca kamera movimarjve da sabWoTa jariskacebis gadasaRebad<br />

gavemarTe. magram mere, ubralo jariskacebi gavicani da mivxvdi, rom Cveulebrivi adamianebi arian. isini aq viRacam<br />

gamoagzavna da maTTvis aq yofna ufro mZime iyo, vidre sabWoTa kavSiris teritoriaze samsaxuri~.<br />

cxeli Sokoladi 107


praRa. 1998<br />

amas gviyveba da TiTqos amayobs Tavisi klasikuri aparatiT (`cifruli~ nervebs uSlis), romelmac sxvanairad<br />

daanaxa es xalxi.<br />

warmoidgineT: mogces kamera, gTxoves axalqalaqSi wasvla da rusuli armiis ukanaskneli narCenebis gadaReba.<br />

`abjari~ gaxdeba Tqveni aparati, aba ra! fotoebiT iZiebT Surs maTze, vinc sicocxle gaumwares Tqvens xalxs!<br />

an isini rogor Segxvdebian, damarcxebulebi da Seuracxyofilebi? Tqveni `abjris~ danaxvaze, egreve iaraRze<br />

gaikraven xels. isedac midis, isedac emSvidobeba dapyrobil mamuls, SeiZleba aiZulon, rom iaraRs samudamod<br />

daemSvidobos da Tqven es gindaT gadaiRoT? es gindaT dautovoT istorias?<br />

108 cxeli Sokoladi


praRa. 1984<br />

cxeli Sokoladi 109


praRa. 1985<br />

`problemebi mqonda oficrebTan, eSinodaT, rame cudi ar gadameRo, an, rogorc Tavad aRniSnavdnen, sxvanairad<br />

ar gadameRo. naxevari saaTi momces. mere naxes suraTebi da mixvdnen, rom mteri ar var~, _ ambobs kareli da iRimeba.<br />

mere ki gvakvirdeba, rogor vaTvalierebT am suraTebs, rogor aRviqvamT 1991 wels gadaRebul am `saerTo<br />

mters~. erTi weli iRebda am xalxs, aqac SeCerebul dros aRbeWdavda.<br />

mere jariskacebi wavidnen da am banakebSi ltolvilebi daasaxles – avRanelebi, rusebi, ukrainelebi.<br />

`movaswari da is ramdenime dRe gadaviRe, roca ltolvilebi da jariskacebi jer kidev erTad cxovrobdnen.<br />

sabWoTa jariskacebi da is xalxi, vinc `jariskacul sistemas~ gamoeqca. aRmoCnda, rom maT Soris ar iyo didi<br />

gansxvaveba. banakis yofam yvela gaaerTiana~.<br />

110 cxeli Sokoladi


praRa. 1988<br />

mas, saerTod, aseTi, gaerTianebuli samyaro ufro uyvars, vidre daSlili da daqucmacebuli. `xaverdovani revoluciis~<br />

seriac, SesaZloa, imitom gadaiRo, rom xalxi erTad iyo maSin... Tanac, vis gverdiT! ara yvirilisgan<br />

xmaCawyvetili beladis, aramed Cumi da Cafiqrebuli vaclav havelis gverdiT.<br />

`revoluciis gadaReba gansakuTrebiT sainteresoa, Tqven mainc xom iciT, qarTvelebma?~<br />

gvinda vuTxraT, revolucias da mis belads gaaCnia... magram iseTi aRfrTovanebiT yveba Tavisuflebaze, romelic<br />

Cexebma komunisturi sistemis daSlis Semdeg moipoves, rom ar vawyvetinebT<br />

`praRa Zalian swrafad icvleba, yoveli dRe gadasaRebia~.<br />

cxeli Sokoladi 111


praRa. 1983<br />

praRa saxes icvlis. magram karel kudlins isev Sav-TeTri kunZulebi izidavs; iq, sadac dro gayinulia, adamianebs<br />

ukeT aqvT gaazrebuli, Tu ra undaT da rogor unda icxovron.<br />

`yofili sabWoTa kavSiris qveynebSi jer kidev aris aseTi adgilebi. 90-ian wlebSi, roca Cexebs Tavisufali gadaadgilebis<br />

saSualeba mogvces, Cemi kolegebi dasavleTSi gaiWrnen. me ki ukrainis mTian soflebSi vimogzaure. aq<br />

jer kidev SeiZleba iseTi raRaceebis naxva, rac Tanamedrove samyaroSi aRar arsebobs~.<br />

isev `kapiuSonSi~ unda damalva? isev siTbosa da simSvideSi livlivs natrobs? amas ra jobia, daculad da usafr-<br />

Txod igrZno sxeuli da mxolod Tvals misce `gadaadgilebis~ saSualeba?<br />

`komunistebis dros, emigraciaze mec vfiqrobdi, magram moxuci mSoblebis mitoveba ar SemeZlo. mere erTma<br />

112 cxeli Sokoladi


miloviCe, bohemia. 1991<br />

megobarma, romelic dasavleT evropaSi cxovrobda, 80-iani wlebis bolos miTxra, jobia aq darCe da gadaiRo,<br />

dasavleTSi cxovreba Zalian gaZneldao~.<br />

gaZnelda fotografebisTvisac. miT umetes iseTi fotografebisTvis, rogoric kudlinia. igi xom arc `socialur<br />

JanrSi~ muSaobs, romeliRac saerTaSoriso organizaciidan rom miiRos dafinanseba da komerciul fotografiasac<br />

gaurbis – sareklamo fotos mxolod maSin iRebs, roca axsendeba, rom ase, `kapiuSonSi~ damaluli, ojaxs<br />

(coli mxatvaria. israelSi mogzaurobis dros gaicno) ver gamokvebav.<br />

`evropaSi fotos gayidva dRes Znelia. amerikaSi an iaponiaSi kidev iyideba, magram aq – araferi~.<br />

gvinda vkiTxoT, ratom `araferi~? kudlinis fotoebi xom dRes msoflios saukeTeso samxatvro darbazebs amSvenebs<br />

_ kiolnSi, lozanaSi, londonSi, berlinSia gamofenili... magram ver vekiTxebiT, vgrZnobT, rom ar uyvars<br />

warmatebebze saubari.<br />

cxeli Sokoladi 113


praRa. 1979<br />

`me var gamoCenili fotografi? nu aWarbebT. sxva sityva moifiqreT!~<br />

magram ise davSordiT, rom sxva sityva ver movifiqreT. misi vebsaiti rom vnaxeT, maSin mivxvdiT mxolod – es<br />

45 wlis kaci Zalian morcxvia da `kapiuSonSi~ imitom imaleba.<br />

mokled, tipiuri praRelia. ar xmaurobs, ar geZaxis, magram arc gemaleba. giyurebs da Sengan elis moqmedebas.<br />

misi mizani urTierTobaa da ara, magaliTad, ludvigis galereaSi damkvidreba.<br />

`fotografi rom ar vyofiliyavi, gana amdens vimogzaurebdi? gana amden SesaniSnav adamians gavicnobdi?~<br />

Zalian unda saqarTveloSi Camosvla. sadRac gaugia, rom aq Tavze paltoebs ar ifareben da urTierTobebiT<br />

cxovroben. icis, rom TbilisSi aravin kiTxavs – es gindaT gadaiRoT? es gindaT dautovoT istorias? <br />

114 cxeli Sokoladi


praRa. 1999<br />

praRa. 1997<br />

praRa. 1986<br />

cxeli Sokoladi 115


avtori: giorgi gvaxaria<br />

foto: daviT mesxi<br />

TanamSromlebze narkvevi dagiweriaT?<br />

piradad me, ver vixseneb qarTvel mwerals, an Jurnalists, romelsac<br />

erTi `muzis~ saxiT, yvela TanamSromeli erTad moevlina.<br />

giambobT im xuT adamianze, romelTa xmebi `radio Tavisuflebis~<br />

eTerSi yoveldRe ismis.<br />

va(o)Singtonsa da T(t)fi<br />

116 cxeli Sokoladi<br />

`laparakobs radio Tavisufleba praRidan!~


liss Soris... praR(h)aSi<br />

cxeli Sokoladi 117


daviT kakabaZe, lela gabunia da miSa kakabaZe<br />

rom icodeT, rogori qarTuli icis daTo kakabaZem! ramdeni maswavla ukve! Tumca mas ra uWirs, 1993 wlidan saqarTveloSi<br />

ar cxovrobs; jer miunxenSi daiwyo muSaoba, mere ki _ praRaSi gadabargda. aq araa da ar esmis sityvebi<br />

`cvetSi~, `stoprocenti~, `itogSi~...<br />

[gaxsovT, rogori xma aqvs eTerSi? dabali meore bani... Tumca xma<br />

cota eweva xolme, roca Tbilisis Worebs vuyvebi. `kai kaco?!~... es<br />

rom ar Tqvas, ar SeuZlia.]<br />

118 cxeli Sokoladi


sxva dros ki, xmas ar uwevs. SeniSvnasac iseT tonSi mogcems, TiTqos kompliments gikeTebs. daTos meuRle,<br />

mxatvari lela gabunia marwmunebs, rom `radio Tavisuflebis~ qarTuli samsaxuris ufrosma gabrazebac icis. ar<br />

mjera...<br />

es Taviseburi `kastingi~ (ase damyveba felinis aCrdili yvelgan, praRaSic ki) daTom Zvel qalaqSi, kafe `dolCe<br />

vitaSi~ dagviniSna. lelasTan da Tavis umcros SvilTan, miSikosTan erTad movida. miSas, romelsac didi warmatebebi<br />

aqvs CogburTSi da romelsac daTo yvela matCze dayveba, iseTi mowiwebiT uyurebda, rom sabolood mivxvdi,<br />

qarTvel colebs qmris `buad~ warmodgena CveviaT. am kacs wonasworobidan veraferi gamoiyvans!<br />

albaT amitomac gaitaca sportma, gansakuTrebiT fexburTma. stadionze emociebisgan iRvreba. cnobili qarTveli<br />

Jurnalistis, gazeT `lelos~ redaqtoris, mixeil kakabaZis Svilma (Tavis droze, miSa kakabaZem sportul gazeTSi<br />

saqarTvelos cekas dadgenilebis dabeWdvaze uari Tqva, risTvisac samsaxuri daatovebines), germanistobas<br />

Tavi daaneba da sportuli mimomxilveloba daiwyo. mere `radio TavisuflebaSi~ moxvda, wels ki Cveni Sefi gaxda.<br />

ara, Sefi ara _ bosi... es sityva ufro uxdeba... da ara imitom, rom gankargulebebis gacema uyvars. ubralod, taniTaa<br />

didi da dabali bani aqvs...<br />

cxeli Sokoladi 119


ana da sofiko ramiSvilebi<br />

biZina ramiSvili, Tavis germanul-qarTul ojaxTan erTad, praRis aeroportTan axlaxans gadabargda. meuRle,<br />

andrea Seferi (aqac germania!) slavistia _ praRaSi, amerikul skolaSi aswavlis germanuls. bavSvebic, ana da sofiko,<br />

amerikul skolaSi swavloben. ana _ fortepianosa da saqsofonze ukravs, sofo _ klarnetze. mamis kvals<br />

gahyvnen _ biZina gvimtkicebs, rom<br />

[mis uzarmazar saxlSi yvelaze Zvirfasi nivTi (misTvis, ra Tqma<br />

unda) musikaluri centria. TviTmfrinavebis xmaurSi, vagneris<br />

mosmena zogjer Wirs. magram jandabas vagneri, roca praRidan<br />

gaqcevis iluzia SegiZlia Seiqmna.]<br />

120 cxeli Sokoladi


iZina ramiSvili<br />

oRond ar ifiqroT, rom xinkali da goWis Tavi enatreba da Tavisi fanjridan Tvalcremliani Secqeris yovel<br />

samSabaTs da SabaTs TviTmfrinavs `praRa-Tbilisi~... eg rom uTxraT, gagiJdeba da daJinebiT dagiwyebT mtkicebas,<br />

kosmopoliti varo; iseTi daJinebiT, rom bodiSic SeiZleba mouxadoT. Tumca amgvari daJineba eWvs aRZravs,<br />

rom biZinas marTlac Zalian enatreba Tbilisi (radioSi igi `veterania~ _ 1991 wlidan muSaobs). ra Tqma unda, ara<br />

xinkali da goWis Tavi, da arc is Tbilisi, Cven rom gvergo bedad _ amas rogor aitans vagneris fani... gamogonili<br />

Tbilisi enatreba, _ qalaqi, sadac ver gaigonebT sityvebs `cvetSi~, `stoprocenti~, `itogSi~...<br />

cxeli Sokoladi 121


oqropir ruxaZe<br />

praRis samsaxurs kidev erTi bani hyavs _ oqropir ruxaZe. oqros mSoblebma etyoba icodnen, rom es ucnauri<br />

da daviwyebuli saxeli Svilis xasiaTze aucileblad imoqmedebda. oqro marTlac oqropiria! xma xom lamazi aqvs,<br />

sityvebi ki iseTi icis, yvelas daajerebs, rom qarTul enas JReradobiT msoflioSi vercerTi ena ver Seedreba.<br />

yovel SemTxvevaSi, Cexuri misTvis ase kargad namdvilad ar JRers da arc praRaa misi ocnebis qalaqi.<br />

[`aramyudro qalaqia, sadac mxolod turistebi grZnoben Tavs<br />

122 cxeli Sokoladi<br />

kargad - ambobs oqro - imitom, rom TavianTi qalaqebidan<br />

raRacas gaurbian. Cvenc raRacas gavurbivarT - turistebi<br />

ara, magram ucxoelebi varT. Tu romelime qalaqSi cxovrob,<br />

iqaurobiT unda icxovro. aq es Wirs. is ra cxovrebaa, qalaqis<br />

gverds rom gadaSli gazeTSi da araferi rom ar gaRelvebs.~]


agrat ruxaZe oqropiri da <strong>nino</strong><br />

oqro `radio TavisuflebaSi~ 1996 wlidan muSaobs, rac imas niSnavs, rom sxvebisgan gansxvavebiT, snoburi miunxenidan<br />

postkomunistur praRaSi gadasaxleba mas ar unda gaWirveboda. magram ar gamouvida _ xan germania enatreba,<br />

xanac Tbilisi.<br />

`Cems Svilebs qalaqi Zalian moswonT. ufrosi Svili, <strong>nino</strong>, romelic germaniaSi swavlobs, ardadegebs mxolod aq<br />

atarebs. moswonT, magram ara arqiteqturis gamo _ megobrebi hyavT aq da imitom~.<br />

nonos garda, oqrosa da mis meuRles, <strong>nino</strong>s, kidev erTi Svili hyavT, `oqropirze~ ufro egzotikuri saxeliT _<br />

bagrati... inglisur skolaSi swavlobs. top-models hgavs. `kastingze~, romelic oqrosTan saxlSi (Zalian `svetski~<br />

raionSi ki cxovrobs Cveni oqropiri) gaimarTa, sul ramdenime wuTiT Semoirbina da cekvis gakveTilze gaiWra.<br />

istoriaSi `bagratebi~ _ `Zlevamosilebis~ saxeliT arian xolme moxseniebulni. ar aris gamoricxuli, am saxelmac<br />

gaamarTlos da bagrat ruxaZem mainc miaRwios `radio Tavisuflebis~ qarTvelebis integracias `CeSkas~ dedaqalaqSi;<br />

Torem mTeli cxovreba marTla turisti xom ar iqnebi?<br />

`Zalian miWirs praRaze raime konkretulis Tqma. sanam aq CamovidodiT, CemTvis es mocartis, kafkas, rilkes,<br />

marina cvetaevas qalaqi iyo. mas mere, rac aq gadmovediT, praRasTan, ZiriTadad, samsaxuri asocirdeba. ase mgonia,<br />

samsaxurSi vcxovrob. arCevanis saSualeba rom mqondes, ver vityvi, rom praRas sacxovreblad avirCevdi, magram<br />

wlebis ganmavlobaSi, aqaurobas miveCvie da sakmaod kargad vgrZnob Tavs. Tumca, ase mgonia, kosmopoliti var da<br />

amitom raime adgilisTvis `Cemi saxlis~ darqmeva miWirs.<br />

praRis aeroportSi dabruneba msiamovnebs. gansakuTrebiT maSin, roca Tbilisis aeroportidan miwevs xolme aq<br />

Camosvla. Tanac, albaT imitom, rom qalaqis gareubanSi, aeroportTan axlos vcxovrob.~<br />

cxeli Sokoladi 123


manana da tomaSi konstantine da maqsimiliani<br />

manana alibegaSvilma, romelsac `radio Tavisuflebis~ msmeneli mariam Wiaurelis saxeliT icnobs (sul maviwydeba<br />

vkiTxo, ratom gvesaubreba fsevdonimiT. etyoba, qarTveli emigrantebis tradicia gaagrZela), Tavis<br />

binaSi, praRaSi daaxloebiT aseTi Tbilisi moiwyo.<br />

klasikuri `multikulturuli~ saxlia, sadac ramdenime enaze saubroben.... gasagebicaa, ratom. meuRle, tomaS<br />

kuzma, polonelia, romelic mananam 80-ian wlebSi, laifcigis universitetSi swavlis dros gaicno. erTmaneTs _<br />

germanulad, bavSvebs inglisur-germanul-qarTul-polonurad elaparakebian. oRond enebs erTmaneTSi arasdros<br />

ureven. `me da tomaSma Suri-muri rom daviwyeT...~ _ iwyebs manana.<br />

ucnauri xalxia es praReli qarTvelebi! saidan gaaxsenda sityva `Suri-muri~? am sityvaze CemTan erTad, mis Svilebs,<br />

konstantinesa da maqsimiliansac ecinebaT. konstantine, mananas sityvebiT rom vTqvaT, `gitaras etrfis~...<br />

mananas ki roiali uyvars. maT saxlSi pirvelad vnaxe roiali sayurisiT (`Tavisuflebis~ xalxi araviTar SemTxvevaSi<br />

ar ityvis sityvas `nauSniki~). roca manana ukravs, SeiZleba `CeSkebi~ Sewuxdnen.<br />

magram manana mainc ukravs da Tan, praRaze gviyveba:<br />

124 cxeli Sokoladi


manana alibegaSvili<br />

[`praRa adre ufro pirquSi mSvenierebiT gamoirCeoda,<br />

axla garemontda da abrWyvialda. silamaziT sruliad<br />

gansakuTrebuli qalaqia, magram ver vityvi, Tavs<br />

Sinaurulad vgrZnob-meTqi. Cexebi mSvenieri xalxia, magram<br />

Cemi gamocdilebiT, urTierTobaSi did iniciativas ar<br />

iCenen. amitom, maTTan dasaaxloveblad dro da mondomeba<br />

gWirdeba. dro ki momuSave, wvrilSvilis patronisTvis,<br />

mogexsenebaT, didi fufunebaa~]<br />

Tanac, ratom unda dakargo dro ucnob Cexebze, roca saxlSi sayurisiani roiali gidgas?<br />

cxeli Sokoladi 125


salome asaTiani<br />

[`amaT yvelas gavacocxleb! xom ar SeiZleba mudmiv emigraciaSi<br />

126 cxeli Sokoladi<br />

cxovreba?~ _ xumrobs xolme salome asaTiani, romelmac sul<br />

sami Tvea, rac `Tavisuflebis~ qarTul samsaxurSi daiwyo<br />

muSaoba. salomem yvelaze kargad icis, ra xdeba dRes TbilisSi,<br />

amitom cota ukvirs, roca praReli qarTvelebi sruli<br />

seriozulobiT msjeloben Temaze: `lukaSenko Tu lukaSenka?~...]<br />

salomeze verafers vityvi, magram me is droc maxsovs, roca aq diskusia gaimarTa, Temaze _ `praRa Tu praha~...<br />

kidev kargi, `praRa~ gadawyvites, Torem salomes ver gadaurCebodnen.<br />

salome aq yvelaze axalgazrdaa. Tavisi kolegebisgan gansxvavebiT, wvrilSvili ara hyavs. qmari, adriani, florenciis<br />

universitetSi sadisertacio Temaze muSaobs. amitom, praRis yvelaze `andergraundul~ da yvelaze proletarul<br />

raionSi, JiJkovSi dasaxlebuli salome, aucileblad gamonaxavs dros `xaverdovani revoluciisTvis~,


adriani da salome<br />

Cahkidebs xels danarCen oTx qarTvels da iseT praRas aCvenebs, romelic qalaqgareT naqiravebi saxlebidan arasdros<br />

daunaxavT; iseT Cexebs gaacnobs, romlebic gaocebisgan pirs daaRebineben... am patara SeTqmulebaSi salomes<br />

aucileblad eyoleba Tanamoazreebi _ daTos, oqros, biZinasa da mananas Svilebi. `kai kaco?~, gakvirvebas ver damalavs<br />

Cveni bosi, manana sayurisebs moixsnis, oqro _ qalaqis gazeTiT dainteresdeba, biZinas ki, bolos da bolos,<br />

Seawuxebs TviTmfrinavis guguni da mocartis, kafkas, rilkes, marina cvetaevas qalaqs daubrundeba.<br />

[cnobisaTvis: `radio Tavisufleba~, romelsac<br />

SeerTebuli Statebis kongresi afinansebs, 1952 wels<br />

daarsda. dResdReobiT, Tavis programebs 20 enaze<br />

gadascems. 1995 wels `radio Tavisuflebis~ ofisi<br />

miunxenidan praRaSi gadavida. `radio Tavisuflebam~<br />

da radio `Tavisufalma evropam~ vaclavis moedanTan<br />

axlos mdebare Senoba Suaze gaiyves. esaa uRimRamo,<br />

Savi minis kubi, romelic TiTqos siraqlemas fexebze<br />

dgas. odesRac am SenobaSi Cexoslovakiis parlamentis<br />

sxdomebi imarTeboda. komunizmis kraxis Semdeg,<br />

SeerTebulma Statebma es saxli Zalian, Zalian<br />

simbolur fasad - erT dolarad iqirava.] <br />

cxeli Sokoladi 127


espanuri fotomoTxrobebi daTo turaSvili<br />

revolucia <br />

revoluciiT, samoqalaqo omiTa da diqtaturiT, espanelebis gakvirveba Zalian Znelia, magram roca igeben, rom<br />

saqarTvelodan var, aucileblad mekiTxebian vardebis revoluciis Sesaxeb, romelic rogorc maT axsovT, axlaxans<br />

moxda. istoriisTvis albaT araferia, magram ukve ori weli gavida im 23 noembris Semdeg da mec mainteresebs, ra<br />

Seicvala am ori wlis manZilze, rogorc es erTma aqaurma profesorma mkiTxa. rac mas vupasuxe, Tavis marTleba<br />

ufro aris, magram revolucia marTla hgavs seqss da seqssa da revolucias vnebebi warmarTaven da ara civi, pragmatuli<br />

tvini da goneba. amitomac, revoluciis dros (rogorc seqsSi), TviTon procesi sasiamovnoa, magram revolucias<br />

Sedegad yovelTvis problemebi moaqvs da maTi mogvareba, Zalian xSirad, Zalian Zneli da miuRwevelia.<br />

seqsis Semdeg gaCenil bavSvsac yvelaze metad sWirdeba zrunva da movla da rogor tkbiladac ar unda geCvenebodes<br />

is, rac bavSvis dabadebas win uswrebda, pampersebze sirbili mainc arasasiamovnoa.<br />

Cveni postrevoluciuri problemebis arsebobac gasagebia da gasagebia isic, rom yvelafers dro sWirdeba. gaugebaria<br />

(CemTvis piradad) rogor axerxeben adamianebi xelisuflebaSi moxvedris Semdeg, im ideebisa da faseulobebis<br />

ase swrafad daviwyebas, romelic manamde hqondaT. espaneTidanac ise Cans, rom xelisufleba saqarTveloSi<br />

mainc axerxebs (or kviraSi erTxel mainc) iseTi Temis aqtualizacias, romelzec xdeba yuradRebis koncentrireba<br />

swored imitom, rom Cvenma sazogadoebam im mTavarze ar ifiqros, risTvisac revoluciebi saerTod xdeba. axali<br />

asfalti da kargi gza Zalian mniSvnelovania saxelmwifosaTvis, magram saxelmwifoSi mTavari mainc sasamarTloa,<br />

radgan Zlieri saxelmwifos is adamianebi hqmnian, romelTac aqvT samarTali, Rirseba da Tavisufleba...<br />

128 cxeli Sokoladi


toboso <br />

espaneTSi am adamianebze axlobeli, me aravin myavs da maT xSirad TiTqmis yoveldRe vxvdebi. isini madridis centrSi,<br />

espaneTis moedanze cxovroben da cxovroben yvelgan, sadac literatura uyvarT, sadac uyvarT servantesi<br />

da misi don kixote. kacs, romelmac samyaros arsebobis mTavar saidumlos miagno, swored don kixote hqvia da ara<br />

don kixoti, rogorc es nikoloz avaliSvilma Targmna jer kidev XIX saukuneSi da qarTulad, am maxvilgonieri<br />

raindis saxeli, dRemde SecdomiT JRers. nikoloz avaliSvils verafers vusayvedurebT da piriqiT _ albaT nebismieri<br />

qarTveli CemsaviT amayi da bednieri iqneba nikoloz avaliSvilis gamo, Tu tobosoSi, dulsineas mSobliur<br />

sofelSi moxvdeba. tobosoSi moxvedra mainc ar amcdeboda, magram ar megona, Tu madridSi Casvlidan mesame dResve<br />

don kixotes nakvalevs gavuyvebodi universitetis avtobusiT da swored iberiul sofel tobosoSi, servantesis<br />

centrSi vnaxe nikoloz avaliSvilis gviandeli, 1967 wels gamocemuli qarTuli “don kixote”. tobosos muzeumSi<br />

am saocari wignis TiTqmis yvelanairi Targmani inaxeba, rac ki arsebobs, magram Cveni “don kixote” maincdamainc<br />

baskuris gverdiT aris gadaSlili. ar vici, vin moifiqra es ganlageba da arc is vici, rogor moxvda qarTuli wigni<br />

tobosoSi, magram didad rom gavixare, maxsovs da isic maxsovs, rom sanam muzeumi daiketeboda, qarTuli “don<br />

kixote” yvelas vaCvene, vinc axlos Caiara da vinc moSorebiT idga, mere isini rom movipatiJe, cota dafrTxnen<br />

kidec...<br />

el toboso, ramdenime aTasi wlis win Cveni naTesavi iberielebis mier daarsebuli, erT-erTi uZvelesi, dulsineas<br />

mSobliuri sofelia, magram servantesma arcerTxel, arsad ar daafiqsira don kixotes warmomavloba da dRemde<br />

am upiratesobas espaneTis Svidi sofeli ecileba erTmaneTs. Tumca me mainc mgonia, rom don kixote lamanCeli<br />

qarTlis romeliRac sofelSi daibada ufro adre, vidre Tavad servantesi gaCndeboda imisTvis, rom adamianTa<br />

arseboba gaemarTlebina...<br />

cxeli Sokoladi 129


espanuri fotomoTxrobebi daTo turaSvili<br />

qalebi <br />

espaneTSi Cemze maRali da Cems colze lamazi qali mxolod ines sastrea, romelsac me ver Sevwvdebi da amitomac<br />

am mxriv, Zalian mSvidad var. frankos dros rom Camovsuliyavi espaneTSi, Cemi colic ufro mSvidad iqneboda,<br />

radgan maSin espaneTSi mxolod dabali da msuqani qalebi arsebobdnen. fransisko franko, romelic ormoci weli<br />

marTavda espaneTs, espanel qalebs muSaobas ukrZalavda (garda iSviaTi gamonaklisebisa) da espaneli qalebic<br />

(saxlSi jdomisa da Wamisagan) usaSvelod suqdebodnen. rogorc espaneli kacebi amboben, gardacvalebisTanave,<br />

qalebi quCebSi gamocvivdnen, kabebi daimokles, sigaretis moweva daiwyes da gabozdnen. Suaxnisa da asakovani mamakacebi<br />

espaneTSi, gaTamamebuli espaneli qalis danaxvisas, axlac amboben CvenTvis kargad nacnob frazas: franko<br />

rom cocxali iyos...<br />

cnobili kinoklasikosi pedro almodovari imitomac ar uyvars yvelas espaneTSi da gansakuTrebiT ki qalebs,<br />

rom misi filmebis personaJebs, zogjer marTla Zalian hgvanan espaneli qalebi da simarTle ki, mogexsenebaT,<br />

yvelgan mwarea.<br />

emansipirebuli qalebisadmi Segueba ki espanel kacebs (da miT umetes, maCoizmiT Sepyrobilebs), Zalian uWirT<br />

da colebisa da sayvarlebis (da saerTod qalebis) mokvlis faqtebi Tanamedrove espaneTSic Zalian xSiria. am problemas<br />

aq uamravi telegadacema da sagazeTo statia eZRvneba, magram jer-jerobiT _ uSedegod, radgan espanelebs<br />

iseve uWirT iyvnen evropelebi, rogorc Cven, magram maT (CvenTan SedarebiT), erTi upiratesoba gaaCniaT, romlis<br />

gamoc, espanelebs evrokavSiris miRma aravin datovebs da Tavic qudSi aqvT.<br />

sxvaTa Soris, aseTi gamoTqma (TiTqmis imave mniSvnelobiT) espaneTSic arsebobs da es fraza pirvelad koridaze<br />

movismine, sadac pirvelad vnaxe ormoci aTasi gawvalebuli espaneli qali, Tumca, amis Sesaxeb sxva dros, momavali<br />

Sexvedrisas...<br />

130 cxeli Sokoladi


okeriebi <br />

Cemi alqtorados Tema (risTvisac espanelebma komplunteses stipendia momces), aris iberiuli eTnogenezi da<br />

Cemi Rrma rwmeniT, espanelebi da qarTvelebi im uZvelesi da postatlantiduri, saerToiberiuli civilizaciis<br />

memkvidreebi arian, romelic win uswrebda elinur-romaulsa Tu sxva evropul epoqebsa da kulturebs. zemoTqmulis<br />

dasamtkiceblad, yvela mimarTulebiT aris saWiro kvleva-Zieba da analogiebi (maT Soris zedapirulic<br />

advilad aRmosaCenia), toponimikaSic arsebobs da Tanamedrove espanur enaSic. arsebobs gasaocari msgavseba-paralelebi<br />

xasiaTis Taviseburebebsa da tradiciebTan. arsebobs unikaluri damTxvevebi gramatikul struqturebsa<br />

da totemur etimologiebSi. arsebobs bevri, zRva masala, romlis kvlevasac dro sWirdeba, magram arsebobs Ria,<br />

identurobis marTlac TvalSisacemi SemTxvevebi da nebismieri qarTveli, kataloniis nebismieri skolis nebismier<br />

klasSi, siis amokiTxvisas rom daeswros, Tavi samegrelos romelime skolis romelime klasSi egoneba. mowafeebis<br />

Sewuxeba da saswavlo procesis Sefaseba rom ar dagvWirdes, kidev ufro ucnauri magaliTis moyvana SemiZlia da<br />

kataloniis amJamindeli prezidentis gvari aris margali. paskual margali darwmunebulia, rom igi katalonieli<br />

koCia da samegrelosa da saqarTvelos Sesaxeb, SeiZleba araferi icodes da amaSi gasakviri araferia. sakvirvelia<br />

Cveni, qarTvelebis pasiuroba _ aseTi axlo naTesavebi gvyavdes evropaSi da survilic ar gvqondes, rom xma mainc<br />

mivawvdinoT aRmosavleT iberiidan dasavleTis, espaneTis iberielebs.<br />

pirvelive dRes, madridis universitetSi, pirvelsave profesors (romelic gamacnes), sanam imis axsnas davuwyebdi,<br />

ra akavSirebs espaneTTan saqarTvelos, gvari vkiTxe. bokeria varo, _ miTxra RimiliT da xelic gamomiwoda<br />

Zalian energiulad da mec sixaruliT CamovarTvi da aRar vuTxari is, rasac Cemi coli am SemTxvevaSi metyoda:<br />

sakuTari samSoblodan espaneTSi `kuriers~ rom gamoeqcevi da madridis universitetSi pirvelive gacnobili profesori,<br />

gvarad bokeria aRmoCndeba, marTla uaresis Rirsi xar…<br />

cxeli Sokoladi 131


espanuri fotomoTxrobebi daTo turaSvili<br />

siesta <br />

siesta Cemi droa. espaneTSi _ SuadRe. roca mravaltanjul espanel xalxs mSvidad sZinavs da me ki vwer. siesta<br />

Cveneburad SuadRes hqvia (daaxloebiT oridan xuTamde), roca espanelebi iZineben da espaneTSi yelaferi iketeba.<br />

siesta maTTvis wminda saqmea da SuadRisas Zili aucilebelia, radgan espanelebs (yvelafrisTvis) Rame ufro<br />

uyvarT, vidre dRe da Rame am qveyanaSi Wamas, magaliTad, saRamos aTi saaTidan iwyeben. espanelebi RimiliTa da<br />

siamayiT aRniSnaven xolme (sakmaod xSirad), rom espaneTSi dRe mamrobiTi sqesisaa (El dia) da Rame ki mdedrobiTis:<br />

La noche… amitomac ar unda gaikvirvo, rom kinoTeatrebSi seansebi Ramis pirvel saaTzec iwyeba da espaneTis darbazebs<br />

yvelaze meti mayurebeli xSirad swored aseT dros hyavs. am movlenas madruyada hqvia, rac ganTiads niSnavs<br />

da simarTle rom vTqva, espaneTSi araferi makvirvebs, radgan es qveyana zustad iseTi damxvda, rogoric bavSvobidan<br />

megona rom iyo da madridis universitetSi moxvedrazec marTla bavSvobidan vocnebobdi. universiteti,<br />

sadac vswavlob, mecamete saukuneSia daarsebuli da am universitetiT iseve amayoben espanelebi, rogorc Tavisi<br />

kulturiTa da literaturiT. marTalia espanuri stipendiis mopovebas erTi weli velodi da marTla gavwvaldi,<br />

magram Cems (espanuris) pedagogs, sofo feiqriSvils (vinc pirvelma mirCia am stipendiis mosapoveblad espaneTSi<br />

sabuTebis gagzavna), roca davbrundebi, minda, rom Zegli davudga TbilisSi, sadac (rogorc aq Sevityve) ZeglebisTvis<br />

adgilebi gaTavisuflda. albaT sofo maswavlebeli araTu Zeglis, biustis dadgmazedac ar damTanxmdeba,<br />

magram namdvilad ekuTvnis, radgan universitetis saxli, sadac me vcxovrob (espaneTis saxelmwifo biujetis xarjze),<br />

madridis centrSi, samefo parkSia aSenebuli da dilaobiT Citebis WikWiki maRviZebs. Tavad universitetSi ki,<br />

Cemi doqtoratis stipendia imis uflebas maZlevs, rom swored im leqciebs daveswro, romelTa mosmenac yvelaze<br />

metad mindoda (mWirdeboda Zalian) da mainteresebda.<br />

erTaderTi, rac madridSi maklia, Cemi ojaxia da SeiZleba amitomac, araTu SuadRisas, RamiTac Zlivs viZineb da<br />

verasodes gavxdebi espaneli, radgan verasodes gavakeTeb siestas, romelic espanelebis cxovrebis nawilia. amitomac,<br />

siesta Cemia (Tundac moparuli) da SuadRisas, roca espanelebi iZineben, me vwer...<br />

132 cxeli Sokoladi


misamarTi: erekle meores 15<br />

tel.: 893 330 520<br />

cxeli Sokoladi 133


134 cxeli Sokoladi<br />

aka morCilaZis<br />

sxvisi wignebidan<br />

amoxeuli furclebi<br />

SeagroveT aka morCilaZis `sxvisi wignebidan amoxeuli furclebi~ -is<br />

10 nomris ganmavlobaSi {XI.2005 - VIII.2006} da saCuqrad miiReT aka morCilaZis<br />

ilustracia: maia sumbaZe<br />

axali wigni `mister diqslis mdumare yuTi~ avtografiT <br />

gaikecos


16<br />

amsterdamuli maTrobela balaxebis didi trfiali gaxldaT<br />

da balaxzed gvarian rameebsac moixmarda xolme. am inglisels<br />

ki erT TrobaSi daumxanagda amsterdamis xevxuvebSi<br />

moxetiale mavani ucxotomeli, romelic inglisels ara<br />

gamorCenis, aramed sulieri erTobisa da tyupiscaluri<br />

gatacebis gamo daumegobrda.<br />

ingliseli xelmokle iyo, namdvil balaxze ijda fexmor-<br />

Txmuli da gitarasac aJRrialebda, win ki muyaos kolofi<br />

egdo, sadac guldenebi grovdeboda. zogjer ise gamovidoda,<br />

rom inglisels romelime duqanSic ki uSvebdnen dasakravad.<br />

oRondac erT kviraSi agdebdnen, radgan daatyobdnen,<br />

rom uvargisi muSakia, TumcaRa arcTu uvargisi memusike.<br />

hoda, am damegobrebul jeils saxelad plexanoveli mogela<br />

erqva, Tumc ingliselma, romelsac Tavis mxriv, aseve<br />

erqva raRac, plexanovelobis arsisa araferi icoda, magram<br />

ki SesTxovda xolme plexanovel mogelas, wamiyvane im Sen<br />

qalaq plexanovSi, Tu yvelani egeTi magari biWebi xarT, mec<br />

didad momewoneba Sennair laR qalaqelebSi cxovrebao.<br />

plexanoveli mogela uxsnida, qalaq plexanovSi axla omia<br />

da kvamli dgas, xolo roca yvelaferi Cawynardeba, aucileblad<br />

wavideTo. memusike imdenad keTili kaci iyo, rom<br />

plexanovel mogelas ekiTxeboda, im Sens plexanov-qalaq-<br />

Si inglisurad xom laparakobeno. plexanoveli mogela ki<br />

uxsnida, ra Tqma undao, oRondac plexanovur dialeqtzeo.<br />

eg araferio, uxaroda nikolas niklbis, Sotlandielebze<br />

uaresad xom ar laparakoben anda koknebze uaresado.<br />

qalaq plexanovis adaT-wesebsa da istoriaze ZiriTadad<br />

maSin laparakobdnen, roca balax-bulaxiT kargad gamo-<br />

Tvrebodnen xolme da plexanoveli mogelas gongaxsnilobas<br />

sazRvari ar hqonda, xolo ingliseli imgvari jentlmenobiT<br />

ityuebda Tavs, rom sanam sicilisgan ganadgurebuli<br />

plexanoveli mogela an mwvane balaxze, an ingliselis patara<br />

oTaxis arcTu sufTa noxze xoxavda, mister niklbi filosofiuri<br />

RimiliT akanturebda Tavs da ambobda:<br />

_ fle ha nou... fle ha nou...<br />

erT naSuadRevsac, plexanoveli mogela ingliselis<br />

14<br />

da maT patara qoxSi miiyvana, Rabrailma erTi kargi qisa<br />

moinadira sovdagrebis ubanSi da imdeni musikosi moiyvana<br />

qoxTan, rom galavnis quCaze zeibis kvnesa aravis gaugonia.<br />

imis Semdeg, bevrma wyalma Caiara, qalaqi xan vis darCa, xan<br />

_ vis.<br />

Zroxis Tavi ki Zneli mosapari iyo. Rabrailma miwaze<br />

mTeli saxaSe rigi da misi Semogareni daxaza. Zneli is iyo,<br />

rom yasbebs Zroxebis Tavebi erTmaneTze ise daelagebinaT,<br />

rom SeumCnevlad mxolod sul zemoTas aReba SeiZleboda.<br />

qvemoTa rigebidan romelime rom gamogeZro, mTeli piramida<br />

daiSleboda. aseT dros moparva ki ara, gataceba gamovidoda<br />

da Rabrails TavisTvis gaqceviT unda eSvela. aseTi ram,<br />

karga xani iyo, aRar gaekeTebina _ muxli Zveleburad aRar<br />

uWrida. sul zeda Zroxis Tavs ki ver Sewvdeboda.<br />

Rabrails Zroxis Tavi pirvel da meore locvebs Soris<br />

unda moepara. im dros bazris rigebSi bevri xalxi ireoda.<br />

beber qurds erTi Zveli tomara hqonda, romelSic Zroxis<br />

Tavi kargad Caeteoda. <br />

1<br />

3


qurds, Rabrails, bolos iR-<br />

beber balma umtyuna.<br />

ori dRis ganmavlobaSi, is saxaSe daxlebs zveravda, sadac<br />

erTmaneTze piramidulad alagia Zroxis moWrili Tavebi.<br />

Rabrails swadda, rom Zroxis Tavi aecocebina daxlidan, Tan<br />

niari da xmiadebi esagzla da galavanTan mcxovrebi Tavis<br />

amxanagi, aseve beberi TirqaS moxani moenaxulebina. am RviniT<br />

xeldamSvenebuli rom mividoda, TirqaS mohani, romelic<br />

bolo dros Zalian mowyenili iyo, Tavis qoxSi, Wilofze<br />

wamowolili da mdumare daxvdeboda.<br />

Zroxis Tavs did qvabSi Caadgamdnen da blomad mariliTa<br />

da nivriT Sekmazuls Seeqceodnen, rac ueWvelad xasiaTze<br />

moiyvanda TarqaS mohans. es ki Zalian undoda beber Rabrails.<br />

TirqaS mohans keTili coli hyavda, zeibi, oRondac,<br />

radgan qmari Wilofze iwva da Wers Sescqeroda, Werze ki<br />

raRac mwerebi dabobRavdnen, zeibic uxasiaTod iyo. zeibi<br />

bazarSi naqsov yelsamagrebs yidda, romlebsac Tavadve qsovda,<br />

magram bolo dros Zafs veRar yidulobda.<br />

Rabrails undoda, rom saimisodac moepara xuTi koWa<br />

feradi Zafebisa, raTa zeibs eqsova da naqsovi gaeyida.<br />

beberi qurdi, Rabraili da TirqaS mohani zeTuriis mmarTvelis<br />

jarSi, odesRac jariskacebad iyvnen. mravali qveyana<br />

moiares da mraval qalaqs miadgnen. imdeni naxes, rom See-<br />

ZloT mezRapreebic Seqmniliyvnen: moednebze Camosxdebodnen<br />

da uamrav xalxs Semoikrebdnen garSemo. win spilenZis jamebs<br />

dailagebdnen da iq dayrili Semowiruli fulis wkriali maT<br />

monaTxrobs met xalissa da mondomebas Sematebda.<br />

oRond es saqme arc wamouwyiaT, radgan Txroba ar See-<br />

ZloT. TirqaS mohans ar gamosdioda, Rabrails ki eSinoda,<br />

vaiTu tyuil-marTlis trialSi, msmenelebma iseTi SekiTxvebi<br />

dagvisvan, rom ver vupasuxoT da mere, rogorc matyuarebi,<br />

sasamarTlos gadagvceno. mogexsenebaT, zRaparSi<br />

sinamdvile unda yofiliyo Cawnuli.<br />

am saqmeze Tavidanve xeli aiRes, TirqaS mohanma kalaTebis<br />

wvnas mihyo xeli, Rabrailma ki qurdobas. orives uyvarda<br />

momReralTa smena da rodesac TirqaS mohanma coli SeirTo<br />

2<br />

oTaxidan gamosuli, mxiaruli CamorbeniT mouyveboda im<br />

sabralo sastumros viwro kibes da gonebac utkbilesad<br />

hqonda areuli. ase rom, uaxloess burger kingSi gamoskdomas<br />

apirebda da swored am dros, kibeze amomavali qali ver<br />

dainaxa, ufro gogos rom etyvian CvenSi da pirdapir mTeli<br />

xalisiTa da mondomebiT Seaskda ise, rom... <br />

15<br />

vdi, ra? sxvebs ar uTxra... sircxvilia sikvdilis mere... ar<br />

Segawuxebs, Camova, wautirebs da wava... saflavze moiyvane...<br />

plexanoveli mogela fiqrobda, netav amsterdami rogoriao.<br />

vakisparkeli levikos naTqvamze mesamed da sabolood<br />

gaecina.<br />

_ Camoval, to, sul iq ki ar viqnebi...<br />

vakisparkelma levikom gazeT `7 dRes~ kide waaxia da zed<br />

cifrebi Caamwkriva.<br />

_ aha...<br />

_ ar mokvde, ra? _ Sescina plexanovelma mogelam. _ ar<br />

gvinda eg bazari...<br />

vakisparkelma levikom xeli Caiqnia, naCqarevad gadakocna<br />

da wavida.<br />

plexanoveli mogela aRelda, mowia da mowia sigareti,<br />

isunTqa Rrmad da xmauriT, Tarodan wigni gamoaZro da<br />

gazeTis naxevi Sig Cado.<br />

es iyo dikensis ocdamesame tomi.<br />

da axla, plexanovel mogelas aRar axsovda, romel wignSi<br />

Seinaxa telefonis nomriani gazeTis naxevi.<br />

amsterdami iseTi adgilia, arc dikensi axsovda da arc<br />

tomis nomeri.<br />

Tan, sami weliwadi gavida.<br />

imas ki xvdeboda, rom wigni mesame da meeqvse Taroebs<br />

Soris ideboda: nomris Sesanaxad arc daixreboda da arc<br />

skamze Sedgeboda, ise rogorc babua akeTebda xolme, roca<br />

fulebs malavda wignebSi. <br />

9.<br />

mraval patara quCas Soris, amsterdamSi aris erTi patara<br />

quCa, sadac mraval patara da Ratak sastumros Soris, erTi<br />

patara da Rataki sastumroa, romelsac ... hqvia. is sastumro<br />

axlac iqa dgas da amitomac misi saxelis gamxela ar egebis.<br />

im sastumroSi karga xans idga erTi ingliseli, romelic<br />

13


plexanovel mogelas sma ar uyvarda.<br />

4. mas maTrobela balaxebi erCivna.<br />

sma didad arc vakisparkel levikos uyvarda, oRondac<br />

zogjer, roca isa da plexanoveli mogela Camosxdebodnen<br />

xolme mogelas biblioTekaSi, or-sam Wiqas gadahkravda, radgan<br />

plexanovel mogelasTan laparaki uyvarda da am ori-sami<br />

WiqiT met salaparako xaliss moipovebda.<br />

erTxelac vakisparkeli leviko plexanovel mogelasTan<br />

mibodialda da radgan karga xani iyo ar enaxa, metad Seicxada<br />

roca Seityo, rom plexanoveli mogela meore diliT<br />

amsterdams mifrinavda da Tanac, samudamod.<br />

vabSeo, ase Tqva plexanovelma mogelam da samudamoc eg<br />

aris.<br />

plexanoveli mogela adrec ambobda, waval, davaxvev am<br />

dawyevlili adgilidan da aRarc Camovalo. ara, ki Camoval<br />

xolme dedaCemis da Tqvens sanaxavad, mara, vabSe wavalo.<br />

xoda, midioda.<br />

isxdnen da sisuleleebze laparakobdnen.<br />

ra unda ilaparako, roca Zmakaci miemgzavreba da Tan<br />

samudamod?<br />

vakisparkel levikosac undoda, rom wasuliyo, magram<br />

ambobda, iq yvelaferi Tavidan unda daiwyo da me rom rame<br />

xelaxla daviwyo, Cems col-Svils ra eSveleba am datboril<br />

miwebzeo.<br />

hoda, uceb vakisparkelma levikom plexanovel mogelas<br />

uTxra:<br />

_ mogel, to, me ro movkvdebi, Sen aq ar iqnebi?<br />

plexanovelma mogelam Caicina.<br />

_ aq viqnebi... _ uTxra tkbilad, _ romel wels apireb...<br />

_ male, _ mxrebi aiCeCa vakisparkelma levikom. _ Sen aq ar<br />

iqnebi...<br />

da moiwyina.<br />

plexanovelma mogelam kidev ufro STambeWdavad Caicina.<br />

_ mismine, _ Tqva vakisparkelma levikom. _ erT telefonis<br />

nomers mogcem, ro movkvdebi, dareke da uTxari, leviko<br />

mokvda-Tqo... Seileba giTxras, Camovalo da Tu Camova, dax-<br />

12<br />

gzebi, romlebic wignebidanac gemaxsovrebaT da Zveli drois kargi<br />

amerikuli filmebidanac.<br />

aris gzajvaredini, sadac tradiciuli amerikuli duqani dgas. am<br />

gzebze, cxadia, moZraoben manqanebi da avtobusebi. vercxlisferi<br />

amerikuli avtobusebi, iribi safanjre CarCoebiT, maRali kibiT da ase<br />

Semdeg. anu, es 60-iani wlebis ieria 20-iani wlebis dasawyisSi, rac warmoudgenelia,<br />

magram araferi uWirs. warmoudgeneli sxvac bevri iqneba.<br />

mTeli moqmedeba swored rom im duqanSi viTardeba, romlis kar-<br />

Tanac gansazRvrul saaTebze Cerdeba samgzavro avtobusebi da xalxi<br />

wasaxemseblad Semodis. iq martoxela manqaniani mgzavric bevria. gzajvaredinis<br />

oTxi gza oTxi sxvadasxva qalaqisken midis da es qalaqebi<br />

sul sxvadasxva manZiliTaa daSorebuli duqans. patara qalaqebia:<br />

vTqvaT, hqviaT milborni, santa lusia, babingtoni da kopilatopa<br />

(ori anglosaqsuri, erTi laTinuri da erTic indieluri saxeli).<br />

duqans hqvia “miT loufis gzajvaredini.” “miT louf” xorcis karga<br />

mozrdil naWers niSnavs da am duqanSiac mTavar kerZad ganTqmuli<br />

xorcis naWeria, barbeqiuulad aSiSxinebuli.<br />

meduqnes frenki davarqvaT da keTil da ubralo, Ronier kacad vaqcioT.<br />

mzareulad erTi zangi davuyenoT, romelsac raime bibliuri<br />

saxeli movugonoT, vTqvaT, ebi, abraami. modiT, es zangi mxiaruli,<br />

matyuara da kargi mTxrobeli iyos. ise hyvebodes amxela amerikis<br />

ambebs, TiTqos yvela qalaqSi Zma an biZaSvili hyavdes, da amas<br />

seriozulad amtkicebdes. ra Tqma unda, unda gvyavdes mimtani da<br />

damlagebeli qalic, ubeduri, tkiviliani, momlodine bolo Sansisa,<br />

ganmcdeli, mRelvare, meduqnis frTisqveS myofi da ususuri. qals<br />

erqvas virjinia, raic sayovelTao xumrobis sagani Seiqneba, radgan is<br />

nerviulad Seukivlebs xolme damcinavebs, virjini ara varo.<br />

es iyos duqnis mTeli Semadgenloba, udabnoSi ki egdos koiotebisagan<br />

pirwmindad gamoxruli Zroxis Tavis qala, romelic mzis<br />

sxivebs ireklavs: rogorc kinoebSic gvinaxavs da aseve, borxesi rom<br />

migvaniSnebs.<br />

gzis ambavi amerikuli ambavia. Zlier momwons did da ukec gzebze<br />

Casafrebuli faTerakebi.<br />

axla ukve Cerdeba pirveli avtobusi da mosadile mgzavrebic<br />

duqanSi Semolagdebian. ra Tqma unda, frenki yvela mZRols icnobs.<br />

mgzavrebs Soris ki aris erTi Zvelmodur Sav kostiumSi gamowyobili<br />

kaci, romelic ar Wams da daxlTan ikavebs adgils. metad sainteresod<br />

da ucnaurad molaparake kacia. miRebul sasmelze, ludze uars<br />

ambobs da frenks SeuCndeba, Rvino Tu gaqvso. frenki aqauri glexuri<br />

cxovrebis ambebs mouTxrobs, riTac uxsnis, ratom ar aqvs Rvino:<br />

Rvino kaliforniaSiao. bolos da bolos, frenki raRac boTls<br />

ipovis. es sidris boTlia. Tumca duqanSi aravin icis, ra aris sidri.<br />

7


xuTi scena davwere da Zalian momewyi-<br />

piesis na. saerTod, ar vici piesebis wera. ki<br />

viswavle, magram mwyindeba. Tanac, piesa scenis axlos unda iwerebodes,<br />

me kidev bolos rodis viyavi TeatrSi? Cems cols emaxsovreba.<br />

am piesazec ase damemarTa, davwere xuTi scena da momewyina. is<br />

xuTi scenac erT weliwadSi davwere, metismeti moclilobis dros.<br />

TiTogverdiani scenebia, meti ki ara. erTi oci scenis mimateba rom<br />

SemZleboda, piesa gamovidoda. Tumca, Zneli warmosadgenia, rom<br />

vinmes daedga. rogorc mogaxseneT, roca piesis dadgmas gadawyveten,<br />

aucileblad damwers miiwveven da scenis axlo Camosvamen: uamboben,<br />

rogor unda gadaakeTon misi piesa, raTa scenas moergos da es<br />

yoveli reJisoris Txovna-rwmunebiT gadakeTeba, Tavad damwerma unda<br />

gaswios, zogjer dReSi aTjerac. amaze mosawyeni saqme adamianisTvis,<br />

romelic Teatris sisxli da xorci ar aris, Znelad moiZebneba.<br />

namdvili dramaturgi albaT sxva ramea, magram moyvaruli dramaturgis<br />

pirobaze, namdvilad ase iqneba. reJisorma yovelTvis icis,<br />

ra aris zedmeti piesaSi, Sen kidev Tavi unda uqnio da Tan imuSao. ra<br />

mZuls da gauTavebeli gadakeTeba. Tumca, albaT saqme moiTxovs.<br />

am piesas ki, romlis xuTi scenis Sesaxebac mogaxsenebdiT, mainc<br />

aravin dadgamda. iq araferi xdeboda iseTi da replikebSic veraferi<br />

sibrZne iyo dafaruli, rom vinme Cafiqreboda. Tavad siuJeti momewona<br />

da vifiqre, yvelaze iolad mxolod dialogebiT gamova-meTqi.<br />

mainc mosawyeni gamovida.<br />

piesa Carlz bukovskis dabadebis dRes, anu im dRes exeboda, roca<br />

germaniaSi, erT patara qalaqSi daibada amerikeli mwerali Carlz<br />

bukovski, SemdgomSi fostalioni, Jurnalisti, loTi, meqalTane da,<br />

amis miuxedavad, bare oTxmoci wignis avtori, saerTod ki Zalian<br />

magari mwerali da albaT poetic. anu piesa exeboda 1920 wlis 16<br />

agvistos, im dRes, roca germaniaSi daibada mister bukovski.<br />

oRondac saqme es iyo, rom piesis moqmedeba amerikis udabnoSi<br />

unda ganviTarebuliyo. anu germaniaSi ibadeba bukovski da ra xdeba<br />

am dros amerikis udabnoSi, ufro dasavleTisken? anu, ratom da<br />

rogor ibadeba aseTi da aseTi mwerali da vin gaxlavT mis Tavs motriale<br />

angelozebi da demonebi misi dabadebis saaTs?<br />

es saaTi egeb mniSvnelovanic yofiliyo, vinaidan droiTi gansxvaveba<br />

amerikis dasavleTsa da evropas Soris erTob didia, anu buki Tu<br />

dRisiT daibada, amerikaSi wina Rame iqneboda.<br />

mokled, piesaSi sulac ar unda yofiliyo naxsenebi mister bukovski,<br />

bolosRa unda gagvego, rom es pativcemuli loTi mwerali piesaSi<br />

momxdari ambebis Semdeg ibadeba.<br />

erTi sityviT, amerikis udabno, ufro dasavleTisken (swored los<br />

anjelesSi cxovrobda bukovski) da am udabnoSi gaWrili amerikuli<br />

6<br />

es ucnauri kaci ki daTanxmdeba, davlevo da nel-nela wrupavs am<br />

sidrs. ise, rom sanam sxvebi sadiloben, boTls naxevramde daiyvans<br />

da metad moulodnel rameebsac wamoisvris. laparakSi irkveva, rom<br />

igi aRmosavleTidanaa da Zalian Soridan modis. ebi aRmosavleTis<br />

Sesaxeb iwyebs Txrobas, rac virjinias abrazebs. sabolood askvnian,<br />

rom radgan es kaci aRmosavleTeli yofila, Rvinoc amitom uyvars,<br />

radgan aRmosavleTSi sxvanairi gemovnebis xalxi cxovrobs: filadelfiaSi,<br />

bostonSi da sxvagan. axali inglisis xalxia.<br />

avtobusis mZRoli daZvris zars Semohkravs, Tumc ki es sidris<br />

msmeli kaci fexs iTrevs da frenks gamohkiTxavs, aq sxva avtobusebic<br />

xom Camoivliano. mokled, es patara kaci im avtobuss aRar mihyveba<br />

da daxlis kuTxeSi Camomjdari, agrZelebs smas.<br />

amasobaSi irkveva, rom am kacs mister porteri hqvia da xelobiT<br />

mcire fokusebis ostatia. iseTi, rom ityvian, araviTari jado,<br />

saWiroa mxolod xelis siswrafeo. Tumca, Tavis ileTebs aravis<br />

uCvenebs, zis daxlis kuTxeSi, ylupavs sidrs da mere ki Tavis Zvel<br />

Slapas Camoifxatavs da CasTvlems.<br />

es Cven gvgonia, rom CasTvlems, Torem iseTi kaci Cans, rom egeb<br />

sulac ar CasTvlems. amis mimaniSnebeli rameebi CvenTvis Cans, Torem<br />

frenki da misianebi arc ukvirdebian. Camovardnil siCumeSi, roca<br />

`miT loufis” duqanSi sami-oTxi martoxela mZRolia darCenili, ebi<br />

virjinias gamojavrebas iwyebs da radgan virjinias ambebi duqanSi<br />

yvelam icis, erTi tragikomikuri scenac gaTamaSdeba. swored aq irkveva,<br />

rom virjinia rTuli da ubeduri qalia da, wesiT, unda Segecodos.<br />

Tumca ki mainc ibrZvis da ebis gamojavrebebs yurs ar ugdebs.<br />

amasobaSi kidev modis erTi avtobusi da dRe ki Ramisken ixreba.<br />

mister porteri moulodnelad ifxizlebs da frenks hkiTxavs,<br />

RamiT am duqans ketavT Tu arao. frenki auxsnis, rom naSuaRamevs<br />

ori avtobusi Camoivlis da amitom, mas da misianebs morigeoba aqvT<br />

dawesebuli. irkveva, rom mister porteri arc am avtobuss mihyveba da<br />

saerTodac ar unda wasvla, Tanac zusti daniSnulebis adgili ar aqvs.<br />

swored am dros, duqnis karTan mZlavri muxruWis xma gaismis da<br />

mcnobebi xvdebian, rom fostalioni movida. fostalioni Carli<br />

loTi da Rriala vinmea, didad uzrdeli da enabinZuri. is xmauriT<br />

Semovardeba duqanSi da yviris, virjinia momiyvaneTo, Tanac xelSi<br />

konverts afrialebs. bedad, virjinia oTaxSi ar aris, frenki ki swrafad<br />

gamoglejs konverts xelidan Carlis da daxlqveS malavs.<br />

amas mosdevs Carlis mRelvare da bundovani monologi virjinias<br />

ubedurebis, uniWobisa da sacodaobis Sesaxeb. SemTvrali Carli<br />

gahyviris, rom virjinia ukacobam gaagiJa.<br />

aq Cven SevityobT erT patara ambavs, rom virjinia poeti yofila<br />

da xSirad agzavnis leqsebs nairgvar amerikul JurnalebSi, TumcaRa<br />

8<br />

leqsebs ar ubeWdaven da uarTan erTad, ukan ugzavnian. es werilebi<br />

yovelTvis Carlis moaqvs da cxadia, manac kargad icis virjinias<br />

cxovreba, oRondac amas sulac ar uyurebs mimteveblurad da<br />

yovelives ukacobas abralebs. frenki mkacrad awynarebs Carlis da<br />

afrTxilebs, am uarze xma ar amoiRo, Torem qali ueWvelad Tavs<br />

moiklavs, bolo imedis gzavnili iyoo.<br />

aq ki unda mivadgeT mcire ganmartebas, swored manamde, sanam mister<br />

porteri da Carli erTmaneTs gamoelaparakebian. poeti qali duqanSi<br />

rom WurWels recxavs da leqsebs ar ubeWdaven, radgan amerikaa,<br />

egeb emili dikinsonsac gaxsenebdeT. oRondac, ase ar aris, vinaidan<br />

armhesteli qalis leqsebma sul sxva mizezTa gamo ver gaikvlia gza<br />

Jurnalebisken. amas safuZvlad sxva ambavi udevs _ o‘henris moTxroba<br />

`municipaluri angariSi” (kidev sxva saxelic unda erqvas, Tu ara<br />

vcdebi). es moTxroba sulac ara hgavs o‘henris sxva moTxrobebs.<br />

im moTxrobaSi aRwerilia, rogor Cava, Tu ara vcdebi, qalaq neSvils<br />

erTi Jurnalis warmomadgeneli, raTa iq didebuli poeti qali<br />

ipovos, romelic am Jurnals saucxoo da gulSiCamwvdom leqsebs<br />

ugzavnis. es warmomadgeneli Seiqneba mowme am qalis dramatuli<br />

cxovrebisa da RamiT swored am sabralo arsebis gulisTvis Cadenl<br />

mkvlelobasac Seeswreba. poetis axvari qmari zustad ise Rrialebs,<br />

rogorc Cveni fostalioni da qals tanjavs. Zalian magari moTxrobaa,<br />

me Tu mkiTxavT.<br />

aq imaze unda CavfiqrdeT, rom `miT loufSi” CarCenil kacs mister<br />

porteri hqvia, rac imas unda niSnavdes, rom is, mgoni, am moTxrobis<br />

avtori, o‘henri unda iyos. am ukanasknelis namdvili saxeli da gvari<br />

xom uiliam sidni porteria.<br />

imaSi, rom mgzavri o‘henri gaxlavT, kidev erTxel davrwmundebiT<br />

swored maSin, roca fostalioni Carli mas laparaks gaubams,<br />

mister porteri ki mas saTiTeebis fokusiT fuls ugebs. am fokusiT<br />

o‘henris TaRliTi gmiri jef petersi (Tu endi takeri. swored vTqva,<br />

romeli, aRar maxsovs) erT Zalian mdidar fermers gaabiTurebs.<br />

mokled, fokusebis ostati es idumali mgzavri mwerali o‘henri<br />

yofila, romelic 60-iani wlebis avtobusiT movida 30-iani wlebis<br />

duqanSi, 20-ian wlebSi, 10-ian wlebSi ki gardaclili iyo. ese igi,<br />

es kaci mTlad o‘henri ar aris, magram o‘henric aris. anu, raRac<br />

zRaprulia anu araamqveyniuri. is saidanRac, damaluli adgilebidan<br />

gamoZvra da ratom movida aqa? pirdapirve mogaxsenebT: imitom,<br />

rom mister bukovski unda daibados, oRond amis Sesaxeb piesis sxva<br />

monawileebma, mkiTxvelebma da mayureblebma araferi ician. piesa<br />

dawerili arc aris da amitom, gamxelac ar iqneba didi codva.<br />

ganvagrZoT Txroba: <br />

9


praReli qalis<br />

ocnebis kafe<br />

lenka rainerovas moTxrobidan<br />

Targmani: ana korZaia-samadaSvili<br />

ilustracia: giorgi mari


140 cxeli Sokoladi<br />

Cems praRaSi seirnobisas, xSirad vekiTxebi xolme<br />

sakuTar Tavs, Tu ra iqna yavaxanebi, sadac erTi finjani<br />

Savi yavis smisas (egreT wodebuli Turquli Cven-<br />

Tan, dideba RmerTs, saerTod ar arsebobda), naxevari an<br />

Tundac mTeli dRis ganmavlobaSi SeiZleboda kamaTi da<br />

gegmebis dawyoba, mravlis gageba, saintereso adamianebisTvis<br />

Tvalyuris devneba an sulac maTi gacnoba, ma-<br />

TTan damegobreba da mTlad didi siyvarulis povnac?<br />

da vinaidan isini aRar arsebobs, im Soreuli wlebis<br />

savaneebi, siamovnebiT vocnebob xolme Cems, sulmTlad<br />

pirovnul, praRul ocnebas.<br />

aseT dros mgonia xolme, rom sadRac, burusSi, molurjo-monacrisfro<br />

nislSi, gamwvanebuli gumbaTebisa<br />

da cadaRmarTuli samrekloebis Tavze, yavaxana arsebobs,<br />

iq mravali patara magida dgas, da TiToeul am magidasTan<br />

mjdomma SeiZleba Cvens qalaqs Camoxedos, da<br />

TiTqmis yoveli maTgani, vinc iqidan dagvcqeris, odes-<br />

Rac aq cxovrobda. da me maT vicnobdi. cxadia, zogier-<br />

Ts mxolod wignebidan _ maT mier an maT Sesaxeb dawerili<br />

wignebidan, _ zogs mxolod suraTebidan, zogs<br />

misi musikis wyalobiT. zogierTi maTgani Cemi axlobeli<br />

iyo, zogs kargad vicnobdi, maTTan vmegobrobdi, da<br />

SeiZleba iTqvas, rom miuxedavad Cvens Soris gawolili<br />

kosmiuri manZilisa, kvlav maT megobrad vrCebi...<br />

...morwmune rom vyofiliyavi, zemoT, aramiwier yavaxanaSi<br />

msxdom Cems megobrebs erTgvar mfarvel angelozebad<br />

miviCnevdi. arada, Cems ocnebis kafeSi motriale<br />

pirovnebebs, Cvens rigebSi yofnisas, am zeciur arsebebTan<br />

araferi hqondaT saerTo. magram vin icis!<br />

garda amisa _ Cemi mfarveli angelozi? romeli Rmer-


Ti gamomigzavnida? da ra enaze unda mimemarTa misTvis?<br />

dedaCemis germanulad, mamaCemis Cexurad Tu Cemi winaprebis<br />

ebraulad? iqneb ufali RmerTi aTaswleulTa<br />

mijnaze axal, CvenTvis jer ucnob enas mimarTavs, rom<br />

dedamiwis yvela mcxovrebi fuWi, xelovnuri sazRvrebidan<br />

gaiyvanos da erTobliv cxovrebas aziaros. aseTi<br />

RmerTi namdvilad Cveni mxsneli iqneboda. praRaSi is<br />

jer arasodes gamoCenila.<br />

da ase xdeba, rom gansacdelSi Cavardnili, TxovniT<br />

an CiviliT ocnebis yavaxanis mudmiv stumrebs mivmar-<br />

Tav xolme: Tqven, hei, iq, sadRac rom xarT, miSveleT,<br />

Tqven xom iciT, ra unda gavakeTo an gadavwyvito! vqna<br />

Tu ar vqna? ucnauria _ aseT dros marTlac vxvdebi,<br />

yovel SemTxvevaSi, mgonia, rom vxvdebi, ra unda vqna<br />

an ar vqna. maS, mainc mfarveli angelozebi arian? aramiwieri<br />

yavis WiqiT xelSi msxdomni? ratomac ara.<br />

ocdaaTiani wlebis bolos praRaSi, melantrixgases<br />

#7-Si vcxovrobdi. nomeri 14, didebuli, daTvebiT<br />

Semkuli portaliT, mweral egon evin kiSis dabadebis<br />

saxlia. roca #7-is sxvenSi, Cems oTaxSi davide bina,<br />

daTvebian saxlSi jerac cxovrobda kiSis deda, ara<br />

marto misi vaJebis, aramed mravali megobris siyvaruliTa<br />

da pativiscemiT ganebivrebuli. ramdeni wlisa<br />

iqneboda axla, roca mis egoneks asaTze meti weli aqvs<br />

ukan motovebuli? ras ityoda es ori dRevandel melantrixgaseze?<br />

amJamad aq erTi daxvewili restorania Sesabamisad<br />

daxvewili fasebiT, romelsac restorani “muxa” hqvia,<br />

da Cvens Tanamemamule mxatvar alfons muxasTan mxolod<br />

saxeli Tu akavSirebs; odnav moSorebiT aris jan-<br />

cxeli Sokoladi 141


saRi produqtebis firmis maRazia, saxelad Country life, da erT dros Cemi sacxovrebeli saxlis mopirdapire mxares<br />

patara, eleganturi kafeteriaa. ramdenime wliT adre, aq saeWvo sastumro iyo, ramdenime saaTiT rom aqiravebs<br />

xolme oTaxebs, saRamoobiT mis win, trotuarze, gogoebi idgnen, romlebic yvelaze xSirad daiarebodnen mokle<br />

quCaze, iseve, rogorc maTi klienti literatorebi, hitleris mesame raixidan emigrirebuli antifaSistebi da<br />

egon ervinis praReli megobrebi, romlebic kiSis dedasTan miirTmevdnen yavas da namcxvars da Tu rame iyo, saqmian<br />

daxmarebasac iRebdnen. saerTaSoriso turizmi? aseTi ram melantrixgaseze maSin aravis molandebia...<br />

...ocnebis kafeSi isini, visac guSin brZenebad vTvlidiT, idumali dumiliT duman.<br />

maSinac ki, roca praRis sasaflaoze misi brinjaos Tavi moipares, kiSma Tavisi zeciuri kafedan araferi Sematyobina.<br />

ise moxda, rom mxolod ramdenime kviris Semdeg, isic SemTxveviT, vewvie krematoriums da masTan erTad<br />

kolumbariums, da aRmovaCine, rom iq erTi patara svetiRa idga, momwvano TeTri marmarilosi, kiSis da misi colis,<br />

gizelas saxelebiT, da iqidan, saidanac wesiT brinjaos Tavs unda Camoexeda, qvidan mxolod erTi Jangiani WanWiki<br />

iyo amoSverili.<br />

“egonek, “ _ daviZaxe gancvifrebulma. “Tavi ra iqna?”<br />

“partiul amxanagebs ergoT“, _ iyo mSrali pasuxi, da amas kiSisTvis tipiuri gamokvlevis Sedegebic mohyva: ”dRes<br />

ferad liTonze lamis ufro didi moTxovnaa, vidre keTilSobil liTonebze. brinjao Sav bazarze saukeTeso saqonlad<br />

iTvleba, Tan kiSis Tavi! metis gageba Tu ginda, liTonebis gasaRebis saerTaSoriso bazarze kompetentur<br />

specialists unda mimarTo. ramdenjer giTxari, rom mxolod gadamowmebul informacias unda daeyrdno xolme,<br />

gansakuTrebiT, aseT viTarebaSi”.<br />

142 cxeli Sokoladi


am gansakuTrebul viTarebaSi gadamowmebul informacias versad movipovebdi, Zalianac rom mondomeboda. roca<br />

momxdaris gamo sagazeTo narkvevSi aRSfoTeba gamovTqvi, quCaSi ucnobi Tanamemamuleebi maCerebdnen xolme da<br />

mekiTxebodnen: “dagibrunes Tqveni kiSi?” Cemi sayvareli praRelebi!<br />

Tavi daabrunes, ufro sworad, aRadgines, Cexuri Jurnal “signalisa” da hamburguli “Spigelis” erToblivi iniciativiT.<br />

“axla isev gamTeldi, egonek, uwindelze odnav ufro STambeWdavadac ki gamoiyurebi,” _ mivmarTe mas, roca axali<br />

liTonis Tavi daamagres da zar-zeimiT gaxsnes.<br />

kiSma warbebi awia, avtomaturad dawvda axal, aq mxolod samoTxis surneliT gaJRenTil sigarets...<br />

...ukanaskneli msoflio omis dros parizis sapyrobileSi da mere, zustad aTi wlis Tavze, Cemi gulis gasaxe-<br />

Tqad, praRis “socialisturSi”, kargi erTi weliwadi martom gavatare sakanSi. iqac jiutad ar vTmobdi Cems ocnebebs,<br />

Tumca Zalian Znelad vaxerxebdi imas, rom sizmrebi koSmarebad ar gadamqceoda.<br />

im katastroful viTarebaSi, ocnebis kafe daxuruli iyo. mis mudmiv stumrebs daxmarebisTvis ver mivmarTavdi,<br />

es azradac ar momsvlia. iqneb imxanad keTilma sulma dedamiwasa da egreT wodebul zecas Soris gaumWvirvale<br />

farda dauSva (galavani araviTar SemTxvevaSi ar aRumarTavs!), raTa is borotmoqmedebebi, romlebmac aq ormocdaaTianebSi<br />

ase gaSala frTebi, meocnebeTa sivrces ar Sexeboda.<br />

imxanad zecaSi violinoebze aRar ukravdnen, da romc daekraT, isini arasworad iqneboda awyobili. amas ki yavaxanis<br />

zogi stumari namdvilad mZimed gadaitanda. maxsendeba, magaliTad, maqs brodi, patara tanis kaci, odnav<br />

cxeli Sokoladi 143


144 cxeli Sokoladi<br />

welSi moxrili, SavTvaleba, romelic bavSvobaSi axal<br />

germanul TeatrSi mxvdeboda xolme, roca dedas saopero<br />

premierebze davyavdi. scenaze mdgomi momRerlebi,<br />

orkestrantebi da Tavis amaRlebul adgilze aRmarTuli<br />

diriJori mas nerviulad gaxedavdnen xolme, roca<br />

mayurebels taSisTvis uxdidnen madlobas. aba, brodic<br />

ukravs taSs? damTavrebisTanave xom ar gavida? da Tu<br />

gavida, neta, praRis yoveldRiuri gazeTis dilis gamoSvebaSi<br />

rogor kritikas dawers? Seaqebs Tu miwasTan<br />

gaasworebs? Tu, RmerTma ar hqnas, da yvelafers gulgrili,<br />

arafrismTqmeli SefasebiT dausvams wertils?<br />

praReli Teatris moyvarulebisTvis praRis yoveldRiur<br />

gazeTSi maqs brodis mier gamoqveynebul recenzias<br />

gadamwyveti mniSvneloba hqonda: rac mas moewoneboda,<br />

rogorc wesi, maTi mosawonic iyo. visac is zurgs<br />

aqcevda, is arc maTTvis iqneboda misaRebi.<br />

mas, SemdgomSi israelis habimas Teatris dramaturgs,<br />

mxolod erTxel Sevexe, isic, gakvriT.<br />

“aRar gexsomebaT, batono brod“, _ Sevkadre mas Semdeg,<br />

rac misTvis sruliad umniSvnelo da CemTvis<br />

imxanad ucnaurad aRmgznebi saubris Semdeg, sinaTlis<br />

wlebi iyo gasuli. “Stefanis gimnaziis moswavleTa akademiaSi,<br />

romelSic manamade didi xniT adre, Tqvenc dadiodiT,<br />

klasis damrigebelma, profesorma oskar konma<br />

wargidginaT Cemi Tavi, rogorc niWieri gogo, romelic<br />

scenaze SeamCnieT, da gkiTxaT, ramiT xom ver damexmarebodiT,<br />

radgan me, misda samwuxarod, mSoblebis xelmokleobis<br />

gamo, swavlis gagrZelebas ver vaxerxebdi,<br />

arada, _ mas ase miaCnda, _ udavod SemoqmedebiTi niWiT<br />

viyavi dajildovebuli”.


“SesaZlebelia“ _ TqviT Tqven maSin da Savi TvalebiT<br />

amaTvalier-CamaTvaliereT, “iqneb erTxel gamomiaroT,<br />

patara qaliSvilo. yoveldRe redaqciaSi var. iqneb...”<br />

da winadadeba aRar daasruleT.<br />

“axlave daiviwye,” gadawyvita dedaCemma mtkiced, ise,<br />

rom verc Seepasuxebodi, roca am “fantastikuri Sansis”<br />

Sesaxeb movaxsene. “aseTi dausrulebeli winadadebebi<br />

axalgazrda gogonebisTvis Zalian saxifaToa”.<br />

ase damTavrda Cemi SemoqmedebiTi kariera, ise, rom<br />

arc dawyebula, da maqs brodTan axlaRa SemiZlia ur-<br />

TierToba, miwieri xlarTebisgan gaTavisuflebis Semdeg,<br />

_ ise, rogorc gamexardeba...<br />

...maSin, roca praRul yavaxanebSi, romlebSic mudmiv<br />

stumrebs TavianTi magidebi hqondaT da aq, Cvens qu-<br />

CebSic dadiodnen yvelafris gamgebi batoni mimtanebi,<br />

roca jerac cnobili iyo, literatorTa ra wres Sexvdebodi<br />

kafe “metroSi”, “unionkaSi” Tu “nacionalkafeSi”,<br />

roca arasodes acdebodi Cexi da germanulenovani<br />

mwerlebis Sereul wres kafe “arkoSi”, _ maSin<br />

isic SegxvdebodaT, maRali, mxrebSi moxrili figura<br />

praReli avtorisa, romelic aRgznebuli da xmauriani<br />

sazogadoebis mSvid wevrad iyo aRiarebuli; romelic<br />

yoveldRiurad ar Cndeboda, xandaxan gamoivlida xolme,<br />

xSirad avadmyofobda da praRidan xSirad miemgzavreboda.<br />

Cems ocnebis kafeSi franc kafkas mtkice adgili<br />

aqvs miCneuli. SemiZlia gavesaubro xolme, Tumca<br />

is imxanad gadavida maradisobaSi, roca me sul patara<br />

bavSvi viyavi.<br />

“SeamCnieT, batono kafka, rom praRaSi Tqveni gamosaxulebiT<br />

Ria baraTebs hyidian?”<br />

cxeli Sokoladi 145


“marTla?” _ fermkrTal saxeze msubuqma Rimilma gadaurbina. “magram rilkesac hyidian, verfelsac da sxvebsac,<br />

ara?”<br />

“cxadia, magram hiti _ bodiSi ki momiTxovia, _ hiti mainc Tqvena xarT... bolo dros praRis erTgvari simbolo<br />

gaxdiT, batono kafka. ara, marTla, es Zalian TvalSisacemia. rogor mogwonT is ambavi, rom italieli Tu espaneli,<br />

germaneli Tu amerikeli gogonebi, ase vTqvaT, guliT dagatareben? naxeT, rogoraa TeTr da zurmuxtisfer,<br />

Jolosfer da laJvardisfer maisurebze asaxuli Tqveni portreti turistul mkerdebze gadaWimuli?”...<br />

...ocnebis yavaxanaSi siCume Camowva. yvela me mismens, franc kafka dums. Tumca, etyoba, rom interesiT mismens.<br />

yurebi da mokled gakreWili Tavi odnav aefakla...<br />

...“yavaxanebi, rogorebic gvaxsovda da dRemde gvaxsovs, praRaSi TiTqmis sul gaqra, magram kafka xelaxla dagvibrunda,”<br />

_ miTxra cota xnis winaT safrangeTidan Camosulma stumarma. “es sulac araa gasakviri am jadosnur<br />

qalaqSi”...<br />

146 cxeli Sokoladi


FM 99.6


giorgi gvaxaria / cremliani saTvale<br />

naRebi pitniT<br />

mesame nawili 1975 / 76


`gogi, dom kinoSi rodis gaiCiTebi?~ _ momaZaxebda xolme akademiaSi irakli kobiZe, Cemsave<br />

fakultetze rom swavlobda esTetikis specialobiT.<br />

diax, sabWoTa saqarTveloSi maSin aseTi sagani iswavleboda _ `esTetika~. arsebobda<br />

esTetikis saxelmZRvaneloc, romlis avtori wignis SesavalSive amtkicebda, silamaze dedaa,<br />

Sroma ki mamao.<br />

irakli esTetikis saxelmZRvanelozec qilikobda, mis avtorzec da im specialobazec,<br />

romelic Tavad airCia. Tumca yvelaze daundobeli mainc fakultetis komkavSiris mdivnis<br />

mimarT iyo. dainaxavda Tu ara am gogos, egreve dauyvirebda xolme: `guSin daginaxe,<br />

rogor ezasavebodi wiTel kuTxeSi pavka korCagins~. roca amas ityoda, `dom kinoSi~ Cemi<br />

gaCiTvis ambavi lamis komplimentad meCveneboda.<br />

miT umetes, irakli arafers aWarbebda. kinos saxlSi drodadro marTlac `viCiTebodi~.<br />

Tumca 1975 wels egreT wodebul `daxurul Cvenebebze~ am SenobaSi SeRweva ufro Zneli<br />

iyo, vidre Led Zeppelin-is axali albomis, `Physical Graffi ti~-is Sovna (sinaTle mWirdebao,<br />

moTqvamda aq planti), axladgamosuli sigaretis `soiuz-apolonis~ SeZena, anda, 70-iani<br />

wlebis yvelaze Zvirfasi jinsebiT, `vrangleriT~ gaseirneba rusTavelze.<br />

magram sad unda wasuliyavi rusTavelze breJnevis epoqis saqarTveloSi? opera speqtaklebs<br />

jer kidev saburTaloze, profkavSirebis sasaxleSi marTavda, `kavkasiur carcis<br />

wreze~ moxvedra xom, saerTod, SeuZlebeli iyo. Tanac, bileTi romc geSova, jinsebiT xom<br />

ar mixvidodi TeatrSi? sabWoTa saqarTveloSi es TiTqmis revoluciis tolfasi iqneboda.<br />

miT umetes `carcis wreze~, romlis premieriTac rusTavelis TeatrSi 1975/76 wlis sezoni<br />

gaixsna da romlis sanaxavad mTeli qarTuli elita dairazma.<br />

sturuas Teatraluri karuseli, iseve rogorc sasamarTlo, Tavisi loTi mosamarTliT,<br />

gadaiqca abrakadabrad, romelSic maRali da mdabali uaryofilia, ierarqia _ ugulvebelyofili,<br />

reglamenti _ gadmoyiravebuli... speqtaklSi policiuri goneba uZluria,<br />

rom am karnavals Cawvdes... magram Tavisuflebis gancda unda gadaedos ubralo mayurebels,<br />

romelic igrZnobs, rom Semoqmedia da e.i. SeuZlia raRac Secvalos am samyaroSi Tu<br />

ara, am qveyanaSi, sakuTar TavSi mainc.<br />

ase undoda `horizontaluri kulturis~ mexotbes _ bertold brexts. ase unda<br />

sturuasac. Tumca warmodgena ar maqvs, ras fiqrobda reJisori, anda Tundac ramaz<br />

CxikvaZe, roca `kavkasiuris~ pirvel speqtaklebze darbazs SeaTvalierebda xolme; roca<br />

Secqeroda speqtaklze mobrZanebul cekas mdivnebs, TavianTi colebiT. cekas mdivnebis<br />

mdivnebs da cekas mdivnebis colebis parikmaxerebs, “manikiurSCicebs”, cekas im maRaziis<br />

gamyidvelebs, sadac Tavisuflad iSoveboda `soiuz-apoloni~ 60 kapikad, cekas mdivnebisa<br />

da maTi colebis Svilebs, yvelas gulis gasaxeTqad, `Physical Graffi ti~ rom hqondaT saxlSi<br />

da `cicinaTeladan~ gamotanili jinsebiT rom dabrZandebodnen.<br />

anda ratom aRfrTovanda es xalxi `carcis wriT~? ratom RiRinebda antraqtebSi `iyideT,<br />

iyideT, iyideT rame~? viTom sakuTar Tavs dascinoda? ver getyviT. msajuli ar var,<br />

azdakiviT. verc imaze davdeb Tavs, rom didad ganvsxvavdebodi am xalxisgan.


150 cxeli Sokoladi<br />

`vrangleri~ ara, magram `Lois~-i ki mqonda da Zalianac vamayobdi Cemi jinsebiT, romelSi<br />

gamowyobilic rusTavelis TeatrSi ara, magram rusTavelze, laRiZis wylebSi<br />

marTlac xSirad `viCiTebodi~.<br />

`laRiZis wylebi~ _ rusTavelze, damwvari da jerac araRadgenili operis pirdapir,<br />

70-iani wlebis TbilisSi erTaderTi feradi dawesebuleba iyo. did kolbebSi<br />

Casxmuli `Sokoladi~, `limoni~, `pitna~, `naRebi~ qmnida Wrel mozaikas, romelic<br />

warmoudgenel Tavisuflebas _ arCevanis Tavisuflebas aniWebda momxmarebels! mxolod<br />

da mxolod Tqvenze da ara Tqvens mSobelze, megobarze, meore naxevarze, ara<br />

pavka korCaginis memkvidreze (pionerTa xelmZRvanelebs aq xSirad mohyavdaT bavSvebi<br />

eqskursiaze) iyo damokidebuli, Tu ras airCevdiT. feradi wylis arCevani uamravi<br />

kombinaciis (da rekombinaciis) saSualebas qmnida _ `naRebi SokoladiT~, `naRebi pitniT~,<br />

`alubali limoniT~ da a.S. `Sokoladi~ ori kapikiT ufro Zviri Rirda, vidre<br />

sxva sasmeli da etyoba, gansakuTrebiT popularuli iyo _ Sokoladis WurWeli yvelaze<br />

adre Tavisufldeboda xolme. `Sokoladis~ fasi _ 7 kapiki, molaresac awyobda.<br />

rogorc wesi, xurdas aq aravin abrunebda.<br />

komunisturi baraqisa da, amave dros, komunisturi warRvnis es simbolo, maqsimalurad<br />

amarTlebda devizs, romelsac 1976 wels eduard SevardnaZis xelisuflebam<br />

cekas sagangebo plenumi miuZRvna: `yvelaferi adamianisTvis, yvelaferi adamianis materialuri<br />

keTildReobisTvis~. sasiamovno Jruantels iwvevda, magaliTad, `naRebi<br />

pitniT~ paxmeliaze, roca normalur adamians, rogorc wesi, sZuls es `materialuri<br />

keTildReoba~. miT umetes, roca 70-iani wlebis sabWoTa saqarTveloSi uxdeba cxovreba<br />

da `figura~ Saqriani RviniT aqvs gaJRenTili.<br />

akademiis, konservatoriisa da Teatraluris studentebisTvis umoklesi iyo es<br />

gza _ paxmeliidan feradi eqstazisken. paxmeliidan gamosvla koleqtiurad xdeboda.<br />

nabaxusevze, leqciebs Soris, studentebi pitnian naRebs svamdnen da netarebisgan<br />

ise ubrwyindebodaT Tvalebi, rogorc el grekos kangaclil, haerSi (Tu wyalSi?)<br />

molivlive personaJebs. zogi TiTqos gangeb itovebda tuCebze xuTkapikian naRebis<br />

sirofs, raTa `laRiZis wylebis~ xmauriani darbazidan gamosvlis Semdeg, rusTavelze<br />

seirnobisas, cota xniT kidev etarebina materialuri keTildReobis wveTebi.<br />

`Zmakac, ruseTSi mivdivar da jinsebi mWirdeba. Sarvali unda gaixado da damiTmo!~<br />

_ Tavdapirvelad verc ki mivxvdi, rom swored me mommarTavda es JRali, tanmorCili<br />

biWi, aqamde didxans rom makvirdeboda, Tu rogor vsvamdi pitnian naRebs Cems jgufel<br />

gogonebTan erTad.<br />

70-iani wlebis saqarTveloSi `jinsebis gaxda~ egreT wodebuli `uSankebis~ moxdas<br />

Caenacvla. `uSankebis~ moda ar gasula; ubralod, xalxma Wkuas mouxmo da quCaSi<br />

bewviani qudis Sekvra daiwyo. ase veRaravin mogvardeboda quCaSi uknidan da ~namuss~<br />

veRar agxdida. magram ZviradRirebuli jinsebis gamo, riskze wasvla namdvilad Rirda.<br />

miT umetes, roca `klienti~ fizikuri siZlieriT ar gamoirCeoda da arc kunTmagari<br />

dacva axlda.<br />

CemsaviT.<br />

ra Tqma unda, SemeSinda. Tumca gogoebis Semrcxva da iseTi saxe miviRe, TiTqos<br />

didi xnis nacnobs velaparakebodi. gavuRime kidec (amas yovelTvis vakeTeb, roca ar<br />

vici, rogor moviqce): `ara... es jinsebi naCuqaria, ver dagiTmob~.<br />

JRalma Rimilze RimiliTve mipasuxa. Tbilisi patara qalaqia, ver gameqcevi, amitom<br />

modi, iqiT gavideT da movilaparakoTo.


leqciaze gvagviandeboda. gogoebs niSani miveci, wasuliyvnen. me ki iqve, laRiZis wylebTan, romeliRac ezoSi<br />

Sevyevi. Tan vfiqrobdi, netav rogor apirebs Cemi cisferi `Lois~-is gaxdas? davuSvaT, mizans miaRwia, me raRa unda<br />

Camacvas, Tavisi daxeuli Sarvali? an jgufelebisTvis ra unda meTqva? anda, saxlSi rogor gamemarTlebina Tavi?<br />

ezo sruliad carieli iyo. viRacis fanjridan radios xma ismoda. diqtori laparakobda `mavne tradiciebTan<br />

da wes-CveulebebTan brZolis gaZlierebis~ dadgenilebaze, romelic saqarTvelos kompartiis cekam 1975 wlis<br />

noemberSi miiRo.<br />

meti damajereblobisTvis im qalaqis saxeli miTxra, sadac `wasvlas~ apirebda _ rostovi. rogorc mogvianebiT<br />

gamoirkva, jinsebze monadireebi amiT qurduli samyaros warmomadgenlebad asaRebdnen xolme Tavs.<br />

magram me ra vicodi qurdebis ena? me ra vicodi, rom qurdebSi tyuili ar modioda, arc dapireba da arc aseTi<br />

mravalmniSvnelovani Rimili? `TeTri bairaRebi~, mTeli saqarTvelo rom kargavda Wkuas, wakiTxuli ar mqonda.<br />

arc rusTavelis Teatris maSindeli hiti _ `sabraldebo daskvna~ minaxavs.<br />

`jinsebs ver gavixdi. Tu ginda fuls mogcem, 60 maneTi maqvs~. es iciT ras hgavs? vinme rom gTxovT, 100 lari<br />

masesxeo da uxerxulobisgan (Tu am `vinmes~ moSorebis mizniT) rom upasuxebT, asi lari ar maqvs, mxolod 5 lari<br />

midevs jibeSio. mere ukve `vinmes~ gaaCnia. an ukmayofilo mzeras miiRebs da gageclebaT; anda, ityvis, kai, jandabas,<br />

mome eg 5 lario... mere jibeSi CaiyofT xels da 5 laris nacvlad, maincdamainc oclarians amoiRebT.<br />

fulis xsenebaze, JRalma el grekos personaJebiviT gadmoatriala Tvalis gugebi.<br />

`xval, 12 saaTze, am ezoSi vxvdebiT erTmaneTs, velodebi 60 maneTs... da icode, rusTavelze versad gameqcevi.<br />

xo, damaviwyda, me gurama mqvia. ubanSi yvela micnobs. `qurTi gurama~ ikiTxe da getyvian, vin var~.<br />

susti biWi ki viyavi, magram arc iseTi upatrono, am JRal qurTs rom daveCagre. imave saRamos skolis megobrebs<br />

davukavSirdi. biWebi dampirdnen, rom paemanze gamomyvebodnen, Tumca erTma, goCa svanaZem isic miTxra, arafers<br />

ar unda dapirebodi, amaze pasuxis gacema mogiwevso.<br />

cxeli Sokoladi 151


JRali guramas gamo, erTi diskusia gamovtove. meore dRes, akademiis ezoSi xalxi axal ambavs ganixilavda _ andrei<br />

saxarovs wignisTvis `Cems qveyanaze da samyaroze~, romelSic cnobili fizikosi dasavleTis samyaros `samar-<br />

Tlian sistemas~ uwodebs, nobelis premia mianiWes. akademiis inteleqtualebi ise msjelobdnen, TiTqos zepirad<br />

icodnen saxarovis wigni. asea. inteleqtualebi, gansakuTrebiT studentobis xanaSi, iSviaTad aRiareben TavianTi<br />

ganaTlebulobis SemosazRvrulobas da iviwyeben, ras ambobda maTze ufro Wkviani xalxi _ mxolod is viciT, rom<br />

araferi viciTo.<br />

`am xalxSi yofnas isev guramasTan bazari mirCevnia!~ _ vifiqre CemTvis da sirbil-sirbiliT movkurcxle guramasTan<br />

paemanze. biWebi ukve aq iyvnen. JRalma daagviana. amdeni xalxis danaxvaze feri ecvala. marTlac el grekos<br />

personaJiviT `kangaclili~ gaxda. Tumca ukan daxevas, rogorc Cans, ar apirebda. didxans ebazra goCa svanaZes<br />

Cems dapirebaze, ase ar xdebao, mayuTi unda momces, `kacur pontSio~, Tu Zaan gaatrakebT, biWebis moyvana mec<br />

SemiZlia, mTel rusTavels dagayenebT plexanovelebso. Zalian magrad eWira Tavi. ise magrad, rom... rogor vTqva,<br />

vgrZnobdi, rom momwonda kidec misi gabeduleba, misi Seupovroba. Tanac, raRac saocari qarTuliT laparakobda.<br />

drodadro yvelasTvis daviwyebul sityvebs iyenebda. `magis daqonqil jinsebze ar vambob~ _ ase brZana. iciT, ra<br />

aris `daqonqili~? saxlSi rom mivedi, leqsikonSi vnaxe _ `daZvelebuls~ niSnavda Turme...<br />

qurdebis xsenebam Cemi biWebic daafrTxo. vgrZnobdi, rom yvelas erTad gverxeoda, magram RmerTi xom yovel-<br />

Tvis Cndeba gaWirvebaSi... roca `mouxmob~ xolme, ra Tqma unda.<br />

rostovi! gana JRalmac ar icrua? ratom dagvaviwyda es ambavi?<br />

rostovis xsenebaze, cota daibna da marTlac kacurad aRiara tyuili. imdenad kacurad, rom vifiqre, eg `TeTri<br />

bairaRebi~, mgoni, marTla wasakiTxia-meTqi. magram Tavisas ar iSlida _ me amas arafers davpirebivar, magas ki 60<br />

maneTi aqvs valio.<br />

bolos, voroncovelma goCam gverdze gaiyvana. sul ramdenime wuTSi sicil-siciliT dabrundnen.<br />

`gamosavali erTia, gogi. dom kinoSi raRac pornografia gadis, `aTas erTi Rame~. rogorme mosawvevi unda iSovo<br />

da waiyvano es kaci!~<br />

albaT JRalma daaskvna, rom pier-paolo pazolinis `aTas erTi Rame~ pornografia iyo. marTlac gadioda im<br />

dros kinos saxlSi, `daxurul Cvenebebze~. Tanac rogori programa iyo! formanis `viRacam gugulis budes gadaufrina~,<br />

lindsei andersonis `iRbliani~, ori pazolini - `dekameroni~ da `aTas erTi Rame~.<br />

raRa unda meqna? Cemi megobris, vaxo visockis mama, qarTuli saoperatoro skolis veterani feliqs visocki<br />

kinematografistTa kavSiris wevri iyo. `daxurul Cvenebebze~ am xalxs kavSiri 2-2 mosawvevs urigebda. wina dRes<br />

swored vaxom maCvena `O lucky man!~ da formanis filmi, romelsac Tbiliselebi “Кукушка”-s eZaxdnen. es akademiis<br />

studentebs awuxebdaT andrei saxarovis bedi, Torem Tbilisi maSin marto `kukuSkaze~ laparakobda. ratomRac<br />

aravin miaqcia yuradReba, rogor daawyvila moskovma es filmebi (`daxurul Cvenebebs~ swored moskovi awyobda.<br />

firebi aralegalurad iyo dabeWdili. amitom, rogorc wesi, Sav-TeTr aslebs gviCvenebdnen).<br />

formanis filmi msxverpliT mTavrdeba. makmerfi iRupeba. mis saqmes ki, `bunebis Svili~, indieli agvirgvinebs<br />

_ jojoxeTidan garbis. didi xnis mere, uaRresad simpaTiuri kaci, fsiqiatri giorgi berulava `fsiqoSi~ ityvis:<br />

`meRimeba, rodesac qarTvelebi amboben, kolosaluri stresi gadavitaneTo, radgan yvelaze didi stresi adamianis<br />

cxovrebaSi dabadebaa. rodesac samoTxidan gamogaZeveben, realuri samoTxidan, rasac 9 Tvis ganmavlobaSi ganicdidi,<br />

amaze didi stresi ar arsebobs~.<br />

da is axalgazrda kaci? trevesi `iRblianidan~? rogor unda samoTxeSi! magram ar icis, sad unda eZebos. ver<br />

xvdeba, rom axali adamiani ibadeba maSin, roca sakuTar Tavs gaacnobierebs, dainaxavs `istoriul procesSi~, Tavis<br />

Tavs TviTon uxelmZRvanelebs da ar daelodeba, Tu ras Seqmnian misgan damTrgunveli institutebi.<br />

zustad ase Tqva pazolinim, roca Tavis ideologiur kerpze _ antonio gramSize Camovarda saubari. regresi _<br />

velurobis mimarTulebiT, civilizaciis sawinaaRmdegod... civilizaciisa, romelmac es damTrgunveli institutebi<br />

Seqmna da sikeTe moutana mosaxleobis mxolod mcire nawils, sicocxliT daukmayofilebloba ki normad aqcia.<br />

swored daukmayofileblobam gadaaqcia samyaro fetiSizmisa da dogmatizmis jojoxeTad. qalis SiSveli sxeulic<br />

ki koka-kolasa da `marlboros~ gautola, deviziT _ `iyideT, iyideT, iyideT rame!~<br />

152 cxeli Sokoladi


atom ver xvdeboda amas andrei saxarovi, romelmac dasavleTi lamis samoTxed daxata da amisaTvis nobelis<br />

premiiTac dajildovda?<br />

ratom ver dainaxa pazoliniSi es yvelaferi `daxurul Cvenebebze~ moxvedrilma sazogadoebam?<br />

ai, afanase gavixsenoT, magaliTad; Tbiliseli loTi, romelic imxanad kinos saxlis dacvis ufrosad muSaobda.<br />

daxurul Cvenebebze karebSi idga da situacias mkacrad akontrolebda. amboben, rom mas kinos saxlis direqtoric<br />

ki ver ubrZanebda, esa da es ubileTod SeuSvio. bevrjer cemes kidec. magram wiTelcxviriani afanase mainc<br />

medgrad idga.<br />

arada, ramdenjer momityuebia afanase! ramdenjer<br />

SevmZvralvar kinos saxlSi daxatuli<br />

mosawvevebiT! da ramdeni kargi filmi minaxavs<br />

ase, `daxurul Cvenebebze~! (`qseroqsi~ imxanad<br />

ar arsebobda, Torem saerTod dedas vutirebdi!)<br />

vin iyo es afanase, ra rjida, ase Cinebulad<br />

rom asrulebda Tavis misias? qarTvelebma gaaborotes<br />

da ase iZia Suri? Tu, pazolinis<br />

sityvebiT rom vTqvaT, `kulturiT daukmayofilebloba~<br />

tanjavda... an, ubralod, iqneb<br />

CamorCa imas, rasac Wkviani xalxi `progress~<br />

uwodebs, qarTulic ver iswavla kargad. amitom<br />

arafris keTeba ar SeeZlo, karebSi dgomis<br />

garda.<br />

an es JRali gurama vin iyo? ra jandaba undoda<br />

Cemgan? an pazolinisgan? `dom kinoSi ga-<br />

CiTvaze~ ocnebobda Tu marTla pornografiis<br />

naxvas eloda 1975 wlis saqarTveloSi? guramas<br />

unda enaxa `aTas erTi Rame~ da visockis _ ara?<br />

Zalian Semrcxva, magram sxva gza ar mqonda.<br />

vaxos mosawvevi vTxove.<br />

Cemda gasaocrad, is biWebic movidnen, guramas<br />

rom gaurCies saqme. `daxatuli mosawvevebiT~<br />

SemoZvrnen darbazSi da ase aRmovCndiT cekas<br />

mdivnebis, maTi colebis, maTi parikmaxerebis,<br />

`manikiurSCicebisa” da 70-iani wlebis qarTuli<br />

inteligenciis gverdiT. im drois sxva, bobola<br />

qurdebis msgavsad, Cveni guramac harmoniulad<br />

Caewera `dom kinos~ garemoSi. saerTod, `zastois<br />

xanis~ saqarTveloSi inteligenciam ostaturad<br />

moaxerxa komunist CinovnikebTan, maT<br />

mfarvel kanonier qurdebTan integracia, Camoyalibda,<br />

rogorc `klasi~, moeqca komunisturfeodaluri<br />

piramidis saTaveSi, safuZveli<br />

Cauyara patriarqalurisa da aristokratulis<br />

raRac gasaocar sinTezs, romelic momdevno<br />

wlebSi saqarTvelos ganviTarebis (Tu ganuvi-<br />

Tareblobis) meqanizmi gaxdeba. aseT sivrceSi<br />

xalxs uyureben, rogorc pasiur da uformo<br />

masas, romlisganac yvelafris gamoZerwva SeiZleba... adamiani, romelic am kargad organizebuli piramidis dangrevas<br />

Seecdeba, romelic Taroebad dawyobili ierarqiis, am `amaoebis bazris~ (Tu supermarketis) arev-darevas,<br />

abrakadabrad qcevas moindomebs, egreT wodebuli `marTlmsajulebis~ msxverpli gaxdeba. mas ara loTi da masxara<br />

azdaki, aramed avtomatiani inteligencia, anda, `klasisa~ da misi ideologiis guSagi _ sasamarTlo ganikiTxavs.<br />

aseT sasamarTlos araerTxel `ganuxilavs~ pazolinis moRvaweoba. mas uCioda yvela, visac ar ezareboda, mas<br />

utevdnen memarjveneebi da memarcxeneebi, faSistebi da komunistebi, kaTolikeebi da marqsistebi; xolo mas Semdeg,<br />

cxeli Sokoladi 153


154 cxeli Sokoladi<br />

rac ganacxada, dRes erotika komerciad iqca, seqss _ monobis saSualebad iyenebeno,<br />

pazolinis `seqs-industriis qurdobac~ aumxedrda.<br />

`dekameronma~ aSkarad daabnia kinos saxlSi aRsagznebad mobrZanebuli qarTuli partiul-aristokratul-qurduli<br />

elita. es ra sWirT? ulamazes SiSvel sxeulebs xedaven<br />

da gulic ki ar uCqardebaT? avad xom ar gaxdnen? ratom ar ubrwyindebaT Tvalebi el<br />

grekos personaJebiviT? ratom ar utrialdebaT gugebi bokaCo-pazolinis erotikis<br />

danaxvaze? an es `aTas erTi Rame~ raRaa? `amis wakiTxvas gvikrZalavdnen mSoblebi bavSvobaSi?~.<br />

`ra acinebT am gogo-biWebs seqsis dros, ratom ar oxraven?~<br />

`aTas erTi Ramis~ meaTe wuTze publikam daSla daiwyo. JRalma, romelic Cemsa da<br />

goCa svanaZes Soris ijda, ukana rigebisken gaixeda da aSkarad Cems gasagonad Tqva Tavisi<br />

originaluri qarTuliT: `es xalxi groS-kapikad ar Rirs!~. biWebs gaecinaT. magram<br />

guramas, rogorc Cans, ar ainteresebda maTi azri. filmis damTavrebisTanave mkiTxa,<br />

gamagebine erTi, es pazolini ra kaciao.<br />

2005 wels mcxovrebo, mravaltanjulo qarTvelo xalxo, Tqven ver warmoidgenT,<br />

raoden saamoa, raoden tkbili, raoden narnari (ai, iseTi, paxmeliaze, Tvalis gugebi<br />

rom gadmogitrialdebaT laRiZis wylis dalevis Semdeg), roca ijerebT im Wkviani kacis<br />

lozungs: “Красота спасёт мир!”. gana ase ar moxda axla? Cvenma JRalma lumpenma, am<br />

erTma sawyalma qurTma biWma, veraferi rom ver moaxerxa cxovrebaSi, saxelmwifoc rom<br />

waarTves, miwac, `dvornikad~ rom monaTles qarTvelebma, Tavisi samoTxe kapadokiaSi<br />

gadaRebul `aTas erT RameSi~ dainaxa. biWebmac kveri daukres, magaria pazolinio da<br />

aseT xalxs, aba, rogor gavuSvebdi saxlSi: ~60 maneTi maqvs, wamodiT, biWebo, davlioT<br />

sadme~.<br />

goCam da biWebma kargad icodnen Cemi xasiaTi, arc gakvirvebiaT. ai, JRalma ki iseTi<br />

saxe miiRo, TiTqos pazolinis axali filmis sanaxavad vepatiJebodi.<br />

oh, es reJisoris Tu diriJoris kompleqsi! es ZvelTaZveli seni, rom xalxi Seni<br />

survilis mixedviT `ataro~ da aiZulo, siamovneba igrZnos! 60 lari amaSi rogor damenaneboda.<br />

biWebma laRiZis wylebTan rom restorania, sardafSi, maincdamainc is airCies. mgoni,<br />

`firosmani~ erqva maSin. `zastois epoqis~ sufra gavSaleT _ bevri jonjoli, boloki,<br />

puri, gayinuli xorcisgan damzadebuli katleti da, raRa Tqma unda, Saqriani Rvino,<br />

romelmac ori Wiqis mere ise damartya TavSi, rom yvelaferi davfqvi, rasac pazolinize<br />

vfiqrobdi... arc is xalxi damaviwyda, ~groS-kapikad rom ar Rirs~... JRali<br />

pirdaRebuli mismenda _ ra jinsebi, ris rostovi, ra voroncovi da ris qurdebi! rom<br />

icodeT, ra vuqeni?! TviTon ar svamda (religia ukrZalavT neta?), magram Cveni Semyure,<br />

mgoni isic SeTvra. gviambo, rogor dascinodnen skolaSi, `riJa qurTs~ eZaxdnen; rogor<br />

gadaiyvanes rusul skolaSi, sadac agreTve masxrad igdebdnen. gviambo Tavis mravalricxovan<br />

ojaxze, imaze, rom ver eteodnen 2 oTaxSi da mSoblebs TiTqmis ver xedavda.<br />

gaognda, roca biWebs vuTxari, _ ai, kaci, ai pazolinis personaJi, amaT aRmerTebda<br />

swored, radgan marto amaT SemorCaT-meTqi Rirseba.<br />

`nametani ar mogivides, jinsebic ar gaixado axla~ _ miCurCula voroncovelma goCam,<br />

roca JRals viqtor boJoviCis wigns “Cовременные западные кинорежиссёры” davpirdi.<br />

`laRiZesTan vdgavar xolme, xuTSabaTobiT, iq SegiZlia mnaxo da momitano~ _ es Tqva<br />

da wavida.<br />

meore dRes ise mtkioda Tavi da Cemi saqcielis ise mrcxvenoda, is 60 maneTic ise<br />

damenana, rom sakuTar Tavs protesti gamovucxade da loginidan ar avdeqi. 1975 wlis<br />

noemberSi Zalian cioda. radiatorebs ki mTavroba ara da ar rTavda. mZulda cxovreba<br />

da sabWoTa saqarTvelo.


im qurT guramas, ra Tqma unda, ar gamovxmaurebivar. ufro metic, xuTSabaTobiT gogoebs pitniani naRebis dasalevad<br />

aRar mivyvebodi. ra unda meTqva Cemi jgufelebisTvis, rogor amexsna, rom kacs, jinsebs rom mxdida da<br />

fuls marTmevda, viqtor boJoviCis wigns vakiTxebdi?<br />

magram erT TveSi isev gamiCnda guramas naxvis survili.<br />

1976 wlis ianvarSi fostalionma Jurnali “Искусство кино” mogvitana. sadRac bolo gverdze, rubrikaSi<br />

“Синерама” dabeWdili iyo cnoba pazolinis mkvlelobis Sesaxeb. 1975 wlis 2 noembers, ostiis plaJze upoviaT misi<br />

gvami, e.i. im dros, roca `firosmanSi~ lamis mis sadRegrZelos vsvamdiT, pazolini ukve mkvdari iyo. aTasi sisulele<br />

ewera _ komunisti reJisori faSistebma mokleso, vatikanma ar apatia `gamoxdomebio~, miuxedavad `froidistul-trockistuli<br />

ideologiis~ (?) gavlenisa, mainc progresuli iyoo da a.S. magram aseTma idioturma teqstma ki<br />

ar gamacofa, _ Tqven warmoidgineT imanac ki ara, rom pazolini mokles (man miiRo is, rasac yvelaze metad natrobda<br />

_ sakuTari fexiT avida golgoTaze!)... _ Wkuidan SemSala dagvianebulma informaciam, iman, rom daiRupa meoce<br />

saukuneSi aRorZinebis epoqidan mosuli<br />

geniosi. Cven ki, Tbiliselebma,<br />

es ambavi mxolod 2 Tvis Semdeg SevityveT.<br />

magram vis ainteresebda aq pazolini?<br />

qarTuli partiul-aristokratul-qurduli<br />

elita sul sxva xalxs,<br />

sul sxvanair kulturas etrfoda.<br />

saSinelebaa martoobis aseTi gancda.<br />

saSinelebaa, roca marto giwevs<br />

micvalebulis datireba.<br />

`JRali!~, `xuTSabaTi~, `laRiZis<br />

wylebi~ - es sityvebi erTad momivida<br />

TavSi. magram im kviraSi gurama<br />

`wylebTan~ ver vnaxe. verc erTi kviris<br />

Semdeg. Tanac, akademiaSi gamocdebi<br />

gvqonda da rusTavelze iSviaTad<br />

mixdeboda gavla.<br />

axali semestris dawyebasTan erTad,<br />

roca qveyanaSi cudi xmebi gavrcelda,<br />

_ moskovs konstituciis Secvla unda,<br />

qarTuli ena saxelmwifo ena aRar iqnebao,<br />

_ bolos da bolos davinaxe<br />

Cemi `JRali~ laRiZis SesasvlelTan.<br />

buTxuza biWi edga win, violinoTi<br />

xelSi da saqmes urCevda.<br />

`ici, pazolini, orives ase rom Segviyvarda,<br />

ukve mokluli iyo maSin~ _<br />

misalmebisTanave es mivaZaxe.<br />

`pazolini vinaa?~<br />

mindoda gamexsenebina misTvis yvelaferi,<br />

magram vigrZeni, rom ar mismenda.<br />

jinsebs uTvalierebda buTxuza<br />

musikoss. <br />

cxeli Sokoladi 155


warmogidgenT<br />

Cineli anu inatre rame<br />

III seria wina seriaSi...<br />

<br />

avtori: ana-korZaia samadaSvili foto: levan xerxeuliZe<br />

monawileobdnen: liza - nestan niJaraZe, gaga- zurab alaverdaSvili, edika - guram wibaxaSvili, TaTuTa - <strong>nino</strong><br />

xoStaria, dediko - maia asaTiani, liliko da ziziko - marika da jokonda svaniZeebi<br />

156 cxeli Sokoladi<br />

© ”M Publishing” saavtoro uflebebi daculia.<br />

JurnalSi gamoqveynebuli masalebis nawilobrivi an mTliani gamoyeneba akrZalulia.


AUDIO<br />

amJamad samzareuloSi ukve liza da edika isxdnen. `ra<br />

idiotizmia,~ fiqrobda liza. Tumca kmayofilic iyo:<br />

edikam da TaTuTam gagas gamo gacofeba iolad gadaagorebines,<br />

esec xom saqmea?<br />

TaTuTas maqsis mercxlebis qveS, taxtze eZina, tkbilad<br />

da lamazad. `geiSebs lamazad Zilsac aswavlidnen,~<br />

gaaxsenda lizas da gaecina _ TviTon sul iwixleboda<br />

xolme. kargi gogo yofila es TaTuTa, neta, ratom idebilebda<br />

Tavs?<br />

edikam auxsna, rom misgan, anu lizasgan gansxvavebiT,<br />

TaTuTa friad Wkviani qali iyo da zustad xvdeboda _<br />

rac ufro lenCad xar, miT ukeT gaqvs saqme awyobili.<br />

_ mixvda amas da axla pasuxi aRar moeTxoveba, _ ganmarta<br />

edikam. _ Sen rom mihqaro rame, magrad mogxvdeba,<br />

amaze ki, krupnadac rom mihqaros, ubralod ityvian, ra<br />

sayvareliao.<br />

samzareulos magidasTan, savarZelSi mokalaTebuli<br />

edika gulmodgined ilukmeboda, ise gemrielad, rom<br />

lizasac ki mada gaexsna, arada, Rrma bavSvobaSic ar usauzmia<br />

_ dedas xom adre adgoma ar SeeZlo.<br />

_ dedaSeni ra bedSia? _ hkiTxa edikam.<br />

vai?! marTla jadoqaria es Cemisa?<br />

_ dedaCemi ram gagaxsena?<br />

_ ra vici, gamaxsenda.<br />

_ gaTxovda. ori Tvea. Wame, Wame, ra problemaa. kacs<br />

gahyva iseTs, neta me da Sen mogvca: didi fulis da kidev<br />

raRac-raRaceebis patronia.<br />

_ Sen eg ra ici? _ gaecina edikas.<br />

_ me gavacani.<br />

_ va!?<br />

_ ho. Cemi, ra giTxra, kaci iyo, ra, da mere dediko<br />

iTxova colad.<br />

_ va! me vicnob?<br />

_ jvari gweria.<br />

_ va.<br />

deda, romelsac ar SeuZlia<br />

lizas dediko odesRac lamazi gogo iyo. amJamad is<br />

lamazi qalia. Tan, Zalian movlili. ra-ra, da Tavis movla<br />

lizas dedas kargad SeuZlia.<br />

magram meti araferi SeuZlia da arc arasodes SeeZlo.<br />

arasodes. sul axalgazrda roca iyo, arc maSin SeeZlo<br />

rame. is Tavis dasTan da mis ubedur dRes dabadebul<br />

qmarTan erTad cxovrobda da Tavs uvlida. is ar swavlobda,<br />

radgan gamocdebis gamo inerviulebda da es ar<br />

SeeZlo. mas, cxadia, arc saxlSi SeeZlo ramis gakeTeba,<br />

gansakuTrebiT ar SeeZlo iatakis dagva, WurWlis da Te-<br />

Treulis garecxva da saWmlis gakeTeba. mokled, araferi<br />

ar SeeZlo.<br />

unda iTqvas, rom arc Tavad misi atana iyo SesaZlebeli,<br />

amitom bevri ifiqra Tu cota ifiqra, dis qmarma, anu<br />

siZem, baRiani saxli gacvala, ris Sedegadac gamouvida<br />

mSvenieri samoTaxiani bina vakeSi da ori oTaxi sololakSi,<br />

komunalurSi, sadac, cxadia, col-qmari dasaxlda,<br />

radgan lizas momaval dedas saerTo samzareulo da<br />

mezoblebTan urTierToba ar SeeZlo. mas arc gauremontebel<br />

binaSi Sesaxleba SeeZlo, amitom dam da siZem bina<br />

VIDEO<br />

deda, adamiani-manipulatori<br />

lizikos deda. asaki nu SegaSfoTebT, marTla<br />

lizas dedaa. rogorc Cans, ar berdeba _ sad<br />

SeuZlia amdeni...<br />

cxeli Sokoladi 157


VIDEO AUDIO<br />

jer gaaremontes da Sig mere SeabrZanes, zar-zeimiTa da<br />

taS-fanduriT. da sazeimod dahpirda, sadils yoveldRe<br />

mogicunculebo, da samsaxuric uSova TavisTan, institutSi,<br />

mdivnad. meti raRa.<br />

male gairkva, rom mas arc muSaoba SeeZlo: roca<br />

uTxres, aqa da aq darekeo, aRmoCnda, rom ucxosTan darekva<br />

ar SeeZlo.<br />

mere isic gairkva, rom martos cxovrebac ar SeeZlo.<br />

_ kai, is saxli gavaqiravoT, _ dayabulda siZe.<br />

_ vaime, ara, ar SemiZlia! ise kuklasaviT movawye, Sig<br />

rogor SevuSva vinme? ar SemiZlia! _ da kvlav dasTan<br />

da siZesTan darCa. ijda, frCxilebs iwesrigebda – gamudmebiT,<br />

neta ra hqonda aseTi mosawesrigebeli? _ da<br />

kviraSi orjer Tavisi kuklasaviT saxlis sanaxavad dadioda<br />

xolme.<br />

erT mSvenier saRamos Sin dabrunebul siZes gabrwyinebulma<br />

moaxsena:<br />

_ ici, Cven bao gveyoleba!<br />

_ raa?<br />

_ bavSvi eyoleba, _ auxsna colma da atirda.<br />

o, rogor eama siZes! ifiqra, gavasaReo! ifiqra, vaSa,<br />

vaSao! sul mJavanaZe rom yofiliyo mama, imasac Sestenida,<br />

es namdvilad SeeZlo! maS, vinaa is bednieri?<br />

_ vaime, ver getyvi, _ iyo pasuxi. _ ar SemiZlia.<br />

_ fexebis aweva xom kargad SegeZlo! _ bRaoda siZe,<br />

magram sul tyuilad.<br />

_ nu yviri, xom ici, ar SemiZlia, _ gauwyra colisda<br />

da protestis niSnad televizors xma auwia.<br />

ase daibada liza. miuxedavad imisa, rom aseTebi, rogorc<br />

wesi, ar SeeZlo, dedam is Tavad gaaCina, oRond<br />

mere deidam da biZiam gazardes, radgan dedas arc uZiloba<br />

SeeZlo da arc kakaSkebi. fu, kakaSka!<br />

mere siZe mokvda, sul martivad, manqanam gaitana. ise<br />

ganicada lizas dedam, ise ganicada, sulieri wonasworobis<br />

aRsadgenad mTeli Tve likanSi mouwia yofna! mere<br />

deidac mokvda _ gagecinebaT, da isic manqanam gaitana,<br />

da dedam Tqva, rom saxlSi, sadac amdeni ubedureba datrialda,<br />

cxovreba ar SeuZlia da arc lizasTan erTad<br />

cxovreba SeuZlia. ra mZime xasiaTi gaqvs, liziko!<br />

kviraSi erTxel deda lizas urekavda, ewuwuneboda da<br />

davalebebs aZlevda xolme. Zalian uWirda, sawyals, amitom<br />

lizam irbina, bina gauyida da ufro patara uyida,<br />

da dedas is fuli sul eleoda da eleoda, da vaime,<br />

rogor ar SeeZlo amis atana! ise Zalian ar SeeZlo, rom<br />

kinaRam avad gaxda, da amitom cota xniT lizasTan gadasaxlda:<br />

martos yofna ar SeeZlo.<br />

aRarc mouwia martod yofna, mSvenieri kaci moCangla<br />

lizasas. uh, mSvenieri kaci iyo: xelgaSlili, keTilSobili,<br />

daCagrulTa qomagi, da sul oriode Tvis winaT<br />

lizas egona, rom morCa misi xetiali siyvarulis orRobeebSi,<br />

rom aris, asrulda ocneba! magram zRapruli<br />

ufliswulis gulma patara, daucveli qalis sevdas ver<br />

gauZlo da dediko, nazi, qaluri da moxdenili, colad<br />

iTxova.<br />

samwuxarod, liza goimi aRmoCnda: dedas da yofil sayvarels<br />

ver gaugo da aRarc erTs aRar elaparakeboda.<br />

deda, rogor ar SeeZlo lizas dedas aseTi raRaceebi!<br />

158 cxeli Sokoladi


AUDIO<br />

...<br />

_ au, ra vWame?!<br />

_ midi, midi, _ edika gaRimebuli uyurebda. _ diliT<br />

unda isauzmo xolme. janSi midis. saerTod, raRac, xdebi,<br />

ha? ar momwons eg ambavi. xom ici, мужчина не собака,<br />

на кости не бросается.<br />

_ moica, ra, _ ise, ki eama lizas, magram xom ar SeimCnevda.<br />

_ Zmurad, es TaTuTa sad iSove?<br />

_ ar mogewona?<br />

_ magrad, _ gulwrfelad upasuxa lizam. _ ubralod,<br />

Tavidan megona, rom Clungi iyo da ra yofila? magari<br />

iyo _ `me ra, ar minda?~ rom gaixada, gaviTiSe.<br />

_ Segetyo, _ edika Zalian gamxiarulda.<br />

_ amas xSirad akeTebs?<br />

_ pirvelad qna. saerTod, yvelafers pirvelad Svreba<br />

xolme. magari tipia.<br />

_ malaca, TaTuTa! _ aRfrTovanda liza. _ ai, malaca!<br />

_ gmadlob, lamazo! _ TaTuTa ise Cumad Semosuliyo,<br />

liza SekrTa kidec. _ oRond me TaTuTa ar mqvia.<br />

_ hehe! _ gaerTo edika.<br />

_ ra gixaria, dampalo, _ gajavrda liza.<br />

_ kai, ra, _ TaTuTam ugrZelesi fexebi edikas muxlebze<br />

Semoawyo. _ CvenSi mosula.<br />

...rogori ucnauri saRamoebi icis noemberma. ise dagiRamdeba,<br />

verc mixvdebi, dRe rogor an ratom gavida.<br />

tkbilad sxedan samzareuloSi edika, TaTuTa da liza,<br />

gagaseuli sanTlebic ki daanTes... `beboebTan xval<br />

waval, moeswreba,~ _ fiqrobda liza, oRond nela, zarmacad.<br />

`mainc Cemi iqneba Cemi milionebi...~<br />

_ ...egeni aranairad ar arian mariSkas bebiebi, _ hyveboda<br />

edika. _ orive gauTxovaria. ra pontSi awvebian<br />

bebiobas, azrze ara var. Sen rad ginda, ha? aRar ityvi?<br />

kai, kai. mokled, me Tu rame mesmis, magari Sebertyili<br />

sastavia. im saRamos, gogo rom miviyvane, koniaki aagdes,<br />

madlierebis ambavi megona, mara ara, TviTon svamen da<br />

mTlad marto sma, etyoba, utydebodaT.<br />

_ maica, _ CaerTo TaTuTa. _ plexanoveli liliko da<br />

ziziko? lilisTan musikaze davdiodi, azrze var.<br />

_ raze mixvdi, rom egeni arian, smaze? _ gaxalisda<br />

liza.<br />

_ ra gecineba, marTla magrad svamen, oRond denaturatebs<br />

ki ara, sul magari sasmeli aqvT. rom icode,<br />

fulic magrad aqvT, oRond saidan, azrze ara var. Cemi<br />

ocdaxuTi lariT, iasnia, ar cxovrobdnen, azrze ara<br />

var, Tavs saerTod ras iwvalebda, me magari uniWo bavSvi<br />

viyavi, magari usmeno da Tan kliaozniki.<br />

_ hyidian albaT raRaceebs, _ ivarauda lizam.<br />

_ ara, piriqiT, yiduloben, mTeli mSrali xidis saqsi<br />

saxlSi ulagiaT.<br />

_ ra Wirad undaT?<br />

_ ra vici. evasebaT. Sen ra pontSi unda aadge?<br />

_ Tavi daanebe, _ edika isev saWmels dawvda. vah, ramdeni<br />

Casdis da ar suqdeba! _ mainc arafers getyvis.<br />

_ kai, nu ityvi. ise, Tu ginda, wamogyvebi, _ SesTavaza<br />

TaTuTam.<br />

_ ara, sayvarelo, me TviTon vizam.<br />

VIDEO<br />

cxeli Sokoladi 159


VIDEO AUDIO<br />

160 cxeli Sokoladi<br />

_ OK.<br />

`ra kargia,~ fiqrobda liza. `TaTuTamac gaamarTla.<br />

e, gaga, Se debilo... rogor mezareba marto xetiali...~<br />

_ es vinRaa? _ ikiTxa uceb TaTuTam.<br />

gaga. gasaRebi Tan wauRia, viriSvils. `ra Cumad dadis,<br />

katasaviT”, ifiqra lizam.<br />

_ privet, simpatiuro! _ xeli auwia TaTuTam.<br />

_ ra iyo, dagrCa rame? _ rogor ezareboda lizas<br />

Cxubi!<br />

_ erTi wuTiT, sul erTi wuTiT modi, ra... bodiSi...<br />

liz, modi ra...<br />

ra zrdili biWia es gaga, gagiJdeba kaci... ra iyo?<br />

_ lizo, me morCa, wamovedi. sul. moica, moica. marTla.<br />

deda momikvdes. moica, ra!<br />

_ edika, TaTuTa, _ gaacno samzareuloSi dabrunebulma<br />

lizam. _ es gagaa. edik, esaa gaga.<br />

_ me ar mqvia TaTuTa, mara OK. ar mogeridos, _ gaamxneva<br />

TaTuTam. _ davai, daje da moyevi, problemaa?<br />

_ ho, _ gamoexmaura lizac, _ problemaa?<br />

_ davai, davai, _ Seaguliana edikam. _ ra iyo?<br />

da gagam daiwyo: rom guSindels aqeTia, sul xedavs<br />

da aRar SeuZlia. rom sul iqaa, sadac gaga, rom coli<br />

isev eCxuba, ras bodavo, aravinac ar ariso, arada, aris,<br />

marTla, aris, sul yvelgan, dRisiTac _ ki ar daesizmra,<br />

marTla, fanjaraSic Semoixeda, merve sarTulze,<br />

da colma uTxra, kaifobo, da gaga gamxecda, da liza,<br />

au, liza, daviviwyoT, rac iyo, ra!!!<br />

liza gawiwmatda.<br />

_ uCemod mowie, Se lawirako?<br />

_ moica, _ Tqva uceb edikam, iseTi xmiT, rom samzareuloSi<br />

siCume Camowva. _ vis xedav?<br />

_ maqss, _ Tqva gagam CurCuliT. _ maqsimas. guSinwin<br />

rom giTxari, liz, eg mokvda-meTqi. axla zis da eweva.<br />

sul. Tan miyurebs.<br />

kvlav siCume. TaTuTam da edikam erTmaneTs gadaxedes.<br />

TaTuTam edikas muxlebidan fexebi Camoawyo. edikam<br />

ikiTxa:<br />

_ mariSkas xoteis eZeb, liza?<br />

yvelani lizas miaCerdnen. edika adga da lizas moexvia.<br />

_ Zalian frTxilad iyavi.<br />

_ Zalian frTxilad iyavi, _ eqosaviT gaimeora TaTu-<br />

Tam.<br />

gareT bneloda da cioda, aq ki, samzareuloSi, sanTlebi<br />

parpalebda, lurjad Camowva sigaretis boli, da<br />

gagam icoda, rom moigo, saxlSi dabrunda, da aq aRaravin<br />

awyeninebda, yvelas eyvareboda: lizasac, am viRac<br />

edikasac da mis qalsac. gaga bufets mieyuda da Tbilad,<br />

guliTadad gauRima edikas mier datovebul savarZelSi<br />

mokalaTebul maqss. imanac gauRima da Tvali Caukra.<br />

...<br />

liliko da ziziko iseT asakSi iyvnen, rom Tavs mixailovskelebad<br />

Tvlidnen. gaga, mogexsenebaT, mniSvnelovnad<br />

iyo im naTel epoqas amcdari, amitom verafriT ver<br />

gaigo, patara, TeTrsayeloiani bebo ras eubneboda:<br />

_ ras damdgarxar varancovis pamiatnikiviT?<br />

amitom karebSi idga Tavisi uSvelebeli TaiguliT


AUDIO<br />

xelSi da uazrod iRimeboda.<br />

_ batono?<br />

_ Sedi, _ CasCurCula lizam da zurgSi idayvi odnav<br />

hkra.<br />

oTaxi iyo umSvenieresi: maRalWeriani, raRac, bevrku-<br />

Txeebiani, maRali RumeliT. idga antikvaruli aveji da<br />

gagasa da lizas gasaocrad, kedlebze sruliad moulodneli<br />

plakati iyo gakruli _ Ce gevara.<br />

_ dasxediT, lamazebo! _ JRurtulebda TeTrsayeloiani.<br />

_ deda, ra lamazi biWi xar Sena!<br />

_ gmadlobT, _ liza Tvalebs ar ujerebda: gaga<br />

gawiTlda. Sav dReSi iyo, aRar icoda, Taiguli sad wae-<br />

Ro, Tvalebi sad waeRo _ TeTrTmiani, TeTrsayeloiani<br />

moxuci qali, kafelis Rumeli da Ce komandante! gadaireva<br />

kaci.<br />

_ Senc mogwons, ho? _ CaekiTxa lizas TeTrsayeloiani.<br />

_ cota ki hgavxar. Cemo lamazo! _ gagas Tan Taiguli<br />

gamoarTva, Tan zurgze miefera, yvelafers erTad Svreboda,<br />

Tan saSinel tempSi. _ ziziko, naxe, ra xalxia!<br />

meore oTaxidan meore moxuci gamovida, cota ufro<br />

maRali. amas sayelos nacvlad margalitis mZivi ekeTa,<br />

da odesRac lombardSi namuSevari liza mixvda, rom es<br />

namdvili margaliti iyo.<br />

_ moxvediT, Cemo oqroebo? Чай, Зизи! _ zizikoc ra<br />

aqtiuri yofila! _ ra lamazi yvavilebia! gaixade, Cemi<br />

gogo, gaixade! rogori lamazi gogo xar!<br />

_ da biWi rogoria? _ lilim ukve yvelaferi moaswro,<br />

yvavilebi langarSi Caawyo, lizas qurTuki gamoarTva,<br />

Tan gagas usvamda da usvamda zurgze xels da gagac sul<br />

ufro ibneoda da sul ufro metad ubedurdeboda.<br />

aseTive saocari siswrafiT gaiSala Cais sufrac, saidanRac<br />

gaCnda koniaki, _ `henesi~, ai, mesmis beboebi!<br />

lizas motanili namcxvrebi ukve did vercxlis sinze<br />

iyo Camolagebuli, da beboebi laparakobdnen da laparakobdnen.<br />

_ mogwons, ho, komandante? magari kacia! eh, ufro<br />

axalgazrda rom vyofiliyavi... _ WikWikebda lili. _<br />

naxe, ra gogo viyavi! Tan rogor vcekvavdi! _ kedelze<br />

Camokidebul suraTze miuTiTa. _ Он бы точно не устоял!<br />

lizas reti daesxa. beboebTan Zalian Tbiloda.<br />

_ me liza var, es gaga...<br />

_ Zalian kargia! ra kargebi xarT, ra lamazebi!<br />

_ didi bodiSi, TqvenTan moweva SeiZleba? _ naxe, gaga<br />

ras gakadnierda!<br />

_ aba ra, Cemo sayvarelo, _ aRelda lili. magidaze<br />

uceb gaCnda uzarmazari niJara da orive bebom uceb<br />

gaabola, lizas mTlad gasaCanageblad, `qemeli~.<br />

_ miirTvi, gexvewebi! naxe, liliko, ra gemrieli rameebi<br />

mogvitanes bavSvebma...<br />

`raRaca veraa aq wesrigSi,~ fiqrobda liza. gaga bebiebTan<br />

erTad koniaks urtyamda, samarcxvino siswrafiT<br />

da raodenobiT, liza ki fiqrobda: `ra xdeba? ratom<br />

arafers gvekiTxebian? ar ainteresebT, ratom moveTeriT?~<br />

lili da zizi ki ar Cumdebodnen:<br />

_ lamazi iyo, ara, Cveni liliko? ise, arc me viyavi<br />

uSno, ai, naxe?<br />

_ es saqorwilo kabaa? _ gagas koniakma uSvela, metyvelebis<br />

unari aRudga da lizas gulis gasaxeTqad,<br />

VIDEO<br />

cxeli Sokoladi 161


VIDEO AUDIO<br />

aSkarad komfortulad grZnobda Tavs.<br />

_ ara, ra hqvia imas, выпускной бал, _ auxsna zizim.<br />

lili gagas ganuwyvetliv efereboda da es ukanaskneli<br />

ise gamoTayvanda, rom TviTonac dauwyo xelze xelis<br />

cacuni.<br />

_ zizikos damTavrebuli aqvs keTilSobil qalTa instituti,<br />

medalica aqvs, _ gaamayda lili da lizas miutrialda.<br />

_ Ты же носишь брошки, моя хорошая?<br />

_ diax, _ upasuxa lizam.<br />

_ zizi? _ gadaxeda lilim.<br />

_ Ну? _ upasuxa zizim.<br />

lizas win, magidaze, gaCnda gulsabnevi. Zalian, Zalian<br />

lamazi.<br />

_ au, ra magaria, _ wamodga gaga. _ ra aris es?<br />

_ topazi, oqrosferi, _ upasuxa zizim. _ es Cemi medalia.<br />

axla Senia. naxe, rogor mogixdeba!<br />

lizas amdeni aRar SeeZlo.<br />

_ qalbatono zizi! _ wamodga liza. _ da qalbatono<br />

lili. me var liza, es gaga, Tqven viRacaSi agerieT. Cven<br />

aravin ara varT, Cven varT liza da gaga, da varT mariSkas<br />

nacnobebi, da mariSkas veZebT, da misi misamarTi<br />

gvindoda gagvego, da meti araferi, da...<br />

_ ho, ho, _ upasuxa mSvidad lilim. isev gagas usvamda<br />

Tavze xels, meore mis mxarze Camodebuli da gaga,<br />

idioti, im xelze kocnida. oh, gaga, gamoxval gareT!<br />

_ ra `ho~, qalbatono lili! me liza var! me ara var<br />

aravin! ratom unda maCuqoT aseTi Zalian, ai, saSinlad<br />

Zvirfasi nivTi? me aravin ara var!<br />

_ Ты моя золотая, _ zizi gulaCuyebuli uyurebda.<br />

`gavgiJdi,~ ifiqra lizam.<br />

_ xom magari gogoa Cemi lizo? _ gaisma gagas xma.<br />

`gagac giJia,~ ifiqra lizam, `sul giJebi arian~.<br />

_ Zalian, _ gauxardaT beboebs, _ ai, Zalian!<br />

_ gexvewebiT, _ Tqva lizam Cumad, _ gexvewebiT, ga-<br />

CumdiT, ra... erTi wuTiT... Zalian didi bodiSi. me wavedi.<br />

gaga?<br />

da uceb lizam dainaxa, rogori sasowarkveTiT CaeWida<br />

gagas lilikos patara xeli. mere dainaxa, rom zizim<br />

gulsabnevi magidaze dado da Tavi Caqindra. zizi tiroda,<br />

Cumad, sacodavad. lili gagas nacemi cugas TvalebiT<br />

Sescqeroda.<br />

gagam lilikos frTxilad gaaSvebina xeli, wamodga,<br />

Tavze akoca da Tqva:<br />

_ ra sisulelea, liz, me Caval marto, ra, mgeli SemWams<br />

Tu ra? _ da mere zizis miubrunda: _ arays amovitan,<br />

liza koniaks ver svams. Tqvenc xom ar gindaT, rame<br />

damabaroT?<br />

_ gvaqvs arayi! _ dasZaxa lilim. _ ar ginda Casvla!<br />

magari arayi gvaqvs! zizi! Водку!<br />

162 cxeli Sokoladi<br />

gagrZeleba Semdeg nomerSi>>>


COLDPLAY<br />

X&Y<br />

coldplay, ocdameerTe saukunis erT-erTi<br />

yvelaze mniSvnelovani sityva britanuli<br />

musikis istoriaSi. 2005 wels gamovida maTi<br />

axali, rigiT mesame albomi x&y, romelsac<br />

naklebi gamoxmaureba mohyva, Tumca Cemi<br />

azriT, es albomic sakmaod sainteresoa da<br />

yvela coldplay-s msmenels vurCevdi am albomis<br />

kargad mosmenas.<br />

“square one” _ ase ewodeba pirvel track-s<br />

albomidan, romelsac TviTon coldplay-s wevrebi<br />

erT-erT saukeTesod Tvlian, rasac<br />

me ar daveTanxmebodi da varCevdi simReras<br />

“fi x you“ _ erT-erTi marTlac saukeTeso simRera,<br />

rac coldplay-s Seuqmnia, miuxedavad<br />

misi `gadamtkbari~ teqstisa. Semdeg modis<br />

“what if“, romelic oasis-is ar iyos, the beatles-is<br />

“a day in the life”-s mogvagonebs. aseve<br />

Zalian kargi track-ebia “swallowed in the sea”<br />

da “low”. es simRerebi absoluturad sxvanairad<br />

JRers wina coldplay-s albomebTan<br />

SedarebiT da TiTqos 80-ianebis elferic<br />

dahkravs. yvelaze metad “80-ianuri” JReradobis<br />

simRera ki “talk” aris, romlis mTavari<br />

Tema eleqtronuli jgufi kraftwerk-is<br />

“computer love”-idan aris aRebuli. aRvniSnavdi<br />

singls “speed of sound”, romelic cota-<br />

Ti wina albomidan (a rush of blood to the head)<br />

simRera “clocks”-s waagavs, Tumca SeiZleba<br />

“speed of sound” -is “clocks”-s vamjobino kidec.<br />

da bolos Tormet track-iani albomis<br />

mecamete bonus track-i “till kingdom comes”. es<br />

simRera Johny Cash-is mier aris dawerili,<br />

romelic ise gardaicvala, rom am simReris<br />

Cawera ver moaswro. Tumca es coldplay-m ganaxorciela<br />

da albomic amiT mTavrdeba.<br />

DOVES<br />

SOME CITIES<br />

manCesterul jguf doves-s pirvelad 2001<br />

wels movusmine, ramac Cemze didi STabeWdileba<br />

moaxdina. Tumca es jgufi saqar-<br />

TveloSi ratomRac naklebadaa cnobili.<br />

rac Seexeba maT axal alboms some cities, es<br />

albomi 2005 wels gamosul albomebSi namdvilad<br />

erT-erTi saukeTesoa da, saerTod,<br />

Cemi azriT, doves-s susti albomi jer ar<br />

gamouSvia. (albaT yvela dameTanxmeba, visac<br />

wina ori albomi aqvs mosmenili: “lost<br />

souls”(2000) da “last broadcast”(2002).<br />

albomi 11 track-isagan Sedgeba. pirveli<br />

track-ia “some cities” Semdegi ki “black and<br />

white town”, romelic albaT yvelaze kargi<br />

track-ia albomSi da gasakviric ar unda iyos,<br />

rom pirvel singlad swored es simRera gamovida.<br />

“almost forgot myself” ki raRacnairad<br />

60-ian wlebSi mabrunebs da TiTqos jguf<br />

the kinks-s magonebs, rasac ver vityvi simReraze<br />

“snowden” da mis ucnaur aranJirebaze.<br />

aseve, albomSi gamorCeulad kargi simRerebia:<br />

“the storm” da “shadow of salford”, romlebsac<br />

gitaristi Jez Williams-i mReris (drameri<br />

Andy Williams-is Zma), rac Zalian acocxlebs<br />

alboms. “sky stars falling” ki albomis yvelaze<br />

temperamentiani da mxiaruli nawilia,<br />

romelic sul axlaxans gamovida singlad.<br />

da bolos “ambition”, romliTac albomi ase<br />

mSvidad da wynarad sruldeba.<br />

avtori: giorgi mari musika<br />

OASIS<br />

DON’T BELIEVE THE TRUTH<br />

am bolo dros vusmendi oasis-is axal alboms<br />

“don’t believe the truth”, romelic jgufis<br />

meeqvse studiuri albomia. marTali<br />

giTxraT, Cems sayvarel oasis-is albomebad<br />

mainc “(what’s the story) morning glory?” da ”defi<br />

nitely maybe” rCeba, Tumca es ukanasknelic<br />

SeiZleba mesame adgilas davayeno.<br />

albomi 11 track-isagan Sedgeba. mas xsnis<br />

simRera ”turn up the sun”, romelic dawerilia<br />

basisti Andy Bell-is mier, energiulia da<br />

sakmaod individualuri. mas mosdevs “mucky<br />

fi ngers” (Noel Gallagher). igi 60-iani wlebis<br />

JReradobisaa da Zalian mogvagonebs “the<br />

velvet underground”-s. albomidan pirvel<br />

singls ”lyla”-s ki namdvilad etyoba axali<br />

drameris, Zak Starkey-s (Ringo Starr-is Svili)<br />

xeli, romelic Zalian kargad moergo jgufs.<br />

es kidev ufro kargad Cans simReraSi<br />

“the importance of being idle”. igi erT-erTi<br />

saukeTesoa albomSi. aseve aRvniSnavdi “A<br />

bell will ring” da “keep a dream alive”-s. am simRerebis<br />

energiuli gitaris partiebi da<br />

Liam-is saukeTeso vokali gvarwmunebs, rom<br />

oasis isev Zvelebur formas ubrundeba. aseve<br />

yuradRebas gavamaxvilebdi Liam Gallagher-is<br />

sam simReraze _ “love like a bomb”, “guess<br />

god thinks i’m abel” da “meaning of soul”. es simRerebi<br />

Zalian gansxvavebulia Zveli oasisisagan,<br />

JReradoba ufro akustikuria da<br />

bevrad mdidaria instrumentebiT. Tumca,<br />

The Beatles-isadmi oasis-is siyvaruli mainc<br />

ar “ganelebula”, rac sakmaod SesamCnevia<br />

simReraSi “let there be love”, romelic albaT<br />

“super” variantia albomis dasasruleblad.<br />

ase rom, mousmineT.


wignebi<br />

damTxvevebi da SemTxvevebi<br />

daviT javaxiSvili<br />

gamomcemloba `diogene~<br />

2005 w.<br />

es wigni TiTqmis im periodSi gamoica,<br />

roca Tbilisi daviT javaxiSvilis panaSvidebze<br />

dadioda. mis gamocemas avtori<br />

Zalian eloda. amitom Cveni interesic am<br />

patara krebulis mimarT, cota ar iyos, sevdanarevi<br />

gamovida.<br />

aq “Tavmoyrilia Cems Tavs gadaxdenili<br />

ambebi, romelTagan xuTi – damTxvevaa, anu<br />

saswauli, danarCeni ki Cveulebrivi ambebia,<br />

anu SemTxvevebi. xuTi saswauli erTi kacis<br />

cxovrebaSi – cotaa Tu bevri? ar vici, magram,<br />

vfiqrob, sakmarisia imisTvis, rom Tavgadakluli<br />

aTeistic ki wamiT Caafiqros<br />

da erTxel mainc, Tundac malulad, eWvis<br />

TvaliT aaxedos caSi” – wers avtori winasityvaobaSi.<br />

xuTad xuT saswauls 18 SemTxveva mosdevs.<br />

Tumca, rom ar waikiTxo sarCevi, gansxvavebas<br />

damTxvevebs da SemTxvevebs Soris,<br />

Txrobis Zalian sada stilis gamo verc<br />

SeamCnev. mizanic esaa – naklebi filosofiuroba<br />

da yvelaze dasamaxsovrebeli<br />

cxovrebiseuli epizodebis gaxseneba.<br />

TviTon avtori gvirCevs: “es krebuli<br />

gaxlavT sadme matarebelSi an dacarielebul<br />

agarakze, mowyenilobis Jams metnaklebad<br />

saxaliso sakiTxavi, SeZlebisdagvarad<br />

gantvirTuli “filosofosobis”<br />

mcdelobisagan”.<br />

164 cxeli Sokoladi<br />

avtori: Tamar babuaZe<br />

axali saukune<br />

literaturuli Jurnali<br />

2005 w.<br />

am gamocemas uamravi intervalebi hqonda,<br />

magram hyavda kidev ufro meti mkiTxveli,<br />

romelic moTminebiT, xSirad TveobiTac<br />

eloda sayvareli Jurnalis gamosvlas. ase<br />

iyo 90-ianebidan dawyebuli; “limonaTis<br />

qveyanas”, “lodi nasaydrals” da kidev bevr<br />

gaxmaurebul Tu ubralod mkiTxvelisTvis<br />

sayvarel teqsts publika am Jurnalis furclebidan<br />

ecnoboda.<br />

yoveli xangrZlivi pauzis Semdeg, mainc<br />

rCeboda imedi, rom es boloa – amieridan<br />

Jurnali SesaSuri punqtualobiT gamova.<br />

es imedi axlac aqtualuria. Tanac imeds<br />

gaumjobesebuli poligrafiuli xarisxi<br />

amZafrebs. axal saukuneSi gamosul “XX<br />

saukunes”, ubralod, “TabukaSvilebis Jurnali”<br />

hqvia, magram moculobis da Sinaarsis<br />

gaTvaliswinebiT, ufro literaturul almanaxs<br />

hgavs, vidre Jurnals.<br />

“TabukaSvilebis JurnalSi” tradicia ar<br />

irRveva da samive TabukaSvilTan erTad,<br />

sxva sayvareli avtorebic ibeWdeba (ricxviT<br />

meore adgilze samadaSvilebi gadian).<br />

guram wibaxaSviliseuli garekani ki – erT<br />

ramed Rirs! is kidev erTxel gvaxsenebs,<br />

rom Jurnali TabukaSvilebis ki aris, magram<br />

sinamdvileSi yvela im mkiTxvels ekuTvnis,<br />

visTvisac literatura iseTive aucilebeli<br />

saarsebo saSualebaa, rogorc – puri!..<br />

A. progresiv rok-eqskursi<br />

giorgi benaSvili, aCiko benaSvili<br />

tomi pirveli<br />

2005 w.<br />

ra xdeba maSin, roca qalaqSi 2 aprils<br />

Tovs? progresulad moazrovneTa fiqreb-<br />

Si, Turme, am dros zustad aseTive originaluri<br />

ideebi ibadeba. am eleqtronul<br />

wigns reklama ar hqonia, magram “mwvane<br />

talRis” msmenelebSi mainc popularobiT<br />

sargeblobs. es imitom, rom radios erTguli<br />

msmenelebi kargad icnoben gamocemis<br />

ukan damalul “xmas” – arCil benaSvils,<br />

romelsac imedi aqvs, rom progresiv rokis<br />

erTguli msmenelis wyalobiT, aso A-ze<br />

Sekrebili rok-jgufebis nusxas anbanis bolomde<br />

Caiyvans.<br />

jer-jerobiT ki xelT gvaqvs mravaltomian<br />

eleqtronul enciklopediad Cafiqrebuli<br />

gamocemis pirveli tomi, aso A da<br />

mosaloci saqme: “Cvens enciklopedias ABBA<br />

ki ar xsnis, aramed braziliuri jgufi A<br />

Barca do Sol. diskze bevri cnobili, naklebad<br />

cnobili da mxolod Zalian erTguli<br />

progresiv rokis msmenelebis wreSi cnobili<br />

jgufebis Sesaxeb ixilavT amomwurav<br />

informacias. Tanac, kiTxvis process am<br />

jgufebis yvelaze saxasiaTo musikaluri<br />

Canaweri gagimravalferovnebT.<br />

mokled, Tu gsurT enciklopediuri rokcodna<br />

– diski TqvenTvis miswreba iqneba.<br />

daarwmuneT gamocemis avtorebi, rom<br />

progresulad azrovnebT da rom arc roki<br />

momkvdara!


`kika~<br />

sad: kinodarbazi “amarkordi”<br />

rodis: noemberi<br />

reJisori: pedro almodovari<br />

gainteresebT kosmetologi qalis Tavga-<br />

dasavali?<br />

misi vnebiani cxovreba?<br />

uSreti seqsi?<br />

moralur-amoraluri ambebi?<br />

sasacilo Tavgadasavlebi?<br />

kolorituli tipaJebi?<br />

CaxlarTuli urTierTobebi?<br />

kaSkaSa ferebi da vnebiani qalebi?<br />

metis Tqma arc aris saWiro.<br />

es pedro almodovaris “kikaa”.<br />

avtori: salome kikaleiSvilifilmebi<br />

`hari poteri da cecxlis Tasi~<br />

sad: kinoTeatrebi “amirani” , “rusTaveli”<br />

rodis: dekemberi<br />

reJisori: maikl niueli<br />

im wels hogvartsSi jadoqarTa Sejibri<br />

gaimarTa; yvelaze STambeWdavi da saSiSi Sejibri,<br />

romelSic jadoqarTa sami evropuli<br />

skolis warmomadgeneli monawileobda:<br />

hogvartsis, Sarmbatonis da durmstrangis.<br />

TiToeulis amocana _ magiaSi gamocdis warmatebiT<br />

Cabareba da cecxlis Tasis mopoveba<br />

iyo. magram, yvelasTvis moulodnelad,<br />

Sejibrze meoTxe _ erTaderTi da ganumeorebeli<br />

hari poteri gamoCnda...<br />

joan roulingma unda Tqvas: _ kaco, es<br />

ra saocreba damiweria, rom iReben da iReben<br />

Cemi wignis mixedviT filmebso... rogor<br />

hyvarebiaT fantastika, mfrinavi jadoqrebi<br />

da keTil-boroti istoriebio... Tumca,<br />

roulings im gakapasebuli qarTveli dedisTvis<br />

ar mousmenia, romelic ramdenime<br />

dRis win, wignis maRaziaSi Sevarda da lan-<br />

ZRva-ginebis qar-cecxlSi gaaxvia sawyali<br />

gamyidveli _ Tqve urwmunoebo, es raebs<br />

yidiTo...<br />

ise, CvenSi darCes da es raSi unda ainteresebdes<br />

roulings, reJisor maikl niuels<br />

an im mayurebels, romelic poteris axal<br />

Tavgadasavlebs sulmouTqmelad elodeboda?!<br />

arc araferSi. hoda, amitomac, Tavisuflad<br />

SegiZliaT dekembris bolos,<br />

saaxalwlo ganwyobis fonze, mixvideT da<br />

ukve gazrdili haris jadosnuri ambebi<br />

naxoT. erTaderTi, kinoTeatris arCeva mogiwevT.<br />

popularul saTavgadasavlo films<br />

xom Tbilisis orive kinoTeatri uSvebs.<br />

P.S. harrypotter.warnerbros.com _ es ise, gasarTobad.<br />

`king kongi~<br />

sad: kinoTeatrebi “amirani”, “rusTaveli”<br />

rodis: dekemberi<br />

reJisori: piter jeqsoni<br />

kinodokumentalistTa jgufi, sumatras<br />

sanapirosTan axlos, erT-erT kunZulze gaemgzavra.<br />

unda daamtkicon an piriqiT, unda<br />

uaryon miTi uzarmazari maimunis arsebobis<br />

Sesaxeb, romelsac moferebiT _ Cemo king<br />

kongoo, ase eZaxian. magram ai, saocreba...<br />

junglis gaukvalav gzebze bodialisas, ara<br />

marto kongs, da aqedan gamomdinare did<br />

maimuns, aramed istoriamdeli periodis<br />

cxovelebs da frinvelebs gadaeyrebian.<br />

esec Sen... zustad amas hqvia _ vais gaveyare<br />

da uis Seveyareo... magram sazriani,<br />

guladi amerikelebi ris amerikelebi arian,<br />

yvela situaciidan gamosavali rom ar moZebnon?!<br />

moiyvanen erT sawyal lamaz gogos,<br />

daanaxeben kongs _ ai, naxe ra lamaziao, da<br />

is degeneratic gamoyveba ukan... mokled,<br />

maimunsac daiWeren, Tvalsac agicremlianeben<br />

da dolbi-sistemis wyalobiT, erTi-ors<br />

kargadac dagayrueben...<br />

king kongi xom iseTi popularuli gmiria,<br />

romelzec msoflios TiTqmis yvela qveyanaSi<br />

gadaRebula, dawerila da daxatula...<br />

Tu am yvelafers imasac davumatebT, rom<br />

bavSvobaSi uTuod nanaxi geqnebaT jesika<br />

lanjis monawileobiT gadaRebuli Zveli<br />

king kongi, maSin udavod unda waxvideT,<br />

nostalgiurad gaixsenoT _ bavSvobac, didi<br />

maimunic da amerikelebis uSreti simamacec.<br />

cxeli Sokoladi 165


adio ucnobis ambebi<br />

dila mSvidobisa!<br />

Cems erT-erT udides miRwevad imas vTvli, rom im dros, roca `ucnobi~ saqarTvelos dila mSvidobisas<br />

usurvebs xolme, mSvidad mZinavs. magram zogjer, mainc gamoxteba cudi dRe da gaRviZeba miwevs, rac sul ar<br />

mixaria.<br />

me ar maqvs televizori _ nervul sistemas vufrTxildebi, magram maqvs radio, da ori kargi gogo cdilobs<br />

xolme, is cudi dilebi dResaswaulad gadamiqcion. Tu cudi dila maT gamo midgeba, anu merTvebian _ saZageli<br />

sityvaa, magram ase hqvia imas, rom alionze telefoni ayvirdeba xolme, _ iseT sityvebs meubnebian, rom<br />

guli miCuydeba da mere mTeli dRe Tavi merlin monrosa da virjinia vulfis erToblivi inkarnacia mgonia.<br />

Tu CemTan arca aqvT saqme, mainc mixaria maTi xmis gagoneba, radgan mixsnian: nu geSinia, ana Cemo! dRes kargi<br />

dRe iqneba, Tan Zalian! gareT briyvi mezoblis manqana ki ar Wyivis, TeTri cxeni Wixvinebs, zed Semomjdari<br />

ufliswuli gareT gelodeba da gaWedili avtobusiT ki ara, zRapruli raSiT migiyvans iq, sadac dilidan<br />

unda atexo klaviaturis raka-ruki...<br />

mokled, imis Tqma minda, rom Tu diliT pirveli stumrebi nata asaTiani da nini bukia geyolebaT, marTlac<br />

mSvidobis dila gagiTendebaT. da Tu am dros adgoma da gareT gavardna arc giwevT, CarTeT radiomimRebebi,<br />

_ mainc `ucnobi~ ar gaqvT amoCemebuli?! _ mousmineT gogoebs da Zili mere ganagrZeT. ormagad kargi dila<br />

gamogivaT, radgan Sebrunebuli sizmari yovelTvis tkbilia.<br />

166 cxeli Sokoladi<br />

avtori: ana korZaia-samadaSvili

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!